Semiotic Examination of the Representation of Women in World War I Propaganda Posters in the Context of Gender

Yıl 2015, Cilt: 70 Sayı: 3, 655 - 682, 03.11.2015

Mehmet Işık , Şakir Eşitti

https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002366

Cited By: 4

Öz

Wars usually portrayed as a struggle with the intention of protecting the woman and children by man. At the same time, in order to be successful, the support of women for this struggle is become vital for the reasons such as the loss of workforce, maintenance of activities behind the façade and motivation of the men who fight in the struggle. However, in return for the support of the woman to man, not any changes promised for the social roles of women. The social roles which are requested by man for women are reinforcing dependence of women to man and fosters women‟s secondary position in the social structure. The things expected from woman besides accomplishing their patriarchic roles as such as being a good wife, devoted mother to her children, happy housewife, are also to join work life in order to meet the growing needs of the workforce. In this study, five propaganda posters which were published during the years of the First World War selected by random sampling method, and analyzed with the tools of semiotics. As a result of the analysis, it is observed that posters were designed in a manner that preserves and reproduces the traditional gender roles and therefore supports the male-dominated, sexist order

Anahtar Kelimeler

poster, sex, gender, propaganda, World War First

I. Dünya Savaşı Propaganda Afişlerinde Kadın Temsillerinin Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Göstergebilimsel İncelenmesi

Öz

Savaşlar genellikle erkekler tarafından, kadın ve çocukları korumak amacıyla yürütülen bir mücadele olarak resmedilir. Bununla birlikte yaşanan işgücü kaybının telafisi, cephe gerisindeki faaliyetlerin idamesi, savaşan erkeklerin motivasyonu gibi nedenlerle kadınların bu mücadeleye destek olması başarı için hayati öneme sahiptir. Ancak verilen destek karşılığında kadınların toplumsal rollerinde herhangi bir değişiklik vaat edilmez. Kadından istenen, erkeğe bağımlılığını ve onun karşısındaki ikincil konumunu pekiştiren iyi bir eş, kendini çocuklarına adayan anne, mutlu bir ev hanımı gibi ataerkil rolleri yerine getirmesi yanında artan işgücü ihtiyacını karşılamak üzere iş hayatına katılmasıdır. Bu kapsamda bu çalışmada Birinci Dünya Savaşı yıllarında yayımlanan propaganda afişleri arasından rastgele örneklem metoduyla seçilen beş afiş, göstergebilimin sağladığı analiz araçlarından yararlanılarak çözümlenmiştir. Yapılan çözümlemeler sonucunda afişlerin, geleneksel toplumsal cinsiyet rollerini koruyacak ve yeniden üretecek şekilde dolayısıyla da erkek egemen cinsiyetçi düzeni destekler biçimde tasarlandığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

afiş, cinsiyet, toplumsal cinsiyet, propaganda, I. Dünya Savaşı

Kaynakça

• Albrinck, Meg (2009), “Humanitarians and He-Men: Recruitment Posters and the Masculine Ideal”, Pearl James (Ed.), Picture This: World War I Posters and Visual Culture, (Lincoln: University of Nebraska Press): 312-339.
• Akgül, Çiğdem (2011), Militarizmin Cinsiyetçi Suretleri (İstanbul: İletişim Yayınları).
• Aktaş, Özgür (2012), “Propaganda Posterlerinde Savaş ve Barış Temasının İşlenişi Üzerine Öğrenci Görüşleri”, Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 32 (2): 281-309.
• Alemdaroğlu, Ayça (2002). “Öjeni Düşüncesi.” Tanıl Bora, Murat Gültekingil (Ed), Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik, Cilt4, İstanbul: İletişim Yayınları, 414-421.
• Altınay, Ayşe G. (2013). “Giriş: Milliyetçilik, Toplumsal Cinsiyet ve Feminizm”, Ayşe Gül Altınay (Der), Vatan Millet Kadınlar (İstanbul: İletişim Yayınları): 15-32.
• Anthias, Floya ve Yuval-Davis, Nira (1993), Racialized Boundaries: Race, Nation, Gender, Colour and Class and the Anti-Racist Struggle (London: Routledge).
• Arpacı, Murat (2013). “Modernitenin Eşiğinde Toplumsal Cinsiyet Rejimi: Pastoral İktidar, Beden Politikaları ve Evlilik”, Doğu Batı, 63: 131-146.
• Atay, T. (2004), “Erkeklik En Çok Erkeği Ezer”, Toplum ve Bilim, 101: 11-30.
• Backer, Kristen W. (2007), “Kultur-Terror: The Composite Monster in Nazi Visual Propaganda”, Niall Scott (Ed.), Monsters and the Monstrous: Myths and Metaphors of Enduring Evil (New York: Rodopi): 81-103.
• Barthes, Roland (1993), Göstergebilimsel Serüven (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları) (Çev. Mehmet Rıfat, Sema Rıfat).
• Barutçu, Atilla (2013), Türkiye'de Erkeklik İnşasının Bedensel ve Toplumsal Aşamaları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi (Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Bayhan Vehbi (2013), “Beden Sosyolojisi ve Toplumsal Cinsiyet”, Doğu Batı, 63: 147-164.
• Bayık, Ayla, İnci Erefe, Süheyla Özsoy, Aynur Uysal, M. Özer ve Şafak Ergül (2002), “Kadın Mesleği Olarak Hemşireliğin Türkiye'de Son Yüzyıldaki Gelişimi”, Hemşirelik Forumu Dergisi, 5 (6): 16-25.
• Brym, Robert J. (1998), New Society: Sociology for the 21st Century (Toronto: Harcourt Brace).
• Brownmiller, Susan (1993), Against Our Will: Men, Women, and Rape (New York: Ballantine Books).
• Bulfinch, Thomas (2012), Greek and Roman Mythology: The Age of Fable (New York: Courier Dover Publications).
• Carmichael, Jane (2003), First World War Photographers (London: Routledge).
• Chomsky, Noam (2011), Media Control: The Spectacular Achievements of Propaganda (Canada: Seven Stories Press).
• Cockburn, Cynthia (2009), Buradan Baktığımızda: Kadınların Militarizme Karşı Mücadelesi (İstanbul: Metis Yayınları).
• Collins, Ross F. (2008), World War I: Primary Documents on Events from 1914 to 1919 (Westport: Greenwood Publishing Group).
• Connel Raewyn W. (1998), Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Toplum, Kişi ve Cinsel Politika, (İstanbul: Ayrıntı Yayınları) (Çev. Cem Soydemir).
• Coşkun, A. ve Yılmaz, L. (1996), “Tarih Boyu Yasalarda Türk Kadını”, Şişli Etfal Hastanesi Dergisi, 1 (2): 61-67.
• Daver, Bülent. (1992). “Savaş ve Barış Üzerine.” Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 3 (10), 181-186
• Dökmen, Zehra Y. (2004), Toplumsal Cinsiyet Sosyal Psikolojik Açıklamalar (Ankara: Sistem Yayıncılık).
• Enloe, Cynthia (1990), Bananas, Beaches and Bases: Making Feminist Sense of International Politics, (Berkeley: University of California Press).
• Enloe, Cynthia (1998). “All the Men are in the Militias, All the Women are Victims”, Lois Ann Lorentzen and Jennifer Turpin (Eds), The Women and War Reader, (New York: New York University Press): 227-233.
• Erdoğan, İrfan ve Korkmaz Alemdar (2010), Öteki Kuram: Kitle İletişim Kuram ve Araştırmalarının Tarihsel ve Eleştirel Bir Değerlendirmesi, (Ankara: Erk Y.).
• Fiske, John (2014), İletişim Çalışmalarına Giriş (İstanbul: Pharmakon Y.) (Çev. Süleyman İrvan).
• Fischer, H. C. ve Dubois, E.X. (1937), Sexual Life During The World War (London: Aldor).
• Giddens, Antony (2000), Sosyoloji (Ankara: Ayraç Yayınları) (Çev. Hüseyin Özel ve Cemal Güzel).
• Göksel, Burhan (1993), Çağlar Boyunca Türk Kadını ve Atatürk (Ankara: Kültür Bakanlığı Atatürk Dizisi).
• Grant, Michael ve John Hazel (2002), Who's Who in Classical Mythology (London: Routledge).
• Grayzel, Susan R. (1999), Women's Identities at War: Gender, Motherhood, and Politics in Britain and France During The First World War, (NC: University of North Carolina Press).
• Guiraud, Pierre (1994). Göstergebilim (İstanbul: İmge Kitabevi) (Çev. Mehmet Yalçın).
• Günay, Doğan (2002), Göstergebilim Yazıları (İstanbul: Multilingual Yayınevi).
• Harrison, Wendy C. (2006), “The Shadow and the Substance”, Kathy Davis, Mary Evans, ve Judith Lorber (Eds.), Handbook of Gender and Women's Studies (London: Sage Publication): 35-.52
• Hewitt, John ve Jim Aulich (2007), Seduction or Instruction?: First World War Posters in Britain and Europe (Manchester: Manchester University Press).
• Hunt, Swanee (2004), This Was Not Our War: Bosnian Women Reclaiming the Peace, (Durham, NC: Duke University Press).
• Üstünsöz, Ayfer ve N. İnanç (1998), “Kadın, Güç ve Hemşirelik”, Hemşirelik Forumu, 1 (2): 5-70.
• Keene, Jennifer D. (2006). World War I. (Westport: Greenwood Publishing Group)
• Kıran, Ayşe (2004). “Göstergebilim ve Yazınsal Çözümlemeler”, N. Tanyolaç Öztokat (Der). Disiplinlerarası Ortam ve Yöntem Sorunları, (İstanbul: Multilingual): 50-61.
• Kline, Wendy (2001). Building a Better Race: Gender, Sexuality and Eugenics from the turn of the Century to The Baby Boom. London: Univercity of California Press.
• Kottak, Conrad P.(2001), Antropoloji (Ankara: Ütopya Yayınları) (Çev. Dilek Erdal).
• James, Pearl (2009). “Images of Femininity in American World War I Posters”, Pearl James (Ed.), Picture This: World War I Posters and Visual Culture, (Lincoln: University of Nebraska Press): 273-311.
• Marlin, Randal (2002). Propaganda and the Ethics of Persuasion (New York: Broadview Press).
• Marshall, Gordon (1998). Sosyoloji Sözlüğü (Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları) (Çev. Osman Akınhay ve Derya Kömürcü).
• Meral, Pınar Seden (2011). “Erkek Hegemonyasının (Yeniden) Üretimi: Dergi Reklamlarında Hegemonik Erkekliğin Temsili”, İlker Erdoğan (Ed.), Medyada Hegemonik Erkek(lik) ve Temsilleri (İstanbul: Kalkedon Yayınları): 297-324.
• Mosse, George L. (1996). The Image of Man: The Creation of Modern Masculinity, (New York: Oxford University Press).
• Nagel, Joane (2013), “Erkeklik ve Milliyetçilik: Ulusun İnşasında Toplumsal Cinsiyet ve Cinsellik”, Ayşe Gül Altınay (Der), Vatan Millet Kadınlar (İstanbul: İletişim Yayınları): 103- 125.
• Najmabadi, Afsanef (2013), “Sevgili ve Ana Olarak Erotik Vatan: Sevmek, Sahiplenmek, Korumak”, Ayşe Gül Altınay (Der), Vatan Millet Kadınlar, (İstanbul: İletişim Yayınları): 129-165.
• Niarchos, Catherine (1995), “Women, War, and Rape: Challenges Facing The International Tribunal for the Former Yugoslavia”, Human Rights Quarterly, 17: 649-690.
• Onur, Hilal ve Berrin Koyuncu (2004), “Hegemonik Erkekliğin Görünmeyen Yüzü: Sosyalizasyon Sürecinde Erkeklik Oluşumları ve Krizleri Üzerine Düşünceler”, Toplum ve Bilim, 101: 31- 49.
• Özgişi, Tunca (2013), “Bir Siyasi İmge Olarak Çocuk ve Savaşlar: I. Dünya Savaşı Örneği”, Electronic Turkish Studies, 8 (11): 293-312.
• Paret, Peter, Beth I. Lewis ve Paul Paret (1992), Persuasive Images: Posters of War and Revolution from the Hoover Institution Archives (Princeton: Princeton University Press).
• Özcan, Ebru (2007), Göstergebilimsel Açıdan Reklam Dilinin Tüketim Toplumuna etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi (Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Parker, Andrew, Mary Russo, Doris Sommer ve Patricia Yaeger (1992), Nationalisms and Sexualities, (London: Routledge).
• Rıfat, Mehmet (2009), Göstergebilimin ABC’si (İstanbul: Say Yayınları).
• Robertson, Linda R. (2003), The Dream of Civilized Warfare: World War I Flying Aces and the American Imagination (Minneapolis: University of Minnesota Press).
• Saigol, Rubina (2013), “Militarizasyon, Ulus ve Toplumsal Cinsiyet: Şiddetli Çatışma Alanları Olarak Kadın Bedenleri”, Ayşe Gül Altınay (Der), Vatan Millet Kadınlar (İstanbul: İletişim Yayınları): 129-165.
• Sankır, Hasan (2010), “Toplumsal Cinsiyet Rollerinin Anlamlandırılış Biçiminin „Kadın Sanatçı Kimliği‟nin Oluşum Sürecine Etkileri”, Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik Araştırmalar EDergisi, Mart: 1-29, (http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/hasan_sankir_1_1010.pdf, erişim 11.06.2014)
• Sancar, Serpil (2009), “Gücün İmgesi Kas Olursa: Erkekliğin Biyo-iktidar olarak Kuruluşu”, Arredamento Mimarlık Dergisi, 11: 106-107.
• Sancar, Serpil (2009a), Erkeklik: İmkânsız İktidar: Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkekler (İstanbul: Metis Yayınları).
• Sancar, Serpil (2011), “Önsöz”, Çiğdem Akgül (Ed.), Militarizmin Cinsiyetçi Suretleri (İstanbul: İletişim Yayınları): 9-14.
• Saussure, Ferdinand (1998), Genel Dilbilim Dersleri (İstanbul: Multilingual Yayınevi) (Çev. Berke Vardar).
• Schneider, Benjamin (2013), The Only Road for an Englishman: Gender in British World War I Propaganda Posters, http://www.academia.edu/6375741/_The_Only_Road_for_an_- Englishman_Gender_in_British_World_War_I_Propaganda_Posters, erişim 22.06.2014.
• Scheper-Hughes, Nancy (1998), “Maternal Thinking and The Politics of War”. Lois Ann Lorentzen and Jennifer Turpin (Eds), The Women and War Reader, (New York: New York University Press): 227-233
• Shover, Michele J. (1975), “Roles and Images of Women in World War I Propaganda”, Politics & Society, 5: 469-486.
• Şenel, Alaeddin (2009), İnsanlık Tarihi: Kemirgenlerden Sömürgenlere (Ankara: İmge Kitabevi).
• Şenel, Alaeddin (1998), Siyasal Düşünceler Tarihi (Ankara: Bilim ve Sanat Kitabevi).
• Stoller, Robert J. (1994). Sex and gender: The Development of Masculinity and Femininity (London: Karnac Books).
• Tamer, Aytül (2010), Birinci Dünya Savaşı'nda İngiltere ve ABD'nin Osmanlı Devleti'ne Karşı Yürüttüğü Propaganda Faaliyetlerinin Amerikan ve İngiliz Basını Bağlamında İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi (Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Türkoğlu, Nurçay (2005), Görü-Yorum (İstanbul: Der Yayınları).
• Wilkinson, Kathryn (2010), Semboller ve İşaretler (İstanbul: Alfa Y.) (Çev. Seda Toksoy).
• Wilcox, L. (2010), “Gendering the Cult of the Offensive”, Laura Sjoberg (Ed.), Gender and International Security: Feminist Perspectives (New York: Routledge): 61-82.
• Woollacott, Angela (1994), “Khaki Fever and Its Control: Gender, Class, Age and Sexual Morality on the British Homefront in the First World War”, Journal of Contemporary History, 29: 325-347.
• Vance, Carole S. (1995), “Social Consruction Theory and Sexuality”, Maurice Berger, Brian Wallis and Simon Watson (Eds.), Construction Masculinity, (New York: Routledge): 37-48.
• Velioğlu, Perihan ve Kamerya Babadağ (1993), Hemşirelik Tarihi ve Deontolojisi (Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları),
• Yuval-Davis, Nira and Anthias, Floya (1994), “Women and the Nation-State”, J. Hutchinson and A.D. Smith (Eds), Nationalism (Oxford: Oxford: University Press): 312-16.