Acil Servise Başvuran Hastaların Akılcı İlaç Kullanımı Konusundaki Tutum Ve Davranışları

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 67 - 78, 30.12.2020

Sevda Korkut , Ali Kaplan , Sevil Şahin , Levent Avsarogullari

Öz

Amaç: Bu araştırma; acil servise başvuran hastaların akılcı ilaç kullanımı konusundaki tutum ve davranışlarının incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Kesitsel, tanımlayıcı tipte yapılan bu çalışmaya, Haziran-Eylül 2018 ayları arasında bir Üniversite hastanesi acil servisi’ne başvuran 388 birey katılmıştır. Araştırmanın verilerinin toplanmasında araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda hazırlanan anket formu kullanılmıştır. Çalışmanın verileri Üniversite Klinik Araştırmalar Etik Kurulundan ve kurumdan yazılı izin; örnekleme seçilen hastalardan ise yazılı ve sözlü bilgilendirilmiş gönüllü olurları alınarak toplanmıştır. Bulgular: Bireylerin %35.5’inin hekimin vermiş olduğu ilaçları hekim veya eczacının önerdiği süre, %32.1’inin ilaç bitene kadar, %31.6’sının şikayeti geçene kadar kullandığı; %80.5’inin yanlış ilaç kullanım durumlarında, %78.3’ünün ise ilaca bağlı yan etki yaşadığı durumda hekime başvurduğu, %71.1’inin kendi hastalığına iyi gelen kullandığı bir ilacı başkasına önermediği, %62.3’ünün ise basında reklamı yapılan ürünleri kullanmadığı saptanmıştır. Sonuç: Araştırmaya katılan bireylerin akılcı ilaç kullanımı ile ilgili uygunsuz davranış ve alışkanlıkları vardı. Akılcı ilaç kullanımı konusunda farkındalığı artırmak için, sürekli ve yaygın eğitim fırsatları geliştirilmeli ve kullanılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Akılcı ilaç kullanımı, tutumlar, davranış, toplum sağlığı, hemşirelik

Kaynakça

• Acar, A., & Yeğenoğlu, S. (2005). Pharmacoeconomics & hospital formularies from the perspective of rational drug utilization. Journal of Ankara Faculty of Pharmacy; 34: 207-18.
• Akıcı, A., Cenker, Z.K., İpek Kırmızı, N., & Ceylan, İ. (2017). Investigation of patients’ attitudes regarding drug use before applying to dental clinics. Marmara Pharmaceutical Journal; 21: 165-176.
• Akıcı, A., Mollahaliloğlu, S., Özgülcü, Ş., Dönertaş, B,. & Alkan, A. (2015). Assessment of health care service in terms of rational use of medicines delivered to patients in primary health care centres and public hospitals. The Journal of Turkish Family Physician; 6(1): 30-39.
• Barutçu, İ.A., Tengilimoğlu, D., & Naldöken, Ü. (2017). Rational drug use of citizens, knowledge and attitudes of assessment: Ankara metropolitan districts example. Gazi University Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences; 19: 1062-78.
• Dağtekin, G., Demirtaş, Z., Alaiye, M., Sağlan, R., Önsüz, M.F., Işıklı, B., Kılıç, S., Metintaş, S. (2018). Rational drug use attitudes and behaviors of adults who apply for primary health care in semirural areas. Turkish World Implementation and Research Center Public Health Journal; 3: 12-23.
• Demiroğlu, T., Polat, Y., & Doğan, U. (2017). Determination of behaviors and habits towards the usage of drugs of hospitalized adult patients in Kilis state hospital. Gümüşhane University Journal of Health Sciences; 6: 93-8.
• Döşler, S., & Ulusoy, A. (2014). Rational antibiotic use: An example from İstanbul. Turkiye Klinikleri J Pharm Sci; 3: 55-64.
• Ergün, S., & Güneri, P. (2009). Analgesic choice for dental pain. The Journal of Ondokuz Mayıs University Faculty of Dentistry; 10: 30-40.
• Gökalp, O., & Mollaoğlu, H. (2003). Drug misuse. Suleyman Demirel University Medical Faculty Journal; 10: 17-20.
• Hatipoğlu, S., & Özyurt, B.C. (2016). Rational use of medicine in some family health centers in Manisa. TAF Prev Med Bull; 15: 1-8.
• İlhan, M.N., Aydemir, Ö., Çakır, M., & Aycan, S. (2014). A study in three districts of Ankara of behaviors associated with irrational use of drugs. Turk J Public Health; 12: 188-200.
• Karakurt, P., Hacıhasanoğlu, R., Yıldırım, A., & Sağlam, R. (2010). Medication use among university students. TAF Prev Med Bull; 9(5): 505-12.
• Kuş, E., & Durna, Z. (2016). The role of the nurse in rational use of drugs and the importance of education. Health and Society; 26: 3-9.
• Özel, Ç., & Özcan Büyüktanır, B.G. (2008). In rational drug use physicians and pharmacists’s obligation to inform the patient. ÎÜHFM C; 2: 327-344.
• Özkan, S., Özbay, O.D., Aksakal, F.N., İlhan, M.N., & Aycan, S. (2005). Attitudes during illness and drug usage habits of patients attending to a university hospital. TAF Prev Med Bull; 4: 223-37.
• Republic of Turkey Ministry of Health. (2014). Turkey Drugs and Medical Devices Agency. Retrieved From http://eos.aeo.org.tr/UserFiles/files/RE%C3%87ETES%C4%B0Z%20ANT%C4%B0B%C4%B0YOT%C4%B0K.pdf
• Republic of Turkey Ministry of Health. (2011). Perspective of the Society on Rational Drug Use. Retrieved From http://www.akilciilac.gov.tr/wp-content/uploads/2013/05/toplumun_akilci_ilac_kullanimina_bakisii.pdf
• Republic of Turkey Ministry of Health. Rational Drug Use. Retrieved From http://www.akilciilac.gov.tr/?page_id=81
• Pınar, N. (2017). Investigation of awareness of rational drug use in the students. At Mustafa Kemal University Medical School. The Medical Journal of Mustafa Kemal University; 8: 34-40.
• Pınar, N., Karataş, Y., Bozdemir, N., & Ünal, İ. (2013). Medicine use behaviors of people in the city of Adana, Turkey. TAF Prev Med Bull; 12(6): 639-50.
• Pınar, N. (2012). Drug expenditures in our country. Inonu University Medical Faculty Journal; 19: 59-65.
• Sürmelioğlu, N., Kıroğlu, O., Erdoğdu, T., & Karataş, Y. (2015). Measures for prevention of irrational drug use. Archives Medical Review Journal; 24(4): 452-62.
• Şendir, M., Çelik, Z., Güzel, E., & Büyükyılmaz, F. (2015). Determination of rational drug use habits in individuals who apply to family health centers. TAF Prev Med Bull; 14(1): 15-22.
• Toklu, H.Z., Akıcı, A., Uysal, M.K., & Dülger, G.A. (2010). The role of the doctor and pharmacist in improving patient compliance in the process of rational drug use. Turkish Journal of Family Practice; 14(3): 139-45.
• UCTEA Chamber Of Chemical Engineers. (2016). Mistakes that is known correct in the storage of drugs. Retrieved From http://www.kmo.org.tr/resimler/ekler/2f61972ac2790f4_ek.pdf?tipi=2&turu=H&sube=7
• WHO. (2012). The pursuit of responsible use of medicines: Sharing and learning from country experiences. Retrieved From https://www.who.int/medicines/areas/rational_use/en/
• Yapıcı, G., Balıkçı, S., & Uğur, Ö. (2011). Attitudes and behavior of drug usage in applicants to primary health care center. Dicle Medical Journal; 38: 458-65.
• Yılmaz, M., Altuğ Kırbıyıkoğlu, F., Ariç, Z., & Kurşun, B. (2014). Determination of rational drug use by patients at a dentistry faculty hospital. Journal of Erciyes University Health Sciences Faculty; 2(1): 39-47.