GÖÇMEN FOLKLORU BAĞLAMINDA BREZİLYA FAVELALARIYLA TÜRKİYE GECEKONDU MAHALLELERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 8, 180 - 196, 15.01.2016

Özkul Çobanoğlu

https://doi.org/10.33692/avrasyad.509302

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın amacı, Göçmen folkloru bağlamında Brezilya favelalarıyla, Türkiye
gecekonduları arasında çeşitli yönlerden karşılaştırmalı bir araştırma yapmaktır. Çalışmamız
Brezilya’nın Riode Janeiro şehrindeki Rochinha favelası ve Türkiye’nin Ankara şehrinin Çinçin
gecekondu bölgesinde 2014-2015 yıllarında görüşme ve gözlem metodlarıyla yapılan alan
araştırmasıyla elde edilen materyali ele almaktadır. Bu amaçla insanlığın en eski ve süreklilik
gösteren etkinliklerinden birisi olan göçe dayalı ve göçmen folklorunun bir ürünü olarak ortaya
çıkan Brezilya, Rio de Janeiro favelalarından Rocinha Türkiye gecekondularından Ankara
Çinçin gecekondu bölgesi yapısal, işlevsel ve tematik bakımlardan karşılaştırılacak bu
etmenlerin günlük hayattaki gelenek ve uygulamaları şekillendirişi ele alınacaktır.
Araştırmamızda ele alınan söz konusu iki gecekondu mahallesinin aralarındaki dil, ülke, din,
milliyet farklılığı gibi temel ve radikal farklılıklar dolayısıyla göçmen folklorunu sözlü edebiyat
türlerinin mukayesesinden sarfı nazar edilmiştir. Ancak bütün bu radikal farklılıklara rağmen
incelediğimiz iki gecekondu mahallesinin günlük hayatın alışkanlıkları ve mahallelerin yapısal,
işlevsel ve tematik kalıplaşmalara bağlı pek çok toplumsal benzerliklerin olduğu tespit edilmiştir.
Sözlü folklor türleri ele alınmamakla birlikte her iki mahalledeki zihniyet ve hal kültürünü daha iyi
anlayabilmek ve analiz edebilmek için bu bölgeler hakkındaki hem mensuplarından hem de
hariçte yaşayanlardan sterotipik ifadeler ve anektodlara yer verilmiştir.  

Anahtar Kelimeler

göçmen folkloru, göç, gecekondular, gecekondu mahallesinin yapısı, gecekondu mahallesinin işlevleri

Kaynakça

• BAİNES, Rowena Megan.(2012).”Samba and the Afro-Brazilian Favela Communities” Dunedin, University of Otago, Yeni Zelanda, (Basılmamış MS tezi). BEKTAŞ, Yasin ve Yücel Ceyhan.(2013).”Ankara Altındağ Tepesinde Gecekondu Bölgesi’nde Mekânsal Ayrışmanın Gözlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Megaron, S.8 (2), s.115-129. CUSTÓDİO, Leonardo.(t.y.)."A Symbolic Interactionist Approach to Media Uses for Civic Action Among Favela Youth in Rio de Janeiro." (Basılmamış çalışma). ÇOBANOĞLU, Özkul.(1999).Halkbilimi Kuramları ve Araştırma Yöntemleri Tarihine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları. HUGGİNS, Martha.(2001)."Urban Violence and Police Privatization in Brazil," Social Justice Summer Jornal do Brasil, (November) 2ooo: 113. 3-7. KARPAT, Kemal H. (1976).The Gecekondu: Rural Migration and Urbanization. Cambridge: Cambridge University Press,. MCCOY, Angelina.(2015).” In the Favela: Questions of Participation and Community Engagement in the work of Hélio Oiticica, Vik Muniz, and JR”. University of Cincinnati. (Basılmamış MA tezi). MELO, M.T. Nicole.(2010).Public Policy For Favelas in Rio de Janeiro the Problem Framing. The Haue, The Nedherlands. PERLMAN, J.(2010).Favela: Four Decades of Living on the Edge in Rio de Janeiro. New York: Oxford University Press. SNEED, Paul.(2003).“Machine Guns Voices: Bandits, Favelas and Utopia in Brazilian Funk”, Madison: University of Wisconsin. (Basılmamış doktora tezi). VERMEİJ, Debbie.(2008).“Reproductive Rights in Rocinha: Practices and Perceptions of Adolescents on Reproductive Health, Family Planning and Sexuality in a Brazilian Favela”. Latin American Studies: (Basılmamış MA. Tezi.). YÖRÜKÂN, Turhan.(2006).Gecekondular ve Gecekondu Bölgelerinin Sosyokültürel Özellikleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. ZALUAR, A. (2004). Urban Violence and Drug Warfare in Brazil. Armed Actors. Organised Violence and State Failure in Latin America. London/New York: Zed Books, 139-154.