Yerel Mutfak ve Sağlıklı Beslenme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: İzmir İli Örneği

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 165 - 178, 29.06.2022

Derya Saygılı , Özge Elmas Günaydın , Derman Küçükaltan , Hande Demirci , Onur Özden

Öz

Beslenme insanları içine alan bir yaşam etkinliğidir. Günümüzde bireylerin bölgesel düzeyde tüketim alışkanlıkları toplumların sosyo-kültürel özellikleri hakkında bilgi sunmaktadır. İzmir ili tarih boyunca farklı kültürel etmenlerle harmanlanmış bir mirasa sahiptir. Yerel alışkanlıklar olarak tanımlanan bu miras İzmir’e özgü yöresel lezzetler olarak tanınmaktadır. Çalışmanın amacı, İzmir ili merkez ilçelerinde ikamet eden kişilerin sağlıklı beslenmeye ilişkin tutumlarının yerel mutfak yaklaşımı üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Bu çalışmada araştırma verilerinin toplanması amacıyla 279 kişi ile anket uygulanmıştır. Sağlıklı Beslenme Tutumu; beslenme hakkında bilgi (BHB), olumlu beslenme alışkanlığı (OBA), beslenmeye yönelik duygu (BYD) ve kötü beslenme alışkanlığı (KBA) olmak üzere dört faktör altında incelenmiştir. Yerel mutfak eğilimi ile beslenme hakkında bilgi, olumlu beslenme alışkanlığı ve kötü beslenme alışkanlığı arasında pozitif yönlü ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda, sağlıklı beslenme hakkında bilgi düzeyi arttıkça İzmir yerel mutfak tercihlerinde artış olduğunu söylenebilir. Ayrıca olumlu beslenme alışkanlığı artan bireylerde yerel mutfak tüketimine eğilim artmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Gastronomi, sağlıklı beslenme, yerel mutfak

Destekleyen Kurum

İZMİR KAVRAM MESLEK YÜKSEKOKULU

Proje Numarası

202003

Teşekkür

Bu çalışma İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimince Desteklenmiştir. Proje Numarası: 202003

Investigation of Relationship Between Local Cuisine and Healthy Nutrition: The case of Izmir Province

Öz

Nutrition is life activity includes people. Today, analysis of societies, consumption habits of individuals at the regional level provide information about the society. Izmir has a heritage that has survived to the present day by being blended with the touches of different cultural factors. The richness offered to the people is known as local flavors unique to Izmir. The aim of the research, examine the relationship between healthy nutrition and the local cuisine. In our study, survey technique to collect research data. Healthy Nutrition Attitude; It was examined four factors: knowledge about nutrition, positive eating habits, feelings about nutrition and bad eating habits. It has been determined that there is a positive relationship between local cuisine and nutrition. In this direction, healthy nutrition increases, there is an increase in İzmir local cuisine preferences. In addition, the tendency to consume local cuisine is increasing in individuals with increased positive eating habits

Anahtar Kelimeler

Gastronomy, healthy nutrition, local cuisine

Proje Numarası

202003

Kaynakça

• Akamatsu, R., Maeda, Y., Hagihara, A. (2005). Interpretations and attitudes toward healthy eating among japanese workers. Appetite, 44(1), 123-129.
• Aydın, G.E. (2017). Sağlıklı Bireyler İçin Temel Beslenme El Kitabı. İstanbul: Türk Böbrek Vakfı.
• Bulduk, S. (2005). Beslenme ilkeleri ve Mönü Planlama, Ankara: Detay Yayıncılık,
• Cömert, M., Alabacak, C. H. (2019). Türk mutfağına ait yemeklerin özelliklerinin değerlendirilmesi: Ankara ili örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 7/3, 2123-2143.
• Demir, G. T., Cicioğlu, H. İ. (2019). Sağlıklı beslenmeye ilişkin tutum ölçeği (SBİTÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 256-274.
• Duman, N., Göksu, P., Köroğlu, C., Talay, A. (2020). Üniversite öğrencilerinde mental iyi oluş ile psikolojik dayanıklılık ilişkisi. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 4(7), 9-17.
• Esra, C. (2007). Yetişkin Tüketicilerin Besin Tercihleri ve Sağlıklı Beslenmeye Yönelik Tutumları Üzerine “Cinsiyet Faktörünün Etkisi”. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gökkaya Kılıç, Z., Arslanyılmaz, M., Attila, S., Bağcı Bosi, T. (2015). Sağlıklı Beslenme. http://www.halksagligi.hacettepe.edu.tr/diger/toplumayonelik/beslenme.pdf
• Güler, S.(2010). Türk mutfak kültürü ve yeme içme alışkanlıkları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 24-30.
• Gürbüz, S., Şahin, F. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (2. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Karamustafa, K., Birdir, K., Kılıçhan, R. (2016). Gastronomik akımlar çerçevesinde gıda tüketim ölçeği. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi. 8(2), 29-69.
• Kemp, K., Insch, A., Holdsworth, D.K., Knight, J.G. (2010). Food miles: Do UK consumers actually care? Food Policy, 35 (6), 504–513.
• Kılıçhan, R. (2016). Türkiye’ye Gelen Ziyaretçilerin Gastronomik Akımlara Yönelik Gıda Tüketim Gıda Tüketim Eğilimlerinin Değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensititüsü, Mersin.
• Köklü, N., Büyüköztürk, Ş., Coklu, Ö. (2006). Sosyal Bilimler İçin İstatistik. Ankara: Pagem Yayınları
• Mynttinen, S., Logren, J., Sarkka-Tirkkonen, M., Rautiainen, T. (2015). Perceptions of food and it’s locality among russian tourists in the south savo region of Finland, Tourism Management, 48, 455-466.
• Özden, O., Sünnetçioğlu, S., Özkök, F. (2017). ‘‘Cittaslow’’ and ‘‘ Slow Food’’ in the eyes of food and beverage business managers: Gökçeada samples. 3. Uluslararası Gastronomi Turizmi Kongresi, 7-10 Aralık 2017, İzmir. Bildiri Kitabı. s.181-195.
• Sabbağ, Ç. (2003). İlköğretim Okullarında Görevli Öğretmenlerin Beslenme Alışkanlıkları ve Beslenme Bilgi Düzeyleri, Yüksek Lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Şengül, S., Türkay, O. (2015). Doğu Karadeniz Mutfak Kültürünün Sürdürülebilirliği Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Doğu Karadeniz Bölgesi Sürdürülebilir Turizm Kongresi, 14-16 Mayıs 2015, Gümüşhane. Bildiri Kitabı, s. 599-606.
• Slow Food. (2020/a). Our History. https://www.slowfood.com/about-us/our-history/,
• Slow Food. (2020/b). Our Philosophy. https://www.slowfood.com/about-us/our-philosophy/
• Tangut, E. (2007). İşçilerin Sağlıklı Beslenmeye Yönelik Tutum ve Alışkanlıkları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Türkiye Halk Sağlığı Kurumu (2015). Yeterli ve dengeli beslenme nedir? https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/beslenme.html
• Yılmaz, E. (2008). Trakya Bölgesinde Kırsal ve Kentsel Tüketicilerin Gıda Ürünleri Tüketim Alışkanlıkları ve Gıda Güvenliğine İlişkin Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Doktora Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.