The Most Delicious Form of Public Relations: “Gastro Public Relations”

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 215 - 230, 18.01.2024

Ebru Akçay

Öz

A new concept is needed in today’s conditions, where the main actor implementing the gastro diplomacy is not only the states but also brands and organizations operating in the field of gastronomy are also positioned as the actors in gastro diplomacy. The consensus of the literature on the fact that the main actor performing gastro diplomacy is the state, makes it possible to define the promotional activities of brands and non-governmental organizations through food products and services as gastro public relations. In this context, brands’ and organizations’ public relations campaigns on sustainable agriculture, food waste and food festivals, competitions, workshops, and fairs can be considered as examples of gastro public relations. By taking food festivals as an example of gastro public relations, this study aims to discuss the concept of gastro public relations and to examine public relations strategies used in Restaurant Week, which is said to be the Turkey’s first gastronomy festival. The study examined whether the strategies used by different countries in gastro diplomacy campaigns were also used in Restaurant Week with a descriptive analysis. The study revealed that Restaurant Week used all the strategies including product marketing, food events, coalition-building, use of opinion leaders, media relations and education.

Anahtar Kelimeler

Public relations, gastro diplomacy, gastro public relations, restaurant week

Halkla İlişkilerin En Lezzetli Hali: “Gastro Halkla İlişkiler”

Öz

Gastro diplomasi faaliyetini uygulayan temel aktörün yalnızca devlet olmadığı, gastronomi alanında faaliyet gösteren markaların, kurum ve kuruluşların da bu faaliyette bir aktör olarak konumlandığı günümüz koşullarında, bu tarz girişimleri tanımlayacak yeni bir kavrama ihtiyaç duyulmaktadır. Literatürün gastro diplomasi faaliyetini gerçekleştiren temel aktörün devlet olduğu konusundaki uzlaşımı; markaların, sivil toplum kuruluşlarının ve hükümet dışı diğer örgütlerin gıda ürünlerine ve hizmetlerine yönelik ya da gıda ürünleri aracılığıyla gerçekleştirdikleri tanıtım faaliyetlerini gastro halkla ilişkiler olarak tanımlamayı mümkün kılmaktadır. Bu kapsamda, markaların ve kurumların sürdürülebilir tarım, atıksız mutfak, gıda israfı gibi konulardaki halkla ilişkiler kampanyaları ve yemek festivalleri, yarışmalar, atölyeler ve fuarlar gibi etkinlikler “gastro halkla ilişkiler” örnekleri olarak değerlendirilebilir. Yemek festivallerini gastro halkla ilişkiler örneği olarak ele alan bu çalışma, gastro halkla ilişkiler tanımını tartışmaya açarak Türkiye’nin ilk gastronomi festivali olarak tanımlanan Restoran Haftası’nda kullanılan halkla ilişkiler stratejilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, farklı ülkelerin gastro diplomasi kampanyalarında kullandığı stratejilerin Restoran Haftası’nda da kullanıp kullanılmadığı betimsel analiz aracılığıyla incelenmiştir. Araştırma, Restoran Haftası’nda ürün markalama, yiyecek etkinlikleri, iş birliği geliştirme, kamuoyu liderlerinin kullanımı, medya ilişkileri ve eğitim stratejilerinin tümünün kullanıldığını ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Halkla ilişkiler, gastro diplomasi, gastro halkla ilişkiler, restoran haftası

Kaynakça

• Akçay, E. (2023, 16-18 Mayıs). Sürdürülebilirlik retoriğinin yeni yüzü: “Gastro-PR”. N. Güngör (Ed.), 10. Uluslararası İletişim Günleri/Dijital Kapitalizm ve İletişim Sempozyumu Bildiri Özetleri Kitabı içinde (s. 37). Üsküdar Üniversitesi Yayınları.
• Akıncı, B. (2016, 3 Nisan). Restoran Haftası 7 şehirde birden. https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/bahar-akinci/restoran-haftasi-7-sehirde-birden-40080045
• Aktaş Alan, A., Şen, Ö. (2020). Gastronomi temalı festivaller üzerine yapılmış çalışmaların bibliyometrik analizi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 132-144. https://doi.org/10.21733/ibad.642214
• Carvache-Franco, M., Carvache-Franco, O., Carvache-Franco, W., Villagómez-Buele, C., Arteaga-Peñafiel, M. (2023). Motivation and segmentation of gastronomic events: Festival of the Red Crab in Ecuador. Annals of Leisure Research, 26 (1), 27-43. https://doi.org/10.1080/11745398.2020.1830421
• Chapple-Sokol, S. (2013). Culinary diplomacy: Breaking bread to win hearts and minds. The Hague Journal of Diplomacy, 8, 161-183. https://doi.org/10.1163/1871191X-12341244
• Cömert, M., Çetin, K. (2017). Gastronomi temalı yerel festivaller üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), 1092-1101.
• Çaycı, A. E., Aktaş, C. (2018). Dijitalden tatmak: Yemeğin “yeni” gastro mekânlardaki seyirlik gösterisinin kültürel yansımaları. TRT Akademi, 3(6), 710-727.
• Çevik, A., Aslan, Z. (2020). Dünyada ve Türkiye’de gastrodiplomasi uygulamaları üzerine bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8 (3), 2298-2317. https://doi.org/10.21325/jotags.2020.661
• Deveci, B., Türkmen, S., Avcıkurt, C. (2013). Kırsal turizm ile gastronomi turizmi ilişkisi: Bigadiç örneği. International Journal of Social and Economic Sciences, 3(2), 29-34.
• Eser, B., Karaosmanoğlu, D. (2023). Gastrodiplomacy in Turkey: ‘Saving the world’ or neoliberal conservative cultural policies at work. International Journal of Cutural Policy. https://doi.org/10.1080/10286632.2023.2183951
• Fontefrancesco, M. F. (2020). Food Festivals and Local Development in Italy: A viewpoint from economic anthropology. Palgrave Macmillan.
• Galvez, J. C.P., Fernandez, G. A. M., Lopez-Guzman, T. (2015). Wine festivals as a vehicle of promotion of a tourist destination. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6 (S2), 574-581. https://doi.org/10.5901/mjss.2015.v6n3s2p574
• Gastronomi Dergisi (2022). 11. Restoran Haftası’nın odağında ‘lezzet’ ve ‘sürdürülebilirlik’ var! https://www.gastronomidergisi.com/gastronomi/11-restoran-haftasi-nin-odaginda-lezzet-ve-surdurulebilirlik-var
• Gurme Ajanda (2011). Restoran Haftası 2011 başladı. https://www.gurmeajanda.com/restoran-haftasi-2011-basladi
• Gürleyen, B. (2009). Bir elimde kadeh, bir elimde çatal, damağımda Nişantaşı. https://www.milliyet.com.tr/pazar/bir-elimde-kadeh-bir-elimde-catal-damagimda-nisantasi-1156673
• Hall, C. M., Sharples, L. (2008). Food events and the local food system: Marketing, managementand planning issue. C. M. Hall, L. Sharples (Ed.), Food and wine festivals and events around the world development, management and markets içinde (s. 24-46). Butterworth-Heinemann.
• Harper’s Bazaar (2012). Kayra Restoran Haftası’nda tapas ve şarap partisi. https://www.harpersbazaar.com.tr/magazin/2012/04/17/kayra-restoran-haftasinda-tapas-ve-sarap-partisi-413248302868
• İrigüler, F. (2021). Exploring residents’ perception on gastronomic tourism development: A study of international Urla Artichoke Festival. International Journal of Contemporary Tourism Research, 5(1),77-86. https://doi.org/10.30625/ijctr.834689
• İşçimen, B. (2021). Kamu diplomasisi aracı olarak “gastro diplomasi”: Yunus Emre Enstitüsü’nün gastro diplomasi alanındaki faaliyetleri. Ankara Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4(7), 75-83.
• Kanık, İ. (2016). Gastro gösteri: Popüler kültür ürünlerinde yemeğin kültürel gösterisi. Ayrıntı.
• Kul, N. (2019). Mutfak, kimlik, diplomasi: Türkiye’de gastro diplomasi. Tün Kitap Yayıncılık.
• Lee, I., Arcodia, C. (2011). The role of regional food festivals for destination branding. International Journal of Tourism Research, 13, 355-367. https://doi.org/10.1002/jtr.852
• Mandal, S., Gunasekar, S., Dixit, S. K., Das, P. (2022). Gastro-nostalgia: Towards a higher order measurement scale based on two gastro festivals. Tourism Recreation Research, 47(3), 293-315. https://doi.org/10.1080/02508281.2021.1951589
• Maria, T. (2014). Gastronomic tourism: Measuring motivations, consumer’s satisfaction and proposing effective marketing strategies. Tourismos: An International Multidisciplinary Journal of Tourism, 9(2), 207-225.
• Nihayati, A., Pertiwi, E. A., Haripa, T. I. (2022). The analysis of South Korean gastrodiplomacy towards the increases of South Korean Kimchi export. Journal of World Trade Studies, 6 (2), 53-66. https://doi.org/10.22146/jwts.v6i2.3607
• NTV (2019). Restoran Haftası 10. yılını kutluyor. https://www.ntv.com.tr/yasam/restoran-haftasi-10-yilini-kutluyor,yDSoplWCC0qfyr1OqNSGfA
• Organ, K., Koenig-Lewis, N., Palmer, A., Probert, J. (2015). Festivals as agents for behaviour change: A study of food festival engagement and subsequent food choices. Tourism Management, 48, 84-99. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2014.10.021
• Özbay, G., Semint, S. (2020). Gastronomi temalı festivallerde katılımcı deneyimi üzerine bir araştırma: Uluslararası Pişmaniye Festivali örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(38), 315-341.
• Özbey, S. (2010). Bağdat 20 liraya fikslendi. https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/bagdat-20-liraya-fikslendi-14294339
• Özgen, N. (2022). İspanya’da gastronomi turizminin tarihsel gelişimi ve gastrodiplomasi değerlendirmesi. Aydın Gastronomy, 6(2), 239-262.
• Pascua, F. (2021). Dim-Sum over milk tea: Taiwan’s 21st century gastrodiplomacy and some lessons for the Philippines. Scientia-The International Journal on the Liberal Arts, 10(1), 88-96. https://doi.org/10.57106/scientia.v10i1.131
• Pham, M. J. A. (2013). Food as communication: A case study of South Korea’s gastrodiplomacy. Journal of International Service, 22(1), 1-22.
• Pulido Polo, M., Vázquez González, J. (2019). Public relations and events: the organization of festivals as a tool for cultural promotion. International Review of Communication and Marketing Mix, 2(2), 13-23.
• Rockower, P. S. (2012). Recipes for gastrodiplomacy. Place Branding and Public Diplomacy, 8(3), 235-246. https://doi.org/10.1057/pb.2012.17
• Sacar, E. (2009). Gidilesi…Kayra Nişantaşı Restoran Haftası başlamış. http://www.ecesacar.com/2009/11/03/gidilesi-kayra-nisantasi-restoran-haftasi-baslamis/
• Signitzer, B. H., Coombs, T. (1992). Public Relations and public diplomacy: Conceptual convergences. Public Relations Review, 18(2), 137-147. https://doi.org/10.1016/0363-8111(92)90005-J
• Sofra (2013). Restoran Haftası, 5 yaşında! https://www.sofra.com.tr/haberler/2013/04/09/restoran-haftasi-5-yasinda
• Soner, F. (2022). Gastrodiplomasi: Gastronomiye diplomasi penceresinden bakış. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 33(2), 97-101.
• Snow, N. (2009). Rethinking Public Diplomacy. N. Snow, P. M. Taylor (Ed.), Routledge handbook of public diplomacy içinde (s. 3-11). Routledge.
• Superbrands Turkey (2010). Kayra. http://www.superbrandsturkey.com/2010/kayra.pdf
• Suntikul, W. (2019). Gastrodiplomacy in tourism. Current Issues in Tourism, 22(9), 1076-1094. https://doi.org/10.1080/13683500.2017.1363723
• Şüyün, F. (2022). Her şey sürdürülebilirlik için. https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/her-sey-surdurulebilirlik-icin/657660
• Timothy, D. J., Pena, M. (2016). Food festivals and heritage awareness. D. J. Timothy (Ed.), Heritage cuisines: Traditions, identities and tourism içinde (s. 148-164). Routledge.
• Türker, N. (2018). Gastrodiplomasi Türk mutfağının tanıtımında bir araç olabilir mi? Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2 (Ek.1), 14-29.
• Unilever Food Solutions (2023). Heyecanla beklenen 12. Restoran Haftası başlıyor! https://www.unileverfoodsolutions.com.tr/konsept-uygulamalarimiz/12-restoran-haftasi-basliyor.html
• Ürkmez, D., Akbulut, D. (2020). Yerel yönetimlerde bir halkla ilişkiler aracı olarak festivallerin kullanımı. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 10(2), 218-244.
• Vogue (2022). Metro Türkiye ana sponsorluğunda Restoran Haftası. https://vogue.com.tr/yeme-icme/metro-turkiye-ana-sponsorlugunda-restoran-haftasi
• White, W., Barreda, A. A., Hein, S. (2019). Gastrodiplomacy: Captivating a global audience through cultural cuisine-a systematic review of the literature. Journal of Tourismology, 5(2), 127-144.
• Yalım, F., Kurban, S. (2013). Kentlerde çevre bilincinin oluşturulması sürecinde bir halkla ilişkiler aracı olarak festivallerden yararlanılması: İstanbul Ecofest’e katılanlar üzerine bir araştırma. Selçuk İletişim, 7(4), 81-93.
• Yengin, A. (2009). Yiyin, için, ekonomiye can verin. https://www.salom.com.tr/arsiv/haber/71760/yiyin-icin-ekonomiye-can-verin Yıldırım, E. (2020). Gastromilliyetçilik ve gastrodiplomasi arasındaki ilişki üzerine teoriden pratiğe bir bakış. Kapadokya Akademik Bakış, 4(1), 76-99.
• Zhang, J. (2015). The Foods of the worlds: Mapping and comparing contemporary gastrodiplomacy campaigns. International Journal of Communication, 9, 568-591