Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Kullanılan Ders Kitaplarındaki Okuma Metinlerinin Ön Hazırlık Çalışmaları

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 265 - 285, 29.09.2022

İsmail Aydoğdu

Öz

Hayatın her anında olduğu gibi eğitimde de sıkça başvurulan ve kullanılan okuma, dilin dört temel becerisinden biri olup özellikle yabancı dil öğretiminde temel beceri konumunda yer almaktadır. Dil öğretiminde temel materyal olma özelliğine sahip olan ve ders kitaplarında yer alan okuma metinleri bilgi vermenin yanı sıra öğrenilen dilin özellikleri ile hedefe uygun kelime ve kelime gruplarını içererek öğrenene dilin kullanımına dair farklı işlevleri kazandırmayı hedeflemektedir. Okuma metinlerinde öğretimi hedeflenen dil bilgisi yapıları ile dile ait diğer unsurları, kelime ve kelime gruplarını öğrenene sezdirmek ve öğrenenin dikkatini çekmek amacıyla okuma metinlerinden önce hazırlık çalışmalarına veya okuma metnine geçmeyi kolaylaştıracak metin hakkında düşünmelerini sağlayacak etkinliklere ihtiyaç duyulmaktadır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde metinlerin ön hazırlık çalışmaları ile ilgili bir çalışma bulunmamaktadır. Bu araştırmada Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan kitaplardan olan İstanbul Uluslararası Öğrenciler için Türkçe Ders Kitabı, Yedi İklim Türkçe Ders Kitabı ile Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı setlerinde bulunan B1 seviyesinde kullanılan ders kitaplarındaki okuma metinlerine ait olan ön hazırlık çalışmalarının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma modeli kullanılmış olup araştırmanın verileri doküman analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre İstanbul Uluslararası Öğrenciler için Türkçe Ders Kitabı’nda belirlenen altı kategoriden 4 tanesi bulunmuş, buna karşılık belirlenen 17 koddan da 12 tanesi bulunmuştur. Yedi İklim Türkçe Ders Kitabı’nda 4 kategoriye rastlanmış ve 5 kod bulunmuştur. Yeni Hitit Yabancılar için Türkçe Ders Kitabı’nda 6 kategorinin tamamı ve buna ek olarak 19 koddan 14 tanesi bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi, Ders Kitaplarındaki Okuma Metinleri, Ders Kitaplarındaki Okuma Metinlerinin Hazırlık Çalışmaları.

Destekleyen Kurum

Saü

Kaynakça

• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2019). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Demirel, Ö. (2008). Yabancı dil ögretimi: ilkeler, yöntemler, teknikler. İstanbul: USEM Yayınları.
• Fry, R. (1997). Improve Your Reading. London: The Career Press.
• Harmer, J. (2007). The practice of English language teaching. Essex, England: Pearson Education Limited.
• Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınları
• Ur, P. (2007). A course in language teaching practice & theory. Cambridge: Cambridge University Press.
• Uzunöz, A. (2021). Bilimsel araştırma becerileri ve araştırmada güncel desenler makale incelemeleri ve örnek makale çalışmalarıyla. Pegem Akademi
• Ajideh, P. (2003). Schema theory-based pre-readıng tasks: a neglected essentıal ın the esl readıng class. Reading Matrix: An International Online Journal, v3 n1 Apr
• Ajideh, P. (2006) Schema–theory Based Considerations on Pre-reading Activities in ESP Textbooks. The Asian EFL Journal. Teaching Articles. November 2006 Vol 16 http://asian-efl-journal.com/November_2006_Vol16_Art2.pdf
• Alemi, M. & Ebadi, S. (2010). The effects of pre-reading activities on esp reading comprehension. Journal of Language Teaching and Research, Vol. 1, No. 5, pp. 569-577, September
• Karababa, C. ve Üstünsoy, S. (2012). Yabancı dı̇l olarak Türkçe öğretı̇mı̇nde kullanılan ders kı̇taplarının öğretmen görüşlerı̇ çerçevesı̇nde değerlendı̇rı̇lmesı̇. Dil Dergisi, Sayı: 157
• Korkmaz, C. B. (2019). Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde kullanılan dinleme metinlerinin metin işleme süreleri. International Journal of Languages Education and Teaching, 7 (1). 121-146.http://dx.doi.org/10.18033/ijla.4098
• Maden, S. ve Önal, A. (2020). Türkçe ve İngilizce ders kitapları üzerine karşılaştırmalı bir analiz: 7. sınıf örneği. Ana Dil Eğitimi Dergisi, 8(3), 732-752
• Mihara, K. (2011). effects of pre-reading strategies on efl/esl reading comprehension. TESL Canada Journal 28(2):51
• Okur, A. ve Keskin, F. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültürel ögelerin aktarımı: İstanbul Yabancılar İçin Türkçe Öğretim Seti Örneği. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 1619-1640
• Zorbaz, K. Z. ve Köroğlu, M. (2016), “Gazi TÖMER yabancılar için Türkçe öğretim setindeki metinlerin kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik düzeyleri”, Electronic Turkish Studies, C. 11, S. 3: s. 2509-2524.
• B, Bedir, S. (2018). Üstbilişsel okuma stratejileri öğretiminin öğrencilerin üstbilişsel farkındalığı, İngilizce okuma başarısı ve öz yeterliliklerine etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kaya, G. (2005). 2003- 2004 eğitim- öğretim yılında ilköğretim 7. sınıflarda okutulacak Türkçe ders kitaplarındaki hazırlık çalışmaları ve metni anlama sorularını incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hayat: Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.