Almanya Üniversitelerinde Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimine Yönelik Verilen Derslerin Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 43 - 68, 30.03.2023

Ülker Şen , Gamze Delioğlu

Öz

Türkçenin yurt dışında yabancı dil olarak nasıl öğretildiğinin bilinmesinin Türkçenin konumunun belirlenmesine ve dil politikasının şekillenmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Türkçe birçok ülkede olduğu gibi Almanya’da da yabancı dil olarak öğretilmektedir. Almanya’da 2022 yılında 423 üniversite bulunmaktadır, bunların 26’sında yabancı dil olarak Türkçe öğretimi yapılmaktadır. Bu çalışmada üniversitelere bağlı 15 farklı dil merkezindeki yabancı dil olarak Türkçe öğretimi faaliyetleri çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. Nitel yöntemin kullanıldığı bir durum (örnek olay) çalışması olan bu araştırmanın deseni iç içe geçmiş çoklu durum desenidir. Doküman incelemesi kullanılarak üniversitelerin resmî internet sayfaları üzerinden araştırma sorularına yönelik veri toplanmıştır. Betimsel analiz yaklaşımıyla veriler analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda elde edilen sonuçlar şu şekildedir: Türkçe dersleri, Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi (AOÖÇ) seviyelerine göre dinleme, okuma, konuşma, yazma becerileri ve dil bilgisi, sözcük bilgisi temelinde verilmektedir. Kurs adları ve içerikleri farklılık göstermektedir. Genellikle her seviye bir dönem (13-16 hafta) sürmektedir. Her kursun kredi puanı 3-6 puan arasında değişmektedir.

Anahtar Kelimeler

yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, Almanya üniversiteleri, dil merkezi

Kaynakça

• Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü (ABDİGM) (2022). Yurt Dışı Temsilciliklerimiz. http://abdigm.meb.gov.tr adresinden erişildi.
• Çağ, H.D. ve Bölükbaş-Kaya F. (2021). Türkçenin Yurt Dışında Yabancı Dil Olarak Öğretimine Genel Bir Bakış. BUGU Dil ve Eğitim Dergisi, 2(1), 74-101. DOI: http://dx.doi.org/10.46321/bugu.42
• Çakır, M. (2021). Almanya Federal Cumhuriyeti'nde Türkçe öğretimi. (Ed Aktaş, E. ve Halitoğlu, V.), Dünyada Türkçe Öğretimi Kuram, Durum, Uygulama, Sorun ve Çözümler içinde (s. 11-41). Ankara: Nobel.
• Delioğlu, G. (2022). Almanya Üniversitelerinde Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Ülker Şen), Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Dolunay, S.K. (2005). Türkiye ve Dünyadaki Türkçe Öğretim Merkezleri ve Türkoloji Bölümleri Üzerine Bir Değerlendirme, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI/salih_kursad_dolunay_turkoloji_bolumleri_degerlendirme.pdf adresinden erişildi.
• Duman, A. (2003). Türk Soylulara Türkiye Türkçesi Öğretiminde Metin Seçimi. Türklük Bilimi Araştırmalar (TÜBAR) Dergisi, (19), 151-154. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/156763 adresinden erişildi.
• Gül, B. (2002). Münih Üniversitesi Yakın Doğu Tarihi, Kültürü ve Türkoloji Enstitüsü ve Çalışmaları. Türkbilig, (3), 18-33. https://dergipark.org.tr/tr/pub/turkbilig/issue/52758/696256 adresinden erişildi.
• Gül, B. (2006). Almanya’da Türkoloji Çalışmaları. Türkbilig, (11), 56-117. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/989423 adresinden erişildi.