Diagnosis, Stigmatization or Legitimization? A Discussion within the Medicalization Discourse and Lacanian Psychoanalytic Theory

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 3, 413 - 427, 30.09.2023

Sinem Baltacı , Tülin Gençöz , Sevda Sarı Demir

https://doi.org/10.31682/ayna.1351575

Öz

Numerous studies indicate that individuals experiencing psychological distress often face various forms of discrimination, prejudice, and stigma which leads them to hide their problems. However, contrary to this generalization, some research demonstrates that individuals tend to use diagnosis as a label in a medical system. In this study, we argue that within the context of changing social structures and discourses, the tendency to hide psychological problems due to stigma has transformed into a tool for recognition within a medical system. Of course, our viewpoint does not negate the impact of stigma and prejudice on the subject. Our emphasis here is that for certain symptoms and processes like OCD, this situation can function differently. In this paper, we will first review the views that stigma leads to the concealment of mental issues, and then elaborate on studies that support the opposite view. More specifically, we will analyze the assertion that OCD is an illness within the framework of symptom specific characteristics. We will subsequently delve deeper into this counterargument theoretically. In this context, we will evaluate the power of medicine and the discourse of medicalization, as discussed in the works of Foucault, Illich, and Timurturkan, as well as Lacan's theory on the mirror stage, the moment of recognition, and the subject who supposed to know. This study has significant implications, especially in the field of psychotherapy, for assessing and understanding how individuals relate to their own psychological states.

Anahtar Kelimeler

legitimization through diagnosis, recognition, medicalization, stigma

Tanı Bir Damgalama mı Yoksa Meşrulaştırma mı? Tıbbileştirme Söylemi ve Lacanyen Psikanalitik Teori Kapsamında Bir Tartışma

Öz

Çok sayıda araştırma, psikolojik sıkıntılar yaşayan bireylerin genellikle çevreleri tarafından çeşitli ayrımcılık, önyargı ve damgalamaya maruz kaldıklarını ve bu nedenle sorunlarını sıklıkla gizleme eğiliminde olduklarını belirtmektedir ancak bu genellemeyle uyumsuz olarak, bazı araştırmalar bireylerin özelikle bir tanı kullanma eğilimlerine dikkat çekmektedir. Bu çalışmada değişen toplumsal yapı ve söylemler ışığında psikolojik problemlerin damgalanma nedeniyle gizlenme eğiliminde olduğu genellemesine karşı çıkarak bazı öznel süreçler için tıbbi bir sistem içinde tanı almanın öznenin tanınmasının bir aracı haline dönüştüğünü ileri sürmekteyiz. Elbette bu görüşümüz, damgalanma ve önyargının konu üzerindeki etkisini yadsıdığımız anlamına gelmemektedir. Buradaki vurgumuz, bazı semptomlar ve süreçler için bu durumun aksine de işlev görebileceği yönündedir. Bu doğrultuda öncelikle damgalanma ve önyargının ruhsal sorunların gizlenmesine yol açtığı görüşlerini inceleyecek ardından bu görüşün aksini destekleyici nitelikteki kişilerin tanı kullanma gayretlerini gösteren çalışmaları ele alacağız. Sonrasında bu argümanı teorik olarak derinleştireceğiz. Foucault, Illich, Timurturkan gibi araştırmacıların eserlerinde ele aldığı tıbbın gücü ve tıbbileştirme söylemini ve ayrıca psikanalist Lacan’ın Özne'nin oluşum sürecine dair sunduğu teorisindeki ayna evresi, tanınma anı, bildiği varsayılan özne kavramlarını bu kapsamda değerlendireceğiz. Bu çalışmanın özellikle psikoterapi alanında kişilerin kendi psikolojik durumları ile nasıl ilişkilendiklerini değerlendirmek adına önemli çıkarımları bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

tanı aracılığıyla meşrulaşma, tanınma, tıbbileştirme, damgalama

Kaynakça

• Arkan, B., Bademli, K. ve Duman Z. Ç. (2011). Sağlık çalışanlarının ruhsal hastalıklara yönelik tutumları: son 10 yılda Türkiye'de yapılan çalışmalar. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(2), 214-231.
• Baltacı, S. (2019a). A qualitative examination of obsession, repetition, and anxiety through Lacanian discourse analysis perspective [Yayımlanmamış doktora tezi]. Middle East Technical University.
• Baltacı, S. (2019b). Mental durumlarda Kraepelin’in tanılama modeli ile Lacan’ın yapısal yaklaşımının bir karşılaştırması: Konumlanmadan araştırma ve uygulamaya. Türk Psikoloji Yazıları, 22 (43), 1–10. https://doi.org/10.31828/tpy.13019961.2018.42.02.05
• Bilić, B. ve Georgaca, E. (2007). Representations of “mental illness” in Serbian newspapers: A critical discourse analysis. Qualitative Research in Psychology, 4(1-2), 167-186. https://doi.org/10.1080/14780880701473573
• Burns, M. ve Gavey, N. (2004). ‘Healthy weight’ at what cost? ‘Bulimia’ and a discourse of weight control. Journal of Health Psychology, 9(4), 549-565. https://doi.org/10.1177/1359105304044039
• Bushnell, J., McLeod, D., Dowell, A., Salmond, C., Ramage, S., Collings, S., Ellis, P., Kljakovic, M. ve McBain, L. (2005). Do patients want to disclose psychological problems to GPs? Family Practice, 22(6), 631-637. https://doi.org/10.1093/fampra/cmi080
• Corrigan, P. (2004). How stigma interferes with mental health? Journal of American Psychologist, 59(7), 614-625. https://doi.org/10.1037/0003-066X.59.7.614
• Corrigan, P. W. ve Rao, D. (2012). On the self-stigma of mental illness: stages, disclosure, and strategies for change. Canadian Journal of Psychiatry, 57(8), 464-469. https://doi.org/10.1177/070674371205700804
• Corrigan, P. W. ve Watson, A. C. (2002). The paradox of self-stigma and mental illness. Clinical Psychology, Science and Practice, 9(1), 35-53. https://doi.org/10.1093/clipsy.9.1.35
• Çam, O. ve Bilge, A. (2013). Türkiye’de ruhsal hastalığa / hastaya yönelik inanç, tutum ve damgalama süreci: Sistematik derleme. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(2), 91-101. https://doi.org/10.5505/phd.2013.92300
• Davison, G. C. ve Neale, J. M. (2004). Anormal psikolojisi (7. Basım) (İ. Dağ, Çev.) Türk Psikologlar Derneği Yayınları. (1998)
• Dor, J. (2013). The clinical Lacan. Other Press.
• Evans, D. (2019). Lacancı psikanalize giriş sözlüğü (U. Y. Kara ve T. Sivrikaya, Çev.). Islık Yayınları. (1996)
• Fennell, D. ve Liberato, A. S. Q. (2007) Learning to live with OCD: Labeling, the self, and stigma. Deviant Behavior, 28(4), 305-331. https://doi.org/10.1080/01639620701233274
• Fink, B. (1996). The Lacanian subject: Between language and jouissance. Princeton, New Jersey.
• Foucault, M. (2003). The birth of the clinic: An archaeology of medical perception (A. M. Sheridan, Çev). Routledge. (1963)
• Foucault, M. (2006). History of madness (J. Khalfa, Ed.; J. Murphy ve J. Khalfa, Çev.). Taylor and Francis e-Library. (1961)
• Goodwin, J., Savage, E. ve Horgan, A. (2016). Adolescents' and young adults' beliefs about mental health services and care: A systematic review. Archives of Psychiatric Nursing, 30(5), 636- 644. https://doi.org/10.1016/j.apnu.2016.04.004
• Griffiths, L. (2001). Categorizing to exclude: the discursive construction of cases in community mental health teams. Sociology of Health and Illness, 23(5), 678-700.
• Gürsel, M. D., ve Gençöz, T. (2019). Psikoz. İçinde T. Gençöz (Ed.), Lacanyen Psikanaliz (1. Basım, ss. 1-8). Türkiye Klinikleri.
• Gürsoy, O. ve Gizir, C. A. (2018). Üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım almaya yönelik tutumları: Sosyal damgalanma, kendini damgalama, öznel sıkıntıları açma, benlik saygısı ve cinsiyetin rolü. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 8(49), 137-155.
• Lacan, J. (1997). The seminar of Jacques Lacan book III: The psychoses 1955-1956 (R. Grigg, Çev.). W. W. Norton & Company. (1981)
• Lacan, J. (1998). The four fundamental concepts of psychoanalysis: The seminar of Jacques Lacan, Book XI. (J. A. Miller, Ed. ve A. Sheridan, Çev.). Norton. (1964)
• Lafrance, M. N. (2007). A bitter pill: A discursive analysis of women’s medicalized accounts of depression. Journal of Health Psychology, 12(1), 127-140. https://doi.org/10.1177/1359105307071746
• Lauber, C. ve Rössler, W. (2007). Stigma towards people with mental illness in developing countries in Asia. International Review of Psychiatry, 19(2), 157-178. https://doi.org/10.1080/09540260701278903
• Link, B. G., Phelan, J. C., Bresnahan, M., Stueve, A. ve Pescosolido, B. A. (1999). Public conceptions of mental illness: labels, causes, dangerousness, and social distance. American Journal of Public Health, 89, 1328-1333. https://doi.org/10.2105/AJPH.89.9.1328
• lllich, I. (1995). Sağlığın gaspı (S. Sertabiboğlu, Çev.). Ayrıntı Yayınları
• Messari, S. ve Hallam, R. (2003). CBT for psychosis: A qualitative analysis of clients’ experiences. British Journal of Clinical Psychology, 42(2), 171-188. https://doi.org/10.1348/014466503321903580
• Moses, T. (2009). Self-labeling and its effects among adolescents diagnosed with mental disorders. Social Science and Medicine, 68(3), 570-578. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2008.11.003
• Outram, S., Murphy, B. ve Cockburn, J. (2004) Factors associated with accessing professional help for psychological distress in midlife Australian women. Journal of Mental Health, 13(2), 185-195. https://doi.org/10.1080/09638230410001669336
• Parker, I., Georgaca, E., Harper, D., McLaughlin, T. ve Stowell-Smith, M. (1995). Deconstructing psychopathology. Sage.
• Perenc, L. ve Radochonski, M. (2016). Psychological predictors of seeking help from mental health practitioners among a large sample of Polish young adults. International Journal of Environmental Research and Public Health, 13(11), 1049-1058. https://doi.org/10.3390/ijerph13111049
• Pescosolido, B. A., Monahan, J., Link, B. G., Stueve, A. ve Kikuzawa, S. (1999). The public's view of the competence, dangerousness, and need for legal coercion of persons with mental health problems. American Journal of Public Health, 89(9), 1339-1345. https://doi.org/10.2105/ajph.89.9.1339
• Plumb, P. (2019). A corpus-driven critical discourse analysis of obsessive-compulsive disorder experiences on The OCD Stories. Proceedings of ULAB IX, 145–170. https://doi.org/10.5282/ulab2019.391
• Ponzini, G. T. ve Steinman, S. A. (2022). A systematic review of public stigma attributes and obsessive– compulsive disorder symptom subtypes. Stigma and Health, 7(1), 14-26. https://doi.org/10.1037/sah0000310
• Siegler, M. ve Osmond, H. (1974). Models of madness, models of healing. Macmillan.
• Stein, D. J. ve Young, J. E. (1993). Cognitive science and clinical disorders. Academic Press.
• Stevens, P. ve Harper, D. J. (2007). Professional accounts of electroconvulsive therapy: A discourse analysis. Social Science and Medicine, 64(7), 1475-1486. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2006.11.015
• Şen, S., Taşkın, E., Özmen, E., Aydemir, Ö. ve Demet, M. (2003). Türkiye'de kırsal bir bölgede yaşayan halkın depresyona ilişkin tutumları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 4(3), 133-143.
• Tait, L. (2009). To disclose or not to disclose psychological problems to GPs. British Journal of General Practice, 59(566), 638-639. https://doi.org/10.3399/bjgp09X454034
• Timurturkan, M. (2013). Tıbbi söylem ve iktidar: Medyada “diyet-zayıflık-sağlık” ilişkisi etrafında bedenin denetimi. Mediterranean Journal of Humanities, 3(1), 237-252. https://doi.org/10.13114/MJH/20131665
• Villatoro, A. P., DuPont-Reyes, M. J., Phelan, J. C. ve Link, B. G. (2022). 'Me' vs. 'Them': How mental illness stigma influences adolescent help-seeking behaviors for oneself and recommendations for peers. Stigma Health 7(3), 300-310. https://doi.org/10.1037/sah0000392