Gübre uygulamalarının baklanın (Vicia faba L.) bitkisel özelliklerine etkisi

Yıl 2022, , 109 - 116, 31.07.2022

Fatma Başdemir , Sevgi Saylak Sibel İpekeşen , Murat Tunç , Seval Eliş , Behiye Bicer

https://doi.org/10.29278/azd.948958

Öz

Amaç: Bu araştırmada organik, inorganik ve biyo gübrelerin yerel baklanın toprakaltı ve toprak üstü aksamları üzerindeki etkisinin belirlemesi amaçlanmıştır. Materyal ve Yöntem: Araştırma Dicle Üniversitesi Ziraat Fakültesi’ne ait sera koşullarında yürütülmüş olup, tesadüf parsellerinde bölünmüş parseller deneme desenine göre ve üç tekrarlamalı olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma materyali olarak Nutri-umix 660 (organik gübre), Fosil (organik gübre), DAP (inorganik gübre), Rhizobium leguminoserum (biyogübre) kullanılmıştır. Araştırmada yaş bitki ağırlığı, yaş sap+yaprak ağırlığı, yaş kök ağırlığı, bitki boyu, kök uzunluğu, yaprakçık sayısı, yaprak ağırlığı, nodül sayısı, yaş nodül ağırlığı, kuru sap ağırlığı, kuru kök ağırlığı, kuru yaprak ağırlığı, kuru nodül ağırlığı ve yaprak alanı özellikleri çiçeklenme öncesi, çiçeklenme dönemi ve çiçeklenme sonrası dönem olmak üzere üç ayrı dönemde incelenmiştir. Ayrıca toplam bitki yaş ve kuru ağırlıklarından faydalanarak bazı eşitlikler ile uygulamaların oransal kök ağırlığı, oransal sap ağırlığı ve oransal yaprak ağırlığına etkisi araştırılmıştır. Araştırma Bulguları: Araştırma sonucunda çiçeklenme öncesi dönemde yapılan uygulamaların incelenen özellikler üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı, çiçeklenme döneminde ise organik gübrelerin diğer gübrelere oranla daha fazla etki ettiği saptanmıştır. Çiçeklenme sonrası dönemde yaprakçık sayısı, yaprak ağırlığı, kuru sap ağırlığı, kuru kök ağırlığı ve yaprak alanına kontrol uygulaması, nodül sayısı ve yaş nodül ağırlığına azotlu gübreler, kuru yaprak ağırlığına Nutri-umix ve kuru nodül ağırlığına ise Fosil uygulaması en fazla etkide bulunmuştur. Sonuç: Bu araştırma ile bakla yetiştiriciliğinde inorganik gübre kullanımının çok önemli bir etkisinin olmadığı, ancak organik gübrelerin bitkisel özellikleri artırdığı saptanmıştır. Bakla yetiştiriciliğinde bu gübrelerin kullanılmasının toprak verimliliğinin sürdürülmesine de katkıda bulunulacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gübre, Bakla, Vicia faba, Organik gübre, İnorganik Gübre

Effect of fertilizer treatments on plant traits of faba beans (Vicia faba L.)

Öz

Objective: In this research, it was aimed to determine the effect of organic, inorganic and bio fertilizers on the subsoiland and aboveground parts of local faba bean. Materials and Methods: The research was carried out in the greenhouse conditions of the Faculty of Agriculture of Dicle University, and in randomized plots according to the split plot design with three replications. It was used Nutri-umix 660 (organic fertilizer), Fossil (organic fertilizer), DAP (inorganic fertilizer), Rhizobium leguminoserum (biofertilizer) as research material. In research, plant height, whole weight, stem+leaf weight, root weight, root length, number of leaflet, leaflet weight, number of nodules, nodule weight, dry stem weight, dry root weight, dry leaflet weight, dry nodule weight and leaf area were examined in pre-blooming, full-blooming and post blooming periods in three development stages. Additionaly, it was investigated with some equations the effects of treatments on the proportional root weight, proportional stem weight and proportional leaf weight by using the total plant fresh and dry weights. Results: As a result, it was determined that the treatments made in the pre-blooming period did not have any effect on the investigated properties, and had a greater effect than other fertilizers during the flowering period, organic fertilizers. In the post blooming stage, number of leaflets, leaflet weight, dry stem weight, dry root weight and leaf area control, DAP on nodule number and nodule weight, Nutri-umix on dry leaf weight and Fosil on dry nodule weight had the most effect. Conclusion: With this research, it was determined that the use of inorganic fertilizers in faba bean cultivation did not have a significant effect, however organic fertilizers were increased plant characteristics. It is thought that the use of these fertilizers in faba bean cultivation will contribute to the maintenance of soil fertility, as well.

Anahtar Kelimeler

Faba bean, Vicia faba L., Nitrogen, Bacteria, Organic fertilizer, Inorganic fertilizer

Kaynakça

• Daoui, K., Karrou, M., Mrabet, R., Fatemi, Z., Draye, X., & Ledent, J.F. 2012. Genotypic variation of phosphorus use efficiency among Moroccan Faba bean varieties (Vicia faba major) under rainfed conditions, Journal of Plant Nutrition, 35:1, 34-48
• Erman, M., Demir, S., Ocak, E., Tufenkci, S., Oguz F., & Akkopru, A. (2011). Effects of Rhizobium, arbuscular mycorrhiza and whey applications on some properties in chickpea (Cicer arietinum L.) under irrigated and rainfed conditions 1-Yield, yield components, nodulation and AMF colonization. Field Crops Research, 122(1): 14-24.
• FAO, 2018. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC, alıntı tarihi: 30. 09. 2019
• Hussaindar, M., Singh, N., Dar, G.H., Dar, S. R., Razvi, S.M., Rani, P., Kataria, N., & Groach, R. 2014. Response of yield and yield components of common bean (cv.shalimar rajmash) to integrated phosphorus supply and co-inoculatıon with rhozobium, vam, azotobacter in temperate conditions of Kashmir. Life Sciences Leaflets, 51: 10-17
• Khan, H.Haqqani, A.M., Khan, M.A., & Malik, B. 1992. Bioligical and chemical fertilizer studies in chickpea grown under arid conditions of Thal. Sarhad Journal of Agriculture, 8(3) , 321-327
• Kubure, T.E., Raghavaiah, C.V., & Hamza, I. (2016). Production potential of faba bean (Vicia faba L.) genotypes in relation to plant densities and phosphorus nutrition on vertisols of central highlands of west showa zone, Ethiopia, East Africa. Adv. Crop Sci. Tech., 4:214.
• Macgillivray, J. H., & Bosley, J. B. (1962). Amino acid production per acre by plants and animals. Economic Botany, 16(1), 25-30
• Özdemir S. (2002). Yemeklik Baklagiller. Hasad Yayıncılık Ltd. Şti
• Pekşen, E., Bozoğlu, H., Pekşen, A., & Gülümser, A. (2004). Sıra aralığı ve potasyum humat uygulamasının bezelyenin verim ve bazı özelliklerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi. 10 (1) 53-58
• Pekşen, A., Pekşen, E., & Artık, C. (2006). Bazı Bakla (Vicia Faba L.) Populasyonlarının Bitkisel Özellikleri Ve Taze Bakla Verimlerinin Belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 21(2), 225-230.
• Rudresh, D.L., Shivaprakash, M.K., & Prasad, R.D. 2005. Effect of combined application of Rhizobium, phosphate solubilizing bacterium and Trichoderma spp. on growth, nutrient uptake and yield of chickpea (Cicer aritenium L.). Applied Soil Ecology, 28: 139-146.
• Sharma, A.K., Haribendra, S., Sushil., S., Singh,. H., & Singh, S. (1989). Response of Cicer arietinum L. to rhizobial and N fertilization Indian J. of Agron., 34(3):381-383.
• Şehirali, S. 1988. Yemeklik dane baklagiller. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 108, Ders Kitabı: 314, Ankara. 435 s.
• Sharma, A.K., Haribendra, S., Sushil., S., Singh,. H., & Singh, S. 1989. Response of Cicer arietinum L. to rhizobial and N fertilization Indian J. of Agron., 34(3):381-383.
• TUİK 2017, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr. Alıntı tarihi:30.09.2019
• Uzun, S. 1996. The quantitative effects of temperature and light environment on the growth, Development and yield of tomato and aubergine (Unpublished Phd Thesis). The Univ. of Reading, England.
• Vadavia, A.T., Kalaria, K.K., Patel, J.C., & Baldha,. N.M. (1991). influence of organic, inorganic and biofertilizers on growth yield on nodulation of chickpea. Indian Journal of Agronomy, 36(2): 263-264.