The effect of zinc fertilizers on for some quality characteristics on oat (Avena sativa L.)

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 1, 105 - 114, 24.06.2021

Nuri Yılmaz , Muzaffer Sonkaya

https://doi.org/10.29278/azd.907611

Öz

Objective: This study conducted in 2017 on the experimental site of Ordu University Faculty of Agriculture, aimed to determine the effects of zinc applications in different doses of soil (0, 2.5, 5.0 and 7.5 kg / ha) and foliar (0, 0.2 and 0.4%) on the quality elements of oat.

Materials and Methods: The experiment was conducted according to Randomized Complete Block Factorial Experiment Design with three replications.

Results: As a result of the research, the amount of zinc in the grain is 37.38-43.06 ppm, the protein rate in the grain is 14.26-15.38%, the starch rate in the grain is 47.65-51.46%, the oil rate in the grain is 6.67-7.25%, the zinc content in the husk is 20.48-25.94 ppm, the protein rate in the husk is 8.90-9.98% and the amount of zinc in the sap varied between 10.39-12.84 ppm

Conclusion: it was determined that the effects of application and doses of zinc fertilizer on these elements were statistically significant. However, it was determined that zinc applications were not statistically effective on grain size and shell ratio.

Anahtar Kelimeler

Zinc fertilization, oat, quality

Yulafta (Avena sativa L.) çinkolu gübrelemenin bazı kalite özelliklerine etkisi

Öz

Amaç: 2017 yılında Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi deneme arazisinde yürütülen bu araştırma, farklı dozlarda topraktan (0, 2.5, 5.0 ve 7.5 kg/da) ve yapraktan (%0, 0.2 ve 0.4) çinko uygulamalarının yulafın kalite unsurları üzerine olan etkilerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür.

Materyal ve Yöntem: Araştırma tesadüf bloklarında faktöriyel deneme desenine göre 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür.

Araştırma Bulguları: Araştırma sonucunda, tanedeki çinko miktarı 37.38-43.06 ppm, tanedeki protein oranı %14.26-15.38, tanedeki nişasta oranı %47.65-51.46, tanede yağ oranı %6.67-7.25, kavuzda çinko miktarı 20.48-25.94 ppm, kavuzda protein oranı %8.90-9.98 ve sapta çinko miktarı 10.39-12.84 ppm arasında değişim göstermiştir.

Sonuç: çinko gübresinin uygulama şekilleri ve dozlarının bu ögeler üzerine etkisinin istatistiksel olarak önemli olduğu belirlenmiştir. Buna karşılık çinko uygulamalarının tane iriliği ve kavuz oranı üzerine istatistiksel olarak etkili olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çinkolu gübreleme, yulaf, kalite

Kaynakça

• Ahmad, W., Tahir, M., Ahmad, R., & Ahmad, R. (2018). Agronomic biofortification of fodder sorghum with zinc under different levels of nitrogen. Sains Malaysiana, 47(6), 1269-1276.
• Aktaş, H., (2016). Çinko uygulamasının makarnalık buğdayın (Triticum durum desf.) verim ve bazı kalite özellikleri üzerindeki etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 25(2), 193-201.
• Anonim, (2003). Gübre Sanayi, TEAE-BAKIŞ, 2(3), Mart 2003.
• Anonim, (2012). https://turktob.org.tr/tr/yulaf-uretimi-ve-yetistiriciligi/4910. Erişim tarihi 25.04.2019
• Baysal, Z. (2014). Aydın ekolojik koşullarında çinko uygulamasının buğdayın (Triticum aestivum L.) tane verimi ve kalitesi üzerine etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
• Bremner, J.M., (1965). Total Nitrogen Methods Of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Microbiological Properties. Ed. C.A. Black American Society of Agronomy Publication Series. No: 9, Madison, Wisconsin, U.S.A. 1149-1178.
• Bulgurlu, Ş. (1971). Yemler. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın no: 100.
• Canbolat, Ö. (2012). Bazı buğdaygil kaba yemlerinin in vitro gaz üretimi, sindirilebilir organik madde, nispi yem değeri ve metabolik enerji içeriklerinin karşılaştırılması. Kafkas Universitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 18(4), 571-577.
• Coleman, J. E. (1992). Zinc proteins: enzymes, storage proteins, transcription factors, and replication proteins. Annual Review of Biochemistry, 61(1), 897-946.
• Çakmak, İ. (2000). Tansley Review No. 111 Possible roles of zinc in protecting plant cells from damage by reactive oxygen species. The New Phytologist, 146(2), 185-205.
• Demir, İ. (1983). Tahıl Islahı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 235. 73- 99, İzmir.
• Eyüpoğlu, F., Kurucu, N., Talaz, S., & Canisağ, U. (1994). Türkiye topraklarının bitkiye yarayışlı mikro element durumu. Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yıllık Raporu, 118(1), 25-32.
• Gökgöl, M. (1969). Serin İklim Hububatı Ziraatı ve Islahı. Özaydın Matbaası, İstanbul.
• Hışır, Y., Kara, R., & Dokuyucu, T. (2012). Evaluation of oat (Avena sativa L.) genotypes for grain yield and physiological traits. Zemdirbyste Agriculture, 99(1), 55-60.
• Hızalan, E., Ünal, H., 1966. Topraklarda önemli kimyasal analizler. AÜ Ziraat Fakültesi Yayınları, 278.
• Kocakaya, Z., & Erdal, İ. (2005). Çinko uygulamasının Van yöresinde yetiştirilen buğday çeşit ve hatlarının çinko beslenmesi ve verim üzerine etkisi. Tarım Bilimleri Dergisi, 11(4), 379-383.
• Kün, E. (1988). Serin İklim Tahılları (237-238). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. No: 1032. Ankara.
• Kün, E. (1996). Serin İklim Tahılları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Yayın No: 1451, Ders Kitabı: 431, S: 322, Ankara.
• Lindsay, W. L., Norvell, W. L., (1978). Development of DTPA Soil Test for Zinc, İron, Manganese, Copper. Soil Science Society of America Journal, 978(42), 421-428.
• Maas, E. V., (1986). Salt Tolerance Of Plants. Applied Agricultural Research. 1986;1:12-26.
• Marschner, H. (1995). Mineral Nutrition of Higher Plants (Second Edition) ISBN: 978-0-12-473542-2.
• Nazar, H. (2012). Ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) farklı besin maddesi içerikteki yaprak gübrelerinin verim, verim öğeleri ve bazı kalite özelliklerine etkisinin belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
• Nelson, D.W., & Sommers, L.E. (1982). Total Carbon, Organic Carbon and Organic Matter. In ‘ Methods of analysis. Chemical and microbiological propertise. 539-580.
• Newell, M. A. (2011). Oat (Avena sativa L.) quality improvement for increased beta-glucan concentration, Phd Thesis. Iowa State University.
• Saraçoğlu, İ. A. (2003). Bitkilerdeki Sağlık Mucizesi. 2. Baskı. İstanbul.
• Sarı, N. (2012). Yulafta (Avena sativa L.) verim ve verim komponentleri arasındaki ilişkiler. Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
• Sarı, N., İmamoğlu, A., & Yıldız, Ö. (2012). Menemen ekolojik koşullarında bazı ümitvar yulaf hatlarının verim ve kalite özellikleri. Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 22(1), 18-32.
• Sencar, Ö. (1982). Farklı ekim sıklığı ve azotlu gübre koşullarında yetiştirilen yulaf çeşitlerinde verim ve verime etkili karakterler üzerinde araştırmalar. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü, Erzurum.
• Shivay, Y. S., Prasad, R., & Pal, M. (2013). Zinc fortification of oat grains through zinc fertilisation. Agricultural Research, 2(4), 375-381.
• Watanable, F. S., & Olsen, S.R. (1965). Test of an Ascorbic Acid Method for Determining Phosphorus in Water and NaHCO3 Extracts from. Soil Science Society of America, (29), 677-678.
• Welch, R. M. (1993). Zinc in Soils and Plants. Volume 55 of the series Developments in Plant and Soil Sciences pp 183-195.
• Yalçın, S. R., & Usta, S. (1992). Çinko uygulamasının mısır bitkisinin gelişmesi ile çinko, demir, mangan ve bakır kapsamları üzerine etkisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı, 41-195.
• Zou, C. Q., Zhang, Y.Q., Rashid, A., Ram, H., Savasli, E., Arisoy, R. Z., Ortiz-Monasterio, I., Simunji, S., Wang, Z. H., Sohu, V., Hassan, M., Kaya, Y., Onder, O., Lungu, O., Mujahid, M. Y., Joshi, A. K., Zelenskiy, Y., Zhang, F., S, & Cakmak, I. (2012). Biofortification of wheat with zinc through zinc fertilization in seven countries. Plant Soil 361, 119-130.