Farklı doz potasyum sülfat (K2SO4) uygulamasının Kadife Çiçeğinin (Tagetes erecta L.) verim ve kalitesi üzerine etkisi

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 1, 21 - 30, 11.07.2023

Hüccet Vural , Ayşe Görgülü , Ali Rıza Demirkıran

https://doi.org/10.29278/azd.1178737

Öz

Amaç: Compositae familyasının bir üyesi olan kadife çiçeği (Tagetes erecta L.), dünyanın hemen her bölgesinde kolaylıkla yetiştirilebilen tek yıllık otsu bir bitkidir. Dekoratif ve göz alıcı çiçekleri ile peyzaj çalışmalarında ve çelenk, sepet, buket gibi çiçek aranjmanlarında çok fazla kullanılmaktadır. Bunun yanında gıda sanayinden, tıp alanına, sebze zararlarının önlenmesinden fitoremidasyona kadar geniş kullanım alanına sahip ticari bir bitkidir. Kadife çiçeği üretiminde diğer bitkisel üretimde olduğu gibi yüksek verim ve kalite önemli bir unsurdur. Bunun için bitki besin elementlerine ihtiyaç duyulur. Araştırmada potasyum sülfat gübresinin kadife çiçeğinin verim ve kalitesi üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Yöntem: Araştırma Bingöl ilinde arazi koşullarında ve saksıda olmak üzere iki şekilde yürütülmüştür. Açık arazi koşullarında üç tekerrürlü, saksıda beş tekerrürlü tesadüf parselleri deneme deseni uygulanmıştır. Açık arazi koşullarında yapılan denemede bir çeşit, saksıda yapılan denemede ise üç çeşit bitki kullanılmıştır. Denemelerde beş farklı K2SO4 (potasyum sülfat) dozu uygulanarak bitkinin gelişim süreçleri çeşitli parametreler (bitki boyu, gövde çapı, çiçek boyu, çiçek çapı, çiçek sayısı, çiçek rengi) kullanılarak ölçülmüştür.
Araştırma Bulguları: Yapılan ölçümler K2SO4’ün deneme bitkilerinin farklı özellikler üzerine değişen miktarda etkisi olduğunu göstermektedir. Tarla denemesinde çiçek sayısı ve “a” renk değeri, saksı denemesinde ise çiçek ve bitki boyu değerlerinde dozlar arasında anlamlı fark bulunmuştur (p<0,05).
Sonuç: Araştırma sonuçları deneme bitkisinde potasyum gübresinin bazı parametrelerde olumlu sonuçlara yol açtığını göstermesine rağmen kesin bir sonuç için daha fazla araştırmaya ihtiyaç bulunmaktadır. Bu araştırma bir taraftan kadife çiçeği yetiştiriciliği için kaynak niteliği taşırken diğer taraftan Bingöl ili ekolojik koşullarında kadife çiçeği yetiştiriciliğinin yapılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Tagetes erecta L., potasyum sülfat, süs bitkisi yetiştiriciliği.

Destekleyen Kurum

Bingöl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi

Proje Numarası

BAP-ZF.2021.002

Teşekkür

Bingöl Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi (BÜBAP) Tarafından desteklenen BAP-ZF.2021.002 No’ lu projeme desteklerinden dolayı Bingöl Üniversitesi Rektörlüğüne ve BÜBAP’ a teşekkür ederim.

The effect of application of different doses of potassium sulfate (K2SO4) on the yield and quality of marigold (Tagetes erecta L.)

Öz

Objective: Marigold (Tagetes erecta L.), a product of the Compositae family, is an annual herbaceous plant that can be easily grown in almost every region of the world. With its decorative and attractive flowers, it is widely used in landscaping and flower arrangements such as wreaths, baskets, and bouquets. It is also a commercial plant with a wide range of uses, from the food industry to medicine, from the prevention of plant pests to phytoremediation. High yield and quality of the production of marigolds are important factors, as in other plant production. For this, herbal nutrient elements are needed. The study aimed to determine the effects of potassium sulfate fertilizer on the yield and quality of marigolds.
Materials and Methods: The investigation was carried out both in open field conditions and in a controlled environment (pot) in Bingöl. A randomized plot design with three replications and five replications in pots was applied in open field conditions. One type of plant was used in an open field experiment, and three types of plants were used in the pot experiment. By applying five different doses of K2SO4 (potassium sulfate) both in open field conditions and in the flowerpot, the developmental processes of the plant were measured using various parameters (plant height, stem diameter, flower height, flower diameter, flower number, flower color).
Results: The measurements show that the potassium sulfate fertilizer poses a varying amount of effect on different characteristics of the trial plants. A significant difference was found between the doses in the number of flowers and “a” color value in an open field experiment, and in the flower height and plant height in the pot experiment (p<0.05).
Conclusion: Although the results of the research show that potassium fertilizer in the trial plant leads to positive results in some indicators, more research is needed for a definitive result. While this research is a source for marigold cultivation, it also shows that marigold cultivation can be done in Bingöl’s ecological conditions.

Anahtar Kelimeler

Tagetes erecta L., potassium sulfate, ornamental plant cultivation

Proje Numarası

BAP-ZF.2021.002

Kaynakça

• Anonim, (2022). Marigold: the typical flower to celebrate the Day of The Dead. https://www.floraldaily.com/article/9130021/marigold-the-typical-flower-to-celebrate-the-day-of-the-dead/ (Erişim tarihi: 12.03.2022).
• Ateş, K., Demirkıran, A. R., & İnik, O. (2019). Toprağa bazı doğal ve yapay gübre ilavelerinin çilek bitkisinin verim parametreleri üzerine olan etkileri. Türk Doğa ve Fen Dergisi 8(2), 23-28.
• Cangi, A., Tarakçıoğlu, L., & Yalçın, S. R. (2003). Potasyum sülfat ve potasyum humat gübre uygulamalarının Hayward Kivi (Actinidia deliciosa) çeşidinde verim ve bazı meyve özellikleri üzerine etkisi. Tarım Bilimleri 9(4), 402-407.
• Çakıcı, H. (2015). Potasyumlu ve kalsiyumlu gübre uygulamalarının glayölün (Gladiolus hortulanus L.) beslenme durumu ve kalite özelliklerine etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52(2), 201-205.
• Çelik, E. (2019). Açıkta ve örtüaltında yetiştirilen kadife çiçeğinin (Tagetes erecta L.) verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye, s. 2-6.
• Dali, N. M., Khobragade, Y. R., Vasu, A. S., Gajbhiye, R. P., & Panchbhai, D. M. (2019). Assessment of nitrogen and potassium levels for growth, flowering and yield attributes in African marigold. Journal of Pharmacognosy and Phytochemistry, 8(5), 1296-1299.
• Dursun, A., Ekinci, M., Yıldırım, E., Karagöz, F., & Kul, R. (2017). Serada hıyar (Cucumis sativus L.) yetiştiriciliğinde potasyum sülfat ve magnezyum sülfat’ın verim üzerine etkileri. Akademik Ziraat Dergisi, 6(Özel Sayı), 211-218.
• Genç, N. (2007). Çukurova bölgesinde potasyum gübrelemesinin pamuk çeşitlerinin verim ve kalitesine etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Adana, Türkiye. Güzel, N. (1982). Toprak Verimliliği ve Gübreler. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 168, Ders Kitabı: 12, Adana.
• Kacar, B. & Katkat, A. V. (2009). Bitki Besleme. Nobel Bilim ve Araştırma Merkezi, Nobel Yayınları, Yayın No: 849, s. 200, 209, 266, 290, 328, 340, 343, Ankara.
• Karagüzel, O., Korkut, A.B., Özkan, B., Çelikel, F. G., & Titiz, S. (2010). Süs Bitkileri Üretiminin Bugünkü Durumu, Geliştirilme Olanakları ve Hedefleri. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, s. 539-558. Ankara, Ocak 11-15.
• Karanlık, M. (1999). Artan dozlarda uygulanan potasyumun serada yetiştirilen karanfilin verim ve bazı kalite özellikleri üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Ana Bilim Dalı, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Kazaz, S. (2018). Süs Bitkileri Yetiştiriciliği Ders Notları. https://docplayer.biz.tr/43572978-Zbb306-kodlu-sus-bitkileri-yetistiriciligi-dersi-notlari-doc-dr-soner-kazaz.html. (Erişim Tarihi: 11.11.2018).
• Khanal, B. (2014). Effects of Growing Conditions of Marigold in Ilam District, American Journal of Plant Sciences, 5(22), 3389-3395.
• Pal, P., & Ghosh, P. D. (2010). Effect of different sources and levels of potassium on growth, flowering and yield of African marigold (Tagetes erecta Linn.) cv. ‘Siracole’. Indian Journal of Natural Products and Resources, 1, 371-375.
• Sanghamitra, M., Vijaya Bhaskar, V., Dorajee Rao, A. V. D., & Subbaramamma, P. (2015). Effect of different sources and levels of potassium on yield and carotenoids content of african marigold (Tagetes erecta Linn.) cv. ‘Maxima Yellow’. Plant Archives, 15(2), 633-636.
• TÜİK, (2021). Türkiye İstatistik Kurumu, Faaliyet Raporu, Orta Anadolu süs bitkileri ve mamulleri ihracatçıları birliği 2021 raporu. http://www.susbitkileri.org.tr/images/d/library/3eb447db-fcfc-4dd0-b1c6 64452d190e05.pdf (Erişim tarihi: 11.03.2021).
• Villar-Martineza, A. D., Garcia-Saucedoa, P. A., Carabez-Trejoc, A., Cruz-Hernandeza. A., & Paredes-Lopez, O. (2005). Carotenogenic gene expression and ultrastructural changes during development in marigold. Journal of Plant Physiology, 162, 1046-1056.
• Vural, H., (2021). Sürdürülebilir Yeşil Alan Planlamasında Kent Belediyelerinin Ekolojik Hedeflerinin Değerlendirilmesi, The 3rd International City, Environment, and Health Congress Tam Metinler Kitabı, 574s, 16-21 Nisan 2021.
• Yazıcı, K., Öztekin, S., & Güneş, S., (2020). Farklı azotlu gübre uygulamalarının Dahlia sp’nın verim ve kalite özellikleri üzerine etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(4), 1171-1177