SOSYOLOJİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİNE İLİŞKİN TUTUMLARININ SOSYOKÜLTÜREL FAKTÖRLER AÇISINDAN İNCELENMESİ (BİNGÖL ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ)

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 67 - 100, 28.12.2021

Galip Bayezit

https://doi.org/10.53440/bad.1012856

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada, Sosyoloji eğitimi gören üniversite gençliğinin, toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının tespit edilmesi ve bu tutumların sosyo-kültürel faktörlere göre değişiklik gösterip göstermediğinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Anket tekniği ve Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği (TCRTÖ) kullanılarak elde edilen veriler, SPSS programı vasıtasıyla tahlil edilmiştir. Araştırmanın kuramsal çerçevesinin oluşturulmasında ve verilerin yorumlanması aşamalarında işlevselci kuramın temel ilkeleri göz önünde bulundurulmuştur.
Araştırmamıza katılan öğrenciler, büyük oranda düşük sosyo-ekonomik statüdeki ailelerin üyelerinden oluşmaktadır. Araştırmamızın eşitlikçi cinsiyet rolü ve erkek cinsiyet rolüne yönelik sonuçlarına göre; katılımcıların büyük bir kısmı “Modern/eşitlikçi” cinsiyet rollerini benimsemektedirler. Katılımcıların önemli bir kısmı, erkek çocuklara yönelik pozitif ayrımcılığa, evlilikte kadına yönelik şiddete, ailede erkek egemenliğine karşı çıkmaktadır. Geleneksel cinsiyet rolü, evlilikte cinsiyet rolü ve kadın cinsiyet rolüne yönelik araştırma bulgularına göre; katılımcıların önemli bir kısmının geleneksel cinsiyet rollerini benimsedikleri görülmektedir. Araştırma sonuçlarına göre; kadınların erkeklerden daha fazla eşitlikçi (modern) cinsiyet rollerine yönelik tutumlara sahip oldukları ve eşitlikçi cinsiyet rolüne yönelik tutumlar açısından erkek ve kadın grupları arasında anlamlı bir farklılığın olduğu görülmektedir.
Bu günün gençleri, yarının geleceği olan üniversite öğrencilerinin, toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumlarının tespit edilmesi, tahlil edilmesi geleceğe ışık tutacağından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Üniversite gençliği, toplumsal cinsiyet rolleri, sosyoloji öğrencileri, toplumsal cinsiyet adaleti, Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği.

Kaynakça

• ALABAŞ R., Akyüz H. İ., vd. (2019), “Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Algılarının Belirlenmesi”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(44), ss. 429-448.
• AYDIN YILMAZ, E. S. (2015), “Kadın Hareketinde Yeni Bir İvme: Toplumsal Cinsiyet Adaleti”, Turkish Policy Quarterly, Kış Sayısı, ss. 107-115.
• BAŞÇI, B. ve Giray S. (2016), “Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Çok Değişkenli İstatistiksel Tekniklerle Analizi”, Journal of Life Economics, 3(4), ss. 117-142.
• BAYHAN, V. (2012), “Beden Sosyolojisi ve Toplumsal Cinsiyet”, Doğu-Batı, 16(63), ss. 147-165.
• BAXTER, J., Kane, E. W. (1995), “Dependence and İndependence: A Cross-National Analysis of Gender Inequality and Gender Attitudes”, Gender and Society, 9(2), ss. 193-215.
• BOZKURT, V. (2011), Değişen Dünyada Sosyoloji, (6.Baskı), Ekin Yayınları, Bursa.
• BREWSTER, K.L. ve Padavic, I. (2000), “Change in Gender-İdeology, 1977-1996: The Contributions of Intracohort Change and Population Turnover”, J.Marriage Fam, (62), ss. 477-487.
• ERKAL, M. E. (1995), Sosyoloji (Toplumbilimi), Der Yayınları, İstanbul.
• ERKAL, M. E. vd. (1997), Ansiklopedik Sosyoloji Sözlüğü, Der Yayınları, İstanbul.
• KORKMAZ, A. ve Kocadaş, B. (2015), Sosyal Sapma (Sapmanın Teorik Temelleri), (2. Baskı), Doğu Kütüphanesi, İstanbul.
• KORKMAZ, A. (2017), Değişme ve Farklılaşma, (2. Baskı), Doğu Kütüphanesi, İstanbul.
• LARSEN K. S. ve Long, E. (1988), “Attitude Towards Sex-Roles: Traditional or Egalitarian?”, Sex Roles, (19), ss. 1-12.
• ÖNGEN, B. ve Aytaç, S. (2013), “Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları ve Yaşam Değerleri İlişkisi”, Sosyoloji Konferansları, (48), ss. 1-18.
• MACİONİS, J. J. (2015), Sosyoloji, (13. Basım), Çeviri Editörü: Vildan Akan, Nobel Yayınları, Ankara.
• MARSHALL, G. (1999), Sosyoloji Sözlüğü, Çev.Osman Akınhay, Derya Kömürcü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• MARTI, H. (2015), “Toplumsal Cinsiyet Tablosunda Perspektifin Eşitlikten Adalete Kayışı -Dinî Referanslar Eşliğinde Bir Okuma Denemesi-”, Kadem Kadın Araştırmaları Dergisi, 1(1), ss. 133-149.
• SAYGILIGİL, F. (2016), Toplumsal Cinsiyet Tartışmaları, Dipnot Yayınları, Ankara.
• SEVİM, A. (2005), Feminizm, (2. Baskı), İnsan Yayınları, İstanbul.
• SCHAEFER, R.T. (2013), Sosyoloji, (12. Baskı), Çev. Simten Coşar, Palme Yayıncılık, Ankara.
• ŞAKRAK, B. E. (2020), “Dizi Filmlerde Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Kadının Temsili Örnek İnceleme: ‘Kadın’ Dizisi”, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(22), ss. 420-434.
• TAN, M. (2021), “Kültür Endüstrisi Bağlamında Popüler Türk Müziği”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 8(2), ss. 144-159.
• TAN, M. (2017), “Siirt Dudêran Aşireti: Yapı ve Değişim”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(1), ss. 187-205.
• WORLD ECONOMİC FORUM (2015), The Global Gender Gap Report 2015, Vol. 25.
• YAŞİN DÖKMEN, Z. (2010), Toplumsal Cinsiyet, (2. Basım), Remzi Kitabevi, İstanbul.
• ZEYNELOĞLU, S. (2008). Ankara’da Hemşirelik Öğrenimi Gören Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• ZEYNELOĞLU, S. ve Füsun, T. (2011), “Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özellikleri”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), (40), ss. 409-420. https://en.wikipedia.org/wiki/LGBT_rights_in_the_Netherlands. Erişim Tarihi: 24 Temmuz 2021.