ABD'nin Suriye Politikasında Vekil Aktör Olarak Terör Örgütleri: YPG Örneği

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 14 - 45, 27.12.2018

Mehmet Seyfettin Erol , Kadir Ertaç Çelik

Öz

İlk çağlardan beri devletler arası çatışmaları tanımlamak için kullanılan savaş kavramı, günümüzde geleneksel anlamının çok daha ötesinde durumları ifade etmektedir. Uluslararası ilişkilerin ruhuna uygun bir şekilde evrilen savaş olgunun günümüzdeki türlerinden bir tanesi de vekâlet savaşlarıdır. Soğuk Savaş döneminde sıkça örneklerine rastlanılan vekâlet savaşlarının günümüzde Suriye’deki çatışma ve iç savaş sürecinin bir boyutunda yaşandığı açık bir şekilde görülmektedir. Bu noktada vekâlet savaşlarına başvuran aktörlerin başındaysa ABD gelmektedir. Suriye politikasını vekil aktörler üzerinden sürdürmeye çalışan ABD yönetimi, bu noktada tercihini terör örgütlerinden yana kullanmaktadır. Konjonktürel olarak ekonomik, politik ve psikolojik maliyetleri azaltsa dahi söz konusu ilişkinin uzun vadeli olmadığı ve şartların değişmesine bağlı geçici ve taktiksel bir işbirliği olduğu açıktır.

Anahtar Kelimeler

ABD, Suriye, YPG, Vekâlet Savaşı, Terör Örgütleri

Kaynakça

• “ABD: YPG’yi Terör Örgütü Görmüyoruz”, Sputnik, https://tr.sputniknews.com/abd/201811071036038336-abd-ypg-teror-orgutu-gormuyoruz/, (Erişim Tarihi: 01.12.2018). “ABD’li Yetkili: YPG İle İlişkimiz Geçici ve Taktiksel”, Sputnik, https://tr.sputniknews.com/abd/201811141036145534-abd-suriye-munbic-ypg/, (Erişim Tarihi: 02.12.2018). “Barak Obama’nın İlk Röportajı”, Dünya Bülteni, http://www.dunyabulteni.net/index.php?aType=haber&ArticleID=64993, (Erişim Tarihi: 15.11.2018). “Giriş Notu”, Birleşmiş Milletler Antlaşması, s. 4, https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/pdf01/3-30.pdf, (Erişim Tarihi: 18.09.2018). “Interview With Syrian President Bashar al-Assad”, The Wall Street Journal, 31 Ocak 2010. “PKK-PYD İlişkisi: PYD’nin Suriye’deki Etnik Terör Uygulamaları”, Türkiye Cumhuriyeti Madrid Büyükelçiliği, Nisan 2017, s. 5, http://madrid.be.mfa.gov.tr/Content/assets/consulate/images/localCache/1/e1d230a8-eea8-44a0-8fac-c37f2c4453fb.pdf, (Erişim Tarihi: 15.11.2018). “Savaş”, Türk Dil Kurumu-Büyük Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5bffa145655541.93796199, (Erişim Tarihi: 15.09.2018). “War”, Encyclopedia Britannica, https://www.britannica.com/topic/war, (Erişim Tarihi: 15.09.2018). ABBOTT, Peter -Manuel Rodrigues, Modern African Wars (2): Angola and Mpzambique 1961-74, Osprey Publishing, New York 2005. ACUN, Can, “Kuzey Suriye’de PYD Kuşağı”, SETA Perspektif, 107, Haziran 2015. ACUN, Can-Bünyamin Keskin, PKK’nın Kuzey Suriye Örgütlenmesi PYD-YPG, SETA Yayınları, İstanbul 2016. ACUN, Can-Hüseyin Öner, “IŞİD-PYD Çatışmasının Sıcak Cephesi: Kobani”, SETA Perspektif, Ekim 2014. ARI, Tayyar, Uluslararası İlişkiler Teorileri: Çatışma, Hegemonya, İşbirliği, 5. Baskı, MKM Yayınları, Bursa 2008. ATMACA, Ayşe Ömür, “Olay İncelemesi: ABD’nin Hakikat Ötesi Başkanı: Donald Trump”, The Turkish Yearbook of International Relations, 47, 2016, s. 105-111. BAŞARAN, Doğacan, “ABD’nin Küresel İmparatorluk Tahayyülü ve Bunun Aracı Olarak “Büyük Ortadoğu Projesi””, Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(6), Sonbahar 2017, s. 66-93. BAYRAM, Mürsel, “Angola İç Savaşı’nın Ana Aktörleri ve Uluslararası Ramifikasyonları”, ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(15), 2016, s. 365-383. BOZKURT, Enver vd., Devletler Hukuku, 10. Baskı, Legem Yayıncılık, Ankara 2018. BROWN, Seyom, “Purposes and Pitfalls of War by Proxy: A Systemic Analysis”, Small Wars & Insurgencies, 27(2), 2016, s. 243-257. BROWNLIE, Ian, International Law and the Use of Force by States, Clarendon Press, Oxford 1963. CLARK, Wesley K., Winning Modern Wars: Iraq, Terrorism, and the American Empire, PublicAffairs, USA 2003. CLAUSEWITZ, Carl Von, On War, Michael Howard-Peter Paret, ed., Princeton University Press, New Jersey 1976. ÇETİN, Mehmet-Recep Kök, “Askeri Devrim Bağlamında Batı Savaş Lojistiğinin Tarihsel Gelişimi”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 2015, s. 1-25. DINSTEIN, Yoram, War, Aggression and Self Defence, Grotius Publications, Cambridge University Press, Cambridge 1995. EKER, Sami, “Savaş Olgusunun Dönüşümü: Yeni Savaşlar ve Suriye Krizi Örneği”, Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 2(1), 2015, s. 31-66. EKŞİ, Muharrem, “Regional Hegemony Quests in the Middle East from the Balance of Power System to the Balance of Proxy Wars: Turkey as Balancing Power for the Iran-Saudi Rivalry”, Gazi Akademik Bakış, 11(21), 2017, s. 133-156. EKWE-EKWE, Herbert, Conflict and Intervention in Africa: Nigeria, Angola, Zaire, Macmillan, New York 1990. ERCAN, Murat-Ali Ayata, “Değişen Uluslararası Sistemde ABD’nin Ortadoğu Politikalarının Sürdürülebilirliği”, Akademik Bakış Dergisi, 69, Eylül-Ekim 2018, s. 114-129. EROL, Mehmet Seyfettin, “Uluslararası İlişkiler Aktörleri Olarak Terör Örgütleri”, Haydar Çakmak, der., Terörizm, Platin Yayınları, Ankara 2007, s. 73-97. EROL, Mehmet Seyfettin-Şafak Oğuz, “Hybrid Warfare Studies and Russia’s Example in Crimea”, Gazi Akademik Bakış, 9(17), Kış 2015, s. 261-277. GALVANI, John, “Syria and the Baath Party”, Merip Reports, 25, 1974, s. 3-16. GERGER, Haluk, ABD Ortadoğu Türkiye, Yordam Kitap, İstanbul 2012. GILPIN, Robert, War and Change in World Politics, Cambridge University Press, Cambridge 1984. GREGORY, Derek, The Colonial Present: Afghanistan, Palestine, Iraq, Blackwell Publishing, Malden-MA 2004. GROTIUS, Hugo, Savaş ve Barış Hukuku, çev. Seha L. Meray, Ankara Üniversitesi SBF Yayınları No: 202-204, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1967. GÜDEK, Şeyda, “20. Yüzyılı Aşırılaştıran ve Aşırılaşan Savaş Algısı-Pratiği”, BEU Akademik İzdüşüm, 2(2), 2017, s. 79-103. HALLIDAY, Fred, Revolution and World Politics: The Rise and Fall of the Sixth Great Power, Macmillan, Basingstoke 1999. HINNEBUSCH, Raymond A., “State and Civil Society in Syria”, Middle East Journal, 47(2), 1993, s. 243-257. HOLMES, Robert L., “St. Augustine and The Just War Theory”, Gareth B. Matthews, der., The Augustinian Tradition, University of California Press, Berkeley 1999, s. 323-345. JONES, Archer, The Art of War in the Western World, University of Illionis Press, Urbana and Chicago 1987. KALDOR, Mary, “In Defence of New Wars”, Stability: International Journal of Security and Development, 2(1), 2013, s. 1-16. KARABULUT, Bilal, “Uluslararası İlişkilerde Savaş Olgusunun Yaşadığı Dönüşüm: Hibrit Savaş ve Rusya Örneği”, Karadeniz Araştırmaları Dergisi, 24(55), 2017, s. 115-130. KARABULUT, Bilal-Şafak Oğuz, “Proxy Warfare in Ukraine”, Savunma Bilimleri Dergisi, 17(1), Mayıs 2018, s. 75-100. KARTAL, Atahan Birol, “Uluslararası Terörizmin Değişen Yapısı ve Terör Örgütlerinin Sosyal Medyayı Kullanması: Suriye’de DAEŞ ve YPG Örneği”, Güvenlik Stratejileri, 14(27), s. 39-77. KERMAN, İbrahim-Ertan Efegil, “Terör Örgütü PKK/PYD’nin Suriye’de İzlediği İç Savaş Stratejisinin Değerlendirilmesi, Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 1(2), Ekim 2017, s. 162-198. KESKİN, Funda, Uluslararası Hukukta Kuvvet Kullanma: Savaş, Karışma ve Birleşmiş Milletler, Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları: 20, Öteki Matbaası, Ankara 1998. KÖYLÜ, Murat, “Suriye, PYD/YPG Yapılanması ve Zeytin Dalı Harekâtı”, ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 11, 2018, s. 70-86. MILLET, John D., “Logistics and Modern War”, Military Affairs, 9(3), 1945, s. 193-207. MİŞ, Nebi, “Suriye 2011”, Kemal İnat vd., ed., Ortadoğu Yıllığı 2011, Açılım Kitap, İstanbul 2012, s. 257-300. MUMFORD, Andrew, “Proxy Warfare and the Future of Conflict”, The RUSI Journal, 158(2), 2013, s. 40-46. NUSSBAUM, Arthur, A Concise History of The Law of Nations, The McMillian Company, New York 1954. ORHAN, Oytun, “Tel Abyad’ın PYD/YPG Tarafından Ele Geçirilmesinin Olası Sonuçları”, Orsam, 18 Haziran 2015, http://www.orsam.org.tr/index.php/Content/Analiz/4427?s=orsam|turkish, (Erişim Tarihi: 09.11.2018). ÖZATÜRK, F. Gül, “M. Tullius Cicero’nun Yedinci Philippica Söylevi”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 40(3-4), 2000, s. 149-158. PIERRET, Thomas, “The Syrian Baath Party and Sunni Islam: Conflicts and Connivance”, Middle East Brief, 77, 2014, s. 1-8. PİRİNÇÇİ, Ferhat, “Amerikan Dış Politikasında Dinamizm ve Başkanlar: Retorik ve Uygulama”, Cenap Çakmak vd., ed., Yakın Dönem Amerikan Dış Politikası: Teori ve Pratik, Nobel, Ankara 2011, s. 79-114. POLLOCK, David, “Making Rojava More Like the KRG”, Patrick Clawson, ed., Syrian Kurds as A U.S. Ally: Cooperations & Complications, The Washington Institute for Near East Policy, Washington D.C. 2016, s. 1-11. RAUTA, Vladimir-Andrew Mumford, “Proxy Warfare and Contemporary Security Environment”, Robert Dover, vd., ed., The Palgrave Handbook of Security, Risk and Intelligence, Palgrave Mcmillan, London 2017, s. 99-115. RUBIN, Barnett R., “Peace Building and State-Building in Afghanistan: Constructing Sovereignty for Whose Security?”, Third World Quarterly, 27(1), 2006, s. 175-185. SANDER, Oral, Siyasi Tarih 1918-1994, 19. Baskı, İmge Kitabevi, Ankara 2010. SEMİN, Ali, “Suriye Krizindeki İç Dinamikler: ÖSO-IŞİD-PYD Denklemi”, Bilgesam Analiz/Ortadoğu, 1234, 2015. ŞAHİN, Abdullah, Büyük Ortadoğu Projesi ve Türkiye, Truva Yayınları, İstanbul 2004. TELATAR, Gökhan, “Barack Obama’nın Dış Politikasında Demokrasinin Yayılması Misyonu”, Alternatif Politika, 4(1), 2012, s. 54-83. The White House, National Security Strategy of the United States of America-December 2017, Washington 2017. TRAUB, James, “The Elephants in the Room”, Foreign Policy, 11 October 2011, https://foreignpolicy.com/2011/10/11/the-elephants-in-the-room/, (Erişim Tarihi: 13.11.2018). VARLIK, Ali Bilgin, “Savaşı Tanımlamak: Terminolojik Bir Yaklaşım”, Avrasya Terim Dergisi, 1(2), 2013, s. 114-129. YALÇIN, Hasan Basri-Burhanettin Duran, “Suriye’de İç Savaş, Vekalet ve Yıpratma”, Hasan Basri Yalçın-Burhanettin Duran, ed., Küresel ve Bölgesel Aktörlerin Suriye Stratejileri, Seta Kitapları, İstanbul 2016, s. 7-25. ZISSER, Eyal, “Bashar Al-Assad: In or Out of the New World Order”, The Washington Quarterly, 28(3), 2005, s. 115-131.