Doğu Akdeniz'de Rusya ile Rekabet Bağlamında AB Enerji Güvenliği
Yıl 2023,
Cilt: 7 Sayı: 2, 434 - 458, 27.12.2023
Gamze Armişen
,
Nuri Gökhan Toprak
Öz
Bu çalışmada Rusya ile Avrupa Birliği arasında Doğu Akdeniz'de yaşanan rekabetin başlıca nedenleri ile enerji kaynağı ülkelerin enerji kavramını bağımlı ülkelere karşı nasıl bir siyasi yaptırım aracı olarak kullandıkları ve bu bağlamda aktörler arası ilişkilerin nasıl şekillendiği ele alınmaktadır. Temel iddia, Rusya'nın Doğu Akdeniz'de siyasi güç olarak enerji faktörünü AB'ye karşı kullanmasına rağmen, AB'nin bölgeye yönelik politikalarını sürdüreceği ve enerji güvenliğinin sadece AB'nin değil Rusya'nın enerji güvenliğini de olumsuz etkileyeceğidir. Çalışma, realist teori kapsamında Doğu Akdeniz rekabet bağımsız değişkeni ile AB enerji güvenliği bağımlı değişkeni arasındaki nedenselliği anlamaya çalışmaktadır.
Etik Beyan
Araştırmaya konu olan durum, olgu veya kurum ile yazarlar arasında herhangi bir çıkar çatışması bulunmamaktadır. Çalışmanın tamamlanmasında birinci yazarın katkı oranı %50, İkinci yazarın katkı oranı %50’dir. Araştırma sırasında etik kurul onay belgesi gerektiren herhangi bir bilimsel yöntem kullanılmamıştır.
Kaynakça
- ABBAS, E. K. (2023). The Russian Strategic Vision in the Eastern Mediterranean Region. Russian Law Journal, 11(9), 580-586.
- ARAS, H., & İŞYAR, Ö. G. (2023). Rusya’nın Suriye Krizine Müdahalesinin Neorealizm Çerçevesinde Analizi. TESAM Akademi Dergisi, 10(2), 513-529.
- ARSLAN, T. (2017). Avrupa Birliği’nin Enerjide Rusya’ya Bağımlılığı Sorunsalında; Türkiye ve Doğu Akdeniz. (Unpublished Master’s Thesis), Ankara: Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Avrupa Birliği Başkanlığı (2023). Fasıl 27: Avrupa Birliği’nin Çevre ve İklim Değişikliği Politikası, https://www.ab.gov.tr/fasil-27-cevre_92.html.
- CEBOTARI, L. (2022). EU-Russia Energy Relations: Problems and Perspectives. Sciendo, 16(1), 1001-1014.
- ÇITAK, D. (2023). 2000’li Yıllarda Enerji Politikaları Çerçevesinde Avrupa Birliği – Rusya İlişkileri. (Unpublished Doctoral Thesis), Edirne: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- DENİZLİ, C. (2022). Doğu Akdeniz Hidrokarbon Kaynakları Üzerine Jeopolitik Bir Değerlendirme. (Unpublished Master’s Thesis), İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- DUMAN, S. (2021). İdealizm ve Realizm Tartışması. (Unpublished Graduation Project). Konya: Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.
- ERKAL, H. Y. (2018). Enerji Güvenliğine Yönelik Tehditler ve Enerji Güvenliği Politikalarındaki Değişim. Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 63-78.
- GURBANOV, I. (2016). Perspective for Turkish Stream Project: Possible Scenarios and Challenges. Caucasus International Journal, 6(2), 75-96.
- GÜRBULAK, K. (2023). Doğu Akdeniz’de Enerji Güvenliğinin Uluslararası Politik Ekonomisi. (Unpublished Master’s Thesis), Bilecik: Şeyh Edebali Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
- GÜVEN, H. N. (2023). Bölgesel ve Küresel Bir Güç Mücadele Alanı Olarak Doğu Akdeniz. (Unpublished Master’s Thesis), Karabük: Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
- HAMZAOĞLU, H. (2022). Rusya-Avrupa Birliği İlişkilerinde Enerji Etkeni ve Kuzey Akımı- 2 Boru Hattı Projesinin Jeopolitik İçeriği. Alanya Academic Review Journal, 5(1), 265-286.
- KALAFAT, K. (2023). Alternatives for the European Union’s Natural Gas Dependency on Russia. (Unpublished Master’s Thesis), Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- KARAGÖL, E. T., & ÖZDEMİR, B. Z. (2017). Türkiye’nin Enerji Ticaret, Merkezi Olmasında Doğu Akdeniz’in Rolü, İstanbul: SETA.
- KAVAZ, İ. (2020). Enerji Kaynakları ve Transfer Rotaları Bağlamında Doğu Akdeniz. Anadolu Stratejisi Dergisi, 2(2), 1-14.
- KAZANCIOĞLU, M. (2022). Rusya’nın Güvenlik Algısı ve Suriye Krizi Sonrası Doğu Akdeniz Stratejileri. (Unpublished Master’s Thesis), Tekirdağ: Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- KEDİKLİ, U., & ÇALAĞAN, Ö. (2017). Enerji Alanında Bir Rekabet Sahası Olarak Doğu Akdeniz’in Önemi. Tekirdağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Metinleri, 1, 120-138.
- KILLIOĞLU, M. E. (2021). Rusya’nın Suriye ve Doğu Akdeniz’deki Mevcudiyeti. H. Ö. Sarıdoğan and F. Çelebi, (ed.), İktisadi ve İdari Bilimlerden Seçkin Araştırmalar, (pp. 7-21), İzmir: Duvar Yayınları.
- KOCATEPE, N. (2019). Enerji Güvenliğinde Türkiye’nin Rolü. Akademik Bakış Dergisi, 71, 57-67.
- MARA, D., NATE, S., STAVYTSKYY A., & KHARLAMOVA, G. (2022). The Place of Energy Security in the National Security Framework: An Assessment Approach. Energies, 15(2), 658.
- MERAL, Ç. A. (2016). The Energy Relations between the European Union and Russia. (Unpublished Master’s Thesis), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- ÖZDEMİR, Ç. (2018). Rusya’nın Doğu Akdeniz Stratejisi, İstanbul: SETAV.
- ÖZDEMİR, G. (2022) Enerji Güvenliği Bağlamında Rusya’nın Hazar Enerji Politikası. The Journal of Diplomatic Research, 4(2), 85-99.
- ÖZEKİN, M. K. (2020). Doğu Akdeniz’de Değişen Enerji Jeopolitiği ve Türkiye. Güvenlik Stratejileri, 16(33), 1-51.
- Rusya Çin Doğalgaz Boru Hattı Açıldı, Sibirya’nın Gücü Yılda 38 Milyar Metreküp Gaz Taşıyacak (2019) BBC. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-50629873
- South Stream Gas Pipeline Construction to Start (2012) BBC. https://www.bbc.com/news/av/business-20639545
- STERGIOU, A. (2017). Russia’s Energy and Defense Strategy in the Eastern Mediterranean. Economics World, 5(2), 101-119.
- TOPRAK, N. G. (2019), Sıcak Denizde Soğuk Savaş: Türkiye’nin Enerji Güvenliği Bağlamında Doğu Akdeniz. H. Çomak and B. Şakir Şeker, (ed.), Akdeniz Jeopolitiği I, (pp. 660-674), Ankara: Nobel Yayınları.
- TUĞ, Z. (2019). Doğu Akdeniz’de Deniz Yetki Alanları Uyuşmazlığı Sorunu. (Unpublished Master’s Thesis), Karabük: Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
- TÜRKEŞ, İ. (2021). Doğu Akdeniz’de Uyuşmazlık Teşkil Eden Deniz Alanlarında Gerçekleştirilen Hidrokarbon ve Doğalgaz Çalışmalarının Kıbrıs Sorununa Yansıması ile Soruna Getirdiği Yeni Dinamikler. Euro Politika, 11, 86-107.
- ÜREN, M. (2021). Küresel Güç Olma Hedefi Bağlamında Rusya’nın Doğu Akdeniz Politikası. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 851-874.
- VARGHESE, K. S. (2020). Energy Geopolitics in the Eastern Mediterranean Region. Defence Research and Studies, https://dras.in/energy-geopolitics-in-the-eastern-mediterranean-region/
- VAROL SEVİM, T. (2014). Rus Dış Enerji Politikası ve Yeni Hedef Kuzey Doğu Asya. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 11(41), 87-108.
- YAŞOT, M. (2022). Avrupa Birliği’nin Enerji Güvenliğini Etkileyen Çatışma Alanları: Ukrayna-Rusya, İran ve Doğu Akdeniz. (Unpublished Master’s Thesis), Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- YAYCI, C. (2018). Doğu Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Paylaşılması Sorunu ve Türkiye. Bilge Stratejisi, 4 (6), 1-70.
- YILMAZ, E. (2018). Doğu Akdeniz’de Enerji Çıkmazı, İstanbul: SETAV.
- YILMAZ, S., & KALKAN D. (2017). Enerji Güvenliği Kavramı: 1973 Petrol Krizi Işığında Bir Tartışma. Uluslararası Krizi ve Siyaset Araştırmaları, 1(3), 169-199.
- YOLDAŞ, N. (2020). Doğu Akdeniz’de Enerji Güvenliğinin Güncel Dinamikleri. (Unpublished Master’s Thesis), İstanbul: Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
EU ENERGY SECURITY IN THE CONTEXT OF COMPETITION WITH RUSSIA IN THE EASTERN MEDITERRANEAN
Yıl 2023,
Cilt: 7 Sayı: 2, 434 - 458, 27.12.2023
Gamze Armişen
,
Nuri Gökhan Toprak
Öz
This study discusses the reasons for the competition between Russia and the EU in the Eastern Mediterranean, and in this context, how energy-rich countries employ energy as a political tool against dependent countries and how the relations between these actors can be shaped. The main claim posits that although Russia wields energy as a political tool in the region, the EU will continue its policies, adversely affecting both its own and Russia's energy security. The study tries to understand the causality between the Eastern Mediterranean competition (independent variable) and EU energy security (dependent variable) within the scope of realist theory.
Kaynakça
- ABBAS, E. K. (2023). The Russian Strategic Vision in the Eastern Mediterranean Region. Russian Law Journal, 11(9), 580-586.
- ARAS, H., & İŞYAR, Ö. G. (2023). Rusya’nın Suriye Krizine Müdahalesinin Neorealizm Çerçevesinde Analizi. TESAM Akademi Dergisi, 10(2), 513-529.
- ARSLAN, T. (2017). Avrupa Birliği’nin Enerjide Rusya’ya Bağımlılığı Sorunsalında; Türkiye ve Doğu Akdeniz. (Unpublished Master’s Thesis), Ankara: Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Avrupa Birliği Başkanlığı (2023). Fasıl 27: Avrupa Birliği’nin Çevre ve İklim Değişikliği Politikası, https://www.ab.gov.tr/fasil-27-cevre_92.html.
- CEBOTARI, L. (2022). EU-Russia Energy Relations: Problems and Perspectives. Sciendo, 16(1), 1001-1014.
- ÇITAK, D. (2023). 2000’li Yıllarda Enerji Politikaları Çerçevesinde Avrupa Birliği – Rusya İlişkileri. (Unpublished Doctoral Thesis), Edirne: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- DENİZLİ, C. (2022). Doğu Akdeniz Hidrokarbon Kaynakları Üzerine Jeopolitik Bir Değerlendirme. (Unpublished Master’s Thesis), İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- DUMAN, S. (2021). İdealizm ve Realizm Tartışması. (Unpublished Graduation Project). Konya: Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi.
- ERKAL, H. Y. (2018). Enerji Güvenliğine Yönelik Tehditler ve Enerji Güvenliği Politikalarındaki Değişim. Ahi Evran Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 63-78.
- GURBANOV, I. (2016). Perspective for Turkish Stream Project: Possible Scenarios and Challenges. Caucasus International Journal, 6(2), 75-96.
- GÜRBULAK, K. (2023). Doğu Akdeniz’de Enerji Güvenliğinin Uluslararası Politik Ekonomisi. (Unpublished Master’s Thesis), Bilecik: Şeyh Edebali Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
- GÜVEN, H. N. (2023). Bölgesel ve Küresel Bir Güç Mücadele Alanı Olarak Doğu Akdeniz. (Unpublished Master’s Thesis), Karabük: Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
- HAMZAOĞLU, H. (2022). Rusya-Avrupa Birliği İlişkilerinde Enerji Etkeni ve Kuzey Akımı- 2 Boru Hattı Projesinin Jeopolitik İçeriği. Alanya Academic Review Journal, 5(1), 265-286.
- KALAFAT, K. (2023). Alternatives for the European Union’s Natural Gas Dependency on Russia. (Unpublished Master’s Thesis), Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- KARAGÖL, E. T., & ÖZDEMİR, B. Z. (2017). Türkiye’nin Enerji Ticaret, Merkezi Olmasında Doğu Akdeniz’in Rolü, İstanbul: SETA.
- KAVAZ, İ. (2020). Enerji Kaynakları ve Transfer Rotaları Bağlamında Doğu Akdeniz. Anadolu Stratejisi Dergisi, 2(2), 1-14.
- KAZANCIOĞLU, M. (2022). Rusya’nın Güvenlik Algısı ve Suriye Krizi Sonrası Doğu Akdeniz Stratejileri. (Unpublished Master’s Thesis), Tekirdağ: Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- KEDİKLİ, U., & ÇALAĞAN, Ö. (2017). Enerji Alanında Bir Rekabet Sahası Olarak Doğu Akdeniz’in Önemi. Tekirdağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Metinleri, 1, 120-138.
- KILLIOĞLU, M. E. (2021). Rusya’nın Suriye ve Doğu Akdeniz’deki Mevcudiyeti. H. Ö. Sarıdoğan and F. Çelebi, (ed.), İktisadi ve İdari Bilimlerden Seçkin Araştırmalar, (pp. 7-21), İzmir: Duvar Yayınları.
- KOCATEPE, N. (2019). Enerji Güvenliğinde Türkiye’nin Rolü. Akademik Bakış Dergisi, 71, 57-67.
- MARA, D., NATE, S., STAVYTSKYY A., & KHARLAMOVA, G. (2022). The Place of Energy Security in the National Security Framework: An Assessment Approach. Energies, 15(2), 658.
- MERAL, Ç. A. (2016). The Energy Relations between the European Union and Russia. (Unpublished Master’s Thesis), İstanbul: Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- ÖZDEMİR, Ç. (2018). Rusya’nın Doğu Akdeniz Stratejisi, İstanbul: SETAV.
- ÖZDEMİR, G. (2022) Enerji Güvenliği Bağlamında Rusya’nın Hazar Enerji Politikası. The Journal of Diplomatic Research, 4(2), 85-99.
- ÖZEKİN, M. K. (2020). Doğu Akdeniz’de Değişen Enerji Jeopolitiği ve Türkiye. Güvenlik Stratejileri, 16(33), 1-51.
- Rusya Çin Doğalgaz Boru Hattı Açıldı, Sibirya’nın Gücü Yılda 38 Milyar Metreküp Gaz Taşıyacak (2019) BBC. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-50629873
- South Stream Gas Pipeline Construction to Start (2012) BBC. https://www.bbc.com/news/av/business-20639545
- STERGIOU, A. (2017). Russia’s Energy and Defense Strategy in the Eastern Mediterranean. Economics World, 5(2), 101-119.
- TOPRAK, N. G. (2019), Sıcak Denizde Soğuk Savaş: Türkiye’nin Enerji Güvenliği Bağlamında Doğu Akdeniz. H. Çomak and B. Şakir Şeker, (ed.), Akdeniz Jeopolitiği I, (pp. 660-674), Ankara: Nobel Yayınları.
- TUĞ, Z. (2019). Doğu Akdeniz’de Deniz Yetki Alanları Uyuşmazlığı Sorunu. (Unpublished Master’s Thesis), Karabük: Karabük Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
- TÜRKEŞ, İ. (2021). Doğu Akdeniz’de Uyuşmazlık Teşkil Eden Deniz Alanlarında Gerçekleştirilen Hidrokarbon ve Doğalgaz Çalışmalarının Kıbrıs Sorununa Yansıması ile Soruna Getirdiği Yeni Dinamikler. Euro Politika, 11, 86-107.
- ÜREN, M. (2021). Küresel Güç Olma Hedefi Bağlamında Rusya’nın Doğu Akdeniz Politikası. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(2), 851-874.
- VARGHESE, K. S. (2020). Energy Geopolitics in the Eastern Mediterranean Region. Defence Research and Studies, https://dras.in/energy-geopolitics-in-the-eastern-mediterranean-region/
- VAROL SEVİM, T. (2014). Rus Dış Enerji Politikası ve Yeni Hedef Kuzey Doğu Asya. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 11(41), 87-108.
- YAŞOT, M. (2022). Avrupa Birliği’nin Enerji Güvenliğini Etkileyen Çatışma Alanları: Ukrayna-Rusya, İran ve Doğu Akdeniz. (Unpublished Master’s Thesis), Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- YAYCI, C. (2018). Doğu Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Paylaşılması Sorunu ve Türkiye. Bilge Stratejisi, 4 (6), 1-70.
- YILMAZ, E. (2018). Doğu Akdeniz’de Enerji Çıkmazı, İstanbul: SETAV.
- YILMAZ, S., & KALKAN D. (2017). Enerji Güvenliği Kavramı: 1973 Petrol Krizi Işığında Bir Tartışma. Uluslararası Krizi ve Siyaset Araştırmaları, 1(3), 169-199.
- YOLDAŞ, N. (2020). Doğu Akdeniz’de Enerji Güvenliğinin Güncel Dinamikleri. (Unpublished Master’s Thesis), İstanbul: Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.