Halk Eğitim Merkezi Kursiyerlerinin Psikolojik İhtiyaçları ile Ruhsal Belirtilerinin İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 1, 10 - 22, 15.06.2017

Fatma Ebru Ikız , Gözde Şensoy Ahunur Soysal

Öz

Halk
eğitimi, toplumun bütününe hitap etmesinin yanı sıra, toplumun değer sistemini
geliştiren, kültür değerlerinin topluma mal olmasını sağlayan eğitim
faaliyetleri olarak ifade edilmektedir. Belli bir yaş aralığı yerine tüm yaş
gruplarından kursiyerlere hizmet vermesi halk eğitim merkezlerin halkın tümüne
hitap etmesine imkan vermektedir. Psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin
halk eğitim merkezleri bünyesinde sağlıklı planlanıp yürütülebilmesi için
kursiyerlerin mevcut psikolojik ihtiyaçlarının tespit edilmesi gerekmektedir.
Bu kapsamda yaygın eğitim gören kursiyerlerin psikolojik ihtiyaçlarının
belirlenmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı, Çiğli Halk Eğitim
merkezinde öğrenim gören 18 yaş üzeri kursiyerlerin psikolojik ihtiyaçlarını
saptamak ve bu ihtiyaçları ile psikolojik semptomları arasındaki ilişkiyi
tespit etmektir. 2016 yılının Mayıs ayında Çiğli Halk Eğitim merkezindeki
çeşitli kurslara kayıtlı olan bireyler araştırmanın katılımcılarını
oluşturmaktadır. Katılımcıların 97’si kadın 1’i erkektir. Veri toplama araçları
Kısa Semptom Envanteri ile Yeni Psikolojik İhtiyaç Değerlendirme Ölçeğidir.
Araştırma sonucuna göre, kursiyerler sırasıyla en çok başarı, ilişki, özerklik
ve başatlık ihtiyacı hissetmektedir. Katılımcıların özerklik ihtiyacı ile anksiyete,
depresyon, olumsuz benlik ve hostiliteye dair semptomları ilişkili bulunmuştur.
Ayrıca, özerklik ihtiyacı katılımcıların gelir düzeyine göre anlamlı şekilde
farklılaşmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yaygın eğitim, psikolojik ihtiyaç, ruhsal belirtiler, ruh sağlığı

Kaynakça

• Referanslar Aspin, D. N. & Chapman, J. D. (2000). Lifelong learning: concepts and conceptions, International Journal of Lifelong Education, 19(1), 2-19, DOI:10.1080/026013700293421 Benton, S. A., Robertson, J. M., Tseng, W. C., Newton, F. B., & Benton, S. L. (2003). Changes in counseling center client problems across 13 years. Professional psychology: Research and practice, 34(1), 66. Bostancı M, Özdel O, Oğuzhanoğlu NK ve ark. (2005) Depressive symptomatology among university students in Denizli, Turkey: Prevalence and sociodemographic correlates. Croat Med J, 46(1), 96-100. Campbell-Sills, L., Cohan, S. L., & Stein, M. B. (2006). Relationship of resilience to personality, coping, and psychiatric symptoms in young adults. Behaviour research and therapy, 44(4), 585-599. Cihangir Çankaya, Z. (2016). Özerklik desteği, temel psikolojik ihtiyaçların doyumu ve öznel iyi olma: Öz-belirleme kuramı. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 23-31. Çelikkaleli, Ö., & Gündoğdu, M. (2005). Eğitim fakültesi öğrencilerinin psikolojik ihtiyaçları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(9), 43-53. Çivitçi, A. (2012). Üniversite öğrencilerinde genel yaşam doyumu ve psikolojik ihtiyaçlar arasındaki ilişkiler. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(2), 321-336. Deci, E.L., Ryan, R.M., 2000. The ‘‘what’’ and ‘‘why’’ of goal pursuits: human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry 11(4), 227–268 Demirtepe-Saygılı, D., & Bozo, Ö. (2011). Perceived social support as a moderator of the relationship between caregiver well-being indicators and psychological symptoms. Journal of Health Psychology, 16(7), 1091-1100. Doğan, S., & Kesici, Ş. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin psikolojik ihtiyaçlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. OPUS-Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 5(8), 45-81. Dolanbay, T. (2014). Hayat boyu öğrenme sürecinde halk eğitimi merkezlerinin yaşadığı yönetsel sorunlar ve çözüm önerileri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Bartın Üniversitesi, Bartın. Durak Batigün, A., & Kiliç, N. (2011). Internet bağımlılığı ile kişilik özellikleri, sosyal destek, psikolojik belirtiler ve bazı sosyo-demografik değişkenler arasındaki ilişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 26(67), 1-10. Ercoşkun, M. H., & Nalçacı, A. (2005). Öğretimde psikolojik ihtiyaçların yeri ve önemi. .Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 353-370. Glass, T. A., Leon, C. M., Marottoli, R.A., Berkman, L.F. (1999). Population based study of social and productive activities as predictors of survival among elderly Americans. BMJ, 319. 478-483. DOI: https://doi.org/10.1136/bmj.319.7208.478 Güleç, İ., Çelik, S., & Demirhan, B. (2013). Yaşam boyu öğrenme nedir? Kavram ve kapsamı üzerine bir değerlendirme. Sakarya University Journal of Education, 2(3), 34-48. Gündoğdu, R., & Yavuzer, Y. (2012). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öznel iyi oluş ve psikolojik ihtiyaçlarının demografik değişkenlere göre incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 115-131. Günüç, S., Odabaşı, H. F. &e Kuzu, A. (2012). Yaşam Boyu Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler. University of Gaziantep Journal of Social Sciences, S. 11(2), s. 309-325. Hamurcu, H. (2011). Ergenlerin yetkinlik inançları ve psikolojik iyi oluşlarını yordamada psikolojik ihtiyaçlar (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya. Heckert, T. M., Cuneio, G., Hannah, A. P., Adams, P. J., Droste, H. E., Mueller, M. A., ... & Roberts, L. L. (2000). Creation of a new needs assessment questionnaire. Journal of Social Behavior and Personality, 15(1), 121-136. Herzog, A. R., Franks, M. M., Markus, H. R., & Holmberg, D. (1998). Activities and well-being in older age: Effects of self-concept and educational attainment. Psychology and Aging, 13(2), 179-185. Abstract retrieved from http://psycnet.apa.org/record/1998-02632-001 10.10.2017. İlhan, T., & Özbay, Y. (2016). Yaşam amaçlarının ve psikolojik ihtiyaç doyumunun öznel iyi oluş üzerindeki yordayıcı rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(34), 109-118. Kaya, M., Genç, M., Kaya, B., & Pehlivan, E. (2007). Tıp Fakültesi ve Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Depresif Belir Yaygınlığı, Stresle Başaçıkma Tarzları ve Etkileyen Faktörler. Türk Psikiyatri Dergisi 2007, 18(2),137-146. Koç, M., Taş, S., Özkan, H. H., & Yılmaz, E. (2009). Türkiye’de yetişkin ve yaşam boyu eğitimine yönelik lisans programı önerisi. I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresi, 1-3 Mayıs 2009.Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi. Çanakkale. Kuzgun, Y. (1987). Sosyo-ekonomik düzey ve psikolojik ihtiyaçlar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 20, 1-2. Latchem, C. (2014). Informal Learning and Non-Formal Education for Development. Journal of Learning for development, 1(1). http://jl4d.info/index.php/ejl4d/article/view/6/6 adresinden erişildi. 10.10.2017. Lorant V, Deliege D, Eaton W ve ark. (2003) Socioeconomic inequalities in depression: a meta-analysis. Am J Epidemiol, 157:98-112 Özete https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12522017 adresinden erişildi (28.10.2017). Maslow, A. H. (1943). A theory of human motivation. Psychological review, 50(4), 370-396. Menec, V. H. (2003). The Relation Between Everyday Activities and Successful Aging: A 6-Year Longitudinal Study. The Journals of Gerontology: Series B, 58(2), 74–S82, https://doi.org/10.1093/geronb/58.2.S74 Milli Eğitim Bakanlığı, 2017. Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü Yıl Sonu Raporu. http://hbogm.meb.gov.tr/www/hayat-boyu-ogrenme-genel-mudurlugu-2016-yili-izleme-raporu/icerik/665 adresinden edinildi. 10.10.2017. Miser, R. (2002). Küreselleşen dünyada yetişkin eğitimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1), 55-60. Nordin, N., Embi A.M. & Yunus, M. M. (2010). Mobile Learning Framework for Lifelong Learning, Procedia - Social and Behavioral Sciences 7, 130-138. DOI: 10.1016/j.sbspro.2010.10.019 Partala, T., & Kallinen, A. (2011). Understanding the most satisfying and unsatisfying user experiences: Emotions, psychological needs, and context. Interacting with computers, 24(1), 25-34. Rapport, Z. (2007). Using Choice Theory to Assess the Needs of Persons Who Have a Disability and Sexual/Intimacy/Romantic Issues. International Journal of Reality Therapy, 27(1), 22-25. Reis, H. T., Sheldon, K. M., Gable, S. L., Roscoe, J., & Ryan, R. M. (2000). Daily well-being: The role of autonomy, competence, and relatedness. Personality and social psychology bulletin, 26(4), 419-435. Rudd, M. D., Goulding, J., & Bryan, C. J. (2011). Student veterans: A national survey exploring psychological symptoms and suicide risk. Professional Psychology: Research and Practice, 42(5), 354. Ruvolo, P., & Eaton, E. (2013, February). ELLA: An efficient lifelong learning algorithm. In International Conference on Machine Learning (pp. 507-515). Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). The darker and brighter sides of human existence: Basic psychological needs as a unifying concept. Psychological Inquiry, 11(4), 319-338. Simone, P. M. & Cesena, J. (2010) Student Demographics, Satisfaction and Cognitive Demand in Two Lifelong Learning Programs. Educational Gerontology, 36(5), 425-434, DOI: 10.1080/03601270903493001 Simone, P. M., & Haas, A. (2007). The influence of lifelong learning on mood. LLI Review, 2, 36–42. Şahin, E. S., & Owen, F. K. (2009). Psikolojik ihtiyaçları farklı lise öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(32), 64-74. Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Osterlind, S. J. (2001). Using multivariate statistics. Terzioğlu Barış, E. (2013). Türkiye’nin ab üyeliği sürecinde hayat boyu öğrenmede yetişkin eğitimcisi yeterlikleri. Eğitim Bilimleri Dergisi, 38, 149-165. DOI: 10.15285/EBD.2013385572 UNESCO,2009. http://uil.unesco.org/system/files/turkey-lifelong-learning-strategy-paper.pdf adresinden 9.10.2017 tarihinde erişildi. Yanar, H. (2011). Afyon İli Halk Eğitim Merkezi Takı Tasarımı Dersinin İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara. Yavuz Konokman, G. ve Yanpar Yelken, T. (2014). Eğitim fakültesi öğretim elemanlarının yaşam boyu öğrenme yeterliklerine ilişkin algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (29-2).