Aktif Katılımlı Materyal Geliştirme Sürecinin Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Kavramsal Anlamaları Üzerine Etkisi: Bazı Astronomi Konuları

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 1, 53 - 64, 15.06.2018

Çiğdem Şahin , Ümmü Gülsüm Durukan

Öz

Bu çalışmanın amacı,
aktif katılımlı materyal geliştirme sürecinin fen bilgisi öğretmen adayları
(FBÖA)’nın astronomi konularındaki kavramsal anlamaları üzerine etkisini
incelemektir. Çalışma deneysel araştırma yöntemlerinden birisi olan basit
deneysel araştırma yöntemine göre yürütülmüştür. Çalışma grubu Doğu Karadeniz
Bölgesi’ndeki bir devlet üniversitesinde öğrenim gören 27 üçüncü sınıf FBÖA’dan
oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak, Astronomi Kavram Testi (AKT) ve
Astronomi İfade Tablosu (AİT) kullanılmıştır. Veri toplama araçları, çalışma
grubuna aktif katılımlı materyal geliştirme sürecinin başında ön test ve
sonunda son test olarak iki kez uygulanmıştır. FBÖA materyal geliştirme
sürecinde ortaokul 7. sınıf “Güneş Sistemi ve Ötesi” ünitesindeki kazanımlara
göre kavram, bilgi, zihin haritaları ve kavram karikatürleri hazırlamışlardır.
Elde edilen nicel veriler, SPSS 23.00 paket programında bağımlı t testi
kullanılarak  analiz edilmiştir. Ön ve son test puanlarından ulaşılan
istatiksel sonuçlar, son test lehine anlamlı bir farklılık olduğunu
göstermektedir. Aktif katılımlı materyal geliştirme sürecinin öğretmen
adaylarının kavramsal anlamasını sağlamada etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Astronomi Eğitimi, Fen Bilgisi Öğretmen Adayı, Kavramsal Anlama, Materyal Geliştirme

Effect of The Active Participated Material Development Process on Prospective Science Teachers' Conceptual Understanding: Some Astronomy Subjects

Öz

The aim of this study is to examine the active participated material development process (APMDP) on
the conceptual understanding of prospective science teachers (PSTs) on astronomy topics. The study was
carried out according to the pre-experimental research method, one of the experimental research methods.
The study group consists of 27 third-grade PSTs at a state university in the Eastern Black Sea Region in Turkey.
Astronomy Concept Test (ACT) and Astronomical Statements Table (AST) were used as data collection tools.
The data collection tools were applied to PSTs twice, at the beginning of the APMDP as pre-test and at the end
of the APMDP as post-test. In the APMDP, PSTs prepared concept map, knowledge map, mind map and
concept cartoons according to the gains of the “The Solar System and Beyond” unit at the elementary school
7th grade science curriculum. The quantitative data obtained were analyzed using the paired samples t-test in
the SPSS 23.00 package program. The statistical results obtained from the pre-test and post-test scores indicate
that there is a significant difference in favor of the post-test. It has been found that the APMDP is effective in
providing conceptual understanding of PSTs 

Anahtar Kelimeler

Astronomy Education, Prospective Science Teacher, Conceptual Understanding, Material Development

Kaynakça

• Anıl, Ö., ve Küçüközer, H. (2010). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin düzlem ayna konusunda sahip oldukları ön bilgi ve kavram yanılgılarının belirlenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(3), 104-122.
• Arıkurt, E., Durukan, Ü. G., ve Şahin, Ç. (2015). Farklı öğrenim seviyesindeki öğrencilerin astronomi kavramıyla ilgili görüşlerinin gelişimsel olarak incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 66-91.
• Atasoy, Ş., Tekbıyık, A., ve Gülay, A. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin ses kavramını anlamaları üzerine kavram karikatürlerinin etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10(1), 176-196.
• Balım, A. G., İnel, D., ve Evrekli, E. (2008). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. İlköğretim Online, 7(1), 188-202.
• Barrier, R. M. (2010). Astronomical misconceptions. The Physics Teacher, 48(5), 319-321.
• Bektaşlı, B. (2013a). Fen bilgisi öğretmen adaylarının astronomi hakkındaki kavram yanılgılarının tespiti için astronomi kavram testinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 38(168), 362-372.
• Bektasli, B. (2013b). The Effect of Media on Preservice Science Teachers' Attitudes toward Astronomy and Achievement in Astronomy Class. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 12(1), 139-146.
• Bennett, S., Bishop, A., Dalgarno, B., Waycott, J., and Kennedy, G. (2012). Implementing Web 2.0 technologies in higher education: A collective case study. Computers & Education, 59(2), 524-534.
• Birişçi, S., ve Karal, H. (2011). Öğretmen adaylarinin bilgisayar destekli ortamda materyal tasarlarken işbirlikli çalişmalarinin yaratici düşünme becerilerine etkisi. Journal Of Kirsehir Education Faculty, 12(2), Özel Sayı, 203-219.
• Bradley, J.D. and Mosimege, M.D. (1998). Misconceptions in acids and bases: A comparative study of student teachers with different chemistry backgrounds. South African Journal of Chemistry, 51(3), 137-145.
• Brown, D. E. (1992). Using examples and analogies to remediate misconceptions in physics: Factors influencing conceptual change. Journal of Research in Science Teaching, 29(1), 17-34.
• Brunsell, E., and Marcks, J. (2004). Identifying a baseline for teachers’ astronomy content knowledge. Astronomy Education Review, 3(2), 38-46.
• Cerrah-Özsevgeç, L. (2007). Aktif Katılımlı Materyal Geliştirme Sürecinin Biyoloji Öğretmen Adaylarının Bilgi Eksiklikleri ve Kavram Yanılgılarının Giderilmesi Üzerindeki Etkisi. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Cerrah-Özsevgeç, L., Ayas, A. and Özsevgeç, T. (2010). Handbook preparation as a tool for self- directed learning process: A case study on endocrine topic. Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 11 (2), Article 7.
• Chambers, S. K., and Andre, T. (1997). Gender, prior knowledge, interest, and experience in electricity and conceptual change text manipulations in learning about direct current. Journal of Research in science Teaching, 34(2), 107-123.
• Cohen, L., Manion, L., and Morrison, K. (1997). Methodology of educational research. Athens: Ekfrasi.
• Comins, N. F. (2000). A method to help students overcome astronomy misconceptions. The Physics Teacher, 38(9), 542-543.
• Çalik, M., Okur, M., and Taylor, N. (2011). A comparison of different conceptual change pedagogies employed within the topic of “sound propagation”. Journal of Science education and Technology, 20(6), 729-742.
• Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (6. Baskı). Trabzon: Celepler
• Demir, A., ve Sezek, F. (2009). İlköğretim sekizinci sınıf fen ve teknoloji dersi genetik ünitesindeki kavram yanılgılarının giderilmesinde grafik materyallerin etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 573-587.
• Duit, R., & Treagust, F. D. (2003). Conceptual change: A powerful framework for improving science teaching and learning. International Journal of Science Education, 25 (6), 671-688.
• Durukan, Ü. G., Arıkurt, E., ve Şahin, Ç. (2016). Ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin, Fen Bilgisi ve Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının Güneş Sistemi’ne dair görüşleri. Pegem Atıf İndeksi, 321-340.
• Ekiz, D., ve Akbaş, Y. (2005). İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin astronomi ile ilgili kavramları anlama düzeyi ve kavram yanılgıları. Milli Eğitim Dergisi, 165, 61-78.
• Emrahoğlu, N., ve Öztürk, A. (2009). Fen bilgisi öğretmen adaylarının astronomi kavramlarını anlama seviyelerinin ve kavram yanılgılarının incelenmesi üzerine boylamsal bir araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 165-180.
• Erdoğan, A., ve Cerrah-Özgeç, L. (2012). Kavram karikatürlerinin öğrencilerin kavram yanılgılarının giderilmesi üzerindeki etkisi: Sera etkisi ve küresel ısınma örneği. Turkish Journal of Education, 1(2), 1-13.
• Frede, V. (2006). Pre-service elementary teacher’s conceptions about astronomy. Advances in Space Research, 38(10), 2237-2246.
• Galili, I. (1996). Students’ conceptual change in geometrical optics. International Journal of Science Education, 18(7), 847-868.
• Gobert, J. D. and Clement, J. J. (1999). Effects of student-generated diagrams versus studentgenerated summaries on conceptual understanding of causal and dynamic knowledge in plate tectonics". Journal of Research in Science Teaching, 36(1), 39–54.
• Gündoğdu, T. (2014). 8. Sınıf Öğrencilerinin Astronomi Konusundaki Başarı ve Kavramsal Anlama Düzeyleri ile Fen Dersine Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Güngör, B, (2008). A Longitudinal Study with Seventh Class Students to Identify the Origins Misconceptions about Human Digestive System. PhD Thesis, Balıkesir University, Institute of Sciences, Balıkesir.
• Gürbüz, F. (2016). Physics education: Effect of micro-teaching method supported by educational technologies on pre-service science teachers' misconceptions on basic astronomy subjects. Journal of Education and Training Studies, 4(2), 27-41.
• Heddy, B. C., and Sinatra, G. M. (2013). Transforming misconceptions: Using transformative experience to promote positive affect and conceptual change in students learning about biological evolution. Science Education, 97(5), 723-744.
• Ikenna, I. A. (2015). Remedying students’ misconceptions in learning of chemical bonding and spontaneity through intervention discussion learning model (IDLM). World Academy of Science, Engineering and Technology, International Journal of Social, Behavioral, Educational, Economic, Business and Industrial Engineering, 8(10), 3251-3254.
• İpek-Akbulut, H., Şahin, Ç. ve Çepni, S. (2013). İş ve enerji konusu ile ilgili kavramsal değişimin incelenmesi ikili yerleşik öğrenme modeli örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 241-268.
• İyibil, Ü.G. ve Sağlam-Arslan, A. (2010). Fizik öğretmen adaylarının yıldız kavramına dair zihinsel modelleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 4(2), 25-46.
• Kanlı, U. (2014). A Study on identifying the misconceptions of pre-service and in-service teachers about basic astronomy concepts. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 10(5), 471-479.
• Kanli, U. (2015). Using a Two-Tier Test to Analyse Students' and Teachers' Alternative Concepts in Astronomy. Science Education International, 26(2), 148-165.
• Kaplan, G., ve Tekinarslan, İ. Ç. (2013). Zihinsel yetersizliği olan ve olmayan öğrencilerin astronomi kavramlarındaki bilgi düzeylerinin karşılaştırılması. İlköğretim Online, 12(2), 614-627.
• Karslı, F. and Çalık, M. (2012). Can Freshman Science Student Teachers' Alternative Conceptions of'Electrochemical Cells' Be Fully Diminished?. Asian Journal of Chemistry, 24(2), 485-491.
• Kikas, E. (2004). Teachers' conceptions and misconceptions concerning three natural phenomena. Journal of Research in Science Teaching, 41(5), 432-448.
• Kim, H., and Hannafin, M. J. (2009). Web-enhanced case-based activity in teacher education: A case study. Instructional Science, 37(2), 151-170.
• Küçüközer, H. (2004). The influence of teaching method which was designed according to constructivist learning theory for the first year high school students’ on simple electric circuit. Balıkesir University, Unpublished Ph.D. Thesis, Balıkesir, Turkey.
• Küçüközer, H. (2007). Prospective Science Teachers' Conceptions about Astronomical Subjects. Science Education International, 18(2), 113-130.
• Kurnaz, M. A., ve Değirmenci, A. (2011). Temel astronomi kavramlarına ilişkin öğrenci algılamalarının sınıf seviyelerine göre karşılaştırması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(22), 91 – 112.
• Özmen, H. (2007). The effectiveness of conceptual change texts in remediating high school students’ alternative conceptions concerning chemical equilibrium. Asia Pacific Education Review, 8(3), 413-425.
• Risma, D. A. (2017). Can remedying induce conceptual change in students’ misconception of linearity?. Pythagoras, 3(2), 29-39.
• Rushton, G. T., Hardy, R. C., Gwaltney, K. P., and Lewis, S. E. (2008). Alternative conceptions of organic chemistry topics among fourth year chemistry students. Chemistry Education Research and Practice, 9(2), 122-130.
• Şahin Ç., Bülbül E. and Durukan, Ü. G. (2013). The Effect of Concept Cartoons on Removing Students Alternative Conceptions About Celestial Bodies. Uluslararası Eğitimde Değişim Ve Yeni Yönelimler Sempozyumu Bildiriler Kitapçığı, Cilt 2, 139-147.
• Sahin, Ç. and Durukan, Ü.G. (2017). Effect of the Active Participated Material Development Process on Prospective Science Teachers’ Astronomy Self-Efficacy Beliefs. ESERA Congress, 21-25 Ağustos, Dublin City University, Dublin, Ireland.
• Şahin, Ç., Bülbül, E., ve Durukan, Ü. G. (2013). Öğrencilerin gök cisimleri konusundaki alternatif kavramlarının giderilmesinde kavramsal değişim metinlerinin etkisi. Journal of Computer and Education Research, 1(2), 38-64.
• Şahin, Ç., Durukan, Ü. G., and Arıkurt, E. (2017). Effect of 5E teaching model on primary school pre-service teachers' learning on some astronomy concepts. Journal of Baltic Science Education, 16(2), 148-162.
• Sanger, M. J., and Greenbowe, T. J. (2000). Addressing student misconceptions concerning electron flow in aqueous solutions with instruction including computer animations and conceptual change strategies. International Journal of Science Education, 22(5), 521-537.
• Şenel-Çoruhlu, T., ve Çepni, S. (2015). " Güneş Sistemi ve Ötesi: Uzay Bilmecesi" Ünitesinde Karşılaşılan Öğretmen Problemleri ve Yanılgıları: Bir Özel Durum Çalışması. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 8(2), 268-281.
• Sinan, O. (2007). Fen bilgisi öğretmen adaylarının enzimlerle ilgili kavramsal anlama düzeyleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 1(1), 1-22.
• Taşcan, M. (2013). Fen bilgisi öğretmenlerinin temel astronomi konularındaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi (Malatya ili örneği). Yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Treagust, D.F. (1988). Development and use of diagnostic tests to evaluate students' misconceptions in science. International Journal of Science Education, 10(2), 159-169.
• Trumper, R. (2000). University students' conceptions of basic astronomy concepts. Physics Education, 35(1), 9-15
• Trumper, R. (2001). A cross-college age study of science and nonscience students' conceptions of basic astronomy concepts in preservice training for high-school teachers. Journal of Science Education and Technology, 10(2), 189-195.
• Ültay, N., Durukan, Ü. G., and Ültay, E. (2015). Evaluation of the effectiveness of conceptual change texts in the REACT strategy. Chemistry Education Research and Practice, 16(1), 22-38.
• Ünsal, Y., Güneş, B., ve Ergin, İ. (2001). Yükseköğretim öğrencilerinin temel astronomi konularındaki bilgi düzeylerinin tespitine yönelik bir araştırma. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 47-60.
• Vosniadou, S., and Brewer, W. F. (1992). Mental models of the earth: A study of conceptual change in childhood. Cognitive Psychology, 24(4), 535-585.
• Yağbasan, R. ve Gülçicek, C. (2003). Describing the characteristics of misconceptions in science teaching. Pamukkale University Journal of Education, 13, 102-120.
• Zeilik, M., and Morris, V. J. (2003). An examination of misconceptions in an astronomy course for science, mathematics, and engineering majors. Astronomy Education Review, 2(1), 101-119.
• Zeilik, M., Schau, C., and Mattern, N. (1998). Misconceptions and their change in university-level astronomy courses. The Physics Teacher, 36(2), 104-107.