Hayat Bilgisi Dersinde Kullanılan Gazete Haberleriyle Desteklenmiş Örnek Olay Yöntemi Öğrencilere Çoklu Bakış Açısı Kazandırır Mı?: Bir Eylem Araştırması
Yıl 2022,
Cilt: 13 Sayı: 2, 1171 - 1195, 28.12.2022
Tolga Topçubaşı
,
Yücel Kabapınar
Öz
Gazete; gerçek dünyayı öğrencilerle buluşturan çok yönlü bir öğrenme aracıdır. Günlük yaşamdan olayların irdelendiği gazete temelli örnek olaylar öğrencilerin sosyal olaylara farklı açılardan bakabilme olanağı sağlayarak çoklu bakış açısı geliştirmelerine olanak sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, gazete haberleriyle desteklenmiş örnek olay yönteminin kullanıldığı hayat bilgisi öğrenme ortamında öğrencilerin kullandıkları çoklu bakış açısı içeren ifadelerin niteliğini değerlendirmektir. Bu araştırmada, yeni bir öğretim uygulamasının etkileri araştırıldığından, nitel araştırma desenlerinden eylem araştırması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim öğretim yılında İstanbul ilinin Bağcılar ilçesindeki bir devlet okulunun birinci sınıfında bulunan 22'si kız 19'u erkek olmak üzere toplam 41 kişilik bir öğrenci grubu oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak gazete temelli örnek olay merkezinde hazırlanan öğretim sürecindeki sınıf içi iletişim kesitleri, çalışma yaprakları ve araştırmacı günlüğünden yararlanılmıştır. Sınıf içi iletişim kesitleri ve çalışma yaprakları önceden belirlenen ölçütlere göre değerlendirilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda; ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin büyük bölümü bu süreçte çoklu bakış açısını içeren jargonları sıklıkla kullanmaya başlamış ve sosyal olayları çok perspektifli bakış açısından değerlendirebilmişlerdir. Bu bulgulardan yola çıkarak hayat bilgisi öğrenme ortamında gazete temelli örnek olay kullanımının öğrencilere sosyal olayların çözümüne karşı çok perspektifli bakış açısı deneyimi kazandırdığı söylenebilir.
Kaynakça
- Akbaba, B. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Görsel Materyal Öğretimi, Mustafa Safran (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (s. 284-319). Ankara: Pegem Akademi.
- Aydın, M. Z. (2011). Okulda Ahlak Eğitimi ve Ahlak Öğretiminde Örnek Olay İncelemesi Yöntemi. Ankara: Nobel.
- Başpınar, N. (2021). Kanıt Temelli Öğrenmeyi Hayat Bilgisi Dersi “Güvenli Hayat” Ünitesinde Uygulamak: Bir Eylem Araştırması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Berryman, C. (1971). Newspaper in The Elementary School: A Research Report To Anpa
- Çamur, Ö. (2008). Örnek Olay Yönteminin Mürettebat Koordinasyonu Dersinde Öğrenci Başarısına Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Deveci, H. (2005). Sosyal Bilgiler Dersinde Gazete Kullanımı. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 4(3), 159-166.
- Fritzsche, K.Peter (2001), Unable to be tolerant? In Farnen R. Et.al. (2001), Tolerance in Transition, Olderburg.
- Kabapınar, Y. ve Baysal, Z. N. (2004). İlköğretimde Hayat bilgisi Ve Sosyal Bilgiler Öğretimine Yaşamın Kendisini Taşımak: Gazete Haberinin Kullanıldığı Bir Öğretimin Tasarlanması Ve Değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10(39), 384-419.
- Kabapınar, Y. (2019). Kuramdan Uygulamaya Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
- Kabapınar, Y. (2017). Birinci Dünya Savaşı’na Katılan Ülkelerden Mesaj Var: Gençler Cihan Harbi‘ni Farklı Perspektiflerden Tartışıyor ve Yazıyor. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
- Maheshwarı, K. (1980). The Impact of Two Types of Reading Skills Development Activities On Listening Vocabulary and Reading Comprehension. Ed.D Thesis, University of Houston.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2004a). İlköğretim Hayat Bilgisi Dersi (1,2,3. Sınıflar) Öğretim Programı.
- Milli Eğitim Bakanlığı (2004b) İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi (4-5. Sınıflar) Öğretim Programı.
- Nas, R. (2003). Hayat bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (Program, Yöntem Ve Etkinlikler) (2. Baskı). Bursa: Ezgi Kitabevi.
- Ol, C. G. (2019). Sosyal Bilgiler Derslerinde Gazete Haberlerini Kullanmak: Bir Eylem Araştırması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Parker, W. C. (2018) İlkokul ve Ortaokullarda Sosyal Bilgiler Eğitimi, Ankara, Pegem Akademi
- Segall, A. ve Schmidt, S. (2005). Reading the Newspaper as a Social Text. Social Studies, Sociology, 35(2), 91-92.
- Stradling, R. (2001). Teaching 20. Century European History. Strasbourg: Council of Europe.
- Stradling, R. (2003). 20. Yüzyıl Avrupa Tarihi Nasıl Öğretilmeli. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
- Street, C. (2002). Teaching with the Newspaper. Social Studies, 93(3), 131-134.
- Sunal, C. S., ve Haas, M. E. (2002). Social Studies. For the Elementary and Middle Grades. A Constructivist Approach. Boston: Allyn and Bacon.
Şeker, M. (2010). İstanbul’da Yaşam Kalitesi Araştırması. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası.
- Vockell, E. ve Cusıck, K. (1995). Teachers Attitudes Toward Using Newspaper in the Classroom. Clearing House, 68(6), 359-362.
- Yahşi, İ. (2011). Tarih Öğretiminde Gazete Kullanımının Çok Perspektifliliğe Etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Yılmaz, K. (2013) Postmodernist Tarih Yaklaşımı: Postmodernizmin Tarih Eğitimi İçin Doğurguları, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 197-209.