Türkiye'deki Bazı Gladiolus L. / Kılıçotu (Iridaceae) Türleri ve Sinonimlerinin Lektotipifikasyonu

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 25 - 37, 29.04.2021

Mehtap Tekşen , Mehmet Sağıroğlu

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de yayılış gösteren 2’si endemik olmak üzere 5 Gladiolus türünün ve bunlara ait 6 sinonim taksonun isimleri nomenklatürel yönden yeniden değerlendirildi. Gladiolus anatolicus, G. illyricus, G. atroviolaceus, G. halophilus ve G. humilis türlerinin lektotipleri belirlendi. Ayrıca bu türlere ait sinonim takson isimlerinden, G. communis var. longispatheata, G. glaucus, G. aleppicus, G. sintenisii, G. subbiflorus ve G. tricolor türlerinin de lektotipleri belirlendi. G. kotschyanus ve G. micranthus’un ICN tarafından belirlenen kurallara göre tip bilgisi düzeltildi ve doğrulandı.

Anahtar Kelimeler

Gladiolus, Iridaceae, Kılıçotu, lektotip, taksonomi, Türkiye

Destekleyen Kurum

Ali Nihat Gökyiğit Vakfı

Teşekkür

Gladiolus cinsi üzerinde araştırma yapabilme olanağı tanıyan Ali Nihat Gökyiğit Vakfına (ANG Vakfı) teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Baker, J.G. (1892). Handbook of the Irideae. London.
• Baytop, A. (2011). Anadolu’dan bitki örnekleri toplamış olan arkeolog, antropolog ve diplomatlar. Osmanlı Bilimi Araştırmaları 13 (1): 81–100.
• Boissier, P.E. (1854). Diagnoses Plantarum Orientalium novarum 13. Neocomi.
• Boissier, P.E. (1882). Flora Orientalis, 5: 139–143. Basel, Geneva.
• Cantor, M. ve Tolety, J. (2011). Gladiolus. Şu eserde: Kole, C. (ed.), Wild crop relatives: Genomic and breeding resources plantation and ornamental crops. Springer, Berlin, 133–159. https://doi.org/10.1007/978-3-642-21201-7_8
• Chernyakovskaya, E.G. (1968). Gladiolus L. Şu eserde: Komorov, V.L. (ed.), Flora of USSR, 4: 440–448. Printed in Jerusalem (English version). [Rusça’dan çeviri (1935)].
• Demir, S. ve Çelikel, F. G. (2019). Endangered Gladiolus species of Turkey. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology 7 (5): 693–697. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7i5.693-697.1508
• Gabrielian, E. (2001). The genus Gladiolus (Iridaceae) in southem Transcaucasia. Bocconea 13: 445–455.
• Gerard, J.N. (1892). Gladiolus armeniacus. Şu eserde: Sargent, C.S. (ed.) Garden and Forest, 5: 318. The Garden and Forest Publishing Co., New York.
• Goldblatt, P. ve Manning, J.C. (2002) Evidence for moth and butterfly pollination in Gladiolus (Iridaceae-Crocoideae). Ann Mo Bot Gard 89: 110–124. https://doi.org/10.2307/3298660
• Goldblatt, P. ve Manning, J.C. (2008). The Iris family: Natural history and classification. Timber Press, Londra.
• Güner, A. (2012). Gladiolus L. Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. ve Babaç, M.T. (edlr.). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
• Halácsy, E. (1904). Conspectus Florae Graecae, 3: 186. Lipsiae.
• Hamilton, A.P. (1980). Gladiolus L. Şu eserde: Tutin, T.G., Heywood, V.H., Burges, N.A. ve Valentine. D.H. (edlr.), Flora Europaea 5: 101–102. Cambridge University Press, Cambridge.
• International Plant Names Index (IPNI). (2008). The Royal Botanic Gardens, Kew, Harvard University Herbaria & Libraries and Australian National Botanic Gardens. http://www.ipni.org, (erişim tarihi: 05.12.2020).
• Koch, W.D.J. (1837). Synopsis Florae Germanicae et Helveticae. Frankfurt.
• Mikheev, A. (2006). Synopsis generis Gladiolus L. (Iridaceae) specierum in flora caucasi. Novosti Sist. Vyssh. Rast. 38: 120-125.
• Plants of the World Online (POWO). (2017). Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. http://plantsoftheworldonline.org/ (erişim tarihi: 05.12.2020).
• Post, G.E. ve Dinsmore, J.E. (1933). Flora of Syria, Palestine and Sinai 2: 602–604. American Press, Beirut, Lebanon.
• Sağıroğlu M. ve Akgül, G. (2014). Gladiolus osmaniyensis (Iridaceae), a new species from South Anatolia. Turkey. Turkish J Bot 38: 31–36. https://doi.org/10.3906/bot-1209-60
• Sağıroğlu, M. ve Eker, İ. (2021) Gladiolus aladagensis (Iridaceae), a new species from Turkey. Phytotaxa 478 (1): 151-161.
• Singh, N., Mahar, K.S., Verma, S., Meena, B., Roy, R.K., Tewari, S.K., Goel, A.K. ve Rana, T.S. (2018). Molecular analysis of genetic variability and relationship among Gladiolus cultivars. Indian J Biotechnol 17: 118–127.
• Stapf, O. (1885). Beitrage Zur Flora von Lycien, Carien und Mesopotamien, I. Theil. Denkschriften der kaiserlichen Akademie der Wissenschaften, Wien. Mathematisch-naturwissenschaftliche Klasse 50 (2): 73–120.
• Tan, K. ve Edmondson, J.R. (1984). Gladiolus L. Şu eserde: Davis, P.H. (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands 8: 441–450. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Tan, K., Mathew, B. ve Baytop, A. (2006). Gladiolus attilae (Iridaceae), a new species from East Anatolia, Turkey. Phytol Balc 12 (1): 71–73.
• Tchichatscheff, P. (1860). Asie Mineure Botanique II. Gide Libraire-Editeur, Paris. https://doi.org/10.5962/bhl.title.12040
• Tekşen, M., Sağıroğlu, M. ve Duman, H. (2021). A new Gladiolus (Iridaceae) species from East Anatolia (Turkey): Gladiolus hamzaoglui. Phytotaxa. (Baskıda).
• The Plant List (TPL). (2013). Version 1.1. http://www.theplantlist.org/, (erişim tarihi: 05.12.2020).
• Thiers, B. (2021). Index Herbariorum: A global directory of public herbaria and associated staff. New York Botanical Garden’s Virtual Herbarium: http://sweetgum.nybg.org/ih/ (erişim tarihi: 05.12.2020)
• Tison, J.-M. ve Girod, C. (2014). Synopsis du genre Gladiolus L.(Iridaceae) en France. J Bot Soc Bot France 68: 69–75.
• Turland, N.J., Wiersema, J.H., Barrie, F.R., Greuter, W., Hawksworth, D.L., Herendeen, P.S., Knapp, S., Kusber, W.-H., Li, D.-Z., Marhold, K., May, T.W., McNeill, J., Monro, A.M., Prado, J., Price, M. J. ve Smith, G.F. (edlr.) (2018). International Code of Nomenclature for algae, fungi, and plants (Shenzhen Code) adopted by the Nineteenth International Botanical Congress Shenzhen, China, July 2017. Regnum Vegetabile 159. Glashütten: Koeltz Botanical Books. https://doi.org/10.12705/Code.2018.
• World Checklist of Selected Plant Families (WCSP). (2006). Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. http://wcsp.science.kew.org/ (erişim tarihi: 05.12.2020).