Nursing Students’ Views about Graphic Warnings and Texts on Cigarettes and Their Nicotine Dependence

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 4, 285 - 296, 30.12.2020

Erdal Ceylan , Neşe Uysal , Ayşegül Koç

Öz

Objective: This study was conducted to determine smoker nursing students’ thoughts about graphic warnings and texts on cigarette packs, impact of these warnings on their cigarette consumption and their nicotine dependence levels.
Method: The sample of the study consisted of 82 smoker nursing students and 89.1% of aimed population has been reached. Data was collected by both the questionnaire developed by the researchers and Fagerström Test for Nicotine Dependence (FTND).
Results: Most graphic warnings on the packs were ineffective and the one found to be effective pictures are those containing the horror element. The rate of those who think about quitting smoking after seeing the pictures is 19.5%. A positive correlation was found between the number of cigarettes consumed per day, the number of illnesses due to smoking and the mean FTND score.
Conclusion: Graphic warnings on cigarette packs were generally found to be ineffective in reducing smoking. Printing dramatic, frightening and indicating more serious health problems images that span more space on cigarette packs can be effective in reducing the use of tobacco products.

Anahtar Kelimeler

Students, nursing, tobacco use disorder, tobacco products, Turkey

Sigara İçen Hemşirelik Öğrencilerinin Sigara Paketleri Üzerindeki Uyarıcı Resimler ve Yazılar ile İlgili Düşünceleri ve Nikotin Bağımlılık Düzeyleri

Öz

Amaç: Bu çalışma, sigara kullanan hemşirelik öğrencilerinin sigara paketlerinin üzerindeki uyarıcı resimler ve yazılar ile ilgili düşünceleri, bu uyarıların sigara kullanımı üzerine etkisi ve nikotin bağımlılık düzeylerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırmanın örneklemi sigara kullanan 82 hemşirelik öğrencisinden oluşmuş ve evrenin %89.1'ine ulaşılmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından oluşturulan anket formu ve Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi (FNBT) kullanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Sigara paketleri üzerindeki resimlerin çoğunun etkili olmadığı ve etkili olarak belirtilen resimlerin korku ögesinin yer aldığı resimler olduğu belirlenmiştir. Resimleri gördükten sonra sigarayı bırakmayı düşünenlerin oranı %19.5’tir. Günlük tüketilen sigara sayısı ve sigaraya bağlı rahatsızlık sayısı ile FNBT puan ortalaması arasında pozitif korelasyon bulunmuştur.
Sonuç: Sigara paketleri üzerindeki uyarıcı resimler genel olarak etkisiz bulunmuştur. Sigara paketlerinde dramatik, korkutucu ve daha ciddi sağlık sorunlarının gösterildiği daha fazla yer kaplayan görüntülerin kullanılması tütün ürünlerinin kullanımını azaltmada etkili olabilir

Anahtar Kelimeler

Öğrenciler, hemşirelik, tütün kullanım bozukluğu, tütün ürünleri, Türkiye

Kaynakça

• Referans1 Keten HS, Sucaklı MH, Ersoy Ö, Üçer H, et al. Sigara ve zararlarına yönelik eğitimin etkinliği: Bir konferans değerlendirmesi. Kafkas Journal of Medical Sciences 2014; 4: 14-18.
• Referans2 Çifçi S, Bayram Değer V, Saka G, Ceylan A. Sağlık yüksekokulu hemşirelik bölümü öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve etkileyen faktörler. Van Tıp Dergisi 2018; 25: 89-99.
• Referans3 Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. (2014). Küresel Yetişkin Tütün Araştırması, 2012. https://havanikoru.saglik.gov.tr/dosya/dokumanlar/yayinlar/KYTA-2012-TR-25-07-2014.pdf. (24 Haziran 2019’da ulaşıldı).
• Referans4 Yanbaeva DG, Dentener MA, Creutzberg EC, Wesseling G, et al. Systemic effects of smoking. Chest 2007; 131: 1557-1566.
• Referans5 Kolkesen Şahin Ö, Çına Aksoy M. Oral cerrahi işlemler sonrası yara iyileşmesine sigaranın etkileri. Atatürk Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi 2014; 24: 434-441.
• Referans6 World Health Organization. (2017). WHO report on the global tobacco epidemic, 2017; monitoring tobacco use and prevention policies. Available from: URL:https://www.who.int/tobacco/global_report/2017/en/ Accessed date: 24.06.2019.
• Referans7 Doğanay S, Sözmen K, Kalaça S, Ünal B. Türkiye’de toplumda sigara içme sıklığı nasıl değişiyor?. Turkish Journal of Public Health 2012; 10: 93-115.
• Referans8 Elbi H, Aktas A, Rahman S, Altan S, et al. Self-reported prevalence of tobacco use among university students. İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi 2018; 28: 33-38.
• Referans9 Çapık C, Özbıçakcı Ş. Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sigara bağımlılık düzeyleri ve etkileyen etmenler. Journal of Human Sciences 2007; 4(2): 1-12.
• Referans10 Çapık C, Cingil D. Hemşirelik öğrencilerinde sigara kullanımı, nikotin bağımlılık düzeyi ve ilişkili etmenler. Kafkas Üniversitesi Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi 2013; 3(2): 55-61.
• Referans11 Gerçek C, Doğan N. Sigara paketleri üzerindeki yazılı ve birleşik uyarıların üniversite gençleri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 2012; 12: 2573-2584.
• Referans12 Bilir N, Kaplan B, Küçük Biçer B, Ararat E, et al. Ankara’da bir grup lise öğrencisinin sigara paketleri üzerindeki resimli uyarılar hakkındaki görüşleri. Turkish Thoracic Journal 2013; 14: 127-133.
• Referans13 Çelik R, Durmaz M, Yorulmaz R, Polat FN. Risk iletişimi kapsamında sigara paketleri üzerindeki görsel uyarı niteliği taşıyan mesajların sigara kullanımına etkisi. Journal of Süleyman Demirel University Institute of Social Sciences 2016; 3: 1-22.
• Referans14 Önsüz MF, Topuzoğlu A, Algan A, Soydemir E, et al. Sigara içen hastaların sigara paketlerinin üzerindeki uyarı yazıları hakkındaki görüşlerinin ve nikotin bağımlılık derecelerinin değerlendirilmesi. Marmara Medical Journal 2009; 22: 111-122.
• Referans15 Özpulat F, Bilir N. Opinions of university students regarding pictorial warnings on cigarettes packs. Journal of Human Sciences 2017; 14: 987-999.
• Referans16 Uysal MA, Kadakal F, Karşidağ C, Bayram NG, et al. Fagerstrom test for nicotine dependence: reliability in a Turkish sample and factor analysis. Tüberküloz ve Toraks 2004; 52: 115-121.
• Referans17 Mazlum FS, Mazlum Ö. Sigara paketlerinin üzerindeki görsel ve sözel uyarı mesajlarının üniversite öğrencileri üzerindeki etkisinin incelenmesi ve yeni öneriler. E-Journal of New World Sciences Academy 2013; 9: 12-32.
• Referans18 Alaouie H, Afifi RA, Haddad P, Mahfoud Z, et al. Effectiveness of pictorial health warnings on cigarette packs among Lebanese school and university students. Tobacco Control 2015; 24: e72-e80.
• Referans19 Çobaner AÇ. Sağlık iletişiminde korku öğesinin kullanımı: sigara paketlerinde kullanılan sigara karşıtı görsellerin göstergebilimsel analizi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi 2013; 37: 211-235.
• Referans20 Van Dessel P, Smith CT, De Houwer J. Graphic cigarette pack warnings do not produce more negative implicit evaluations of smoking compared to text-only warnings. PloS One 2018; 13: e0194627.
• Referans21 Drovandi A, Teague PA, Glass B, Malau-Aduli B. Smoker perceptions of health warnings on cigarette packaging and cigarette sticks: A four-country study. Tobacco Induced Diseases 2019; 17: 23.
• Referans22 Yong HH, Borland R, Thrasher JF, Thompson ME, et al. Mediational pathways of the impact of cigarette warning labels on quit attempts. Health Psychology 2014; 33: 1410-1420.
• Referans23 Noar SM, Hall MG, Francis DB, Ribisl KM, et al. Pictorial cigarette pack warnings: a meta-analysis of experimental studies. Tobacco Control 2016; 25: 341-354.
• Referans24 Byrne S, Greiner Safi A, Kemp D, Skurka C, et al. Effects of varying color, imagery, and text of cigarette package warning labels among socioeconomically disadvantaged middle school youth and adult smokers. Health Communication 2019; 34: 306-316.
• Referans25 Akan H, Hayran O, Özcan M, Acar U. Üniversite öğrencileri arasında sigara içme sıklığı: Kesitsel bir çalışma. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi 2010; 14: 71-76.
• Referans26 Öncel SY, Gebizlioğlu ÖL, Alioğlu FA. Risk factors for smoking behavior among university students. The Turkish Journal of Medical Sciences 2011; 41: 1071-1080.
• Referans27 Morsünbül Ü. Determining the demographic and psychosocial factors that ınfluence smoking addiction. Turkish Green Crescent Society 2019; 6: 163-173.
• Referans28 Selçuk KT, Avcı D, Mercan Y. Üniversite öğrencilerinde sigara bağımlılığı, sigarayı bırakmaya yönelik istek ve öz-etkililik. Clinical and Experimental Health 2017; 8: 36-43.
• Referans29 Chinwong D, Mookmanee N, Chongpornchai J, Chinwong SA. Comparison of gender differences in smoking behaviors, intention to quit, and nicotine dependence among Thai university students. Journal of Addiction 2018: 1-8.
• Referans30 Karadoğan D, Önal Ö, Kanbay Y. Prevalence and determinants of smoking status among university students: Artvin Çoruh University sample. Plos One 2018; 13: e0200671.
• Referans31 Rojas NL, Killen JD, Haydel FK, Robinson TN. Nicotine dependence among adolescent smokers. Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine 1998; 152: 151–156.
• Referans32 Maracy M, Etedali F, Safaie F, Ghasemi R, et al. Risk factors associated with Fagerström status with nicotine dependence in referred smokers for cessation. International Journal of Health System and Disaster Management 2013; 1: 174-179.
• Referans33 Lamin RAC, Othman N, Othman CN. Effect of smoking behavior on nicotine dependence level among adolescents. Procedia-Social and Behavioral Sciences 2014; 153: 189-198.