Research on yield and quality in Hazelnut Orchards in the Eastern Black Sea Region

Yıl 2024, Cilt: 53 Sayı: Özel Sayı 1, 9 - 13, 16.07.2024

Ali İslam , Ali Turan , Ümit Serdar , Tahsin Tonkaz , Aysun Akar , Selim Karagöl

https://doi.org/10.53471/bahce.1481717

Öz

The aim of this study is to investigate the effects of rehabilitation practices on yield and quality in aging hazelnut orchards. The study was conducted in 4 provinces (Trabzon, Giresun, Ordu and Samsun) in the Black Sea Region between 2017 and 2020. In each province, 5 orchards were selected and divided into two as control and application. No special treatment was carried out in the control orchards, and the grower’s continued cultivation with the traditional methods. Cultural practices required for hazelnut farming were followed in the rehabilitation orchards. Pruning, fertilization, and cultural practices were carried out in each grower’s garden. During the harvest period, random sampling was made from control and rehabilitation orchards, and the yield and quality characteristics of these orchards were determined. Thus, both applications were compared in terms of efficiency and quality. 2019 and 2020 values were used for yield and nut characteristics. Yield per plant, yield per stem cross-sectional area and nut quality characteristics were examined in the orchards. Considering all, it was found that rehabilitation practices increased the yield by 57.2% compared to traditional practices and significantly increased the quality criteria of rehabilitation. While the nut weight was 2.04 g in the control group, the average value was 2.11 g in the rehabilitation group. As a result, it can be stated that with the application of production techniques, significant increases in hazelnut yield will be achieved and Turkey’s place in world hazelnut production will be further strengthened.

Anahtar Kelimeler

Corylus avellana, ‘Tumbul’ hazelnut variety, rehabilitation

Doğu Karadeniz Bölgesi Fındık Plantasyonlarında Verim ve Kalitenin İyileştirilmesi Üzerine Araştırmalar

Öz

Bu çalışmanın amacı yaşlanmaya yüz tutmuş fındık bahçelerinde rehabilitasyon uygulamalarının verim ve kalite üzerine etkilerinin araştırılmasıdır. Çalışma 2017-2020 yılları arasında Doğu Karadeniz Bölgesinde yer alan 4 ilde (Trabzon, Giresun, Ordu ve Samsun) yürütülmüştür. Her ilde 4 da büyüklüğünde 5 er bahçe seçilerek kontrol ve uygulama olarak ikiye ayrılmıştır. Kontrol bahçelerinde herhangi bir uygulama yaptırılmamış, üreticiler daha önce uyguladığı geleneksel yöntemlerle yetiştiriciliğe devam etmiştir. Rehabilitasyon bahçesinde ise fındık tarımının gerektirdiği kültürel uygulamalar takip edilmiştir. Her üretici bahçesinde budama, gübreleme, mücadele yapılmıştır. Hasat döneminde kontrol ve rehabilitasyon bahçelerinden temsili, rastgele örnekleme yapılmış olup, bu bahçelerin verim ve kalite özellikleri belirlenmiştir. Böylece her iki uygulama verim ve kalite bakımından karşılaştırılmıştır. Verim ve meyve özelliklerinde 2019 ve 2020 yılı değerleri kullanılmıştır. Bahçelerde bitki başına verim, gövde kesit alanına verim ile meyve kalite özellikleri incelenmiştir. Tüm bahçeler dikkate alındığında rehabilitasyon uygulamalarının geleneksel uygulamalara göre verimde %57,2 oranında artış meydana getirdiği ve rehabilitasyonun meyve kalite kriterlerini de önemli oranda artırdığı ifade edilebilir. Kontrol grubunda meyve ağırlığı 2.04 g iken rehabilitasyon grubunda ortalama değer 2.11 g olarak elde edilmiştir. Sonuç olarak üreticilerin, üretim tekniklerini yerinde ve zamanında uygulaması ile fındık veriminde önemli artışlar sağlanacağı ve dünya fındık üretiminde Türkiye’nin yerinin daha da güçleneceği ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Corylus avellana, ‘Tombul’ fındık çeşidi, rehabilitasyon

Kaynakça

• Çalışkan, K. 2018. Çakmak barajı havzasında (Çarşamba) organik olarak yetiştirilen Palaz ve Tombul fındık çeşitlerinde ocaktaki gövde sayısına bağlı olarak verim ve meyve özelliklerinin değişimi. Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
• Çetiner, E. 1976. Karadeniz fındık bölgesi özellikle Giresun ve çevresinde Tombul çeşidi üzerinde seleksiyon çalışmaları ile bunları tozlayıcı yuvarlak tiplerin seçimi üzerinde araştırmalar. Ege Bölge Zirai Araştırma Enstitüsü (Doktora Tezi), s:174.
• İslam, A. 2000. Ordu ili merkez ilçede yetiştirilen fındık çeşitlerinde klon seleksiyonu. Basılmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• İslam, A. 2018. Hazelnut culture in Turkey. Akademik Ziraat Dergisi 7(2):259-266.
• İslam, A. 2019. Fındık ıslahında gelişmeler. Akademik Ziraat Dergisi 8:167-174.
• İslam, A. 2021. Fındık. Nobel Yayınları, Yayın No:3893, ISBN:978-625-417-388-2, Ankara.
• Köksal, İ. 2002. Türk fındık çeşitleri. Fındık Tanıtım Grubu Yayınları, Ankara, 136s.
• Külahcılar, A. 2017. Tombul fındık çeşidinde mini yağmurlama sulama yönteminde farklı su seviyesi uygulamalarının verim ve kaliteye etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
• Özbek, S. 1978. Özel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Adana, s:16.
• Özenç, N., Çalıskan, N. 2000. Effects of husk compost on hazelnut yield and quality. Paper presented at the 5. International Congress on Hazelnut, pp:556.
• Özkutlu, F., Korkmaz, K., Özenç, N., Aygün, A., Șahin, Ö., Kahraman, M., Ete, Ö., Akgün, M., Tașkın, B. 2016. Determination of mineral nutritional status in some hazelnut orchards of Ordu-Central district. Akademik Ziraat Dergisi 5(2):77-86.
• Serdar, U., Horuz, A., Demir, T. 2005. The effects of B-Zn fertilization on yield. cluster drop and nut traits in hazelnut. Journal of Biological Sciences 5(6):786-789.
• Serdar, Ü., Gülser, C., Akyüz, B., Balta, A., Çil. Y., Figen, F.Y. 2017. Azotlu çözelti ile dip sürgünü temizliğinin fındıkta verim ve meyve kalitesi üzerine etkileri. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 32(3):279.
• Şahin, İ., Erkut, A., Öztek, L., Üstün, Ş., Oysun, G. 1990. Orta ve Doğu Karadeniz bölgesinde yetiştirilen fındık çeşitlerinin teknolojik özellikleri üzerinde araştırmalar. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Yayın No:63, 54, Samsun.
• Tous, J., Romero, A., Plana, J., Sentis, X., Ferrán, J. 2004. Effect of nitrogen. boron and iron fertilization on yield and nut quality of Negret hazelnut trees. Paper presented at the 6. International Congress on Hazelnut, pp:686.
• TTSM 2023. Meyve ve asma çeşit listesi. https://www.tarimorman.gov.tr/bugem/ttsm/sayfalar/detay.aspx?sayfaid=87 (Erişim: 15.09.2023).
• Turan, A. 2007. Giresun ili Bulancak ilçesi Tombul fındık klon seleksiyonu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Yaman, İ. 2019. Çarşamba (Samsun) ilçesinde bakımlı ve bakımsız fındık bahçelerinde yetiştirilen çakıldak çeşidinin verim ve meyve özeliklerinin belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ordu.