Effect of Corylus colurna L. Rootstock on Phenological, Morphological, Yield and Quality Characteristics of Tombul and Palaz Hazelnut Cultivars: First Results

Yıl 2024, Cilt: 53 Sayı: Özel Sayı 1, 266 - 275, 16.07.2024

Yusuf Bilgen , Selda Kayalak Balık , Hüseyin İrfan Balık , Ömür Duyar , Arzu Sezer , Turan Karadeniz

https://doi.org/10.53471/bahce.1509536

Öz

In this study, the usability of Corylus colurna L. (Turkish Hazelnut) as a rootstock for Tombul and Palaz cultivars was investigated between 2015 and 2019. The saplings obtained by the whip tongue grafting method were planted in the trial area in 2015, according to the randomized block trial design, with 3 replications and 10 plants in each replication, at a distance of 4 m × 5 m. Morphological, phenological and pomological characteristics of the plants were determined. In grafted Tombul and nongrafted Tombul, plant height was 159,60-179,55 cm, one year old shoot thickness was 3,95-3,88 mm, one year old shoot length was 23,89-25,60 cm, crown volume was 1,51-1,71 m³, and the cumulative yield was determined as 411,38-555,02 g/plant, respectively. In grafted Palaz and nongrafted Palaz, plant height was 163,17-163,10 cm, one year old shoot thickness was 3,80-3,85 mm, one year old shoot length was 24,24-23,83 cm, crown volume was 1,70-1,46 m³, while the cumulative yield was determined as 715,13-643,38 g/plant. According to the findings, it has been determined that C.colurna L. rootstock provides dwarfing in Tombul and Palaz varieties, and it is necessary to monitor whether this situation will cause problems related to graft incompatibility in the following years. It was determined that the rootstock does not produce suckers and may cause differences in yield, and its effect on nut characteristics was found to be statistically significant.

Anahtar Kelimeler

Corylus colurna, rootstock, grafting, suckers, single trunk

Corylus colurna L. Anacının Tombul ve Palaz Fındık Çeşitlerinde Fenolojik, Morfolojik, Verim ve Kalite Özelliklerine Etkisi: İlk Sonuçlar

Öz

Bu çalışmada, Corylus colurna L.’nin (Türk Fındığı) Tombul ve Palaz çeşitlerine anaç olarak kullanılabilirliği 2015-2019 yılları arasında araştırılmıştır. Dilcikli aşı metodu ile elde edilen fidanlar deneme alanına 2015 yılında tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü ve her tekerrürde 10 bitki olacak şekilde 4 m × 5 m aralıklarla dikilmiştir. Bitkilerin morfolojik, fenolojik ve pomolojik özellikleri belirlenmiştir. Aşılı Tombul ve aşısız Tombul’da sırasıyla bitki boyu 159,60-179,55 cm, bir yaşlı sürgün kalınlığı 3,95-3,88 mm, bir yaşlı sürgün uzunluğu 23,89-25,60 cm, taç hacmi 1,51-1,71 m³ iken kümülatif verim 411,38-555,02 g/bitki olarak belirlenmiştir. Aşılı Palaz ve aşısız Palaz’da sırasıyla bitki boyu 163,17-163,10 cm, bir yaşlı sürgün kalınlığı 3,80-3,85 mm, bir yaşlı sürgün uzunluğu 24,24-23,83 cm, taç hacmi 1,70-1,46 m³ iken kümülatif verimi 715,13-643,38 g/bitki olarak tespit edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre C.colurna L. anacının Tombul ve Palaz çeşitlerinde bodurluk sağladığı, belirlenmiş ve bu durumun ilerleyen yıllarda aşı uyuşmazlığı ile ilgili sorunlara sebep olup olmayacağının takip edilmesi gerekmektedir. Anacın dip sürgünü vermediği ve verimde farklılıklara sebep olabileceği saptanmış, meyve özelliklerine etkisinin ise istatistik olarak önemli olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Corylus colurna L, anaç, aşılama, dip sürgünü, tek gövde

Kaynakça

• Anonyms 2008. Descriptors for hazelnut (Corylus avellana L.). Bioversity International, Rome, Italy; Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome Italy; International Centre for Advanced Mediterranean Agronomic Studies, Zaragoza, Spain.
• Balık, H.İ., Kayalak, Balık, S., Beyhan, N., Erdoğan, V. 2016. Ülkemizde yetiştirilen fındık çeşitleri ve bazı özellikleri. Fındık Çeşitleri. Klasmat Matbaacılık, Trabzon, 96 s.
• Beyhan, N. 2000. Fındığın döllenme biyolojisi. OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 15(2):116-122. Beyhan, N., Demir, T., Turan, A. 2007. İlkbahar dönemi ilkbahar koşullarının fındığın verim ve gelişme üzerine etkileri. Türkiye 5. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, s:459-463.
• Blagoeva, E., Nikolova, M. 2010. Growth dynamics of hazelnut grafted by different techniques. Bulletin UASVM Horticulture 67(1).
• Botta, R., Molnar, T.J., Erdogan, V., Valentini, V., Marinoni, D.T., Mehlenbahcer, S.A. 2019. Hazelnut (Corylus spp.) breeding. 157-219, In: J.M. Al-Kyhrai, S.M. Jain, D.V. Johnson (eds.), Advances in plant breeding strategies, Vol.4.: Nut and beverage crops. https://doi.org/10.1007/9797 8-3-030-23112-5_6.
• Çalışkan, Ç., Çetiner, Ç. 1997. Characterization studies on some hazelnut cultivars and types. Acta: 445, s:111.
• FAO, 2024. https://www.fao.org/faostat/en/#data. (Erişim Tarihi: 25.03.2024).
• Farinelli, D., Boco, M., Palliotti, A., Tombesi, S. 2018. Nocciolo innestato a confronto con quello autoradicato. Terra e Vita 2018, 9:62-65.
• İşbakan, H. 2019. ‘Tombul’ ve ‘Palaz’ fındık çeşitlerinde bitki dış morfolojik özellikleri ile verim ve kalite arasındaki ilişkiler. Ordu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 33 s, Ordu.
• Mehlenbacher, S.A. 1991. Hazelnut (Corylus), genetic resources of temperate fruit and nut crops. Acta Horticulturae 290:791-836.
• Mehlenbacher, S.A., Molnar 2022. Hazelnut breeding. Plant breeding reviews, Vol.45, 1. Edition. Edited by Irwin Goldman. Inc. Published 2022 by John Wiley and Sons, Inc.
• Miletic, R., Mitrovic, M., Rakicevic, M. 2009. Contrasting fruit properties of hazelnut cultivars grown on different rootstocks. Acta: 845, pp:283-285.
• Molnar, T.J. 2011. Wild crop relatives: Genomic and breeding resources. In: Kole, C. (ed), Springer, Berlin/Heidelberg, Germany, pp:15-48.
• Okay, A.N., Kaya, A., Küçük, V.Y., Küçük, A. 1986. Fındık tarımı. Fındık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No:12, s:85, Giresun.
• Duyar, Ö., Özenç, N. 2013. Fındıkta bitki besleme ve gübreleme teknikleri. Fındık Araştırma İstasyonu Müdürlüğü, s:96, Giresun.
• Rovira, M., Cristofori, V., Sivestri, V., Celli, T., Hermoso, J.F., Tous., Romero, A. 2014. Last result in the evaluation of ‘Negret’ hazelnut cultivar grafted on nonsuckering rootstocks in Spain. Acta: 1052, pp:145-150.
• Rovira, M. 2021. Advances in hazelnut (Corylus avellana L.) rootstock worldwide. Horticultarae. https://www.researchgate.net/search.search.html?query=advances+in+hazelnut+%28corylus+avellana+l.%29+rootstock+worldwide&type=publication (Erişim Tarihi: 14.02.2023).
• Tous, J., Romero, M., Rovira, M., Hermoso, J.F. 2009. Performance of ‘Negret’ hazelnut cultivar grafted on 4 rootstocks in Catalonia (Spain). Acta Hort. 845, pp:89-93.
• TÜİK, 2023. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn= 92&locale=tr. (Erişim Tarihi: 20.09.2023).