Examination of Water-Efficient Applications in the Example of Köyceğiz Kulak Recreation Area

Yıl 2025, Cilt: 54 Sayı: Özel Sayı 1, 183 - 191, 25.03.2025

Sadık Anıl Akgedik , Hülya Akat , Gülbin Çetinkale Demirkan

https://doi.org/10.53471/bahce.1539319

Öz

Because of global warming and climate change, xeriscaping efforts in landscape design and applications aim to use water efficiently, supporting the management of water resources, which are indispensable for life. Especially in urban green spaces, the unconscious use of water increases water consumption, making the use of water-efficient landscape designs important. In this study, which investigates the existence of efficient water use, the xeriscaping and limited irrigation applications, as well as rainwater harvesting and management systems in Köyceğiz Kulak Recreation Area in Muğla Province, are examined, and recommendations are made within the scope of efficient water use.

Anahtar Kelimeler

Xeriscaping, Efficient Water Use, Limited Irrigation, Recreation Area.

Köyceğiz Kulak Mesire Alanı Örneğinde Su Etkin Uygulamaların İrdelenmesi

Öz

Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin etkilerinden dolayı peyzaj tasarımı ve uygulamalarında suyun etkin kullanımı amacıyla kurakçıl peyzaj çalışmaları, yaşamın vazgeçilmezi olan su kaynaklarının yönetiminde destekleyici olmaktadır. Özellikle kentsel yeşil alanlarda suyun bilinçsizce kullanılması su tüketimini daha fazla arttırdığından su etkin peyzaj tasarımlarının kullanımı önem taşımaktadır. Bu doğrultuda, suyun etkin kullanımının varlığının araştırıldığı bu çalışmada Muğla İli Köyceğiz İlçesi Kulak Mesire Alanında kurakçıl peyzaj ve kısıntılı sulama uygulamaları ile yağmur suyu toplama ve yönetimi ile ilgili sistemlerin olup olmadığı ortaya konularak suyun etkin kullanımı kapsamında öneriler sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kurakçıl Peyzaj, Suyun Etkin Kullanımı, Kısıntılı Sulama, Mesire Alanı

Kaynakça

• Karaman, S., Gökalp, Z. 2010. Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin su kaynakları üzerindeki etkileri. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(1):59-66.
• Tarım ve Orman Bakanlığı, 2023. Değişen İklime Uyum Çerçevesinde Su Verimliliği Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2022-2033), https://www.tarimorman.gov.tr/duyuru/1819/degisen-ıklime-uyum-cercevesinde-su-verimliligi-strateji-belgesi-ve-eylem-plani-_2023-2033_-cumhurbaskanligi-genelgesi-yayimlandi (Erişim Tarihi: 12.02.2024).
• Korkut, A., Kiper, T., Topal, T.Ü. 2017. Kentsel peyzaj tasarımında ekolojik yaklaşımlar. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Artium Dergisi, 5(1):14-26.
• Önder, S., Akay, A. 2015. Kentsel açık yeşil alanlarda su yönetimi ve kuraklık. GAP 7. Tarım Kongresi, 28 Nisan-1 Mayıs 2015, Şanlıurfa, Bildiri Kitabı, s:606-611.
• Akat Saraçoğlu, Ö., Çakar, H. 2023-a. Kurakçıl peyzaj (Xeriscape) uygulamalarında kullanılan sulama sistemlerinin irdelenmesi. (Editör: Özrenk, K.), Ziraat ve Orman ve Su Ürünleri Alanında Uluslararası Araştırma ve Değerlendirmeler, 1. Baskı, Bölüm: 9, Serüven Yayınevi, Ankara, 281s.
• Çetinkale Demirkan, G., Akat, H. 2017. Kurak bölgelerde su etkin peyzaj düzenlemeleri yaklaşımıyla ‘Xeriscape’. 3. ASM International Congress of Agriculture and Environment, 16-18 November 2017, Antalya-Turkey, Bildiriler Kitabı, s:9-18.
• Taner, T.M. 2010. Peyzaj düzenlemesinde suyun etkin kullanımı: Kurakçıl peyzaj. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir, 56s.
• Welsh, D.F. 2000. Xeriscape North Carolina. National Zeriscape Council, USA, 28s.
• Çorbacı, Ö.L., Ekren, E. 2022. Kentsel açık yeşil alanların kurakçıl peyzaj açısından değerlendirilmesi: Ankara Altınpark Örneği. Peyzaj Araştırmaları ve Uygulamaları Dergisi, 4(1):1-11.
• İlhan, Ö., Akat, H., Akat Saraçoğlu, Ö. 2024-a. Kurakçıl peyzaja dönüşüm kapsamında gerçekleştirilen bitkisel uygulamalar: Muğla-Ortaca ilçesi örneği. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(104):570-582.
• Çorbacı, Ö.L., Ertekin, M., Özyavuz, M. 2011-a. Kurak ve yarı kurak alanlarda peyzaj mimarlığı uygulamaları. Kurak ve Yarı Kurak Alan Yönetimi Çalıştayı, 5-8 Aralık 2011, Nevşehir, s:269-280.
• MGM, 2023. Kuraklık Analizi. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/kuraklik-analizi.aspx?d=yillik (Erişim Tarihi: 16.12.2024).
• Bayramoğlu, E. 2013. Damla Sulama Sistemi ile Berberis thunbergii ‘Atropurpurea Nana’ ve Ilex aquifolium Bitkilerinin Sulanma Olanaklılığının Araştırılması. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Çöp, S., Akat, H. 2021. Kurakçıl peyzaj çalışmalarında bitkisel uygulamalar: Muğla-Sarıgerme halk plajı örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 12 (2): 263-277.
• Mamıkoğlu, N.G. 2012. Türkiye’nin ağaçları ve çalıları. NTV Yayınları, 728s, İstanbul.
• Williams, S. 2013. Creating the Prairie Xeriscape. Revised & Update. Publishers Gorup Canada. ISBN:978-1-55050-461-3.
• Ekren, E. 2014. Peyzaj Bitkileri ve Özellikleri. Cinius Yayınevi, 160s, İstanbul.
• Bainbridge, D.A. 2015. Gardening with Less Water. Storey Publishing, 127p, Massachusetts.
• Penick, P. 2016. The Water-Saving Garden: How to Grow a Gorgeous Garden with a lot Less Water. Ten Speed Press, 246p, New York.
• Akkemik, Ü. 2018. Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları-1. Orman Genel Müdürlüğü, 736s, Ankara.
• Tülek, B., Barış, M.E. 2011. Orta Anadolu iklim koşullarında su etkin peyzaj düzenlemelerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 16(2):1-13.
• Baykan, N.M., Birişçi, T. 2013. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi bahçesi örneğinde sürdürülebilir peyzaj tasarımı yaklaşımıyla Xeriscape. 5. Süs Bitkileri Kongresi, 06-09 Mayıs 2013, Yalova, 2:523-529.
• Yazıcı, N., Dönmez, Ş., Şahin, C. 2014. Isparta kenti peyzaj düzenlemelerinde kullanılan bazı bitkilerin kurakçıl peyzaj tasarımı açısından değerlendirilmesi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 14(2):199-208.
• Güvenç, İ., Demiroğlu, D. 2016. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Merkez Yerleşkesi yeşil alanlarının “Xeriscape” (Kurakçıl peyzaj düzenlemesi) açısından değerlendirilmesi, ISEM2016, 3. International Symposium on Environment and Morality, 4-6 Kasım 2016, Alanya, s:389-400.
• Çetin, N., Mansuroğlu, S. 2018. Akdeniz koşullarında kurakçıl peyzaj düzenlemelerinde kullanılabilecek bitki türlerinin belirlenmesi: Antalya/Konyaaltı örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 55(1):11-18.
• Altan, T. 2000. Doğal Bitki Örtüsü. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Genel Yayın No:235, Ders Kitapbı Yayın No:A-76.
• https://earth.google.com/ (Erişim Tarihi: 10.09.2023).
• https://www.havaturkiye.com/weather/maps/city?fmm=1&fyy=2000&lmm=12&lyy=2024&wmo=17292&cont=trtr&regıon=0005&land=tu&art=wdr&r=0&noregıon=0&level=162&lang=tr&mod=tab.
• Seyhan, S., Bayramoğlu, E. 2020. Kurakçıl peyzaj uygulamalarına yönelik geliştirilen örnek bir çalışma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 13(74):278-283.
• Barış, M.E. 2007. Sarıya bezenen kentlerimizi kimler ve nasıl yeniden yeşertebilir? http://www.peyzajmimoda.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=1173&tipi=2&sube=0 (Erişim Tarihi: 20.02.2024.
• Güney, E. 1995. Türkiye’de sulak alanların çevre sorunları. İstanbul Üniversitesi Türk Coğrafya Dergisi (30):41-52.
• Akat Saraçoğlu, Ö. 2023. Sürdürülebilir peyzaj uygulamaları kapsamında bazı parklardaki süs bitkilerinin kurakçıl peyzaj açısından irdelenmesi: “Muğla ili Ortaca ilçesi örneği”. 5. Uluslararası Türk Dünyası Fen Bilimleri ve Mühendislik Kongresi, 15-17 Eylül 2023, Bişkek-Kırgızistan, s:440-459.
• Kavuran, D. 2021. Sürdürülebilir peyzaj planlama ve tasarım yaklaşımları çerçevesinde mevcut kent parklarının iyileştirilmesi: Mogan parkı örneği. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara, 289s.
• Akat, H., Şahin, O., Çetinkale Demirkan, G., Saraçoğlu, A.Ö. 2017. Süs bitkisi üretim teknikleri (Editör: Yokaş, İ.). 1. Baskı, Efil Yayınevi, Ankara, 135s.
• İlhan, Ö. 2023. Muğla ili Ortaca ilçesindeki Kültür parkın kurakçıl peyzaj (Xeriscape) tasarım ilkelerine göre dönüşümü. Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla, 70s.
• Çakar, H., Akat Saraçoğlu, Ö., Akat, H. 2018. Xeriscape yaklaşımı ile kurak ortamda sürdürülebilir peyzaj: Ege Üniversitesi Bayındır MYO bahçesi örneği. ISUEP2018 International Symposium Urbanization And Environmental Problems:Transition/Transformation/Authenticity (Uluslararası Kentleşme ve Çevre Sorunları Sempozyumu: Değişim/Dönüşüm/Özgünlük), 28-30 Haziran 2018, Eskişehir/Turkey, Proceedings Books, 1.Cilt, s:214-221.
• Nirmala, A., Jyothi, G. 2022. Xeriscaping: A method of garden designin. Advances in Horticulture Sciences, (Volume-4).
• Wade, L., James, T., K.D., C., G., L., Tyson, A.W. 2002. A guide to developing a water-wise landscape. University of Georgia, 105.
• Çakıroğlu, G. 2011. Peyzaj tasarımında su tasarrufuna yönelik güncel uygulamaların irdelenmesi: İstanbul örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, 188s.
• Çorbacı, Ö.L., Özyavuz, M., Yazgan, M.E. 2011-b. Peyzaj mimarlığında suyun akıllı kullanımı: Xeriscape. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 4(1):25-31.
• İlhan, Ö., Akat, H., Akat Saraçoğlu, Ö. 2024-b. Muğla ili Ortaca ilçesindeki kültür parkın kurakçıl peyzaj açısından irdelenmesi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(4):1754-1774.
• Kavuran, D., Yılmaz, R. 2022. Kurakçıl peyzaj çalışmalarında uygun bitki türü seçimi: Süleymanpaşa, Tekirdağ Örneği. Peyzaj-Eğitim, Bilim, Kültür ve Sanat Dergisi 4(2):69-91.
• Akat Saraçoğlu, Ö., Çakar, H. 2023-b. Muğla tuzcul kıyı alanlarındaki kurakçıl peyzaj çalışmalarında kullanılabilecek çim türleri. 161-188, (Editörler: Bozdoğan, A.M. ve Yarpuz Bozdoğan, N.), Ziraat, orman ve su ürünleri alanında akademik araştırma ve derlemeler, 1. Baskı, Bölüm: 9, Platanus Publishing, Ankara, 745s.
• Orta, H. 2017. Rekreasyon alanlarında sulama. Nobel Akademik Yayıncılık, 2. Basım, Ankara, 171s.
• Akat Saraçoğlu, Ö., Köse, M., Çakar, H. 2022. Yeşil alanlarda kullanılan sulama sistemleri, uygulamalarda karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Peyzaj Mimarlığı Çalışmalarında Güncel Yaklaşımlar-1 (Ed: Doç. Dr. Kübra Yazıcı), İksad Yayınevi, Ankara, Türkiye, s:135-160.
• Ayanoğlu, Z., Demirel, K. 2023. Kurakçıl peyzaj ile klasik peyzaj tasarımının kıyaslanması: konut bahçesi örneği. Türkiye Peyzaj Araştırmaları Dergisi 6(2):156-176.
• https://mugla.csb.gov.tr/koycegiz-belediyesi-kulak-mesire-alani-tamamlanmistir.-haber-31979 (Erişim Tarihi: 21.08.2024).