THE LİFE AND LİTERARY PERSONALİTY OF SHUMAYM AL-HİLLİ

Yıl 2021, Sayı: 14, 155 - 168, 31.12.2021

Faruk Kazan

Öz

This biographical study focuses on the life and literary personality of Shumaym al-Hilli. The author, who is interested in almost all branches of literature and works in these branches, has been found to be worth examining because he has left about forty-fifty works. In this study, it was determined that his literary and scientific personality was neglected because of his extraordinary character in social personality. In the study, besides Shumaym's social and literary personality, his works were tried to be introduced to the world of science. It has been determined that most of the works that he wrote to prove the claim of "someone who creates words" and sees himself as a "god on earth" with this feature, has not survived to the present day.

Anahtar Kelimeler

Shumaym al-Hilli, Muhazzib al-din, Ali, Abul-hassan

Şümeym el-Hillî’nin Hayatı ve Edebi Kişiliği

Öz

Biyografik nitelik taşıyan bu çalışmada Şümeym el-Hillî’nin hayatı ve edebi kişiliği konu edinmiştir. Edebiyatın hemen hemen bütün dallarıyla ilgilenen ve bu dallarda eser veren müellifin kırk-elli civarında eser bıraktığından incelenmeye değer bulunmuştur. Yapılan bu incelemede sosyal kişilikte sıra dışı bir karaktere sahip olması nedeniyle edebi ve ilmi kişiliği ihmal edildiği tespit edilmiştir.
Çalışmada Şümeym’in sosyal ve edebi kişiliği yanında onun eserlerine yer verilerek ilim dünyasına tanıtılmaya çalışılmıştır. Kendisini “Sözcüklerin yaratıcısı” ve bu özelliği ile gökteki tanrıya karşılık kendini “Yeryüzündeki tanrı” olarak gören birinin söz söyleme iddiasında haklı olup olmadığı irdelenmiştir. İddiasını ispatlamak için kaleme aldığı bunca eserlerin büyük çoğunluğunun günümüze kadar ulaşamadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Şümeym, el-Hillî, Mühezzibu’d-dîn, Ali, Abu’l-hasan.

Kaynakça

• Cerrâh, Abbâs Hânî. Şümeym el-Hillî. el-Hille-Babil: Dâru Sâdık, 1. Basım, 2008.
• İbn Hallikân, Ebü’l-Abbâs Şemsüddîn Ahmed b. Muhammed b. İbrâhîm b. Ebî Bekr el-Bermekî el-İrbilî. Vefeyâtü’l-aʿyân ve enbâʾü ebnâʾi’z-zamân. thk. İhsân Abbâs. Beyrut: Dâr-u sadır, 1994.
• İbnü’l-Adîm, Ebü’l-Kâsım Kemâlüddîn Ömer b. Ahmed b. Hibetillâh b. Muhammed el-Ukaylî el-Halebî. Buğyetü’t-taleb fî târîhi Haleb. thk. Süheyl Zekkâr. Beyrut: Daru’l-fikr, tsz.
• İbnü’l-Gazzî, Ebü’l-Me‘âlî Muhammed b. Abdirrahmân. Dîvânü’l-İslâm. thk. Seyyid Kesrevî Hasen. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1990.
• İbnü’l-‘İmâd, Abdülhay b. Ahmed el-Hanbelî. Şezerâtü’z-zeheb fî ahbâri men zeheb. thk. Abdülkâdir el-Arnaût-Mahmûd el-Arnaût. Beyrut: Dâru İbn Kesîr, 1986.
• Kehhâle, Ömer Rızâ. Muʻcemü’l-müellifîn terâcimü musannifi’l-kütübi’l-ʻArabiyye. Beyrut: Mektebetü’l-Müsennâ-Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-ʻArabî, tsz.
• Kıftî, Vezir Cemâleddîn Ebu’l-hasan Ali b. Yusuf. İnbâhu’r-ruvât alâ enbâhi’n-nuhât. thk. Muhammed Ebu’l-fadl İbrahim. Kahire: Daru’l-fikri’l-arabiyye, 1. Baskı., 1986.
• Sıfedî, Salâhuddîn Halîl b. İzziddîn. el-Vâfî bi’l-vefeyât. thk. Ahmed el-Arnaût, Türkî Mustafâ. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, 2000.
• Şümeym el-Hilli, Alî b. Hasan. Şerhü Makâmâti’l-Hariri, ts. Yâkût el-Hamevî, Ebû Abdillâh Şihâbüddîn Yâkût b. Abdillâh. Muʿcemü’l-büldân ve Muʿcemü’l-üdebâʾ. thk. İhsân Abbâs. Beyrut: Dâru’l-ğarbi’l-islâmî, 1.baskı., 1993.
• Zehebî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed. Siyeru a‘lâmi’n-nübelâ. thk. Şu‘ayb el-Arnaût vdğ. Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 1982.
• Zehebî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed . Târîhu’l-İslâm ve vefeyâtü’l-meşâhîr ve’l-a‘lâm. thk. Ömer Abdüsselâm. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-Arabî, 1986.
• Ziriklî, Hayreddîn b. Mahmûd. el-Aʻlâm. Beyrut: Dâru’l-İlm li’l-Melâyîn, 2002.