ÇİN HALK CUMHURİYETİ'NDE BİRİNCİ BEŞ YILLIK KALKINMA PLANI DÖNEMİNDE (1953-1957) KADINLARIN PROPAGANDA POSTERLERİNDEKİ SUNUMU

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 13 - 37, 30.06.2019

Caner Çakı , Gufran Dündar

https://doi.org/10.46452/baksoder.557506

Öz

Çin Halk
Cumhuriyeti (ÇHC), yaklaşık çeyrek asır süren bir iç savaşın ardından 1950
yılında kurulmuştu. İç savaşın harap
ettiği ülke, 1953 yılında Çin Komünist Partisi (ÇKP) lideri Mao Zedong döneminde
Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı'nı başlatmıştı. Kalkınma planı ile Çin'in hem
ekonomik hem de toplumsal kalkınması amaçlanmaktaydı. Özellikle Mao, kalkınma planı
kapsamında Çinli kadınların ekonomik ve toplumsal hayatta daha aktif rol
oynamasını hedeflemekteydi. Bu amaçla Çin yönetimi, Çinli kadınları da kalkınma
planına dahil edebilmek amacıyla yoğun bir propaganda faaliyeti yürütmüştür.
Çin yönetimi ülkede okuma yazma oranının düşük olması nedeniyle propaganda
faaliyetlerinde genel olarak görsel ve işitsel kitle iletişim araçlarına
yönelmekteydi. Özellikle bu dönemde posterler Çin propagandası tarafından
etkili bir şekilde kullanılmıştır. Bu çalışmada ÇHC'de gerçekleştirilen Birinci
Beş Yıllık Kalkınma Planı bağlamında kullanılan propaganda posterlerinde Çinli
kadınların nasıl ve ne şekilde sunuldukları ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.
Çalışmada amaçlı örneklem metodu kullanılarak belirlenen altı Çin propaganda
posteri nitel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan göstergebilimsel analiz
yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Çalışma kapsamında belirlenen propaganda
posterleri ABD'li göstergebilimci Charles William Morris'in göstergebilim
kavramları üzerinden analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda, Çin propaganda
posterlerinde kadınların sanayi ve tarımda aktif olarak görev almalarının
teşvik edildiği, aynı zamanda çocuk doğurmak, ev işleri yapmak ve çocuk bakmak
gibi aile içi görevler ile de idealize edildiği ortaya konulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Çin, Kadın Temsili, Kalkınma Planı, Kalkınma, Propaganda

THE PRESENTATION OF WOMEN IN PROPAGANDA POSTERS IN THE FIRST FIVE YEAR DEVELOPMENT PLAN PERIOD (1953-1957) IN THE PEOPLE'S REPUBLIC OF CHINA

Öz

The People's
Republic of China (PRC) was established in 1950, after a quarter-century civil
war. The country, devastated by the civil war, launched the First Five-Year
Development Plan in 1953 in the reign of the leader of the Chinese Communist
Party (CCP) Mao Zedong. The development plan was aimed at both economic and
social development of China. In particular, Mao aimed that Chinese women played
a more active role in the economic and social life as part of the development
plan. For this purpose, the Chinese government carried out an intensive
propaganda activity in order to include Chinese women in the development plan.
Due to the low literacy rate in the country, the Chinese government generally utilized
visual and audio mass media tools in its propaganda activities. Especially
during this period, posters were effectively used by Chinese propaganda. In
this study, it was tried to find out how and in what way Chinese women were
presented in the propaganda posters used in the context of the First Five-Year
Development Plan in PRC. In this study, six Chinese propaganda posters, which
were determined by using purposeful sampling method, were examined by semiotic
analysis method in qualitative research methods. The propaganda posters
determined within the scope of the study were analyzed in the light of the
semiotics of USA semiotics Charles William Morris. As a result of the study, it
was revealed that women were encouraged to take an active role in industry and
agriculture, while at the same time they were idealized with family duties such
as giving birth to children, doing housework and looking after children in
propaganda posters.

Anahtar Kelimeler

China, Women Representation, Development Plan, Development, Propaganda

Kaynakça

• Akarcalı, S. (2003). İkinci Dünya Savaşı’nda İletişim ve Propaganda, Ankara: İmaj Yayınevi.
• Aslan, K. H. (2014). Yükselen Güç Çin Halk Cumhuriyeti’nin Ortadoğu Politikası, Akademik Ortadoğu, Cilt: 9, Sayı:1, Sayfa: 29-55.
• Aziz, A. (2007). Siyasal İletişim, Ankara: Nobel Yayınları.
• Backer, K. W. (2007). Kultur-Terror: The Composite Monster in Nazi Visual Propaganda, Monstern and the Monstrous: Myths and Metaphorss of Enduring Evil, (Ed. NiallScott), Leiden: Brill/Rodopi.
• Biçer, B. O. (2015). Yükselen Pazar Ekonomileri Çin Halk Cumhuriyeti Örneği, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi: İstanbul.
• Bytwerk, L. R. (2005). The Argment for Genocide in Nazi Propaganda, Quarterly Journal of Speech, Cilt: 91, Sayı: 1, Sayfa: 37-62.
• Cheng, L. ve Hsuing, P.-C. (1998). Engendering the Ecnonomic Miracle, Routledge: London and New York.
• Çakı, C., & Gülada, M. O. (2018a). 2. Dünya Savaşı'nda Kullanılan Sovyet Propaganda Posterlerinde Coşku Çekiciliği Bağlamında Kadınların Temsili, Akdeniz Kadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, (2), 57-77.
• Çakı, C., & Gülada, M. O. (2018b). Nazizm İdeolojisinde Alman Kadınları: "Ns-Frauen-Warte" Propaganda Dergisi Üzerine İnceleme. Medeniyet ve Toplum Dergisi, 2(2), 89-105.
• Çetin, B. N. (2014). Propaganda Olgusu ve Propagandanın Amerikanlaşması, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2, Sayfa: 239-265.
• Çetin, M., Çakı, C. & Gazi, M. A. (2018). The Examination of The Anti-USA Propaganda Posters in The Iran Revolution According to Claude Lévi-Strauss'binary Opposition. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(3), 31-51.
• Domenach, M. J. (2003). Politika ve Propaganda, Tahsin Yücel (Çev.). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Dupré, B. (2013). Propaganda. In 50 Schlüsselideen Politik, Springer Berlin Heidelberg, Sayfa: 136-139.
• Fang, Y., Granrose, S. C. & Kong, V. (2005). National Policy on Women’s Careers in the People’s Republic of China, Employment of Women in Chinese Cultures: Half the Sky, (Ed. Cherlyn S. Granrose), Northamtopn: Edward Edgar Publishing.
• Fiske, J. (2017). İletişim Çalışmalarına Giriş. Süleyman İrvan, (Çev.). 5. Basım. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Gazi, M. A., Çakı, C., & Gülada, M. O. (2018a). İkinci Dünya Savaşı'nda Sovyet Kült Lider Propagandasında Vladimir Lenin ve Joseph Stalin'in Sunumu. Dördüncü Kuvvet Uluslararası Hakemli Dergi, 1(2), 25-42.
• Gazi, M. A., Çakı, C., & Gülada, M. O. (2018b). İspanya 2000 Partisi'nin Göçmen Karşıtı Propaganda Faaliyetleri Üzerine İnceleme. Ankara Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(2), 11-22.
• Gökgöz, G. (2013). Düzenleme Okulu”nun Perspektifinden Çin’in Ekonomi-Politiğine ve “Kültürel Yapısı”na Bakmak, Avrasya İncelemeleri Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1, Sayfa: 169-205.
• Granrose, S. C. (2005). Employment of Women in Chinese Cultures: Half the Sky, Northamtopn: Edward Edgar Publishing.
• Granrose, S. C., Chow, I. H. & Chew, K. H. I. (2005). Theoretical Perspective on Women’s Employment Careers in a National Government Context, Employment of Women in Chinese Cultures: Half the Sky, (Ed. Cherlyn S. Granrose), Northamtopn: Edward Edgar Publishing.
• Guiraud, P. (2016). Göstergebilim. Mehmet Yalçın (Çev.). 3. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
• Harputlu, Z. (2010). Çin Halk Cumhuriyeti ve Türkiye Cumhuriyeti’nde Devlet Politikalarının Kadının İş Hayatına Etkilerinin Karşılaştırılması, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi: Ankara.
• Hongying, W. (2003). National Image Buildingand Chinese Foreign Policy, China: An International Journal, Cilt: 1, Sayı:1, Sayfa: 46-72.
• IISH (2019). "Çin Propaganda Posterleri", https://search. social history. org/Search /Results? &format %3A%22 Visual+ documents %22&lookfor= China+ poster+ Mao+Tse-Tung, Erişim Tarihi: 22.04.2019.
• Johnsen, K. A. (1983). Women, the Family and Peasant Revolution in China, The University of Chicago Press: Chicago.
• Jowett, S. G. & O’donnell, V. (2014). Propaganda & Persuasion, California: Sage.
• Kalkan Kocabay, H. (2008). Tiyatroda Göstergebilim. İstanbul: E Yayınları.
• Kaplanoğlu, S. (2006). Çin’de Kadın İmgesi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi: Ankara.
• Kitching, M. B. & Jackson, A. P. (2002). Female Entrepreneurs in a Transitional Economy: Business Women in China, The International Journal of Entrepreneurship and Innovation, Cilt: 3, Sayı: 2, Sayfa: 145-155.
• McKeen, A. C. & Bu, N. (1998). Careerand Life Expectations of Chinese Business Students: The Effects of Gender, Women in Management Review, Cilt: 13, Sayı: 5, Sayfa: 171-183.
• Medoff, J. N. & Kaye, K. B. (2017). Electronic Media: Then, Nowand Later, Obingdon: Taylor & Francis.
• Odgaard, L. (2012). Chinaand Coexistence: Beijing’s National Security Strategy fortheTwenty-First Century, Johns Hopkins University Press: Washington DC.
• Ryan, M. K. (2012). Don’t Miss Your Great Opportunity: Patriotism and Propaganda in Second World War Recruitment, Visual Studies, Cilt: 27, Sayı: 3, Sayfa: 248-261.
• Sandıklı, A. ve Güllü, İ. (2005). Geleceğin Süper Gücü Çin, İstanbul: Tasam Yayınları.
• Schiller, H. (2005). Zihin Yönlendirenler, Cevdet Cerit, (Çev.). İstanbul: Pınar Yayınları.
• Seçil, Y. (2009). Çin Ekonomisi ve Dış Ticaret İlişkileri, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi: Adana.
• Sığırcı, İ. (2016). Göstergebilim Uygulamaları, Metinleri, Görselleri ve Olayları Okuma. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tarhan, N. (2010). Psikolojik Savaş, Gri Propaganda, İstanbul: Timaş Yayınları.
• Üngör, Ç. (2009). Çin ve Üçüncü Dünya, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 41, Sayfa: 27-38.
• Wang, F. (2005). Can China Afford to Continueit’s One-Child Policy? Asia-PacifivIssues: Analysis from East-West Center, Sayfa: 1-12. https:// scholarspace. manoa. hawaii. edu/bitstream/10125/3796/api077.pdf (Erişim Tarihi: 15.04.2019).
• White, T. (1994). The Origin’s of China’s Birth Planning Policy, Engendering China: Women, Cultureand the State, (Ed. Christina K. Gilmartin, GailHershatter, Lisa Rofel ve Tyrenne White), Harvard University Press: Cambridge.
• Yaylagül, L. (2017). Kitle İletişim Kuramları, Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar, Ankara: Dipnot Yayınları.
• Yılmaz, R. ve Koyuncu, C. (2005). Çin: Dragon Ekonomisinin Önlenemeyen Yükselişi: Bursa: Ekin Kitabevi.