Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜRKİYE TÜRKÇESİ İLE AZERBAYCAN TÜRKÇESİNİN BİRLEŞİK ZARF-FİİL EKLERİNİN YAPI AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 161 - 176, 31.12.2019
https://doi.org/10.46452/baksoder.591953

Öz



Bu çalışmada, Güney-batı (Oğuz) grubuna dâhil olan Azerbaycan Türkçesi ile Türkiye Türkçesinin birleşik zarf-fiil eklerinin yapısı açısından karşılaştırmalı bir çalışma yapılmıştır. Yapılan bu karşılaştırmada her iki dilde bulunan birleşik zarf-fiil ekleri ele alınarak analiz edilmiştir. Edilen bu analizde her iki dilin birleşik zarf-fiil ekleri arasındaki farklar ve benzerlikler olduğu tespit edilmiştir.

Özellikle bu çalışmamızda Pr. Dr. Tuncer Gülensoy’un “Türkçe El Kitabı” adlı kitabı, Haydar Edikun’un “Türk Dilbilgisi” adlı eseri, M. Ergin’nin, “Türk Dilbilgisi” adlı kitabı, Zeynep Korkmaz’ın “Türkiye Türkçesi Grameri - Şekil Bilgisi” kitabı, Tofiq Hacıyeva, Nizami Cefərov ve Nəzami Xudiyev’in “Azərbaycan Dili”, Q. Ş. Kazımov’un “Müassir Azərbaycan Dili”... gibi kaynaklardan temel alınarak gidilmiştir.

Anahtar kelimeler: Türkiye Türkçesi, Azerbaycan Türkçesi, Zarf-fiil

Kaynakça

  • Azərbaycan Dili (2008). Bakı: Altun Kitab, 160 səh.
  • Aziz, H. H. “Türkçede –madan, -meden Ulaç Ekinin Yazılışı ve Kullanılışı”, <https://www.iasj.net/iasj?func=fulltext&aId=109619
  • Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin Grameri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Bayraktar, N. (2004). Türkçede Fiilimsiler, Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Boz, E. (2005). Bir Birleşik Zarf-Fiil Yapısı Üzerine, İlmi Araştırmalar: Dil, Edebiyat, Tarih İncelemeleri, sayı 19, s. 43 – 48.
  • Çakmak, C. (2013) Birleşik Zarf-Fiil Kavramı ve Çağdaş Türk Lehçelerindeki Görünümleri, Dede Korkut Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi.
  • Ercilasun, A. B. (2012). Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Ergin, M. (2000). Türk Dilbilgisi, Ankara: Bayrak Yayınları.
  • Gülsevin, G. Türkiye Türkçesinde Birleşik Zarf-Fiiller, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Afyon: 2001.
  • Gülsevin, G., Boz, E. (2011). Türk Dili ve KompozisyonI-II, Konya: Tablet Basımevi.
  • Gülsevin, G. (2017). Eski Anadolu Türkçesinde Ekler, Ankara:Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Hacıeminoğlu, N. (1984). Türk Dilinde Yapı Bakımından Fiiller, İstanbul: Cönk Yayınları,
  • Hacıyeva Tofiq, Cefərov Nizami, Xudiyev Nəzami (2009). Azərbaycan Dili. Bakı: Aspoliqraf Nəşriyyatı.
  • HENGİRMEN, Mehmet (2006). Türkçe Temel Dilbilgisi. V. Baskı. Ankara: Engin Yayın Evi.
  • Hengirmen, M. (2005). Türkçe Dilbilgisi, Ankara: Engin Yayınevi
  • İlker, A. (1997). Batı Grubu Türk Yazı Dillerinde Fiil, Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Karaağaç, G. (2012). Türkçenin Dil Bilgisi, Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Kazımov, Q. Ş. (2010). Müassir Azərbaycan Dili. Morfologiya. İkinci Nəşri. Bakı: Elm və Təhsil. <<Nurlan>>, 2010, 400 səh.
  • Korkmaz, Z. (2018). Türkçede Eklerin Kullanılış Şekilleri ve Ek Kalıplaşması Olayları, Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Korkmaz, Z. (2003). Türkiye Türkçesi Grameri - Şekil Bilgisi,Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi). Üçüncü Baskı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları
  • Müasir Azərbaycan Dili (2007). III. hissə. Morfologiya. Bakı: Şərq-Qərb, 280 Səh.
  • Nağısoylu M., Zeynalı M. (2009). Azerbaycan Dili. Bakı: Araz Yayınları.
  • Solmaz, Z. (Hüseyinova) (2009). Azerbaycan Dili. Bakı: İqtisad Universiteti» nəşriyyatı
  • Öner, M.“-matı/-meti Zarf-Fiili Hakkında”, III. Uluslararası Türk Dili Kurultayı, Türk Dil Kurumu, Ankara: 1996.
  • Tulum, M. (2014). Osmanlı Türkçesine Giriş-II, Eskişehir:Anadolu Üniversitesi Web-Ofset.
  • Zülfikar, H. (1976). Yabancılar İçin Türkçe Dersleri Dilbilgisi, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.

COMPARING OF COMPOUND ADVERB-VERB AFFIXES OF AZERBAIJAN TURKISH AND TURKEY TURK SH IN TERMS OF STRUCTURE

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 161 - 176, 31.12.2019
https://doi.org/10.46452/baksoder.591953

Öz

In this study, comparatively study were
conducted in terms of the structure of the compound adverbs-verb affixes of
Azerbaijan Turkish and Turkey Turkish which are included in the South-West
(Oghuz) group. In this comparison, the compound adverb-verb affixes found in both
dialects were analysed. In this analysis which obtained, it was founded that
there are differences and similarities between the combined adverbial-verb
affixes of both languages.
In our study, especially Prof. Dr. Tuncer
Gülensoy’s "Turkish Guide book",
book “Turkish Grammar”, Zeynep Korkmaz’s book called "Turkey
Turkish Grammar (Morphology)", 
"Azerbaijani Language" book written by Tofig Hajiyev and
Nizami Cefarov, “Effective Azerbaijani Language” book of Q. Ş. Kazımov and
“Azerbaijan Language” book written together by Möhsün Nağısoylu and Mehman
Zeynallı... etc. were taken into consideration.




Kaynakça

  • Azərbaycan Dili (2008). Bakı: Altun Kitab, 160 səh.
  • Aziz, H. H. “Türkçede –madan, -meden Ulaç Ekinin Yazılışı ve Kullanılışı”, <https://www.iasj.net/iasj?func=fulltext&aId=109619
  • Banguoğlu, T. (2007). Türkçenin Grameri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Bayraktar, N. (2004). Türkçede Fiilimsiler, Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Boz, E. (2005). Bir Birleşik Zarf-Fiil Yapısı Üzerine, İlmi Araştırmalar: Dil, Edebiyat, Tarih İncelemeleri, sayı 19, s. 43 – 48.
  • Çakmak, C. (2013) Birleşik Zarf-Fiil Kavramı ve Çağdaş Türk Lehçelerindeki Görünümleri, Dede Korkut Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi.
  • Ercilasun, A. B. (2012). Başlangıçtan Yirminci Yüzyıla Türk Dili Tarihi, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Ergin, M. (2000). Türk Dilbilgisi, Ankara: Bayrak Yayınları.
  • Gülsevin, G. Türkiye Türkçesinde Birleşik Zarf-Fiiller, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Afyon: 2001.
  • Gülsevin, G., Boz, E. (2011). Türk Dili ve KompozisyonI-II, Konya: Tablet Basımevi.
  • Gülsevin, G. (2017). Eski Anadolu Türkçesinde Ekler, Ankara:Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Hacıeminoğlu, N. (1984). Türk Dilinde Yapı Bakımından Fiiller, İstanbul: Cönk Yayınları,
  • Hacıyeva Tofiq, Cefərov Nizami, Xudiyev Nəzami (2009). Azərbaycan Dili. Bakı: Aspoliqraf Nəşriyyatı.
  • HENGİRMEN, Mehmet (2006). Türkçe Temel Dilbilgisi. V. Baskı. Ankara: Engin Yayın Evi.
  • Hengirmen, M. (2005). Türkçe Dilbilgisi, Ankara: Engin Yayınevi
  • İlker, A. (1997). Batı Grubu Türk Yazı Dillerinde Fiil, Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Karaağaç, G. (2012). Türkçenin Dil Bilgisi, Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Kazımov, Q. Ş. (2010). Müassir Azərbaycan Dili. Morfologiya. İkinci Nəşri. Bakı: Elm və Təhsil. <<Nurlan>>, 2010, 400 səh.
  • Korkmaz, Z. (2018). Türkçede Eklerin Kullanılış Şekilleri ve Ek Kalıplaşması Olayları, Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Korkmaz, Z. (2003). Türkiye Türkçesi Grameri - Şekil Bilgisi,Ankara: Türk Dil Kurumları Yayınları.
  • Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi). Üçüncü Baskı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları
  • Müasir Azərbaycan Dili (2007). III. hissə. Morfologiya. Bakı: Şərq-Qərb, 280 Səh.
  • Nağısoylu M., Zeynalı M. (2009). Azerbaycan Dili. Bakı: Araz Yayınları.
  • Solmaz, Z. (Hüseyinova) (2009). Azerbaycan Dili. Bakı: İqtisad Universiteti» nəşriyyatı
  • Öner, M.“-matı/-meti Zarf-Fiili Hakkında”, III. Uluslararası Türk Dili Kurultayı, Türk Dil Kurumu, Ankara: 1996.
  • Tulum, M. (2014). Osmanlı Türkçesine Giriş-II, Eskişehir:Anadolu Üniversitesi Web-Ofset.
  • Zülfikar, H. (1976). Yabancılar İçin Türkçe Dersleri Dilbilgisi, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
Toplam 27 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Hacı Dağlı 0000-0001-5508-1651

Şeyhmus Kızıltoprak

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2019
Gönderilme Tarihi 15 Temmuz 2019
Kabul Tarihi 23 Ekim 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 3 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Dağlı, H., & Kızıltoprak, Ş. (2019). TÜRKİYE TÜRKÇESİ İLE AZERBAYCAN TÜRKÇESİNİN BİRLEŞİK ZARF-FİİL EKLERİNİN YAPI AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI. Uluslararası Batı Karadeniz Sosyal Ve Beşeri Bilimler Dergisi, 3(2), 161-176. https://doi.org/10.46452/baksoder.591953

Cited By

ORHUN YAZITLARINDA BİRLEŞİK ZARFFİİLLER
Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi (HÜTAD)
https://doi.org/10.20427/turkiyat.718322

Dergiye gönderilen tüm makaleler, değerlendirme sürecinden önce intihal programıyla kontrol edilmektedir.    

USOBED Dergisi, Creative Commons Atıf-Gayri Ticari 4.0 Uluslararası (CC BY-NC 4.0) altında çalışmaktadır. https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.tr