Öğretmen Adaylarının Bilim ve Teknolojiye Yönelik Algılarının Metaforlar Yardımıyla Ortaya Konulması

Yıl 2019, Cilt: 13 Sayı: 2, 1239 - 1272, 31.12.2019

Pinar Cavas , Gürkan Çetin , Ersin Palabıyık , Bülent Cavas

https://doi.org/10.17522/balikesirnef.660540

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının bilim ve teknoloji kavramlarına ilişkin algılarını metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmaktır. Bu araştırmanın çalışma grubunu Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin Sınıf Öğretmenliği ve Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümlerinde öğrenim gören toplam 286 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmanın sonuçları; öğretmen adaylarının bilim kavramı ile ilgili dokuz kategori altında sınıflandırılan 127 adet farklı metafor ve teknoloji kavramı ile ilgili ise yine dokuz kategoride sınıflandırılan 162 adet farklı metafor geliştirdiklerini ortaya koymuştur . Bilim kavramına yönelik öğretmen adayları tarafından en sık tekrarlanan beş metaforun; “Ağaç”, “Hayat”, “Güneş”, “Evren” ve “Okyanus” olduğu görülmektedir. Teknoloji kavramına yönelik öğretmen adayları tarafından en çok tekrar edilen yedi metaforun ise; “İnsan”, “Hayat-Yaşam”, “Gelişim”, “Çocuk”, “Ay” ve “Uzay” olduğu görülmektedir. Ayrıca bilim kavramına yönelik oluşturulan metaforların daha fazla “yararlı olan bilim” kategorisinde, teknoloji kavramı ile ilgili metaforların ise daha fazla “gelişen ve ilerleyen teknoloji” kategorisinde toplandığı görülmüş olup, öğretmen adaylarının bilim ve teknoloji kavramlarına yönelik bakış açılarının olumlu kategorilerde yoğunlaştığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilim, teknoloji, metafor

Exploring Preservice Teachers’ Science and Technology Concepts by Metaphors

Öz

The aim of the study is
to reveal preservice teachers’ perceptions about science and technology by
using metaphors. The sample consists of 286 preservice teachers enrolled at
Elementary Science Teaching and Primary Teaching programs in Faculty of
Education. The results showed that the preservice teachers expressed 127 valid
metaphors about science classified under nine categories and 162 valid
metaphors about technology classified under nine categories. The most
frequently repeated metaphors related to science expressed by preservice
teachers are “Tree, Life, Sun, Universe and Ocean”.  The most frequently repeated technology
metaphors are “People, Life, Development, Child, Moon and Space”. The results
indicated that the metaphors related to the concept of science are categorized in
"useful science" category and the metaphors related to technology are
gathered in the category of "developing and advancing technology". It
has also been found that preservice teachers' views about science and
technology concepts focused on positive categories. 

Anahtar Kelimeler

Science, technology, metaphor, preservice teachers

Kaynakça

• Afacan, Ö. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının “fen” ve “fen ve teknoloji öğretmeni” kavramlarına yönelik metafor durumları. e-Journal of New World Sciences Academy, 6(1), 1242-1254.
• Ak, S. ve Yenice, N. (2009). Öğretmen adaylarının internet kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. 3. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, 07-09 Ekim 2009, Trabzon.
• Akinoglu, O., Tatik, R. S. ve Baykin, Y. (2015). Pre-service teachers’ metaphorical perceptions towards the concept of scientist. The Anthropologist, 19(3), 577-584.
• Alkış Küçükaydın, M., & Gökbulut, Y. (2019). Beliefs of Teacher Candidates Toward Science Teaching. Journal of Science Teacher Education, 1-17.
• Aydın, S. İ. ve Pehlivan, A. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının “öğretmen” ve “öğrenci” kavramlarına ilişkin kullandıkları metaforlar. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(3), 818-842.
• Aykaç, N. ve Çelik, Ö. (2014). Öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının eğitim programına ilişkin metaforik algılarının karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim, 39(173), 328-340.
• Ayvacı, H. Ş., Er Nas, S., Şenel, T. ve Nas, H. (2007). Öğretmen adaylarının öğretim teknolojilerini kullanmaya yönelik düşünceleri ve bu teknolojileri kullanma yeterlilikleri. 7th International Educational Technology Conference, Near East University.
• Bullock, S. M. (2014). Creating a shared pedagogical language: Interpreting how teacher candidates learn from experiences in a science methods course. Learning teaching from experience: Multiple perspectives and international contexts, 239-256.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, E., Karadeniz, Ş. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Cerit, Y. (2006). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin okul kavramıyla ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(3), 669–699.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research (4.ed). Boston: Pearson Education Inc.
• Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(21), 269-283.
• Çepni, S. (2016). Fen ve teknoloji öğretimi (13.bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çoklar, A. N., Vural, L. ve Yüksel İ. (2010). Bilgisayar mühendisliği ile bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi son sınıf öğrencilerinin bilgisayar kavramına ilişkin geliştirdikleri mecazlar. Kuramsal Eğitimbilim, 3(1), 1-28.
• Çoklar, A. N. ve Bağcı, H. (2010). What are the roles of preservice teachers on the educational technology use: A metaphor study. World Journal on Educational Technology, 2(3), 186-195.
• Demirci Güler, M. P. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının fen ve teknoloji dersine ilişkin metaforik tanımlamaları. Electronic Journal of Social Sciences, 11 (41), 53-63.
• Doğan, D. (2014). Öğretmen adaylarının perspektifinden okul kavramının metaforlarla analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(3), 361-382.
• Durukan, Ü. G., Hacıoğlu, Y. ve Dönmez Usta, N. (2016). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmeni adaylarının “teknoloji” algıları. Bilgisayar ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(7), 24-46.
• Ekici, G. (2016). Öğretmen adaylarının “bilgisayar” kavramına ilişkin metaforik algıları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(3), 755-781.
• Gök, B. ve Erdoğan, T. (2010). Investigation of pre-service teachers’ perceptions about concept of technology through metaphor analysis. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 9(2), 145-160.
• Fidan, M. (2014). Öğretmen adaylarının teknoloji ve sosyal ağ kavramlarına ilişkin metaforik algıları. International Journal of Social Science, 25(1), 483-496.
• Ferneding, K. (2007). Understanding the message of the medium: media technologies as an aesthetic. In L. Bresler (Ed.), International handbook of research in arts education (pp. 1331–1352).
• Güler, G., Akgün, L., Öçal, M. F. ve Doruk, M. (2012). Matematik öğretmeni adaylarının matematik kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 25-29.
• Gültekin, M. (2013). İlköğretim öğretmen adaylarının eğitim programı kavramına yükledikleri metaforlar. Eğitim ve Bilim, 38(169), 136-141.
• Güner, N. (2013). Öğretmen adaylarının matematik hakkında oluşturdukları metaforlar. e-Journal of New World Sciences Academy, 8(4), 428-440.
• Güneyli, A., & Özkul, A. (2013). Turkish language and history candidate teachers’ use of metaphors in their perception of a computer. Eurasian Journal of Educational Research, 53/A, 185-204.
• Gürgil, F. (2018). A Study on Social Studies Teacher Candidates' Perception of Science, Scientific Research and Scientists. International Journal of Progressive Education, 14(3), 140-159.
• Güveli, E., İpek, A. S., Atasoy, E. ve Güveli, H. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik kavramına yönelik metafor algıları. Turkish Journal of Computer and Mathemetics Education, 2(2), 140-159.
• Hechter, R. ve Guy, M. (2010). Promoting creative thinking and expression of science concepts among elementary teacher candidates through science content movie creation and showcasing. Contemporary Issues in Technology and Teacher Education, 10(4), 411-431.
• Kahyaoğlu, M., Daban, Ş. ve Çetin, A. (2017). Öğretmen adaylarının teknoloji kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Journal of Strategic Research in Social Science, 3(3), 189-198.
• Kalyoncu, R. (2012). Görsel sanatlar öğretmeni adaylarının “öğretmenlik” kavramına ilişkin metaforları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 471-484.
• Karaa, F. N., Aydın F., Bahar, M ve Yılmaz, Ş. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının teknolojiye ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 118-139.
• Kaya, S. ve Durmuş, A. (2009). Öğretmen adaylarının internet ve bilgisayar hakkındaki metaforlarının incelenmesi. 3. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, 07-09 Ekim 2009, Trabzon.
• Kocadağ, T., Aksoy, M. E. ve Zengin, K. (2014). BÖTEB öğrencilerinin internet metaforlarının belirlenmesi: Gaziosmanpaşa Üniversitesi örneği. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, 18-29.
• Koç, S. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğretmenlik mesleği kavramlarına ilişkin metaforik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 47-72.
• Kurt, A. A. ve Özer, Ö. (2013). Metaphorical Perceptions of Technology: Case of Anadolu University Teacher Training Certificate Program. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(2), 94-112.
• Li, Q. (2007). Student and teacher views about technology: a tale of two cities? Journal of Research on Technology in Education, 39(4), 377–397.
• Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Nalçacı, A. ve Bektaş, F. (2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 239-258.
• Örücü, D. (2014). Öğretmen adaylarının okul, okul yönetimi ve Türk eğitim sistemine yönelik metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitimi Yönetimi, 20(3), 327-358.
• Özdemir, S. M. (2012). Eğitim programı kavramına ilişkin öğretmen adaylarını metaforik algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(3), 369-393.
• Özgün, B. B., Gürkan, G. ve Kahraman, S. (2018). Öğretmen adaylarının bilim ve bilim insanı kavramlarına ilişkin algılarının metafor analizi aracılığıyla incelenmesi. Inonu University Journal of the Faculty of Education (INUJFE), 19(2).
• Pektaş, M. ve Kıldan, O. (2009). Farklı branşlardaki öğretmen adaylarının “öğretmen” kavramı ile ilgili geliştirdikleri metaforların karşılaştırılması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 271-287.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Saban, A., Koçbeker, B. ve Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461-522.
• Saban, A.(2008). Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 55, 459-496.
• Saban, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
• Saban, A. (2011). Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 423-446.
• Sadoglu, G. P. ve Durukan, U. G. (2018). Determining the perceptions of teacher candidates on the concepts of science course, science laboratory, science teacher and science student via metaphors. International Journal of Research in Education and Science, 4(2), 436-453.
• Şahin, B. (2013). Öğretmen adaylarının “matematik öğretmeni”, “matematik” ve “matematik dersi” kavramlarına ilişkin sahip oldukları metaforik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 313-321.
• Şahinkaya, N. ve Yıldırım, M. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının matematikle ilgili kavramlara ilişkin metaforları. Turkish Studies, 11(3), 2623-2640.
• Şenel, T. ve Aslan, O. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının bilim ve bilim insanı kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 76-95.
• Tarım, K., Bulut Özsezer, M.S. ve Canbazoğlu, H.B. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik ve matematik öğretimine ilişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1032-1052.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, F., Göçen, S. ve Yılmaz, F. (2013). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algıları: bir metaforik çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 151-164.