2018 Fen Bilimleri ve Biyoloji Dersleri Öğretim Programlarındaki Çevre Kazanımlarının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre Analizi

Yıl 2020, Cilt: 14 Sayı: 1, 504 - 527, 30.06.2020

Burcu Güngör Cabbar , Selcen Gültekin , Emine Güneş Esra Aytaç Figen Daşgın

https://doi.org/10.17522/balikesirnef.702537

Cited By: 10

Öz

Günümüzde iklim değişikliğinin yarattığı görünür sonuçlar çevre konularının her alanda önceliklendirilmesine neden olmaktadır. 12 yıllık zorunlu eğitimde kullanılmak üzere hazırlanan öğretim programlarında çevre kazanımları yer almaktadır. Bloom’un taksonomisine göre farklı düzeylerde kazanımlar farklı düzeylerde öğrenme becerisi için gereklidir. Günümüz öğrenme kuramlarındaki gelişmeler Bloom Taksonomisini de güncellemeler gerektirmiştir. Yeni taksonomi bilişsel düzeydeki bilgiyi bilgi boyutu ve bilişşsel düzey olmak üzere farklı kategorilerde incelemektedir. Bu çalışmanın amacı 12 yıllık örgün eğitim süresince fen bilimleri ve biyoloji derslerinde öğrencilerin karşılaştıkları çevre kazanımlarını ve bu kazanımların yenilenmiş bloom taksonomisine göre analizini yapmaktır. Yapılan analiz sonucunda çevre konusunda bilişsel düzeyde fen bilimleri ve biyoloji dersinde toplam 39 kazanımın olduğu belirlenmiştir. Her bir sınıf için ayrı ayrı yapılan yenilenmiş bloom taksonomisine göre analiz sonuçları bütüncül olarak değerlendirildiğinde uygulama boyutunda yok denecek kadar az kazanımın olması çevre gibi bir konu için dikkat çekicidir. Yaratma basamağında kazanımların yer alması üst düzey bilişsel düşünme becerisi gerektiren etkinliklerin yapılabilirliği için önemlidir. Ancak anlama düzeyinde kazanımların yoğunlaşması sınavlarda öğrencilerin bilgi sorularında gösterdikleri başarıyı uygulama basamağındaki sorularda gösterememesinin bir sebebi olarak görülebilir.

Anahtar Kelimeler

Yenilenmiş Bloom Taksonomisi, Çevre eğitimi, eğitim programları

Analysis of Environmental Achievements in 2018 Science and Biology Courses Curriculum According to the Revised Bloom Taxonomy

Öz

Today, the visible results of climate change cause environmental issues to be prioritized in all areas. Environmental acquisitions are included in the curriculum in compulsory education. According to Bloom's taxonomy, different levels of gains are necessary for learning skills at different levels. The new taxonomy examines information at the cognitive level in different categories, the information dimension and the cognitive level. The aim of this study is to analyze the environmental achievements that students encounter in science and biology lessons during 12 years of formal education and their analysis according to the renewed bloom taxonomy. As a result, it was determined that there were 39 gains at the cognitive level on the environment. When the results of the analysis are evaluated, it is remarkable for the subject such as environment that there is almost no gain in the application dimension.

Anahtar Kelimeler

Revised Bloom Taxonomy, environmental education

Kaynakça

• Alım, M. (2006). Avrupa birliği üyelik sürecinde Türkiye’de çevre ve ilköğretimde çevre eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (2), 599–616.
• Amer, A. (2006). Reflections on Bloom’s revised taxonomy. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 4 (1), 213-230.
• Anderson, L.W., & Krathwohl, D. R. (Eds.). (2001). Taxonomy for learning, teaching and assessing: A revision of bloom's taxonomy of educational objectives. Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
• Anderson, L.W., & Krathwohl, D. R. (2010). (Çeviren: D.A. Özçelik). Öğrenme öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama (Kısaltılmış basım). Ankara: Pegem Akademi.
• Atasoy, E. (2006). Çevre İçin Eğitim Çocuk Doğa Etkileşimi. Bursa: Ezgi Kitabevi
• Atasoy, E., & Ertürk, H. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir alan araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (1), 105-122.
• Atmaca, S., (2012). Derslik dışı fen etkinlikleri ve bu etkinliklere dayalı öğretimin öğretmen adayları üzerindeki etkileri. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bahar, M., Erdağ, E., & Özel, R. (2013). İlköğretim hayat bilgisi programında çevre eğitimi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (2), 1-25.
• Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of educational objectives, the classification of educational goals, handbook I: Cognitive Domain. New York: David McKay Company
• Bowen, A. G. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Bümen, N. T. (2006). Program Geliştirmede Bir Dönüm Noktası: Yenilenmiş Bloom Taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 31, 142, ss. 3-14.
• Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory (3rd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage
• Çalık, M., Ünal, S., Coştu, B. & Karataş, Ö.F. (2008). Trends in Turkish science education, Essay in Education, Special Edition, 23-45.
• Davis, J. (1998). Young children, environmental education, and the future. Early Childhood Education Journal, 26 (2), 117-123.
• Demirel, Ö. (2015). Eğitimde Program Geliştirme-Kuramdan Uygulamaya. Pegem Akademi, Ankara.
• Derman, İ. (2013). Farklı Başarı Düzeylerindeki Okullarda 9 ve 12. Sınıf Öğrencilerinin Ekosisteme İlişkin Öğrenme Düzeyleri ve Sürdürülebilir Çevre Bilinci ile İlişkisi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Doğanay A., & Sarı M. (2012). Yapılandırmacı öğrenme ortamı özelliklerinin düşünme dostu sınıf özelliklerini yordama düzeyi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.21, pp.21-36.
• Eke, C. (2015). Dalgalar ünitesindeki kazanımların yenilenmiş bloom taksonomisine göre incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Cilt:4 Sayı:2 Makale No: 35 ISSN: 2146-9199
• Erdoğan, M., & Özsoy, A. M. (2007). Graduate students’ perspectives on the human-environment relationship. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 4,2.
• Erol, G. H., & Gezer, K. (2006). Prospective of elementary school teachers’ attitudes toward environment and environmental problems. International Journal of Environmental and Science Education, 1(1): 65-77.
• Hodder, I. (2003). The interpretation of documents and material culture. In N.K. Denzin & Y. S. Lincoln (Eds.), Collecting and interpreting qualitative materials (2nd ed.)(pp.155-175). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Göktaş, Y., Hasançebi, F., Varışoğlu, B., Akçay, A., Bayrak, N., Baran, M. & Sözbilir, M. (2012). Trends in educational research in Turkey: A content analysis. Educational Sciences: Theory & Practice, 12 (1), 455-459.
• Gülay, H. & Ekici, G. (2010). MEB okul öncesi eğitim programının çevre eğitimi açısından analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7 (1), 74-84.
• Güler, T. (2009). Ekoloji temelli bir çevre eğitiminin öğretmenlerin çevre eğitimine karşı görüşleri. Eğitim ve Bilim, 34 (151), 30-43.
• İncekara, S., & Tuna, F. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin çevresel konularla ilgili bilgi düzeylerinin ölçülmesi: Çankırı İli örneği. Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 168-182.
• Kışoğlu, M. (2009). Öğrenci merkezli öğretimin öğretmen adaylarının çevre okuryazarlığı düzeyine etkisinin araştırılması. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Kışoğlu, M., Gürbüz, H., Sülün, A., Alaş, M., & Erkol, M. (2010). Çevre okuryazarlığı ve çevre okuryazarlığı ile ilgili Türkiye’de yapılan çalışmaların değerlendirilmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 2 (3), 772-791
• Köğce, D., Ünal, S., & Şahin, B. (2009). Matematik öğretmen adaylarının sosyo-ekonomik durumlarının çevre hakkındaki düşünce ve tutumlarının üzerine etkisi. Türk Fen Eğitim Dergisi, 6(3), 19-37.
• Köse, S., Gencer, A.S., Gezer, K., Erol, G. H., & Bilen, K. (2011). Investigation of undergraduate students’ environmental attitudes. International Electronic Journal of Environmental Education, 1, 2.
• Krathwohl, D. R. (2002). A revision of Bloom's taxonomy: An overview. Theory into practice, 41(4), 212-218.
• Lugg, A., & Slattery, D. (2003). Use of national park for outdoor environmental education: An Australian case study. Journal of Adventure Education& Outdoor Learning, 3 (1), 77-92.
• MEB (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar), Ankara.
• Okur Berberoğlu, E., Özdilek, H. G., & Yalçın Özdilek, Ş. (2014). The short term effectiveness of an outdoor environmental education on environmental awareness and sensitivity of ın-service teachers. International Electronic Journal of Environmental Education, 5 (1), 1-20.
• Ökesli, T. F. (2008). Relationship between Primary School Students’ Environmental Literacy and Selected Variables in Bodrum. Master Thesis, Middle East Technical University, The Graduate School of Social Sciences, Ankara
• Sadık, F., & Çakan, H. (2010). Biyoloji bölümü öğrencilerinin çevre bilgisi ve çevre sorunlarına yönelik tutum düzeyleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19 (1), 351–365
• Seçgin, F., Yalvaç, G., & Çetin, T. (2010). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin karikatür aracılığıyla çevre sorunlarına ilişkin algıları, International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Antalya
• Stake, R.E. (1995). The art of case study research. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Tanrıverdi, B. (2009). Sürdürülebilir çevre eğitimi açısından ilköğretim programlarının değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34 (151), 89-103.
• Tutkun, Ö. F., & Okay, S. (2012). Bloom’un Yenilenmiş Taksonomisi Üzerine Genel Bir Bakış. Sakarya University Journal of Education, 1(3), 14-22.
• Varışlı, T. (2009). Evaluating Eighth Grade Students’ Environmental Litearcy: The Role of Socio-Demographic Variables. Master Thesis, Middle East Technical University, The Graduate School of Social Sciences, Ankara
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (1994). Case study research: Design and methods (2nd Ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Zorluoğlu, S., L., Kızılaslan, A., & Sözbilir, M. (2016) Ortaöğretim Kimya Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Yapılandırılmış Bloom Taksonomisine Göre Analizi ve Değerlendirilmesi. NEF-EFMED Cilt 10, Sayı 1, 260-279.