HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNDE EMPATİ-ÖZGECİLİK İLİŞKİSİ VE ÖZGECİ DAVRANIŞIN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 2, 108 - 113, 31.08.2013

Dilek Avcı , Diler Aydın Ferda Özbaşaran

Öz



AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, hemşirelik öğrencilerinde empati-özgecilik ilişkisini ve özgeci davranışı etkileyen faktörleri belirlemektir.

YÖNTEMLER: Araştırma Balıkesir Üniversitesi Bandırma Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü’nde öğrenim gören 218 öğrenci ile yürütülmüştür. Veriler Kişisel Bilgi Formu, Özgecilik Ölçeği ve Empatik Eğilim Ölçeği ile toplanmıştır. Bulguların değerlendirilmesinde yüzdelik dağılım, pearson korelasyon analizi, t testi, Anova ve Kruskal Wallis testi kullanılmıştır.

BULGULAR: Öğrencilerin empatik eğilim puan ortalamaları X=67.66, özgecilik puan ortalamaları ise X=70.16’dır. Empatik eğilim ve özgecilik düzeyi arasında pozitif yönde ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır. Anne- babası okuryazar olmayan ve yakın arkadaşı olmayan öğrencilerin özgecilik düzeylerinin anlamlı düzeyde düşük olduğu saptanmıştır.

SONUÇ: Hemşirelik eğitiminde öğrencilere özgecilik gibi profesyonel değerlerin öğretilmesi ve öğrencilerin empatik beceri ve eğilimlerinin geliştirilmesi oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Özgecilik, empatik eğilim, prososyal davranış

THE RELATION OF EMPATHY-ALTRUISM AND THE INVESTIGATION OF ALTRUISTIC BEHAVIOUR WITH REGARD TO SOME VARIABLES OF NURSING STUDENTS

Öz

OBJECTIVE: The objective of this study was to investigate the relationship between empathy and altruism in nursing students, and identify the factors affecting the altruistic behavior.

METHODS: The study was conducted with 218 students receiving education at Balıkesir University, Bandırma High School of Nursing. Data were collected by Personal Information Form, Altruistic Scale and Emphatic Tendency Scale. Percentage, Pearson correlation analysis, t test, Anova and Kruskal Wallis tests were used for the analysis of the data.

RESULTS: Students' average scores of empathic tendency were X=67.66, mean scores of altruism were X=70.16. There was a positive and statistically significant relationship between empathic tendency and altruism. Students, whose parents were literate and who had no close friend, were found to have significantly lower levels of altruism.

CONCLUSION: It is very important to teach nursing students the professional values such as altruism and develop their empathic skills and tendencies.

Anahtar Kelimeler

Altruism, empathic tendency, pro-social behavior

Kaynakça

• 1. Johnson M, Haigh C, Yates-Balton N. Valuing of altruism and honesty in nursing students: A two decade replication study. Journal of Advanced Nursing. 2007;57(4):366–374.
• 2. Rognstad MK, Nortvedt P, Aasland O. Helping motives in late modern society: values and attitudes among nursing students. Nursing Ethics. 2004;11(3):227-239.
• 3. Khalil EL. What is altruism?. Journal of Economic Psychology. 2004; 25:97–123.
• 4. Gormley KJ. Altruism: a framework for caring and providing care. Int. J. Nurs. Stud. 1996;33(6):581–588.
• 5. Gintis H, Bowles S, Boyd R, Fehr E. Explaining altruistic behavior in humans. Evol. Hum. Behav. 2003;24:153–72.
• 6. Batson CD: Altruism and prosocial behavior, “Weiner IB (ed): Handbook of Social Psychology, 5. baskı kitabında” s. 463–485, John Wiley & Sons, Inc., Newyork (2003).
• 7. Eisenberg N. Distinctions among various modes of empathy-related reactions: A matter of importance in humans. Behav. Brain Sci. 2002;25:33–34.
• 8. Eisenberg, N. Fabes RA, Spinrad TL: Prosocial development, “Damon W, Lerner RM (eds): Handbook of Child Psychology, 6. baskı kitabında” s. 646–719, John Wiley & Sons, Newyork, (2006).
• 9. Batson DC: The Altruism Question: Toward A Social-Psychological Answer, 1, baskı kitabında” s. 17-109, UK: Lawrence Erlbaum Associates, Hillsdale, New Jersey 07642, (1991).
• 10. Carlo G, Hausmann A, Christiansen S, Randall BR. Sociocognitive and behavioral correlates of a measure of prosocial tendencies for adolescents. Journal of Early Adolescence. 2003;23(1):107–134.
• 11. Dökmen Ü: İletişim Çatışmaları ve Empati, 5. baskı kitabında” Sistem Yayıncılık, İstanbul (2005)
• 12. Eslinger P, Moll J, de Oliveira-Souza R. Emotional and cognitive processing in empathy and moral behavior. Behav. Brain Sci. 2002;25:34–35.
• 13. McCamant KL. Humanistic nursing, interpersonal relations theory, and the empathy-altruism hypothesis. Nursing Science Quarterly. 2006;19(4):334-338.
• 14. Fahrenwald N, Bassett SD, Tschetter L, Carson PP, Whıte Z, Wınterboer V. Teaching core nursing values. Journal of Professional Nursing. 2005;21(1):46–51.
• 15. Akbaba S. Özgecilik ölçeğinin Türkçeye uyarlanması geçerlik ve güvenirlik çalışması. Atatürk Üniversitesi Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi. 2001;3(2):85-95.
• 16. Dökmen Ü. Empatinin yeni bir modele dayanılarak ölçülmesi ve psikodrama ile gerçekleştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 1988;2(1-2):155-190.
• 17. McGaghie WC, Mytko JJ, Brown WN, Cameron RC. Altruism and compassion in the health professions: A search for clarity and precision. Medical Teacher. 2002;24(4):374-378.
• 18. Eisenberg N, Zhou Q, Koller S. Brazilian adolescents’ prosocial moral judgment and behavior: relations to sympathy, perspective taking, gender role orientation, and demographic characteristics. Child Development. 2001;72(20):518-534.
• 19. Duru, E. öğretmen adaylarında empatik eğilim düzeyinin bazı psikososyal değişkenler açısından incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2002;2(12):21-35.
• 20. Onatır M, Otrar M: Öğretmenlerde Özgecilik ve Değer Tercihleri Arasındaki İlişki, Değerler Eğitimi Sempozyum Kitabı, Eskişehir (2011). (www.pegem.net/Akademi/sempozyum_detay.aspx?id=126510)
• 21. İşmen E, Yıldız A. Öğretmenliğe ilişkin tutumların özgecilik ve atılganlık düzeyleri açısından incelenmesi. Eğitim Yönetimi. 2005;11(42):151-166.
• 22. Ma KH. The relation of gender-role classifications to the prosocial and antisocial behavior of chinese adolescents. The Journal of genetic psychology. 2005;255-266.
• 23. McGinley M, Carlo G. Two sides of the same coin? the relations between prosocial and physically aggressive behaviors. J. Youth Adolescence. 2007;36:337–349.
• 24. Carlo G, Randall BA. The development and validation of a multidimensional measure of prosocial behavior. Journal of Youth and Adolescence. 2002;31:31-44.
• 25. Eisenberg N, Mussen PH: The Roots of Prosocial Behavior in Children. 4. baskı kitabında” s.55-140, Cambridge University Press, Newyork, (1997).
• 26. Oswald AP. The effects of cognitive and effective perspective taking on empathic concern and altruistic helping. The Journal of Social Psychology. 1996; 136):613-624.
• 27. Gabay R, ve ark. Is gender or gender role orientation a better predictor of empathy in a adolescence?. A journal of Research. 1998;39(1-20):45-60.
• 28. Bekkers R, De Graaf ND. Field of Education and Prosocial Behavior. s. 1-3, Utrecht University Press, Netherlands (2005).
• 29. Wilson J, Musick MA. Who cares? towards an integrated theory of volunteer work. American Sociological Review. 1997;62(5):694-713.
• 30. Lee L, Piliavin JA, Call RAV. “Giving time, mone, and blood: similarities and differences. Social Psychology Quarterly. 1999;62(3):276-290.