Üniversite Öğrencilerinin Obezite Ön Yargılarının Belirlenmesi

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 67 - 74, 31.08.2020

Tuba Aydın , Zübeyde Ezgi Erçelik , Buket Gönen Diler Yılmaz , Uğur Günşen

Öz

Amaç: Bu çalışma, bir üniversitede öğrenim gören öğrencilerin obezite önyargı düzeylerini belirlemek amacı ile planlandı.
Gereç Yöntem: Araştırmanın örneklemi 2018-2019 eğitim öğretim yılında Bandırma’da bir üniversitenin 4 fakülte ve 1 meslek yüksekokulunda öğrenim gören ve çalışmaya katılmaya gönüllü 740 öğrenci oluşturdu. Araştırma verileri araştırmacılar tarafından hazırlanan anket formu ve GAMS 27-Obezite Önyargı Ölçeği yüz yüze görüşme yöntemi ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler; sayı, yüzde, ortalama, Independent student t testi, Oneway ANOVA testi kullanıldı.
Bulgular: Araştırmaya katılan öğrencilerin %15,7’sinin fazla kilolu ve obez olduğu, %8,2’sinin kendisini şişman olarak tanımladığı ve %88,2’inin kendisini obeziteye karşı önyargılı olarak tanımladığı belirlendi. Öğrencilerin %55,8’inin önyargıya eğilimli olduğu belirlendi. Öğrencilerin obezite önyargı ölçeği puan ortalamaları ile öğrencilerin sınıf düzeyleri ile öğrenim gördükleri okullar arasında istatiksel yönden anlamlılık belirlendi.
Sonuç: Üniversite öğrencilerinin obeziteye karşı ön yargılı olduğu belirlendi. Bu doğrultuda toplumda obez bireylere karşı var olan ön yargının azaltılması için eğitim ve uzlaşı çalışmalarına önem verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

OBEZİTE, ÖNYARGI, OBEZİTE ÖNYARGISI

Kaynakça

• Altınayak, S.Ö., Gür, E.Y., Apay, S.E., & Özkan, H. Ebelik Öğrencilerinin Obez Gebelere Karşı Önyargısı (Midwifery Students' Prejudice Against Obese Pregnant Women). Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(3), 201-207.
• Altun S. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Obeziteye İlişkin Önyargılarının Belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi) .http://acikerisim.baskent.edu.tr/bitstream/handle/ 11727/2369/10083723.pdf?sequence=1&isAllowe d=y
• Andreyeva, T., Puhl, R. M., & Brownell, K. D. (2008). Changes in perceived weight discrimination among Americans, 1995–1996 through 2004– 2006. Obesity, 16(5), 1129-1134. Brewis, A., Brennhofer, S., van Woerden, I., & Bruening, M. (2016). Weight stigma and eating behaviors on a college campus: Are students immune to stigma's effects? Preventive medicine reports, 4, 578-584.
• Cevik, C., & Sivrikaya, S. K. (2019). Prejudice against obesity among students in a faculty of health sciences: a cross-sectional study in Turkey. Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health, 50(3), 598-605.
• Cramer, P., & Steinwert, T. (1998). Thin is good, fat is bad: How early does it begin?. Journal of applied developmental psychology, 19(3), 429-451.
• Daníelsdóttir, S., O'Brien, K. S., & Ciao, A. (2010). Anti-fat prejudice reduction: a review of published studies. Obesity facts, 3(1), 47-58.
• Dülger, H., & Mayda, A.S. (2016). Bartın üniversitesi sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinde beslenme alışkanlıkları ve obezite prevalansı. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(3), 173-177.
• Ercan, A., Akçil Ok, M., Kızıltan, G., & Altun, S. (2015). Sağlık bilimleri öğrencileri için obezite önyargı ölçeğinin geliştirilmesi: gams 27-obezite önyargı ölçeği. International Peer-Reviewed Journal of Nutrition Research, 2(3).
• Fruh, S. M., Golden, A., Graves, R. J., Minchew, L. A., Platt, T. H., Hall, H. R., ... & Cheese, C. (2019). Competency in obesity management: An educational intervention study with nurse practitioner students. Journal of the American Association of Nurse Practitioners, 31(12), 734- 740.
• Havva, S., Seven, A., Çetinkaya, S., Pelin, M., & Aygin, D. (2016). Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin obezite ön yargı düzeylerinin değerlendirilmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(4), 9-17.
• Hayran, O., Akan, H., Özkan, A. D., & Kocaoglu, B. (2013). Fat phobia of university students: attitudes toward obesity. Journal of allied health, 42(3), 147-150.
• Jackson, S. E., & Steptoe, A. (2017). Association between perceived weight discrimination and physical activity: a population-based study among English middle-aged and older adults. BMJ open, 7(3), e014592.
• Langdon, J., Rukavina, P., & Greenleaf, C. (2016). Predictors of obesity bias among exercise science students. Advances in physiology education, 40(2), 157-164.
• O'brien, K. S., Latner, J. D., Halberstadt, J., Hunter, J. A., Anderson, J., & Caputi, P. (2008). Do antifat attitudes predict antifat behaviors?. Obesity, 16(S2), S87-S92.
• Okumuşoğlu, S. (2016). The Stigmatization of Obesity by University Students Who Will Be Future Counsellors, Educators and Psychologists. Journal of Psychology Research, 6(9), 509-516.
• Okumuşoğlu, S. Obeziteli Ergenlerde Beden Ağırlığına İlişkin Alay Edilmenin Fiziksel Aktivite Düzeyi ve Diyete İlişkin Tutumlar ile İlişkisi. Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 3(2), 195-208.
• Paker M. (2012). Psikolojik Açıdan Önyargı ve Ayrımcılık. İçinde Ayrımcılık-Çok Boyutlu Yaklaşımlar (1. Baskı) İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Popovich, P. M., Everton, W. J., Campbell, K. L., Godinho, R. M., Kramer, K. M., & Mangan, M. R. (1997). Criteria used to judge obese persons in the workplace. Perceptual and motor skills, 85(3), 859-866.
• Price, T. C. (2019). Implicit Weight Bias among Physician Assistant Students at an East Coast Program in the United States (Doctoral dissertation, AT Still University of Health Sciences).
• Puhl, R. M., & Heuer, C. A. (2009). Weight bias: a review and update. Obesity (Silver Spring), 17(5), 941- 964.
• Puhl, R. M., & Latner, J. D. (2007). Stigma, obesity, and the health of the nation's children. Psychological bulletin, 133(4), 557.
• Puhl, R. M., Andreyeva, T., & Brownell, K. D. (2008). Perceptions of weight discrimination: prevalence and comparison to race and gender discrimination in America. International journal of obesity, 32(6), 992-1000.
• Puhl, R. M., Luedicke, J., & Grilo, C. M. (2014). Obesity bias in training: attitudes, beliefs, and observations among advanced trainees in professional health disciplines. Obesity, 22(4), 1008-1015.
• Puhl, R., & Brownell, K. D. (2001). Bias, discrimination, and obesity. Obesity research, 9(12), 788-805.
• Rajib, A., Thein, K. H. H., Ghazi, H. F., & Hasan, T. N. (2019). The prevalence of obesıty stıgmatızatıon among prıvate unıversıty students ın shah alam, malaysıa. Global Journal of Public Health Medicine, 1(1), 21-27.
• Schwartz, M. B., Chambliss, H. O. N., Brownell, K.D., Blair, S. N., & Billington, C. (2003). Weight bias among health professionals specializing in obesity. Obesity research, 11(9), 1033-1039.
• Soto, L., Armendariz-Anguiano, A. L., Bacardí-Gascón, M., & Cruz, A. J. (2014). Beliefs, attitudes and phobias among Mexican medical and psychology students towards people with obesity. Nutricion hospitalaria, 30(1), 37-41.
• Soyuer, F., Ünalan, D., & Elmalı, F. (2010). Normal ağırlıklı ve obez üniversite öğrencilerinde fiziksel aktivite. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 862-872.
• Stein, J., Luppa, M., Ruzanska, U., Sikorski, C., König, H. H., & Riedel-Heller, S. G. (2014). Measuring negative attitudes towards overweight and obesity in the german population–psychometric properties and reference values for the german short version of the fat phobia scale (FPS). PloS one, 9(12).
• T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010 (2014). Beslenme Durumu ve Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi Sonuç Raporu. Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/sagliklibeslenme-hareketli-hayatdb/Yayinlar/kitaplar/diger-kitaplar/TBSABeslenme-Yayini.pdf
• Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD) (2018). Obezite tanı ve tedavi kılavuzu. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. http://www.temd.org.tr/admin/uploads/tbl_gruplar /20180525144116-2018-05- 25tbl_gruplar144108.pdf
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) (2018). Türkiye Sağlık Araştırması. Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr/basinOdasi/haberler/2017_ 31_20170607.pdf
• Vartanian, L. R., & Novak, S. A. (2011). Internalized societal attitudes moderate the impact of weight stigma on avoidance of exercise. Obesity, 19(4), 757-762.
• Welborn, S. E. (2013). Comparison of obesity bias, attitudes, and beliefs among undergraduate dietetic students, dietetic interns, and practicing registered dietitians. (Master dissertation, AEast Tennessee State University).
• World Health Organization (WHO) (2018). Obesity and overweight. http://www.who.int/en/newsroom/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight.
• Yılmaz, C. Y. (2010). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu’nda öğrenim gören genç kadın ve erkek öğrencilerin kilofobi düzeylerinin karşılaştırılması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(1), 29-34.
• Yildiz, M., & Yalcinoz, H. B. (2019). Prejudice against obesity in university students studying in healthrelated departments. Perspectives in psychiatric care, 55(2), 170-174.
• Yilmaz, H.Ö., Yabancı Ayhan N. (2018). Attitudes and behaviors of nursing students towards obese individuals. Acta Scientific Medical Sciences, 2(6), 03-09.