The Relationships Between Compassion Fatigue, Job Stress and Satisfaction with Life in Nurses in the Covid-19 Pandemic Process

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 3, 649 - 658, 28.09.2023

Sait Söyler , Doğancan Çavmak , Pelin Zıvdır , Seda Uyar , Ramazan Kıraç

https://doi.org/10.53424/balikesirsbd.1168144

Cited By: 1

Öz

Purpose: To examine the relationships between nurses' compassion fatigue, job stress and life satisfaction. Materials and Methods: The study population of the research consists of all nurses working in health institutions other than family medicine units in Adana and Mersin. The created online form was distributed to the nurses working in Adana and Mersin in line with the networks of the researchers, and the reached nurses were asked to forward the questionnaire to their own contacts. The sample was obtained by using purposeful, convenience and snowball sampling methods together. The research was carried out with 305 nurses. Compassion Fatigue, Life Satisfaction and Job Stress scales were used in the study. In line with the data obtained, independent groups t-test, one-way analysis of variance and correlation analysis were performed. Findings: A statistically significant, negative, and weak relationship between life satisfaction and job stress; a positive moderate relationship between compassion fatigue and job stress, and a negative and moderate relationship between compassion fatigue and life satisfaction have been determined. Conclusion: Both compassion fatigue and job stress affect nurses' life satisfaction. In this context, it is recommended to take measures to prevent work stress and compassion fatigue in order to increase life satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Compassion Fatigue, Job Stress, Life Satisfaction, Nurse

Covid-19 Pandemisi Sürecinde Hemşirelerde Merhamet Yorgunluğu, İş Stresi ve Yaşam Doyumu İlişkisi

Öz

Amaç: Hemşirelerin merhamet yorgunluğu, iş stresi ve yaşam doyumu durumu arasındaki ilişkileri incelemektir. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın çalışma evrenini Adana ve Mersin ilinde yer alan aile hekimliği birimleri dışındaki sağlık kurumlarında çalışan tüm hemşireler oluşturmaktadır. Oluşturulan çevrimiçi form araştırmacıların bağlantıları doğrultusunda Adana ve Mersin’de görev alan hemşirelere dağıtılmış, ulaşılan hemşirelerden anket formunu kendi bağlantılarına da iletmeleri istenmiştir. Bu kapsamda örneklem amaçlı, kolayda ve kartopu örnekleme yöntemlerinin bir arada kullanılmasıyla elde edilmiştir. Araştırma 305 hemşire ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Merhamet Yorgunluğu, Yaşam Doyumu ve İş Stresi ölçekleri kullanılmıştır. Elde edilen veriler doğrultusunda bağımsız gruplarda t testi, tek yönlü varyans analizi ve korelasyon analizi yapılmıştır. Bulgular: Yaşam doyumu ile iş stresi arasında istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü zayıf bir ilişki; merhamet yorgunluğu ile iş stresi arasında istatistiksel olarak anlamlı, pozitif yönlü orta düzeyde bir ilişki; merhamet yorgunluğu ile yaşam doyumu arasında ise istatistiksel olarak anlamlı, negatif yönlü ve orta düzeyde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Hem merhamet yorgunluğu hem de iş stresinin hemşirelerin yaşam doyumları ile ilişkisi bulunmaktadır. Bu çerçevede iş stresini ve merhamet yorgunluğunu önleyici tedbirlerin alınması önerilmektedir

Anahtar Kelimeler

Merhamet Yorgunluğu, İş Stresi, Yaşam Doyumu, Hemşire

Kaynakça

• Adams, R.E., Boscarino, J.A., & Figley, C.R. (2006). Compassion fatigue and psychological distress among social workers: A validation study. American Journal of Orthopsychiatry, 76(1), 103-108. https://doi.org/10.1 0 37/0002-9432.76.1.103
• Aktaş, A. (2001). Bir kamu kuruluşunun üst düzey yöneticilerinin iş stresi ve kişilik özellikleri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 56(04), 25-42. https://doi. org/10.1501/SBFder_0000001872
• Aslam, N., Khan, A., Habib, N., Ahmed, A. (2021). The moderating role of life satisfaction in the relationship between burnout and depression among nursing staff: a human rights concern in Pakistan. International Journal of Human Rights in Healthcare. https://doi.org/10.11 08/IJHRH-02-2021-0028
• Aydın, A., Fidan, H. (2021). The effect of nurses' death anxiety on life satisfaction during the COVID-19 pandemic in Turkey. Journal of Religion and Health, 1-16. https://doi.org/10.1007/s10943-021-01357-9
• Benli, S.S., & Yıldırım, A. (2017). Hemşirelerde yaşam doyumu ve ölüme karşı tutum arasındaki ilişki. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4), 167-179.
• Berger, J., Polivka, B., Smoot, E. A., & Owens, H. (2015). Compassion fatigue in pediatric nurses. Journal of Pediatric Nursing, 30(6), e11–e17. https://doi.org /10. 1016/j.pedn.2015.02.005
• Burtson, P.L., Stichler, J.F. (2010). Nursing work environment and nurse caring: relationship among motivational factors. Journal of Advanced Nursing, 66(8),1819–1831. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2010. 05336.x
• Clegg, A. (2001). Occupational stress in nursing: a review of the literature. Journal of Nursing Management, 9(2),101-106. https://doi.org/10.10 46/j .13652834.2001.00216.x
• Coetzee, S. K., & Klopper, H. C. (2010). Compassion fatigue within nursing practice: A concept analysis. Nursing & Health Sciences, 12(2), 235-243. https://doi.org/10.1111/j.1442-2018.2010.00526.x
• Dağlı, A., & Baysal, N. (2016). Yaşam doyumu ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanmasi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59),12501262.https://doi.org/10.17755/esosder.263229
• Demerouti E., Bakker A.B., Nachreiner F., Schaufeli W.B. (2000) A model of burnout and life satisfaction amongst nurses. Journal of Advanced Nursing 32, 454464.https://doi.org/10.1046/j.13652648.2000.01496.x
• Diener, E. D., Emmons, R. A., Larsen, R. J., & Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49(1), 71-75. https://doi.org/10.1207/ s15327752jpa4901_13
• Dinç, S., Ekinci, M. (2019). Merhamet yorgunluğu kısa ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması, geçerlilik ve güvenirliği. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 11(supp 1), 192-202. https://doi.org/10.18863/pgy.590616
• Dominguez, Gomez E., Rutledge, D.N. (2009). Prevalence of secondary traumatic stress among emergency nurses. Journal of Emergency Nursing 35(3), 199-204. https://doi.org/ 10.1016/j.jen.2008.05.003
• Draper J, Halliday D, Jowett S, Norman I, Watson R, Wilson-Barnett J, et al. (2004). NHS cadet schemes: student experience, commitment, job satisfaction and job stress. Nurse Education Today. 24, 219-28. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2003.12.008
• Eren, T.A. (2008). Onkoloji hemşirelerinin iş doyumu ve yaşam doyumunun incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Erşan, E. E., Yıldırım, G., Doğan, O., & Doğan, S. (2013). Sağlık çalışanlarının iş doyumu ve algılanan iş stresi ile aralarındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 14(2), 115-121. https://doi.org/10.5455 /apd. 34482
• Farrington, A. (1995). Stress and nursing. British Journal of Nursing, 4(10), 574-578. https://doi.org/10.12968 /bjon.1 995. 4.10.574
• Fasbender, U., Van der Heijden, B. I., & Grimshaw, S. (2019). Job satisfaction, job stress and nurses’ turnover intentions: The moderating roles of on‐the‐job and off‐the‐job embeddedness. Journal of Advanced Nursing, 75(2), 327-337. https://doi.org/10.1111 /ja n.13842
• Figley, C. R. (2002). Compassion fatigue: Psychotherapists' chronic lack of self care. Journal Of Clinical Psychology, 58(11), 1433-1441. https://doi.org/10.1002/jc lp. 10090
• Flarity K, Gentry J.E, Mesnikoff N. (2013). The effectiveness of an educational program on preventing and treating compassion fatigue in emergency nurses. Advanced Emergency Nursing Journal, 35(3), 247-258. https://doi.org/10.1097/TME.0b013e31829b726f
• Göçeri, F. (2014). Sorumlu hemşirelerin iş stresinin iş doyumu üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Haliç Üniversitesi, İstanbul.
• Gribben, J. L., Kase, S. M., Waldman, E. D. & Weintraub, A. S. (2018). A cross-sectional analysis of compassion fatigue, burnout, and compassion Satisfaction in pediatric critical care physicians in the United States. Pediatric Critical Care Medicine, 20(3), 214.
• Haik, J., Brown, S., Liran, A., Visentin, D., Sokolov, A., Zilinsky, I. and Kornhaber, R. (2017). Burnout and compassion fatigue: prevalence and associations among Israeli burn clinicians, Neuropsychiatric Disease and Treatment. 13, 1533-1040. https://doi.org/10.2147/ NDT.S133181
• Hinderer, K. A, VonRueden, K.T., Friedmann, E., McQuillan, K.A., Gilmore, R., Kramer, B., Murray, M.B. (2014). Compassion fatigue, compassion satisfaction, and secondary traumatic stress in trauma nurses. Journal of Trauma Nursing. 21(4), 160- 169. https://doi.org/10.1097/JTN.0000000000000055
• Hunsaker, S., Chen, H. C., Maughan, D., & Heaston, S. (2015). Factors that influence the development of compassion fatigue, burnout, and compassion satisfaction in emergency department nurses. Journal of nursing scholarship, 47(2), 186-194. https://doi.org/ 10.1111/jnu.12122
• Jakimowicz, S., Perry, L., & Lewis, J. (2018). Compassion satisfaction and fatigue: A cross-sectional survey of Australian intensive care nurses. Australian critical care : official journal of the Confederation of Australian Critical Care Nurses, 31(6), 396–405. https://doi.org/10.1016/j.aucc.2017.10.003
• Joinson, C. (1992). Coping with compassion fatigue. Nursing,22(4),118−121. https://doi.org/10.1097/00152193-199204000-00035
• Kayaoğlu, K. & Aslanoğlu, E. (2021) Psikiyatri hemşirelerinde görülen tükenmişlik sendromu ile merhamet yorgunluğu arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences 13(3), 676-682. https://doi.org/10.5336/nurses.2020-79250.
• Kelly L, Runge J, Spencer C. (2015). Predictors of Compassion Fatigue and Compassion Satisfaction in Acute Care Nurses. Journal of Nursing Scholarship, 47(6), 522-528. https://doi.org/10.1111/jnu.12162.
• Kim JS, Choi JS. (2016). Factors influencing emergency nurses’burnout during an outbreak of Middle East respiratory syn-drome coronavirus in Korea.Asian Nurs Res (Korean Soc NursSci) [Internet] 10(4), 295-299. https://doi.org/10.1016/j.anr.2016.10.002
• Koç, ŞR. (2009). Sağlık Çalışanlarında İş Stresi (Acil Servis Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Le Blanc P.M., de Jonge J., de Rijk A. & Schaufeli W.B. (2001) Wellbeing of intensive care nurses (WEBEIC): a job analytic approach. Journal of Advanced Nursing. 36, 460–470 https://doi.org/10.1046/j.13652648.2001.01994.x
• Lo, W. Y., Chien, L. Y., Hwang, F. M., Huang, N., & Chiou, S. T. (2018). From job stress to intention to leave among hospital nurses: A structural equation modelling approach. Journal of Advanced Nursing, 74(3), 677-688. https://doi.org/10.1111/jan.13481.
• Meyer, R.M, Li A, Klaristenfeld J, Gold JI. (2015). Pediatric Novice Nurses: Examining Compassion Fatigue As A Mediator Between Stress Exposure And Compassion Satisfaction, Burnout, And Job Satisfaction. J Pediatr Nurs, 30(1), 174-83. https://doi.org/ 10.1016/j.pedn.2013.12.008.
• Muncer, S., Taylor, S., Green, D. W., McManus, I. C. (2001). Nurses' representations of the perceived causes of work-related stress: a network drawing approach. Work & Stress, 15(1), 40-52. https://doi.org/10.1080/02678370110063402
• Oktay, D. (2018). Hemşirelerde merhamet yorgunluğu, etkileyen etmenler ve başetme stratejileri, Yüksek Lisans Tezi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşa.
• Özbay, E. (2007) İstanbul ilinde askeri hastanelerde çalışan yönetici hemşirelerin stres kaynakları ve başa çıkma yöntemlerinin belirlenmesi, Yüksek Lisans Tezi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Özmutaf, N.M. (2006). Örgütlerde insan kaynakları ve stres: ampirik bir yaklaşım. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi.75-80.
• Öztürk, Y.E. & Kıraç R. (2019). Hemşirelerde iş stresi ile iş doyumunun ilişkisi. Uluslararası Sağlık Bilimleri ve Yönetimi Kongresi (Kongre Kitabı). İstanbul, 556-561.
• Pappas, G., Kiriaze, I.J., Giannakis, P., Falagas, M.E. (2009). Psychosocial consequences of infectious diseases. Clinical Microbiology and Infection, 15(8), 743-747 https://doi.org/10.1111/j.1469-0691.2009.02947.x
• Phillips, J. (2011). Hardiness as a defense against compassion fatigue and burnout. Journal of Emergency Nursing, 37(2), 125. https://doi.org/10.1016/j. jen.20 10.10.012
• Potter P, Divanbeigi J, Berger J, Norris L, Olsen S. (2010). Compassion fatigue and burnout: Prevalence among oncology nurses. Clinical Journal of Oncology Nursing, 14(5), 56-62. https://doi.org/10.1188/10.CJON.E56-E62
• Ray, S. L., Wong, C., White, D., & Heaslip, K. (2013). Compassion satisfaction, compassion fatigue, work life conditions, and burnout among frontline mental health care professionals. Traumatology, 19(4), 255-267. https://doi.org/10.1177/1534765612471144
• Rourke, M. (2007). Compassion fatigue in pediatric palliative care providers. Pediatric Clinics of North America, 58(11), 631-644.
• Ruiz‐Fernández, M. D., Ramos‐Pichardo, J. D., Ibáñez‐Masero, O., Cabrera‐Troya, J., Carmona‐Rega, M. I., & Ortega‐Galán, Á. M. (2020). Compassion fatigue, burnout, compassion satisfaction and perceived stress in healthcare professionals during the COVID‐19 health crisis in Spain. Journal f Clinical Nursing, 29(21-22), 4321-4330. https://doi.org/ 10.1111/jocn. 15469
• Sabo, B. (2011). Reflecting on the concept of compassion fatigue. Online Journal of Issues in Nursing. 16(1). https://doi.org/10.3912/OJIN.Vol16No01Man01
• Sacco, T.L., Ciurzynski S.M., Harvey, M.E, Ingersoll, G.L. (2015). Compassion satisfaction and compassion fatigue among critical care nurses. Critical Care Nurse, 35(4): 32-44 https://doi.org/10.4037/ccn2015392
• Sevin, B. & Günüşen, N.P. (2021). Hemşirelerin psikolojik dayanıklılığının merhamet yorgunluğu, tükenmişlik ve merhamet memnuniyeti üzerine yordayıcı rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 14(4), 379-386. https://doi.org/10.46483/deu hfed.822640
• Shen, X., Zou, X., Zhong, X., Yan, J., & Li, L. (2020). Psychological stress of ICU nurses in the time of COVID-19. Critical Care, 24(1), 200. https://doi.org/ 10.1186/s13054-020-02926-2
• Sinclair, H. & Hamill C. (2007). Does vicarious traumatisation üaffect oncology nurses? European Journal of Oncology Nursing. 11(11), 348–356. https://doi.org/ 10.1016/j.ejon.2007.02.007
• Smith, B.D. (2007). Shifting through trauma: Compassion fatigue and HIV/AIDS. Clinical Social Work Journal. 35(3), 193-198. https://doi.org/10.1007/s10615-007-0096-2
• Sprang, G., Clark, J. J. & Whitt-Woosley, A. (2007). Compassion fatigue, compassion satisfaction, and burnout: factors ımpacting a professional’s quality of life. Journal of Loss and Trauma, 12(3),259–280. https://doi.org/10.1080/15325020701238093
• Tayyib, N. A., Alsolami, F. J. (2020). Measuring the extent of stress and fear among Registered Nurses in KSA during the COVID-19 Outbreak. Journal of Taibah University Medical Sciences, 15(5), 410-416. https:// doi.org/10.1016/j.jtumed.2020.07.012
• Tekir, Ö., Çevik, C., Arık, S., Ceylan, G. (2016). Sağlık çalışanlarının tükenmişlik, iş doyumu düzeyleri ve yaşam doyumunun incelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 18(2), 51-63 https://doi.org/10.24938/kutfd.252677
• Tokmak, C., Kaplan, Ç., Türkmen, F. (2011). İş koşullarının sağlık çalışanlarında yol açtığı stres üzerine Sivas’ta bir araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi. 3(1), 49-68.
• Tuna, R., & Baykal, Ü. (2013). Onkoloji hemşirelerinde iş stresi ve etkileyen faktörler. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 21(2), 92-100.
• Uslan, U.Y. (2016). Public employees job satisfaction, life satisfaction and burnout levels’assessment by some sociademographic factors. Journal of Human Sciences, 13(2), 3354-3372. https://doi.org/10.14687/jhs.v13i 2.3983
• Ünal, S., Karlıdağ, S., Yoloğlu, S. (2001). Hekimlerde tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin yaşam doyumu düzeyleri ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 4,113-118.
• Wentzel D, Brysiewicz P. (2014). The consequence of caring too much: Compassion fatigue and the trauma nurse. Journal of Emergency Nursing, 40(1), 95-97. https://doi.org/10.1016/j.jen.2013.10.009
• Wentzel, D.L., Brysiewicz, P.A. (2018). Survey of compassion satisfaction, burnout and compassion fatigue in nurses practicing in three oncology departments in Durban, South Africa. International Journal of Africa Nursing Sciences, 8, 82-86. https://doi. org/10.1016/j.ijans.2018.03.004
• Winefield, A.H., Jarrett, R. (2001). Occupational stress in university staff. International Journal of Stress Management, 8(4), 285–298. https://doi.org/10.1023 /A:1017513615819
• Wu, S., Singh-Carlson, S., Odell, A., Reynolds, G., & Su, Y. (2016). Compassion fatigue, burnout, and compassion satisfaction among oncology nurses in the united states and canada. Oncology Nursing Forum. 43(4), 161-69). https://doi.org/10.1188/16.ONF.E161-E169
• Xie, W., Chen, L., Feng, F., Okoli, C. T., Tang, P., Zeng, L., Wang, J. (2021). The prevalence of compassion satisfaction and compassion fatigue among nurses: A systematic review and meta-analysis, International Journal of Nursing Studies, 120. https://doi.org/10.10 16/j.ijnurstu.2021.103973
• Yavuzer, Y., Çivilidağ, A. (2014). Sağlık çalışanlarında iş yerinde mobbing ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide depresyonun aracı rolü. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 27, 115-125. https://doi.org/10.5350/DAJPN2014270203
• Yoder, E. A. (2010). Compassion fatigue in nurses. Applied Nursing Research, 23(4), 191-197. https://doi.org/10.1016/j. apnr.2008.09.003
• Young, J. L., Derr, D. M., Cicchillo, V. J., Bressler, S. (2011). Compassion satisfaction, burnout, and secondary traumatic stress in heart and vascular nurses. Critical Care Nursing Quarterly, 34(3), 227-234. https://doi.org/10.1097/CNQ.0b013e31821c67d5
• Yumuşak, S. (2007). İş görende iş stresini etkileyen faktörlerin incelenmesine yönelik araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 100- 112.
• Zhang, Y. Y., Zhang, C., Han, X. R., Li, W., & Wang, Y. L. (2018). Determinants of compassion satisfaction, compassion fatigue and burn out in nursing: A correlative meta-analysis. Medicine, 97(26). https://doi. org/10. 1097/MD.0000000000011086