Çarlık Rusya’sında Arnavutluk ve Arnavutlar Üzerine Yapılmış Çalışmalara Genel Bir Bakış

Yıl 2024, , 69 - 87, 31.01.2024

Muvaffak Duranlı

https://doi.org/10.47139/balted.1394470

Öz

Rusya’da Balkan araştırmaları, Slavistik araştırmala-rının bir alt dalı olarak görülmüş, diğer bilim dallarına göre daha geç dönemde gelişmeye başlamıştır. Rusya için Balkan araştırmalarının ana yönelimi, Balkan Yarımadası’nı yurt edinmiş olan Slav halkları ile iletişim kurmak, onlara kendilerine gerektiğinde sahip çıkacak güçlü bir devletin olduğuna inandırmak şeklinde gelişmiştir. Özellikle XIX. yüzyılda Rusya’da hızla gelişen Panslavist hareket de bu yönelimden, politika-dan beslenmiştir. Bu politika çerçevesinde ilk olarak ortak kökene sahip olduğu halkları inceleyen Çarlık Rusya’sı bir süre sonra Slav halkları ile aynı coğrafyayı paylaşan, fakat Slav kökenli olmayan halkları da araştır-manın gerekliliğini görmüştür. Bu halklar arasında ilk sırada Arnavutlar ve Yunanlılar yer almaktadır. Bu halkların ileride Rusya’nın yönlendirilebileceği politi-kalarda Slav halklarının yanında yer alması, Rusya’nın bölgedeki politikası için büyük önem taşıyordu. Bu tür politikaların gerçekleştirilmesi için adı geçen halkların çok yönlü tanınması gerekiyordu. Rusya ile aynı dini yapıdaki Yunanlılara yönelik çalışmalar daha eski tarihlere dayanıyordu, Arnavutlarla ilgili çalışmaların ise 1850’li yıllardan itibaren başladığı görülmektedir. İlk başlarda bireysel girişimlerle gerçek-leştirilen bu çalış-malar Sovyet Rusya döneminde kurumlar bünyesinde gerçekleştirildiği görülmektedir. Makalede Arnavutlarla ilgili olarak Çarlık Rusya’sı döneminde yapılan tarih, inanç ve dille ilgili çalışmalar ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Balkan, Arnavutluk, Rusya, inanç, kültür

Teşekkür

Böyle bir derginin yayınlanmasında emeği geçen arkadaşlara teşekkür ederim

General Overview of Studies of Albania and Albanians in Tsarist Russia

Öz

In Russia, Balkan studies was considered a subfield of Slavic studies and began to develop later than other branches of science. For Russia, the main focus of Balkan studies was to communicate with the Slavic peoples who made the Balkan Peninsula their homeland, and to make them believe that there was a strong state that would protect them if necessary. Especially in the 19th century. The Pan-Slavist movement, which developed rapidly in Russia in the 19th century, was also fueled by this orientation and politics. As part of this policy, Tsarist Russia first explored the peoples with whom it had a common origin, after some time saw the need to study peoples who shared the same geography with the Slavic peoples, but did not have Slavic origins. Among these people, Albanians and Greeks come first. It was of great importance for Russia's policy in the region that these peoples sided with the Slavic peoples in the policies that Russia could direct in the future. To implement such a policy, these people had to be recognized in many ways. Studies of the Greeks, who have the same religious structure as Russia, date back to earlier times, while studies of the Albanians seem to have begun in the 1850s. These studies, which were initially conducted on an individual initiative, appear to have been conducted within institutions during the period of Soviet Russia. This article will discuss historical, religious and linguistic studies of Albanians during Tsarist Russia.

Anahtar Kelimeler

Balkan, Albania, Russia, faith, culture

Kaynakça

• Arş, G. L. (2014). Nekotorıe Voprosı İstorii Albanii v Trudah Dorevolyutsionnıh Russkih Slavistov. Nezavisimost Albanii v Obşçebalkanskom Kontekste. K 100-Letiyu Obrazovaniya Albanskogo Gosudarstva, kitabı içinde Moskova, 23-28.
• Çernışevskiy, N. G. (1954). Polnoe Sobranie Soçineniy, içinde Moskova, 130-134.
• Efron, İ. A., Brokgauz, F., (1890). Arnavutlar. Entsiklopediçeskiy Slovar Brokgauza i Efrona, I. Cilt, 359-363.
• Frolova, M. M. (2014). Materialı O Puteşestvii Russkogo Konsula M. A. Hitrovo Po Ohridskomu Kaymakamlıku Letom 1864 g. Nezavisimost Albanii v Obşçebalkanskom Kontekste. K 100-Letiyu Obrazovaniya Albanskogo Gosudarstva, içinde, Moskova, 288-328.
• Frolova, M. M. (2015). M. A. Hitrovo-Pervıy Russkiy Konsul v Makedonii (1860-1864). Slavyanskiy Almanah, içinde, S. 3-4, 38-56.
• Gilferding, A. F. (1855). Pisma Po İstorii Bolgar i Serbov. Moskova.
• Gilferding, A. F. (1868). İstoriya Serbov i Bolgar. S. Peterburg.
• Gusev, N. S. (2022). Srednevekovıe Pamyatniki Arhitekturı v Makedonii v Opisaniyah Russkih Puteşestvennikov (Seredina XIX-Naçalo XX vv.). Vestnik Slavyanskih Kultur, içinde, S. 65, 26-43.
• Jugra, A. V. (2014). İz İstorii Albanovedeniya v Rossii. Acta Linguistica Petropolitana. Trudı İnstituta Lingvistiçeskih İssledovaniy, içinde S. 1, 555-587.
• Karlova, M. (1870a). Turetskaya Provintsiya i Ee Selskaya i Gorodskaya Jizn, Puteşestvie po Makedonii i Albanii. Vestnik Evropı, c. III, S. 6, 721-753.
• Karlova, M. (1870b). Turetskaya Provintsiya i Ee Selskaya i Gorodskaya Jizn, Puteşestvie po Makedonii i Albanii. Vestnik Evropı, içinde, c. III, S. 7, 150-190.
• Lamanskiy, V. İ. (1859). O Slavyanah v Maloy Azii, v Afrike i v İspanii, S. Peterburg.
• Lapteva, L. P. (2014a). Vladimir İvanoviç Lamanskiy (1833-1914) (K Stoletney Konçine Znamenitogo Slavista). Slavyanskiy mir v tertem tısyaçeletii, içinde 47-59.
• Lapteva, L.P. (2014b). V. V. Makuşev-Pervıy Russkiy İssledovatel İstorii Albanii. Nezavisimost Albanii v Obşçebalkanskom Kontekste. K 100-Letiyu Obrazovaniya Albanskogo Gosudarstva, içinde Moskova, 6-22.
• Levşina, J. L. (2012). Puteşestvie A. F. Gilferdinga 1868 Goda i Slavyanskie Ego ‘Makedonskoy’ Kollektsii (İtogi i Perspektivı İzuçeniya). Arheografski Prilozi, içinde, 77-107.
• Makuşev, V. V. (1871). İstoriçeskie Razıskaniya v Albanii v Srednie Veka. Varşova.
• Melçakova, K. V. (2015). Bosniya i Gertsegovina v Obşçestvenno-Politiçeskoy Jizni Rossii v 1850-1870 gg., Moskova.
• Osvyanıy, N. R. (1911). Albaniya. Voennaya Entsiklopediya, içinde Peterburg, c. 1, 236-239.
• Pogodin, A. L. (1910). Albanskiy Vopros. Vestnik Evropı, S. 4, (s. 341-354).
• Popovkin, A. A. (2013). Slavyanskie Blagotvoritelnıe Obşçestva v Moskve i Sankt-Peterburge (1858-1921gg.). Voronej.
• Rovinskiy, P. A. (1897). Çernogoriya v Ee Proşlom i Nastoyaşçem, S. Peterburg, c. 1.
• Şemyakin, A. L. (2004). Mir Detstva Serbov v Putevıh Zapiskah P. A. Rovinskogo. Slavyanskiy Almanah, 72-93.
• Şkundin, G. D. (2007). Razdelyay i Vlastuy! Vopros o Separatnom Mire s Bolgariey v Politike Derjav Antantı (Oktyabrya 1915-Mart 1916 g.), Moskova.
• Valiyev, M. (2018). Russkiy Pisatel, Slavist i İstorik Literaturı Vasiliy Nikolayeviç Korablev (1873-1936). Pravo na İmya. Biografika 20 Veka,, Pyatnadtsatıe Çteniya Pamyati Veniamina İofe, içinde, S. Peterburg, 82-95.
• Yastrebov, İ. S. (1904). Stara Serbiya i Albaniya. Ptevıe Zapiski. Spomenik Srpske Kralevske Akademije,içinde, Beograd, 1-267.