Çanakkale Halk Bahçesi’nin Herkes için Tasarım İlkeleri Açısından İrdelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 3, 720 - 732, 15.12.2021

Alper Sağlık , Sena Demir , Rozerin Çelik , Orazgeldi Durdymyradov , Mehmet İlkan Bayrak

https://doi.org/10.24011/barofd.935509

Cited By: 2

Öz

Kentsel mekânlar kullanıcının gün içinde rekreasyonel faaliyetlerini gerçekleştirdikleri mekânlardır. Bu mekânlardan kentsel parklar barındırdıkları açık yeşil alan ve donatı elemanları ile bireyleri fiziksel ve psikolojik açıdan olumlu etkilemektedir. Fakat her kullanıcı aynı niteliklere sahip değildir. Kent içinde oldukça öneme sahip olan kent parklarının tasarımında dezavantajlı kullanıcılar da göz önüne alınmalıdır. Bu çalışma kapsamında kentsel dış mekânlarda herkes için tasarım örnekleri incelenmiş ve Çanakkale’deki kent parklarından Halk Bahçesi’nin durum tespiti yapılıp eksiklikleri saptanmıştır. Çalışma sonucunda, kentsel dış mekânların tüm kullanıcılar tarafından işlevsel kullanımı Evrensel Tasarım Merkezi’nin ortaya koyduğu 7 ilke doğrultusunda irdelenmiş, konu dâhilinde literatürde saptanan eksikliklere ışık tutacağı düşünülmüştür. Bu bağlamda Çanakkale Halk Bahçesi’ne yönelik herkes için tasarım önerileri geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Herkes için Tasarım, Kent Park, Tasarım

Investigation of Çanakkale Public Garden In Terms of Design Principles For Everyone

Öz

Urban spaces are the places where the user performs their recreational activities during the day. Urban parks, which are among these places, affect individuals physically and psychologically with their open green areas and equipment elements. But not every user has the same qualifications. Disadvantaged users should also be considered in the design of urban parks, which are of great importance in the city. Within the scope of this study, design examples for everyone in urban outdoor spaces were examined and the situation of the Public Garden, one of the urban parks in Çanakkale, was determined and its deficiencies were determined. As a result of the study, the functional use of urban outdoor spaces by all users was examined in line with the 7 principles put forward by the Universal Design Center, and it was thought that it would shed light on the deficiencies identified in the literature. In this context, design suggestions have been developed for the Çanakkale Public Garden for everyone.

Anahtar Kelimeler

Design for everyone, urban park, design

Kaynakça

• Çelik, Ö. (2013). Mekânsal Planlama ve Tasarım Sürecinde “Engellilik.” Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlaması Anabilim Dalı, İstanbul, 5-53 s.
• Çenet, S. (2013). Tarihi Kent Merkezinin Herkes İçin Tasarım İlkeleri Açısından İncelenmesi; Edirne Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, İstanbul, 3-28 s.
• Çetin, G. (2003). Üsküdar İlçesi’ndeki Çocuk Oyun Alanlarının Yeterlilik ve Kalite Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Şehir ve Bölge Planlaması Anabilim Dalı, İstanbul, 2-16 s.
• Demirci, A. (2020). Erişilebilirliğe Yönelik Engelsiz Yaşam Merkezi Tasarım Yaklaşımları: Etimesgut Belediyesi Engelsiz Yaşam Merkezi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı, Ankara, 24-89 s.
• Erduran, F., Kabaş S. (2010). Parklarda Ekolojik Koşullarla Dengeli, İşlevsel ve Estetik Bitkilendirme İlkelerinin Çanakkale Halk Bahçesi Örneğinde İrdelenmesi. ÇEV-KOR, 190-199.
• Erduran, F. Akdeniz, F., Çayamaz, R. (2018). Evrensel Erişilebilir Çocuk Parkı Tasarımı: Çanakkale Kepez Örneği. Uluslararası Peyzaj Mimarlığı Araştırmaları Dergisi, 2(2): 08-14. Online ISSN: 2602-4322.
• Hatipoğlu, M.K. (2017). Ankara – Çayyolu – Ahmet Taner Kışlalı Mahallesi’nin Evrensel Tasarım İlkeleri Bağlamında İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Ankara, 88-138 s.
• Kuter, N., Çakmak, M. (2017). Kamusal Dış Mekânlarda Engelliler İçin Tasarım: Ankara, Seğmenler Parkı Örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 3(2) 93-110.
• Sağlık, A., Alkan, Y., Kelkit, A., Çavuşoğlu, G., Sağlık E. (2016). Peyzaj Mimarlığında Fonksiyonel Mekan Çözümlemesine Yönelik Bir Tasarım Çalışması. Uluslararası Hakemli Tasarım ve Mimarlık Dergisi. 09- Sonabhar Kış Dönemi: 97-110. Online ISSN: 2148-4880
• Sağlık, A., Baytan, N., Bayrak, M.İ., Temiz, M., Kelkit, A. (2020). Çanakkale Halk Bahçesi’ndeki Aydınlatma Donatılarının Enerji Verimliliği Açısından Optimizasyonu. Kent Kültürü ve Yönetimi Dergisi. 13(4): 599-608. Online ISSN: 2146-9229.
• Ergenoğlu, A. (2013). Mimarlıkta Kapsayıcılık: ‘Herkes İçin Tasarım’. Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Ders Notu, İstanbul, 24-35 s.
• İmren, Ö., Kiper, T. (2020). İstanbul Çırpıcı Kent Parkı’nın Engelli Kullanımı Açısından Değerlendirilmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(3): 2062-2075. Online ISSN: 2146-0574.
• URL-1 (2015). https://www.plantdergisi.com/doc-dr-gul-en-aytac/kent-parklari-4.html, Plant Peyzaj ve Süs Bitkiciliği Dergisi, (13.04.2021).
• URL-2 (2021). https://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87anakkale, (20.03.2021).
• URL-3 (2020). https://www.lafsozluk.com/2012/01/canakkale-ilinin-turkiye-haritasindaki.html, (20.03.2021).
• URL-4 (2008). https://www.canakkaleili.com/canakkale-halk-bahcesi.html, Çanakkale Merkezi Değerleri Sempozyumu, (20.03.2021).
• URL-5 (2012). https://www.comuhaber.com/2012/06/08/canakkale-kent-tarihi-ve-halk-bahcesi/, Çomü Haber, (20.03.2021).
• URL-6 (2018). https://www.canakkale.bel.tr/file/262/V2rfPumlsDOqxoebfW3ANpKABTVToW_k.pdf, Çanakkale Belediyesi, Halk Bahçesi Yenileme Yapım İşi, (20.03.2021).
• Ünal, M. (2009). Çocuk Gelişiminde Oyun Alanlarının Yeri ve Önemi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2): 95-109. Online ISSN: 1300–2899.