Kütük Çapı ve Kütük Yüksekliği ile Göğüs Çapı İlişkisi: Kastamonu- Göynük Örneği

Yıl 2021, Cilt: 23 Sayı: 3, 1004 - 1012, 15.12.2021

Birsen Durkaya , Cihan Dağlı

https://doi.org/10.24011/barofd.982110

Öz

Ormancılık faaliyetleri sırasında usulsüz kesimler önemli orman suçları arasında değerlendirilmektedir. Bu kesimlerle alandan uzaklaştırılmış olan orman ağaçlarının hacimlerinin belirlenmesi gerekmektedir, ancak göğüs yüksekliğindeki çap (d1,30) bilinmediği için hesaplamada bazı güçlükler ve hatalar oluşmaktadır. Bu çalışmada çeşitli kütük çapları (dk) ve kütük çapı(dk) ve kütü boyları (hk) kullanılarak göğüs yüksekliğindeki çapın(d1,30) belirlenmesi amaçlanmıştır. Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü, Bozkurt Orman İşletme Müdürlüğü, Göynük Orman İşletme Şefliği’ndeki kayın (Fagus orientalis Lipsky.) ağaç türü için farklı kütük yüksekliklerinden (0,10, 0,30 ve 0,60 m) ölçülen çaplardan, göğüs yüksekliği çapının (d1,30) tahmini, bunun yanında kütük çapları ve kütük yüksekliklerinden hareketle d1,30 çapının tahmin edilmesi için ölçümler yapılmıştır. Kayın için, tek ve çift girişli regresyon modelleri denenmiştir. Denenen modeller arasından, belirtme katsayısı (R2), standart hata (Syx), F, ortalama sapma (OS), mutlak ortalama sapma (OMS|), ortalama mutlak hata (OMH) ve toplam hata TH (%) değerlerine göre, en uygun model seçilmiştir. Çalışma sonucunda hem tek girişli hem de çift girişli denklem olarak logaritmik olan denklem uygun model olarak belirlenmiştir. Seçilen bu modellere göre, tek girişli ve çift girişli göğüs çapı tabloları düzenlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kütük çapı, kütük boyu, göğüs çapı

Relation of Log Diameter and Log Height to Breast Diameter: The Case of Kastamonu- Göynük

Öz

During forestry activities, illegal cuttings are considered among the important forest crimes. It is necessary to determine the volumes of forest trees that have been removed from the area with these cuts, but since the diameter at breast height is not known, some difficulties and errors occur in the calculation. In this study, it was aimed to determine the diameter at breast height by using various stump diameters and stump diameter-stump lengths.Beech trees were measured to estimate their breast-height diameters (d1,30) based on stump diameters and stump diameter-stump height in Bozkurt Forest Enterprise, Göynük Management Unit. For each tree species, single (five candidate equations were tested).and duble-entry regression equation(eight candidate equations were tested.) were fitted. Among these regression models, the most suitable model was determinated according to coefficient of determination (R2), standard error (Syx) and F numbers, mean deviation (OS), absolute mean deviation (OMS), mean absolute error (OMH) and total error (TH (%)). As a result of the study, the logarithmic equation for both single-input and double-entry equations was determined as the appropriate model. Using the models, single entry and double entry tables were constructed.

Anahtar Kelimeler

Stump diameter, stump height, diameter at breast height

Kaynakça

• Alemdağ, İ. Ş. (1962). Türkiye’deki Kızılçam Ormanlarının Gelişimi Hasılatı ve Amenajman Esasları Üzerine Araştırmalar. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Teknik Bülten No:11, 160s.
• Bylin, C. V. (1982). Estimating dbh from stump diameter for 15 southern species. Res. Note 50-286. New Orleans, LA: U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Southern Forest Experiment Station:3
• Corral-Rivas, J.J., Barrio-Anta, M., Aguirre-Calderón, O. A., Diéguez-Aranda, U., (2007). Use of stump diameter to estimate diameter at breast height and tree volume for major pine species in El Salto, Durango (Mexico). Forestry, 80(1), 29-40.
• Demaerschalk J.P., Omule, S. A. Y. (1982). Estimating Breast Height Diameter from Stump Measurements in British Columbia, Forest Chronicle, 58(3), 143-145.
• Durkaya A, Durkaya, B., Ulu Say, Ş. (2016). Below-and above ground biomass distribution of young Scots pines from plantations and natural stands. Bosque 37(3), 509-518, 2016 DOI: 10.4067/S0717-92002016000300008.
• Durkaya, A., Durkaya, B., Ünsal, A. (2009). Predicting the above-ground biomass of calabrian pine (Pinus brutia Ten.) stands in Turkey. African Journal of Biotechnology Vol 8(11), pp. 2483-2488 ISSN 1684-5315 © 2009 Academic Journals.
• Durkaya, B., Durkaya, A. (2011). Zonguldak-Ulus Orman İşletme Müdürlüğü göknar, kayın ve karaçam ağaç türleri için kütük çapı ve boyu ile göğüs çapı ilişkisi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 11(1): 9-17.
• Durkaya, B., Durkaya, A., Yagcı, H. (2019). Biomass equations in natural black pines. Fresenius Environmental Bulletin. 28(2A/2019), 1132-1139.
• Ercanlı, İ., Günlü, A., Başkent, E.Z. (2015). Mixed effect models for predicting breast height diameter from stump diameter of Oriental beech in Göldağ. Scientia Agricola, 72(3), 245-251.
• Giray, N. (1982). Ağaçlarda kütük çapı, orta çap, göğüs çapı ilişkisi. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 28, 69-79. (in Turkish)
• Heiligmann, R., Golitz, M., Dale, M. (1984). Predicting board-foot tree volume from stump diameter for eight Hardwood Species in Ohıo. The Ohio Academy of Science, 84(5), 259-263.
• Johnson, D. S., Weigel, D. R. (1990). Models for Estimating DBH from Stump Diameter for Southern Indiana Oaks, Northern Journal of Applied Forestry. 7(2), 79-81.
• Kalıpsız, A. (1993). Dendrometri. İÜ Yayın No:3793, Fakülte Yayın No:426, ISBN 975-404-358-2, 407s. İstanbul.
• Milios, E., Kitikidou, K. G., Dalakouras, V., Pipinis, E. (2016). Diameter at breast height estimated from stumps in Quercus frainetto in the region of Evros in Northeastern Greece. Cerne, 22(3): 337-344.
• OGM (2015). Orman Varlığımız. http://web.ogm.gov.tr/ekutuphane/Yayinlar / https://web.ogm.gov.tr/ekutuphane/Yayinlar/T%C3%BCrkiye%20Orman%20Varl%C4%B1%C4%9F%C4%B1-2016-2017.pdf
• Özçelik, R., Brooks, J. R., Diamantopoulou, M. J., Wiant Jr, H. V. (2010). Estimating breast height diameter and volume from stump diameter for three economically important species in Turkey. Scandinavian Journal of Forest Research, 25(1), 32-45.
• Özçelik, R. (2005). Mut Orman İşletmesinde Karaçam, Sedir ve Kızılçam Ağaç Türleri İçin Dip Çap-Göğüs Çapı İlişkileri. SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9-3, 83-91.
• Özdemir, E., Şahin, A., Özdemir, G. A. (2020). Kuzey Marmara Yöresi sapsız meşe (Quercus petraea (Matt.) Liebl) meşcereleri için kütük çapı-göğüs çapı ilişkisinin belirlenmesi. Türkiye Ormancılık Dergisi, 21(1), 25-34.
• Özer, E. (1981). Sarıçamlarda kütük çapından yararlanarak göğüs çapının bulunması. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 53(27), 20-23.
• Reed, D. D., Green, E. J. (1984). Compatible stem taper and volume ratio equations. Forest Science, 30(4), 977-990.
• Sağlam, F., Sakıcı, O.E., Seki, M. (2016). The relationships between stump diameter and diameter at breast height for Chestnut (Castanea sativa Mill.) stands in Kastamonu coastal region, International Forestry Symposium, (7-10 December 2016), 514-520, Kastamonu, Turkey.
• Sakıcı, O. E., Yavuz, H. (2016). The relationship between diameter at stump height and diameter at breast height in Red pine-Black pine mixed stands. In Scientific Research Symposium in Turkish World (pp. 29-31).
• Sakıcı, O.E., Özdemir, G. (2017). Stump diameter and diameter at breast height relationships for oriental beech and Kazdağı fir at mixed stands in Karabük. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(2), 298-306.
• Şahin, A., Kahriman, A., Göktürk, A. (2019). Estimating diameter at breast height (DBH) from diameter at stump height (DST) in triple mixed stands in the region of Artvin in Turkey. Forestist, 69(1), 61-67.
• Uğurlu, S., Özer, E. (1977). Kızılçamlarda kütük çapından yararlanarak göğüs çapının hesaplanması. Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 23(1), 71-77.
• Wharton, E. H. (1984). Predicting diameter at breast height from stump diameters for Northeastern tree species. USDA Forest Service Research Note NE-322, Northeastern Forest Experiment Station.
• Wiant, H. U. Jr., Williams, T. B. (1987). Lower Bole Diameter and Wolume of Appalachian Hardwoods, Northern Journal of Applied Forestry, 4(212).
• Yavuz, H. (1996). Taşköprü Orman İşletmesinde Sarıçam ve Karaçam Ağaç Türlerimize İlişkin Dip Çap-Göğüs Çapı-Orta Çap İlişkileri ile Kabuk Hacminin Hesaplanması. KTÜ Orman Fakültesi Bahar Seminerleri, Seminer No: 2, 67-75.
• Yavuz, H. (2000). Dişbudak Ağaç Türü için Dip Kütük Çapı ile Göğüs Çapı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi, KTÜ Orman Fakültesi Güz Seminerleri, Seminer No:7.