Ülkemizin ekolojik ve ekonomik açıdan önemli ağaç türlerinden birisi Kızılçam (Pinus brutia Ten.)’dır. Bu nedenle türün sürdürülebilir yönetimi ve planlaması için hasılat ve büyüme modellerine ihtiyaç vardır. Hasılat ve büyüme modellerinin en önemli bileşenlerinden birisi de ağaç hacim tahminleridir. Ülkemizde ağaç hacim tahminleri genellikle tek girişli hacim tabloları kullanılarak yapılmaktadır. Ancak söz konusu hacim tabloları kullanılarak, güvenilir ve doğru hacim tahminleri yapılması oldukça güçtür. Günümüzde ağaç hacim tahminleri için en doğru yaklaşım tarzlarından birinin uyumlu gövde çapı ve gövde hacim denklemleri olduğu ifade edilmektedir. Bu çalışmada, Antalya-Gebiz yöresi doğal kızılçam meşcereleri için uyumlu gövde hacmi ve gövde çapı denklemleri geliştirilmiştir. Bu amaçla, Max ve Burkhart (1976), Parresol vd. (1987), Clark vd. (1991) ve Jiang vd. (2005) tarafından geliştirilen parçalı gövde çapı modelleri seçilmiştir. Seçilen modeller, gövde çapı ve gövde hacim tahminleri açısından tüm ağaç ve gövdenin farklı bölümleri için karşılaştırılmıştır. Geliştirilen tüm modeller gerek gövde çapı gerekse gövde hacim tahminlerinde başarılı sonuçlar üretmiştir. Test edilen tüm modeller, gövde çapı tahminlerindeki varyasyonun %94’ünden; gövde hacim tahminlerindeki varyasyonun ise %95’inden daha fazlasını açıklamıştır. Gövde çapı tahminlerindeki hatalar 2,8 cm’den, gövde hacim tahminlerindeki hatalar ise 0,02 m3’ten daha az bulunmuştur. En başarılı tahminler Clark vd. (1991) tarafından geliştirilen gövde çapı modeli ile elde edilmiştir. Ayrıca çalışma kapsamında geliştirilen modeller, yöresel tek girişli hacim tablosu değerleri ile de karşılaştırılmıştır. Test edilen dört gövde hacim modeli de yöresel tek girişli hacim tablosundan daha iyi sonuçlar ortaya koymuştur.
Brutian pine (Pinus brutia Ten.) is one of the most important tree species ecologically and economically. Reliable and accurate growth and yield models are needed for sustainable forest management and planning of this species. One of the most important components of the growth and yield models is tree stem volume estimates. Usually, tree volume estimations are still made with single-entry volume tables in Turkey. However, these local volume tables are insufficient for reliable and accurate volume estimation. It is stated that one of the most correct approaches to meet the deficiency in this subject is the use of compatible stem diameter and stem volume equations. In this study, compatible stem diameter and volume equations were developed for Brutian pine trees in Antalya-Gebiz region. For this purpose, parameter estimates were made for the stem diameter and stem volume equations that have been developed by Max and Burkhart (1976), Parresol et al. (1987), Clark et al. (1991), and Jiang et al. (2005). All developed models yielded successful results in both stem diameter and stem volume estimations. The errors in the diameter and volume estimations were found to be less than 2.8 cm and less than 0.02 m3, respectively. In addition, diameter and volume estimates were made at 10 distinct parts of the stem to determine the accuracy and reliability of the models developed. Additionally, the stem volume predictions obtained from proposed models in this study were compared with the volume estimates obtained with the regional volume table, and it was seen that proposed models gave better results than the local volume table. Among the four stem diameter and stem volume models developed, the most successful results were obtained with the model developed by Clark et al. (1991). In addition, the developed models were also compared with the results of local volume table. Tested models produced better results than the local volume table.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Orman Endüstri Mühendisliği |
Bölüm | Research Articles |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 15 Ağustos 2022 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 Cilt: 24 Sayı: 2 |
Bartin Orman Fakultesi Dergisi Editorship,
Bartin University, Faculty of Forestry, Dean Floor No:106, Agdaci District, 74100 Bartin-Turkey.
Tel: +90 (378) 223 5094, Fax: +90 (378) 223 5062,
E-mail: bofdergi@gmail.com