Kredi Garanti Fonu Teminatlı Kredilerin Muhasebeleştirilmesi ve KGF Teminatlarının Bankalara Faydaları

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 17, 13 - 38, 01.07.2018

Neşe Çoban Çelikdemir , Mustafa Tevfik Kartal

Öz

Bankalardan finansman
sağlamada özellikle Küçük ve Orta Boyutlu İşletmeler önemli derecede teminat
sorunları ile karşı karşıya kalmaktadır. KOBİ’ler başta olmak üzere şirketlerin
karşılaştığı teminat sorununun çözümü için önemli araçlardan biri Kredi Garanti
Fonu’dur. Fon’un kefalet hacmi son dönemde 250 milyar TL’ye çıkarılmıştır. 30.11.2017
tarihi itibari ile Kredi Garanti Fonu 364.025 işletmeye toplam 199,5 milyar TL tutarında
kefalet sağlamıştır. Bu kefaletlere istinaden bankalar tarafından işletmelere
toplam 220,8 milyar TL kredi kullandırılmıştır. Söz konusu kredi ve kefalet hacminin
büyüklüğü nedeni ile bankalarda Kredi Garanti Fonu teminatlı kredilerin
muhasebeleştirilmesine yönelik olarak bu çalışma hazırlanmıştır.

Bu
çalışma ile Kredi Garanti Fonu teminatlı kredilerin örneklerle incelenerek
literatüre katkı yapılması amaçlanmıştır. Ayrıca bazı bankaların Tekdüzen Hesap
Planındaki farklı hesapları Kredi Garanti Fonu kefaletlerinin muhasebeleştirilmesinde
kullandıkları belirlenmiştir. Tekdüzen Hesap Planına uyum açısından bankaların Kredi
Garanti Fonu kefaletlerini nazım hesaplarda muhasebeleştirmesi gerekmektedir. Diğer
taraftan bankalar Kredi Garanti Fonu teminatlı kredi kullandırarak karşılık ve sermaye
yeterliliği hesaplamalarında önemli ölçüde fayda sağlamaktadırlar. Türkiye’de
bankalarda Kredi Garanti Fonu teminatlı kredilerin muhasebeleştirilmesi ile
ilgili çalışma bulunmadığından yapılan çalışma bu yönüyle öncü bir çalışma olma
özelliği taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bankacılık, Krediler, Kredi Garanti Fonu (KGF), Muhasebe

Kaynakça

• ALPTEKİN, Erdem, (2009), “Küresel Krizin Türkiye Ekonomisi ile Sanayisine Yansımaları ve Dipten En Az Zararla Çıkış Yolları”, http://www.izmir.org.tr/portals/0/iztogenel/dokumanlar/kuresel_krizin_turkiye_ekonomisi_ile_sanayisine_yansimalari_e_alptekin_26.04.2012%2019-31-42.pdf , Erişim Tarihi: 21.08.2017.
• Ajanspress, (2017), “KGF Önümüzdeki Dönemde Güçlü Şekilde Kullanılacak”, http://gold.ajanspress.com.tr/linkpress/bUFfngKtkOXXBz3-XFjXDQ2/?v=2&s=14583&b=0&isH=1&lang=tr , Erişim Tarihi: 16.08.2017.
• BAYAR, Yılmaz, (2012), “Girişimcilik Finansmanında Risk Sermayesi ve Melek Finansmanı”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 7(2), s. 133-144.
• BDDK, (2006), “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”, 01.11.2006 tarih ve 26333 sayılı Resmi Gazete.
• BDDK, (2015a), “Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi Ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, 14.02.2015 tarih ve 29267 sayılı Resmi Gazete.
• BDDK, (2015b), “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik”, 23.10.2015 tarih ve 29511 sayılı Resmi Gazete.
• BDDK, (2017a), “Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri Eylül 2017”, https://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Raporlar/TBSGG/16430tbs_temel_gostergeler_doc_turkce.pdf, Erişim tarihi: 24.12.2017.
• BDDK, (2017b), “Tekdüzen Hesap Planı ve İzahnamesi Hakkında Tebliğ”, 20.09.2007 tarih ve 30186 sayılı Resmi Gazete.
• BK, (2005), 5411 sayılı Bankacılık Kanunu, 01.11.2005 tarih ve 25983 sayılı Resmi Gazete.
• BKK, (1993), 93/4496 sayılı BKK, 14.07.1993 tarih ve 21637 sayılı Resmi Gazete.
• BKK, (2009), 2009/15197 sayılı BKK, 15.07.2009 tarih ve 27289 sayılı Resmi Gazete.
• BKK, (2015a), 2015/7331 sayılı BKK, 28.02.2015 tarih ve 29281 sayılı Resmi Gazete.
• BKK, (2015b), 2015/7715 sayılı BKK, 24.06.2015 tarih ve 29396 sayılı Resmi Gazete.
• BKK, (2015c), 2015/8310 sayılı BKK, 18.12.2015 tarih ve 29566 sayılı Resmi Gazete.
• BKK, (2016), 2016/9538 sayılı BKK, 22.11.2016 tarih ve 29896 sayılı Resmi Gazete.
• BKK, (2017), 2017/9969 sayılı BKK, 10.03.2017 tarih ve 30003 sayılı Resmi Gazete.
• Basel II ve KOBİ'ler Çalışma Grubu, (2006), "Basel II’nin KOBİ’lere Etkileri”, Bankacılar Dergisi, (58), s. 3-62.
• BBC, (2017), “Ekonomiye Destek Planı Açıklandı”, http://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-38248557, Erişim Tarihi: 25.08.2017.
• BEKÇİ, İsmail & USUL, Hayrettin, (2001), “Göller Bölgesindeki Küçük ve Orta Boy İşletmelerin Finansal Sorunları ve Çözüm Yolları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), s. 111-125.
• BÜYÜKASLAN, Adem & TİRYAKİOĞLU, Murad, (2016), “Girişimci Devlet, Yenilikçi Finansman: Türkiye İçin Bir Politika Arayışı”, Journal of Business Research Türk, 8(1), s. 592-618.
• Damga Vergisi Kanunu, (1964), 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu, 11.07.1964 tarih ve 11751 sayılı sayılı Resmi Gazete.
• DEĞİRMENCİ, Gamze, (2011), “Türkiye ve Dünya’daki Kredi Garanti Sistemleri, Türkiye’deki KGF A.Ş.’nin Kefalet Hacminin ve İşlerliğinin Arttırılabilmesi İçin Yapılabilecekler”, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• DURAMAZ, Selim, (2017), “Banka Kaynaklarının KOBİ'lere Ayrıcalıklı Sunumu: Kredi Garanti Fonu ve Farklı Ülke Uygulamaları”, Mali Çözüm Dergisi, (140), s. 13-29.
• Emir, Murat, (2011), “Finans Kaynakları ve Samsun’daki KOBİ’lerin Durumu”, Samsun Sempozyumu, https://www.researchgate.net/publication/274194691_Finans_Kaynaklari_ve_Samsun%27daki_KOBI%27lerin_Durumu, Erişim Tarihi: 22.08.2017
• GÖK, Remzi & UÇAR, Mustafa, (2013), “Diyarbakır’da Faaliyet Gösteren KOBİ’lerin Finansman Sorunu Çözümünde Kredi Garanti Fonu”, Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi, 32 (1), s. 117-146.
• Harçlar Kanunu, (1964), 492 sayılı Harçlar Kanunu, 17.07.1964 tarih ve 11756 sayılı Resmi Gazete.
• Katma Değer Vergisi Kanunu, (1984), 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu, 02.11.1984 tarih ve 18563 sayılı Resmi Gazete.
• KGF, (2017a), “Kredi Kefalet ve Kullandırım Hacmi”, http://www.kgf.com.tr/index.php/tr, Erişim Tarihi: 24.12.2017.
• KGF, (2017b), “100 Soruda KGF”, http://www.ymm.net/pdf/kgf100soru.pdf, Erişim Tarihi: 26.08.2017.
• KGF, (2017c), “Ortaklık Yapısı”, http://www.kgf.com.tr/index.php/tr/hakkimizda/ortaklik-yapisi, Erişim Tarihi: 26.08.2017.
• KGF, (2017d), “Şubeler”, http://www.kgf.com.tr/index.php/tr/bize-ulasin/subeler, Erişim Tarihi: 26.08.2017.
• KGF, (2017e), “KGF Özkaynakları”, http://www.kgf.com.tr/index.php/tr/urunlerimiz/banka-kredileri/kobi-destekleri/yurtdisi-fon-destekleri-2, Erişim Tarihi: 27.08.2017.
• KGF, (2017f), “KGF Hazine Müsteşarlığı Fonu”, http://www.kgf.com.tr/index.php/tr/urunlerimiz/banka-kredileri/kobi-destekleri/hazine-mustesarligi-fonu, Erişim Tarihi: 27.08.2017.
• KGF, (2017g), “Rakamlarla KGF”, http://www.kgf.com.tr/index.php/tr/bilgi-merkezi/rakamlarla-kgf, Erişim Tarihi: 24.12.2017.
• Kurumlar Vergisi Kanunu, (2006), 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, 21.06.2006 tarih ve 26205 sayılı Resmi Gazete.
• KUTLU, Hüseyin Ali & DEMİRCİ, N. Savaş, (2007), “KOBİ’lerin Finansal Sorunları ve Çözüm Önerileri”, 4. KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi, İstanbul Kültür Üniversitesi, 7-8 Aralık.
• NİHAT, Işık & ACAR, Mustafa, (2003), “Kayıt Dışı Ekonomi: Ölçme Yöntemleri, Boyutları, Yarar ve Zararları Üzerine Bir Değerlendirme”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (21), s. 117-136.
• NTV, (2017), “2016 Büyüme Rakamı Açıklandı”, http://www.ntv.com.tr/ekonomi/2016-buyume-rakami-aciklandi,39KtqrCNIk6LRckNiKs7Ew, Erişim Tarihi: 25.08.2017.
• ÖNDEŞ, Turan, (2001), “Kredi Garanti Fonu, İşleyişi ve Erzurum’daki Kimi KOBİ’lerle Bu Konunun Bir Değerlendirmesi”, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 15(1-2), s. 179-188.
• ÖNKOL, Gamze & Küçükkocaoğlu, Güray, (2016), “Türkiye’deki Kredi Garanti Fonu A.Ş.’nin Kefalet Hacminin ve İşlerliğinin Arttırılabilmesi İçin Yapılabilecekler”, 13. Uluslararası Muhasebe Konferansı, https://www.researchgate.net/profile/Gueray_Kuecuekkocaoglu/publication/313900513_TURKIYE%27DEKI_KREDI_GARANTI_FONU_AS%27NIN_KEFALET_HACMININ_VE_ISLERLIGININ_ARTTIRILABILMESI_ICIN_YAPILABILECEKLER/links/58af020eaca2725b54111b49/TUeRKIYEDEKI-KREDI-GARANTI-FONU-ASNIN-KEFALET-HACMININ-VE-ISLERLIGININ-ARTTIRILABILMESI-ICIN-YAPILABILECEKLER.pdf, Erişim Tarihi: 22.08.2017.
• ÖZDEMİR, Yasemin & MAZGAL, Sercan, (2012), “Bir Kariyer Tercihi Olarak Girişimcilikte Dışsal Faktörlerin Etkisi: Sakarya Örneği”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 7(1), s. 87-102.
• Sabah, (2017a), “Türkiye 3. çeyrekte yüzde 11,1 büyüdü”, https://www.sabah.com.tr/ekonomi/2017/12/11/buyume-rakamlari-aciklandi, Erişim Tarihi: 24.12.2017.
• Sabah, (2017b), “Başbakan Binali Yıldırım Ekonomik Tedbirleri Açıkladı”, http://www.sabah.com.tr/gundem/2016/12/08/son-dakika-basbakan-binali-yildirim-ekonomik-tedbirleri-acikliyor-canli, Erişim Tarihi: 25.08.2017. Sözcü, (2017), “Son dakika… Büyüme rakamları açıklandı”, http://www.sozcu.com.tr/2017/ekonomi/son-dakika-buyume-rakamlari-aciklandi-1890798, Erişim Tarihi: 25.08.2017.
• TBMM, (2015), 6637 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 07.04.2015 tarih ve 29319 sayılı Resmi Gazete.
• TTK, (2011), 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu, 14.02.2011 tarih ve 27846 sayılı Resmi Gazete.
• TÜİK, (2017), “Dönemsel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, I. Çeyrek: Ocak - Mart, 2017”, http://www.tuik.gov.tr/HbGetirHTML.do?id=24567, Erişim Tarihi: 16.08.2017
• Uludağsözlük, (2017), “Türkiye’deki Şirketlerin %99’unun KOBİ Olması”, https://www.uludagsozluk.com/k/t%C3%BCrkiye-deki-%C5%9Firketlerin-y%C3%BCzde-99-unun-kobi-olmas%C4%B1, Erişim Tarihi: 25.08.2017.
• ÜSTÜN, Nazlı, (2016), “Kredi Garanti Fonu: Dünyadaki Örnekler ve KOBİ’lere Sağladığı Destekler”, http://www.kto.org.tr/d/file/kredi-garanti-fonu-ve-kobilere-destekleri---nazli-ustun-+.20160517114600.pdf, Erişim Tarihi: 22.08.2017.
• YAZICI, Mehmet, (2010), “KOBÍ Finansmanına Alternatif Destek: Hazine Garantili Kredi Garanti Fonu Kefaleti”, Maliye Finans Yazıları, 24(88), s. 79-96.
• YÜKSEL, Ayhan, (2005), “Basel II’nin KOBİ Kredilerine Muhtemel Etkileri”, BDDK araştırma Raporları, 2005/4, https://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Basel/1275Basel_II_SME.pdf, Erişim Tarihi: 22.08.2017.
• ZERENLER, Muammer & Bayındır, Süleyman, (2011), “KOBİ Kredileri ve Kefalet Destekleri Kredi Garanti Fonu A.Ş. Örneği”, http://acikerisim.ticaret.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11467/514/M00341.pdf?sequence=1&isAllowed=y, Erişim Tarihi: 21.08.2017.