Tarımsal Faaliyetlere Yönelik Devlet Teşviklerinin Türkiye Muhasebe Standartları Çerçevesinde Muhasebeleştirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 19, 1 - 18, 31.05.2019

Fatma Temelli

Öz

Hem gelişmiş hem de
gelişmekte olan bütün ülkeler için tarım sektörü, insanların gıda ve beslenme
ihtiyacını karşılaması ve diğer sektörlere girdi sağlaması açısından, tarımsal
faaliyetler yerine getiren önemli bir sektördür. Tarımsal faaliyetler, toprağı
ve tohumu kullanarak bitkisel ve hayvansal üretimde bulunmak ve elde edilen
ürünleri yarı mamul ve tam mamul olarak işlemek olarak tanımlanmaktadır. Tarımsal
faaliyetlere yönelik ulusal ve uluslararası standartların yayınlanması, tarım
muhasebesinin gerekliliğini ve önemini ortaya koymuştur.  Tarım muhasebesinde yer alan önemli bir konu
da devlet teşvikleridir. Devlet teşvikleri, gelişmekte olan ülkelerin yapısal
özelliklerinden kaynaklanan problemler nedeniyle işletmelerin finansal
sorunlarını azaltmak için devlet tarafından sağlanan yardımlardır. Türkiye
Muhasebe Standartlarında tarımsal faaliyetlerle ilgili devlet teşvikleri “TMS
20 Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının
Açıklanması Standardı”nda düzenlenmiştir. Tarımsal devlet teşviklerinin
muhasebeleştirilmesi ise “TMS 41 Tarımsal Faaliyetler Standardı”’nda
düzenlenmiştir. Bu bağlamda çalışmanın amacı; tarımsal devlet teşvikleri ile
ilgili yapılan açıklamalardan sonra tarımsal faaliyetlere yönelik devlet
teşviklerinin Türkiye Muhasebe Standartları’na göre muhasebeleştirilmesini
sayısal örnekler yardımıyla açıklamaktır. 

Anahtar Kelimeler

Tarımsal Devlet Teşvikleri, Türkiye Muhasebe Standartları, TMS 20, TMS 41

Kaynakça

• AKDOĞAN, M.U. (2011). “Türkiye Coğrafyasında Uygulanan Devlet Teşvikleri ve Devlet Yardımlarının, Uluslararası Muhasebe Standartları Çerçevesinde Analizi”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 13(4), ss.259-281.
• ÇELİK, Z., Gerekli, İ., Ertürk, S., Günay, Y. ve Bilginer, M. (2015). “TMS 20 - Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), ss.293-304.
• ÇETİN, B. ve Tipi, T. (2007). Tarım Muhasebesi (Uygulamalı Örneklerle), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• DİNLER, Zeynel (2000), Tarım Ekonomisi, Ekin Yayınevi, Bursa.
• DURAN, Mustafa (2003). Teşvik Politikaları ve Doğrudan Sermaye Yatırımları, Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü Dizisi, Hazine Yayınları, Ankara.
• ERTAŞ, F.C., Çidem, İ. ve Çiğdem, R. (2017). “Tarımsal Teşviklerin TMS 20 ve TMS 41 Kapsamında İncelenmesi”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(3), ss.577-591.
• GÖKGÖZ, Ahmet (2013). Tarımsal Faaliyet Muhasebesi (Türkiye Muhasebe Standartları İle Uyumlu), Ekin Yayınevi, Bursa.
• KIRLIOĞLU, H. ve Gökgöz, A. (2012). “TMS 41 Çerçevesinde Tarımsal Faaliyetlerin Muhasebeleştirilmesi: Su Ürünleri Sektörü Uygulaması”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2), ss.107-127.
• MACKENZIE, B., Coetsee, D., Njikizana, T., Chamboko, R., Colyvas, B., ve Hanekom, B. (2012). Wiley IFRS 2013: Interpretation and Application of International Financial Reporting Standards, John Wiley & Sons, United States.
• ÖRTEN, R., Kaval, H. ve Karapınar, A. (2017), Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları Uygulama ve Yorumları, Gazi Kitabevi, Ankara.
• TUĞAY, Osman (2015). Tarımsal Faaliyetlere Yönelik Devlet Teşvikleri ve Muhasebeleştirilmesi (Türkiye Muhasebe Standartları Çerçevesinde), Ekin Yayınevi, Bursa.
• TUNÇEZ, Hacı Arif (2012). “Türkiye Muhasebe Standardı 41 Tarımsal Faaliyet Kapsamında Devlet Teşvikleri ve Muhasebe İşlemleri”, Selçuk Üniversitesi Akşehir MYO Sosyal Bilimler Dergisi, 1(3), ss.349-362.
• ULUSAN, Hikmet (2008). “Türk Muhasebe Hukuku Çerçevesinde Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Raporlanması”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), ss.415-433.
• ÖZERHAN, Y. ve Yanık, S. (2015), IFRS/IAS İle Uyumlu TMS/TFRS Açıklamalı ve Örnek Uygulamalı Türkiye Muhasebe Standartları Türkiye Finansal Raporlama Standartları, TÜRMOB Yayınları, Ankara.
• Yılmaz, Erdal (2014), “Türkiye Muhasebe Standartları Kapsamında Tarımsal Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 16(2), ss.57-71.
• Tarım ve Orman Bakanlığı, https://www.tarimorman.gov.tr/ (Tarımsal Destekler) (Erişim Tarihi: 10.09.2018).
• TMS 20- Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması Standardı
• TMS 41- Tarımsal Faaliyetler Standardı
• KOBİ TFRS 24- Devlet Teşvikleri