FUTBOL TARAFTARLARINI ŞİDDETE YÖNELTEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 1, 471 - 489, 03.04.2016

Ercan Polat , Uğur Sönmezoğlu

https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455875

Cited By: 7

Öz

Bu araştırmanın amacı Abant
İzzet Baysal Üniversitesi’nde (AİBÜ) Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray ve
Trabzonspor öğrenci topluluklarının bakış açısıyla taraftarları futbolda
şiddete yönelten etkenlerin neler olduğunu ortaya koymaktır. Bu araştırma nitel
bir araştırmadır. Verilerin toplanmasında görüşme yöntemi kullanılmıştır.
Verilerin analizinde içerik analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Elde edilen
veriler bireysel faktörler ve çevresel faktörler olarak iki bölümde
sınıflandırılmıştır. Bireysel faktörler; demografik ve psikolojik
karakteristikler (kişilik, eğitim düzeyi, ekonomik durum, psikolojik durum,
kültürel özellikler, stadyumların stres atma yeri olarak görülmesi) ve
taraftarlık düzeyi (kulübe olan aşırı sevgi ve bağlılık, kulüple özdeşleşme,
sorumluluk hissi, taraftar egosu) temalarından oluşmaktadır. Çevresel faktörler
ise saha içi unsurlar (futbolcu söylem ve davranışları, antrenör söylem ve
davranışları, hakem kararları, güvenlik güçleri söylem ve davranışları, rakip
ve kendi taraftar grubu, tribün liderlerinin söylem ve davranışları) ve saha
dışı unsurlar (spor medyası, sosyal medya, spor yorumcularının söylem ve
davranışları, spor kulübü yöneticilerinin söylem ve davranışları, Türkiye
Futbol Federasyonu (TFF) kararları, siyasiler, aile ve yakın çevrenin söylem ve
davranışları ve semt kültürü) temalarını kapsamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Futbol, Şiddet, Taraftar Toplulukları, Abant İzzet Baysal Üniversitesi

Kaynakça

• Acet, Mehmet (2005). Sporda Saldırganlık ve Şiddet. İstanbul, Morpa Kültür Yayınları. Altunışık, Remzi., Coşkun, Recai., Bayraktaroğlu, Serkan ve Yıldırım, Engin (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kiatabevi Aronson, Elliot., Wilson, Timothy D. ve Akert, Robin M. (2012). Sosyal Psikoloji. Çev: Okhan Gündüz. 7.Baskı, İstanbul: Kaknüs Yayınları, Ayan, Sezer (2006). “Şiddet ve Fanatizm”. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 7(2): 191 – 209. Back, Allan (2000). “Thinking Clearly About Violence”. Philosophical Studies: An International Journal for Philosophy in the Analytic Tradition. 117: 219-230. Bandura, Albert (1986). Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Theory. 3th Edition. New York: Prentice-Hall, Inc., Berkowitz, Leonard (1993). Aggression: Its Causes, Consequences and Control. New York: McGraw-Hill, Inc.. Bilir, Pervin ve Sangün, Levent (2014). “Adana Demirspor ve Adanaspor Futbol Taraftarlarının Şiddet Eğilimleri”. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 5(1): 56 – 65.
• Brehm, Sharon S., Kassin, Saul ve Fein Steven (1999). Social Psychology. 4th Edition. Boston: Houghton Mifflin Company, Bulgu, Nefise (2005). “Sporda Şiddet ve Alt-Kültür”. Spor Bilimleri Dergisi, 16(4): 229 – 250. Çağlayan, Hakan Salim ve Fişekçioğlu, İ. Bülent (2004). “Futbol Seyircisini Şiddete Yönelten Faktörler”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12: 127 – 142. Cüceloğlu, Doğan (2006). İnsan ve Davranışı. 15.Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi. Dolan, Paddy ve Connolly, John (2014). “Emotions, Violence and Social Belonging: An Eliasian Analysis of Sports Spectatorship”. Sociology, 48(2): 284 – 299. Dunning, Eric., Murphy, Patrick ve Williams, John (1986). “Spectator Violence At Football Matches: Towards A Sociological Explanation”. The British Journal of Sociology, 37(2): 211 – 244. Fontana, Andrea ve Frey James H. (1994). “Interviewing The Art of Science”. Handbook of Qualitative Research. Ed. NYL. Denzin, Los Angeles CA: Sage, 361-376. Gergen, Kenneth J. ve Gergen Mary M. (1986). Social Psychology. 2th Edition, New York: Springer-Verlag, Huizinga, Johan (1995). Homo Ludens/Oyunun Toplumsal İşlevi Üzerine Bir Deneme. Çev. M.A. Kılıçbay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, İlhan, Erol ve Çimen, Zafer (2011). “Spor Alanlarında Şiddet ve Spor Medyasının Etkileri: Spor Yazarlarının Algıları”. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 5(3): 224 – 234. Kayaoğlu, Aysel Gürel (2004). “Futbolda Seyirci şiddeti: Sosyal Psikolojinin Katkıları ve Sınırlılıkları”. Türk Psikoloji Yazıları, 7(13): 79 – 101. Kılcıgil, Ertan (2003). “Futbol Taraftarlarının Şiddet ile İlgili Tepkilerinin Psiko-Sosyal Boyutları”. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(1): 21 – 29. Koçer, Mustafa (2012). “Futbol Derneklerine Üye Olan Taraftarların Şiddet ve Holiganizm Eğilimlerinin Belirlenmesi: Kayseri Örneği”. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32(1): 111-135. Koyuncuoğlu, Kadir., Göktaş, Zekeriya ve Demir, Erdal (2014). “Effects of The Socio-Economic-Cultural Structure of Football Spectators on The Tendency Towards Violence (Manisaspor Case)”. Turkish Journal of Sport and Exercise, 16(2): 41 – 49. Kuru, Emin ve Var, Levent (2009). “Futbol Seyircilerinin Spor Alanlarındaki Saldırganlık Davranışları Hakkında Betimsel Bir Çalışma (Kırşehir İli Örneği)”. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (2): 141 – 153. Öğüt Eker, Gülin (2010). “Futbolun Dayanılmaz Çekiciliği, Büyülenen Taraftar Portresi, Fanatizm ve Beşiktaş”. Milli Folklör, 22(85): 173 – 182. Özsoy, Selami ve Yıldız, Kadir (2013). “Türkiye’deki Spor Basınında Nefret Söylemi”. International Journal Social Science Research, 2(2): 46 – 60. Talimciler, Ahmet (2006), “Sosyolojik Açıdan Futbol Fanatizmi”. Ege Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 15: 91-104. Tremblay, Richard E., Harput, Willard W. ve Archer, John (2005). Developmental Origins of Aggression. New York: The Guilford Press, Tutkun, Erkut., Taşmektepligil, M. Yalçın., Canbaz, Sevgi., Acar, Hakan ve Çon, Musa (2012). “Samsunspor Taraftarlarının Sosyo- Ekonomik Özellikleri ve Şiddete Eğilimleri”. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(1): 56 – 63. Türkmen, Mustafa., Yıldız, Kadir ve Zekioğlu, Aylin (2013). “Sosyolojik Açıdan Sporda Şiddet ve Çirkin Tezahüratın Nedenlerinin Araştırılması: Manisaspor Taraftarları Örneği”. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 8(2): 15 – 34. Türksoy, Ayşe., Çiçek, Maksut ve Bayansalduz, Mehmet (2003). “Üç Büyük Kulüp Futbol Taraftarının Sosyal Kimlikleri ve Şiddete Bakış Açıları”. İ.Ü. Spor Bilimleri Dergisi, 11(3): 94 – 99. Van Manen, Max (1990). Researching Lived Experience: Human Science for An Action Senisitive Pedagogy. New York: State University of New York Press. Ward, Russell E. (2002). “Fan Violence Social problem or moral panic?”. Aggression and Violent Behavior, 7: 453 – 475. Yetim, Azmi (2010). Sosyoloji ve Spor. 4. Baskı, Ankara: Berikan Yayınevi. Yıldırım, Ali ve Şimşek, Hasan (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 8. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.