ÇEŞİTLENDİRME STRATEJİSİ ÖRNEĞİ OLARAK TÜRKİYE’DE KONUT YATIRIMLARI VE SEKTÖREL KREDİLER İLİŞKİSİ

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 4, 93 - 110, 30.12.2016

Engin Dücan , Utku Güğerçin

https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455407

Öz

Günümüzde inşaat sektörü, Türkiye’nin lokomotif sektörü olarak nitelendirilmektedir. Söz konusu durumda etkili olan unsurlardan biri, sektörün bir alt kolu niteliğinde olan konut sektöründe son yıllarda yaşanan üretim artışıdır. Yükselen konut fiyatları, konut yatırımlarının görece kısa geri dönüş süreleri, sektöre girişte standardizasyon olmaması gibi sebepler konut üretimini cazip hale getirmiştir. Bu bağlamda, faaliyet konuları konut üretimi olmayan firmaların da bankalardan sağladıkları finansmanı, ilişkisiz çeşitlendirme stratejisi çerçevesinde konut yatırımlarında değerlendirdikleri belirtilmektedir. Bu çalışmanın amacı, seçilen bazı sektörlerin temin ettikleri krediler ile konut yatırımları arasındaki uzun dönemli ilişkinin araştırılmasıdır. Türkiye’nin 2005-2015 arası aylık verilerinin kullanıldığı analiz sonucunda sektörel krediler ile yapı ruhsatı değişkenlerinin eşbütünleşik olduğu ve sektörel kredilerden yapı ruhsatına doğru nedensellik ilişkisinin olduğu sonucuna varılmıştır. Dolayısıyla Türkiye’de, konut üretimi dışındaki sektörlerde faaliyet gösteren firmaların ilişkisiz çeşitlendirme stratejileri kapsamında konut yatırımlarına yöneldikleri ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Konut Yatırımları, İlişkisiz Çeşitlendirme, Yapı Ruhsatı, Sektörel Krediler, Eşbütünleşme Analizi

Kaynakça

• Adiloğlu, İlhan (2015). “Kamu İhale Kanunu Yeniden Düzenlenmelidir”. Türkiye Müteahhitler Birliği Gündem Dergisi 12: 9-11.
• Alparslan, A. Murat ve Çarıkçı, İ. Hüseyin (2014). “İşletmede Strateji Oluşturma Yaklaşımlarını Değerlendirmeye Yönelik Bir Vaka Çalışması”. Yönetim: İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi 76: 18-44.
• Altaş, Gökben (2013). “Kobi Borçlanma Araçları”. Sermaye Piyasalarında Gündem 127: 6-16.
• Asteriou, Dimitrios ve Hall, Stephen (2007). Applied Econometrics: A Modern Approach, Revised Edition. China: Palgrave Macmillan.
• Bozkurt, Hilal (2007). Zaman Serileri Analizi. Bursa: Ekin Kitabevi.
• Budayan, Cenk, Dikmen, İrem ve Birgönül, M.Talat (2007). “Türk İnşaat Sektöründe Stratejik Grup Analizi”. 4. İnşaat Yönetimi Kongresi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Currie, Lauchlın (1974). “The Leading Sector Model of Growth in Developing Countries”. Journal of Economic Studies 1(1): 1-16.
• Çamoğlu, S. Mutlu ve Akıncı, Merter (2012). “Türkiye’de Sektörel Banka Kredilerinin Gelişimi: Bir Zaman Serisi Analizi”. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 19(1): 193-210.
• Çolpan, M. Aslı ve Hikino, Takashi (2008). “Türkiye'nin Büyük Şirketler Kesiminde İşletme Gruplarının İktisadi Rolü ve Çeşitlendirme Stratejileri”. Yönetim Araştırmaları Dergisi 8 (1-2): 23-58
• Dickey, David A. ve Wayne, A. Fuller (1979). “Distribution of The Estimators for Autoregressive Time Series With A Unit Root”. Journal of the American Statistical Association 74: 427-431.
• Dikmen, Nedim (2012). Ekonomtri Temel Kavramlar ve Uygulamalar. 2. Baskı, Bursa: Dora Yayınları.
• Emlak Konut GYO A.Ş. (2014). Gayrimenkul ve Konut Sektörüne Bakış. Aralık 2014: 1-150.
• Emlak Konut GYO A.Ş. (2015). Gayrimenkul ve Konut Sektörüne Bakış. Eylül 2015: 1-205.
• Erden, S. Aziz (2004), “İnşaat İşletmelerinde, İnşaat Maliyetlerinin Tespitinde Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yaklaşımının Yeri”. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi 11: 17-26.
• Ertem, Cemil ve Yılmaz, M. Levent (2014). Türkiye Konut Sektörü: Gelişmeler – Beklentiler. İstanbul: Stratejik Düşünce Enstitüsü
• Fırat, F. Kürşat ve Soyu, Esra (2014). “Küresel Krizin Türkiye’deki İnşaat Sektörü Üzerindeki Etkileri”. International Conference On Eurasian Economies. Eds. Sarı, S., Gencer, A.H. ve Sözen, İ. İstanbul: Beykent Universitesi. 525-532.
• Gökmen, Levent (2014). “Konuta Dört Yılda 21 Oyuncu Geldi”. Ekonomist 24: 36-37.
• Gökmen, Levent (2015). “Yükselen Bölgeler”. Ekonomist 33: 16-22.
• Granger, W.J. Clive (1981). “Some Properties of Time Series Data AND Their Use in Econometric Model Specification”. Journal of Econometrics 16(1): 121-130.
• Grant, M. Robert (2010). Contemporary Strategy Analysis. 7. Edition. USA: Blackwell Publishers.
• Güğerçin, Utku ve İplik, F. Nur (2013). “Yöneticilerin Eğitim Seviyeleri İle Firmaların Risk İştahı Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi 1(2): 44-53.
• Güldağ, Hakan (2015). 35 Yıl Önce 35 Yıl Sonra Türkiye Ekonomisi. İstanbul: Globus Dünya Basımevi.
• Gülöksüz, Elvan (2009). “İnşaat Sanayiinde Uluslararasılaşma ve Sermayeler Arası İlişkiler”. Praksis 19(1): 157-189.
• INTES (2013). “İnşaat Sektörü Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, (http://www.intes.org.tr/content/eylul-raporu.pdf, 11.01.2016’da erişildi)
• İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri (İTKİB) (2014). “Günlük Haber Raporu, 30 Eylül 2014” (http://www.itkib.org.tr/itkib/homepage/gunluk_haber/dosyalar/G%C3%BCnl%C3%BCk_Haber_30_Eyl%C3%BCl_2014_Sal%C4%B1.doc, 29.12.2015’te erişildi)
• Johansen, Søren. (1995). Likelihood-Based Inference in Cointegrated Vector Autoregressive Models. Oxford: Oxford University Press.
• Juselius, Katarina (1999). “Models and Relations in Economics and Econometrics”. Journal of Economic Methodology 6: 259-290.
• Karaevli, Ayşe (2008). “Türkiye'deki İşletme Gruplarında Çeşitlendirme Stratejilerinin Evrimi”. Yönetim Araştırmaları Dergisi 8 (1-2): 85-107.
• Karamustafa, Osman ve Karakaya, Aykut (2004). “Enflasyonun Borsa Performansı Üzerindeki Etkisi”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1): 23-35.
• Kaya, Vedat, Yalçınkaya, Ömer ve Hüseyni, İbrahim (2013). “Ekonomik Büyümede İnşaat Sektörünün Rolü: Türkiye Örneği (1987-2010)”. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 27(4): 148-167.
• Kepenek, Yakup ve Yentürk, Nurhan (2005). Türkiye Ekonomisi. İstanbul: Remzi Yayınevi.
• Kızıldağ, Duygu ve Özkara, Belkıs (2016). “Yerel Aile İşletme Gruplarında Çeşitlendirme Stratejileri: Pazar Yönelimli mi Kaynak Yönelimli mi?”. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 45(1): 12-21.
• Koç, Selahattin (2015). “Türkiye’deki Bankaların Sektörler Bazında Kullandırdıkları Krediler İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: 1999-2011”. Muhasebe ve Finansman Dergisi 1(17): 135-156.
• Küçükparmak, Başar (2015). “Sanayici Sektöre Giriyorsa Bir Terslik Var Demektir!”, (http://emlakta24saat.com.tr/2015/12/22/sanayici-sektoregiriyorsa-bir terslik-var-demektir, 28 Aralık 2015’te erişildi).
• Öztürk, Nurettin ve Fitöz, Esra (2012). “Türkiye’de Konut Piyasasının Belirleyicileri: Ampirik Bir Uygulama”. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi 5(10): 21-46.
• Phillips, C.B. Peter and Perron, Pierro (1988). “Testing For A Unit Root in Time Series Regressions”. Biometrica 75(2): 335–346.
• Sancak, Ercan ve Karaman, S. Cem (2015). “Sektörün Yapısı ve Piyasalar”. İnşaat Ekonomisi. Eds. Sancak, E. ve Karaman, S.C. Ankara: Sage Yayıncılık
• Sevüktekin, Mustafa ve Nargeleçekenler, Mehmet (2010). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi: E-views Uygulamalı. Nobel Yayın Dağıtım.
• Su, C. Kang, Lin, C. Yuan, ve Wang, M. Teh (2003). “Taiwanese Construction Sector in A Growing ‘Maturity’ Economy, 1964-1999”. Construction Management and Economics 21(7): 719-728.
• Tarı, Recep (2011). Ekonometri. 7.Basım. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Tezcan, Aslı (2015). Türk İnşaat Sektörünün İşgücü İhtiyaç Analizi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Türel, Ali (1989). “1980 Sonrasında Konut Üretimindeki Gelişmeler” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi 9(1):137-154.
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) (2013). “Bankalarca Finansman Konularına Göre Firma Bazında Bildirimi Yapılan Nakdi Krediler ve Tasfiye Olunacak Krediler”, (http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TCMB+TR/TCMB+TR/Main+Menu/Istatistikler/Bankacilik+Verileri/Bankalarca+Kullandirilan+Kredilerin+Sektorel+Dagilimii, 9 Mart 2016’da erişildi).
• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) (2016). “Konut Fiyat Endeksi Temmuz 2016”, (http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect, 11 Eylül 2016’da erişildi)
• Ülgen, Hayri ve Mirze, S. Kadri (2010). İşletmelerde Stratejik Yönetim, 5. Baskı. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Üsdiken, Behlül (2008). “Türkiye'de İşletme Grupları: Özel Sayı'ya Giriş”. Yönetim Araştırmaları Dergisi (Türkiye'de İşletme Grupları Özel Sayısı) 8(1-2): 5-21.