KURUMSALLAŞMA, KURUMSAL GİRİŞİMCİLİK VE ÖRGÜTSEL YENİLİKÇİLİK İLİŞKİLERİNİN X-Y KUŞAKLARI AÇISINDAN ANALİZİ: AİLE İŞLETMELERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 2, 413 - 437, 30.06.2020

Ahmet Tuncay Erdem , Himmet Karadal

https://doi.org/10.11616/basbed.vi.687348

Cited By: 4

Öz

Çalışmanın amacı, X ve Y kuşakları kapsamında kurumsal girişimcilik, kurumsallaşma ve örgütsel yenilikçilik arasındaki ilişkileri analiz etmektir. Araştırmanın örneklemini Konya ilinde bulunan aile işletmelerindeki X ve Y kuşaklarına mensup girişimciler ve profesyonel yöneticiler oluşturmaktadır (n= 207). Araştırma örnekleminden soru formu yoluyla verilere elde edilmiştir. Elde edilen veriler, aracı değişkenli regresyon analizi, doğrulayıcı faktör analizi, çoklu regresyon analizi, düzenleyici değişkenli regresyon analizi ve basit doğrusal regresyon analizi aracılığıyla test edilmiştir. Araştırma bulgularında; X ve Y kuşaklarının her ikisinde kurumsal girişimcilik ve kurumsallaşmanın örgütsel yenilikçilik üzerinde pozitif bir etkisi olduğu görülmüştür. Aynı şekilde X ve Y kuşaklarının her ikisinde de kurumsal girişimciliğin, kurumsallaşma ve örgütsel yenilikçilik ilişkisinde tam aracılık rolünün bulunduğu, diğer yandan kurumsal girişimciliğin, kurumsallaşma ve örgütsel yenilikçilik arasındaki ilişkide düzenleyici rolünün bulunmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kurumsallaşma, Kurumsal Girişimcilik, Örgütsel Yenilikçilik, Aile İşletmeleri, X-Y Kuşakları

Teşekkür

Yayın kurulu üyelerine teşekkür ederim. Saygılarımla

THE ANALYSIS OF INSTITUTIONALIZATION, CORPORATE ENTREPRENEURSHIP AND ORGANIZATIONAL INNOVATION RELATIONS IN TERMS OF X AND Y GENERATIONS: A STUDY OF FAMILY FIRMS

Öz

The aim of the study is to analyze the relationships between corporate entrepreneurship, institutionalization and organizational innovation within the X and Y generations. The sample of the study are entrepreneurs and professional managers of the X and Y generations in family firms in Konya (n= 207). It has been obtained from the research sample through the questionnaire. The data obtained have been tested by mediating a variable regression analysis, a confirmatory factor analysis, a multiple regression analysis, a regulatory variable regression analysis, and a simple linear regression analysis. In the research results; corporate entrepreneurship and institutionalization have a positive effect on organizational innovation in both the X and Y generations. It has been also found that corporate entrepreneurship plays a comprehensive mediation role in the relationship between institutionalization and organizational innovation in both the X and Y generations, while corporate entrepreneurship does not have a regulating role in the relationship between institutionalization and organizational innovation.

Anahtar Kelimeler

Institutionalization, Corporate Entrepreneurship, Organizational Innovation, Family Firms, X-Y Generations

Kaynakça

• Akar, H. (2010), Halkla İlişkilere Farklı Bir Yaklaşım: İlişki Yönetimi, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(3), s.206-215.
• Altınbaş, Z. (2013), Kurumsal Girişimcilik Ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Mücevherat Sektöründe Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Ankara Sanayi Odası. (2005), Aile Şirketleri: Değişim Ve Süreklilik, ASO Yayını: Ankara.
• Apaydın, F. (2007), Örgütlerde Kurumsallaşma ve Adaptif Yeteneklerin Pazarlama Eylemlerine ve Örgütsel Performansa Etkileri, Doktora Tezi, Gebze Yüksek Teknoloji Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
• Bagozzi, R.P. (1981), Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error: A Comment, Journal of Marketing Research, s.375-381.
• Balak, D. (2013), Sınırsız Kariyer Perspektifinde İş-Aile Çatışması ve Kariyer Bağlılığının Kariyer Hareketliliği Üzerindeki Etkisi: Kayseri İlindeki İmalat İşletmelerinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Nevşehir.
• Barışık, S. (2001), Yenilik, Yenilik Oluşumunda Devletin Rolü, Verimlilik Dergisi, s.7-24.
• Baron, R.M. ve Kenny, D.A. (1986), The Moderator–Mediator Variable Distinction in Social Psychological Research: Conceptual, Strategic, and Statistical Considerations, Journal of Personality and Social Psychology, 51(6), s.1173.
• Buller, P.F. ve Mcevoy, G.M. (1989), Determinants of The Institutionalization of Planned Organizational Change, Group & Organization Studies, 14(1), s.33-50.
• Bülbül, H. ve Demirer, Ö. (2008), Hizmet Kalitesi Ölçüm Modelleri Servqual ve Serperf’in Karşılaştırmalı Analizi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(20), s.181-198.
• Dımaggio, P ve Powell, W. (1983), The Iron Cage Revisited: Institutional Isomorphism and Collective Rationality in Organizational Fields, American Sociological Review, 48(2), s.147-160.
• Erdem, A.T. (2017), Kurumsal Girişimcilik Üzerine Yapılan Çalışmaların İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi, European Journal of Managerial Research Dergisi (EUjmr) (2017): s.1-8.
• Erdem, A.T. (2019), X ve Y Kuşakları Açısından Kurumsallaşma, Kurumsal Girişimcilik ve Örgütsel Yenilikçilik Arasındaki İlişkilerin Analizi: Küresel Doğan Aile İşletmelerinde Bir Araştırma, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Aksaray.
• Feller, J, Finnegan, P, Hayes, J ve O'Reilly, P. (2009), Institutionalising information Asymmetry: Governance Structures for Open Innovation, Information Technology & People, 22(4), s.297- 316.
• Fındıkçı, İ. (2005), Aile Şirketlerinde Yönetim ve Kurumsallaşma, 4. Basım, İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Fornell, C. ve Larcker, D.F. (1981), Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error, Journal of Marketing Research, s.39-50.
• Güngör AK, B. (2010), Aile İşletmelerinde Kurumsallaşmanın İşletme Başarısına Olan Etkileri: Aydın İlinde Faaliyet Gösteren Aile İşletmeleri Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Hacısalıhoğlu, U. (2007), İç Girişimcilik İklimi ve Kurumsallaşma Algısı ile İş Tatmini ve Bağlılık Düzeyi Arasındaki İlişkiler, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Hair, JF, Black, WC, Babin, BJ, Anderson, RE ve Tatham, RL. (2006), Multivariate Data Analysis (Vol. 6). In: Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
• Hayes, A.F. (2017), Introduction to Mediation, Moderation, and Conditional Process Analysis: A Regression-Based Approach: Guilford Publications.
• Holm, P. (1995), The Dynamics of Institutionalization: Transformation Processes in Norwegian Fisheries. Administrative Science Quarterly, s.398-422.
• Hu, L.T. ve Bentler, P.M. (1999). Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives, Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), s.1-55.
• Karadal, H. (2016), Girişimcilik (Ed.), (Vol. 4. Baskı): Beta Yayıncılık.
• Karadal, H., ve Erdem, A. T. (2018), Boreout Sendromunun Kariyer Uyumluluğu Ve Kariyer İyimserliği Arasındaki İlişki Bağlamında Analizi Üzerine Bir Uygulama, International Journal of Academic Value Studies, 4(18), s.30-38.
• Karadal, H., Abubakar, A. M., ve Erdem, A. T. (2018), Boreout, Kariyer Uyumluluğu ve Aile-İş Zenginleştirme Etkileşimi: Selçuk Üniversitesi Örneği, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 18(35), s.41-63.
• Karpuzoğlu, E. (2000), Aile İşletmelerinin Kurumsallaşma Düzeylerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karpuzoğlu, E. (2004), Büyüyen ve Gelişen Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma, İstanbul: Hayat Yayınları, 4. Baskı.
• Kımberly, J.R. (1979), Issues in the Creation of Organizations: Initiation, İnnovation, and İnstitutionalization, Academy of Management Journal, 22(3), s.437-457.
• Kurtuldu, A. (2014), Sağlık İşletmelerinde Kurumsal Girişimcilik ve Performansa Etkisi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• Lawrence, T.B, Winn, M.I. ve Jennings, P.D. (2001), The Temporal Dynamics of Institutionalization, Academy of Management review, 26(4), s.624-644.
• Lewin, A.Y., Sakano, T., Stephens, C.U., ve Victor, B. (1995), Corporate Citizenship in Japan: Survey Results From Japanese Firms, Journal of Business Ethics, 14(2), s.83-101.
• Lumpkin, G.T. ve Dess, G.G. (1996), Clarifying the Entrepreneurial Orientation Construct and Linking It to Performance, Academy of Management Review, 21(1), s.135-172.
• Lumpkin, G.T. ve Dess, G.G. (2001), Linking Two Dimensions Of Entrepreneurial Orientation To Firm Performance: The Moderating Role Of Environment And İndustry Life Cycle. Journal Of Business Venturing, 16(5), s.429-451.
• Mackenzie, S.B. ve Podsakoff, P.M. (2012), Common Method Bias in Marketing: Causes, Mechanisms, and Procedural Remedies. Journal of Retailing, 88(4), s.542-555.
• Meyer, J.W. ve Rowan, B. (1977), Institutionalized Organizations: Formal Structure as Myth and Ceremony, American Journal of Sociology, 83(2), s.340-363.
• Nunnally, JC. (1976), Psychometric Theory—25 Years Ago and Now. Educational Researcher, 4(10), s.7-21.
• Oldham, G.R. ve Hackman, J.R. (1981), Relationships Between Organizational Structure and Employee Reactions: Comparing Alternative Frameworks. Administrative Science Quarterly, s.66-83.
• Oliver, C. (1991), Strategic Responses to Institutional Processes, Academy of Management Review, 16(1), s.145-179.
• Peter, JP. (1981), Construct Validity: A Review Of Basic Issues and Marketing Practices, Journal of Marketing Research, s.133-145.
• Polder, M., Leeuwen, G.V., Mohnen, P. ve Raymond, W. (2010), Product, Process and Organizational Innovation: Drivers, Complementarity and Productivity Effects. CIRANO-Scientific Publications 2010, s.28.
• Reid, R., Dunn, B., Cromie, S. ve Adams, J. (1999), Family Orientation in Family Firms: A Model and Some Empirical Evidence, Journal of Small Business and Enterprise Development, 6(1), s.55-67.
• Shanker, M.C. ve Astrachan, J.H. (1996), Myths and Realities: Family Businesses’ Contribution to the Us Economy–A Framework for Assessing Family Business Statistics, Family Business Review, 9(2), s.107-123.
• Shepherd, DA ve Zacharakis, A. (2000), Structuring Family Business Succession: An Analysis of the Future Leader's Decision Making. Entrepreneurship Theory and Practice, 24(4), s.25-39.
• Shepherd, D.A. (2009), Grief Recovery From The Loss of a Family Business: Multi-and Meso-level Theory, Journal of business Venturing, 24(1), s.81-97.
• Sönmez, Y. (2015), Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma Stratejileri, İstanbul, AZ Kitap.
• Tavşancı, S. (2009), Firmalardaki Kurumsallaşma Düzeyinin Rekabet Gücüne Etkisi Üzerine Bir Araştırma, DEÜ Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Tutar, H. (2015), İşletme Yönetimi, 3. Baskı: Seçkin Yayıncılık.
• Tutar, H., Yıldız, G. ve Yılmazer, A. (2012), Aile İşletmelerinde Aile Değerleri Kurumsallaşmayı Engeller mi?, Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), s.119-134.
• Van de Ven, A. ve Engleman, R. (2004), Central Problems in Managing Corporate Innovation and Entrepreneurship: Advances in Entrepreneurship, Firm Emergence and Growth, Vol: 7, s.47- 72.
• Vatansever Toylan, N. (2014), Konaklama Sektöründe Faaliyet Gösteren Stratejik İttifaklarda Örgütler Arası İlişki Unsurlarının Bilgi Paylaşımı Aracılığıyla Örgütsel Yenilikçilik Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı İşletme Yönetimi ve Organizasyon Bilim Dalı Doktora Tezi.
• Wang, C.L. ve Ahmed, P.K. (2004), The Development and Validation of the Organizational Innovativeness Construct Using Confirmatory Factor Analysis. European Journal of Innovation Management, 7(4), s.303-313.
• Yazıcıoğlu, İ. ve Koç, H. (2009), Aile İşletmelerinin Kurumsallaşma Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(21), s.497-507.
• Zahra, S.A. (1991), Predictors and Financial Outcomes of Corporate Entrepreneurship: An Exploratory Study, Journal of Business Venturing, 6(4), s.259-285.
• Zahra, S.A. (1993), Environment, Corporate Entrepreneurship, and Financial Performance: A Taxonomic Approach, Journal of Business Venturing, 8(4), s.319-340.
• Zahra, S.A. (1996), Goverance, Ownership, and Corporate Entrepreneurship: The Moderating Impact of Industry Technological Opportunities, Academy of Management Journal, 39(6), s.1713- 1735.