Kurumsal yönetim ve finansal performans ilişkisi: BIST şirketleri üzerine bir uygulama

Yıl 2023, , 219 - 239, 23.06.2023

Ersin Yenisu , Diler Türkoğlu

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1222847

Cited By: 1

Öz

Kurumsal yönetim işletme yönetimlerinde profesyonelliği teşvik eden önemli bir yaklaşımdır. Bununla birlikte kurumsal yönetim sadece uygulanan işletmenin yönetimsel yapı ve işleyişini değil aynı zamanda bir ülkedeki yönetim kültürünü de geliştirmektedir. Dolayısıyla kurumsal yönetimi farklı boyutlarıyla inceleyen çalışmalara ihtiyaç vardır. Nitekim bu çalışmada da kurumsal yönetim uygulamalarının işletmelerin finansal başarısı üzerinde etkisi var mıdır sorusu araştırılmıştır. Çalışmanın amacı kurumsal yönetim ve finansal performans konularını kavramsal düzeyde özetlemek ve ampirik bir uygulamayla kurumsal yönetim ve finansal performans ilişkisini açıklayan literatüre yeni kanıtlar sunmaktır. Bu amaç doğrultusunda BIST’te faaliyet gösteren 30’u kurumsal yönetim endeksine dâhil, 30’u endekse dâhil olmayan toplam 60 şirketin 2017-2019 verileri kullanılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen bulgular şöyledir: Aktif karlılığı (ROA), öz kaynak karlılığı (ROE), piyasa değeri defter değeri (PD/PD) ve Tobin’s Q oranı değişkenlerinde gruplar arası anlamlı bir farklılık yoktur. Fiyat kazanç oranı (F/K) açısından ise ikinci grup lehine anlamlı bir farklılık vardır. Kaldıraç (LEV) oranı açısından ise endekse dâhil olanlar yani birinci grup lehine ortalamalar arasında anlamlı bir farklılık bulunmaktadır. Sonuç olarak bulgulara göre kurumsal yönetim endeksinde yer almak finansal başarıyı arttırmamaktadır. Fakat kurumsal yönetim anlayışını işletmelerin organizasyon kültürüne doğrudan ve dolaylı katkılarda bulunduğu ve işletmelerin kredibilitelerini arttırdığı gözden kaçmamalıdır.

Anahtar Kelimeler

Kurumsal yönetim, Finansal performans, Bağımsız iki örneklem t testi, Mann Whitney u testi

The relationship of corporate governance and financial performance: An analysis on BIST companies

Öz

Corporate governance is an important approach that promotes professionalism in business management. However, corporate governance not only improves the administrative structure and functioning of the applied enterprise, but also improves the management culture in a country. Therefore, there is a need for studies examining corporate governance from different dimensions. As a matter of fact, in this study, the question of whether corporate governance practices have an effect on the financial success of businesses has been examined. The aim of the study is to summarize the issues of corporate governance and financial performance at a conceptual level and to present new evidence to the literature explaining the relationship between corporate governance and financial performance with an empirical application. For this purpose, 2017-2019 data of 60 companies operating in BIST, 30 of which are included in the corporate governance index and 30 of which are not in the index, were used. The findings obtained as a result of the analysis are as follows: There is no significant difference between the groups in return on assets (ROA), return on equity (ROE), market value book value (PD/PD) and Tobin's Q ratio variables. In terms of price-earnings ratio (P/E), there is a significant difference in favor of the second group. In terms of leverage (LEV) ratio, there is a significant difference between the averages included in the index in favor of the first group. As a result, according to the findings, being included in the corporate governance index does not increase financial success. However, it should not be overlooked that the corporate governance approach contributes directly and indirectly to the organizational culture of the enterprises and increases the credibility of the enterprises.

Anahtar Kelimeler

Corporate governance, Financial performance, Independent two-sample t-test, Mann Whitney u-test

Kaynakça

• Aggarwal, P. (2013). Impact of corporate governance on corporate financial performance. IOSR Journal of Business and Management, 13(3), 1-5.
• Ak, B. (2014). Parametrik hipotez testleri. SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın Dağıtım.
• Akdoğan, Y. E. ve Boyacıoglu, M. A. (2014). The effect of corporate governance on firm performance: A case of Turkey. International Journal of Critical Accounting, 6(2), 187-210.
• Akgüç, Ö. (1998). Finansal yönetim. Muhasebe Enstitüsü Yayınları.
• Aktan, Ç. C. (2013). Kurumsal şirket yönetimi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 150-191.
• Alper, D. ve Aydoğan, E. (2017). Kurumsal yönetim firma performansı ilişkisinin dinamik bir modelle tahmini. Journal of Accounting and Taxation Studies, 10(1), 91-106.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı. Sakarya Yayıncılık.
• Arora, A. ve Bodhanwala, S. (2018). Relationship between corporate governance index and firm performance: Indian evidence. Global Business Review, 19(3), 675-689.
• Aydın, N., Başar, M. ve Coşkun, M. (2017). Finansal yönetim. Detay Yayıncılık.
• Balagobei, S. (2018). Corporate governance and firm performance: Empirical evidence from emerging market. Asian Economic and Financial Review, 8(12), 1415-1421.
• Basu, S. (1977). Investment performance of common stock in relation to their price-earnings ratios: A test of the efficient market hypothesis, Journal of Finance, 32, 663-682.
• Basu, S. (1983). The relationship between earnings’ yield, market value and return for NYSE common stocks: Further evidence. Journal of Financial Economics, 12(1), 129-156.
• Bennouri, M., Chtioui, T., Nagati, H., ve Nekhili, M. (2018). Female board directorship and firm performance: What really matters?. Journal of Banking and Finance, 88, 267-291.
• Black, B. S., Love, I. ve Rachinsky, A. (2006). Corporate governance indices and firms’ market values: Time series evidence from Russia. Emerging Markets Review, 7(4), 361-379.
• Buallay, A., Hamdan, A.ve Zureigat, Q. (2017). Corporate governance and firm performance: Evidence from Saudi Arabia. Australasian Accounting, Business and Finance Journal, 11(1), 78-98.
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö. ve Köklü, N. (2011). Sosyal bilimler için istatistik. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Canbaş, S., Doğukanlı, H. ve Düzakın, H. (2004). Tobin Q oranı ve günümüzde işletme kararları açısından önemi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 57-74.
• Cengiz, H. (2016). Corporate governance and firm profitability: Evidence from Turkey. International Journal of Trade, Economics and Finance, 7(6), 229.
• Chadha, S. ve Sharma, A. K. (2015). Capital structure and firm performance: Empirical evidence from India. Vision, 19(4), 295-302.
• Cornett, M. M., Adair, T. A. ve Nofsinger, J. (2016). Finans. Nobel Yayınevi.
• Demirgil, H. (2014). Parametrik olmayan (non-parametric) hipotez testleri. SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Asil Yayın Dağıtım.
• Drobetz, W., Schillhofer, A. ve Zimmermann, H. (2003). Corporate governance and firm performance: Evidence from Germany. Unpublished working paper, University of Basel, Basel, Switzerland, https://www.cofar.uni-mainz.de/dgf2003/paper/paper146.pdf , Erişim Tarihi: 16.12.2022.
• Ercan, M. ve Ban, Ü. (2018). Değere dayalı işletme finansmanı ve finansal yönetim. Gazi Kitabevi.
• Eroğlu, A. (2014). Çok değişkenli istatistik tekniklerin varsayımları, SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, Asil Yayın Dağıtım.
• Farooq, M., Noor, A. ve Ali, S. (2021). Corporate governance and firm performance: Empirical evidence from Pakistan. Corporate Governance, 22(1), 42-66.
• Fu, L., Singhal, R. ve Parkash, M. (2016). Tobin’s q ratio and firm performance. International Research Journal of Applied Finance, 7(4), 1-10.
• Gurarda, S., Ozsoz, E. ve Ates, A. (2016). Corporate governance rating and ownership structure in the case of Turkey. International Journal of Financial Studies, 4, 1-16.
• Javaid, F. ve Saboor, A. (2015). Impact of corporate governance index on firm performance: Evidence from Pakistani manufacturing sector. Journal of Public Administration and Governance, 5(2), 1-21.
• Jewell, J. J. ve Mankin, J. A. (2011). What is your ROA? An investigation of the many formulas for calculating return on assets. Academy of Educational Leadership Journal, 15, 79-91.
• Kahveci, E. ve Wolfs, B. (2019). Family business, firm efficiencyand corporate governance relation: The case of corporate governance index firms in Turkey. Academy of Strategic Management Journal, 18(1), 1-12.
• Kale, A. A. (2014). The impact of financial leverage on firm performance: The case of non financial firms in Kenya [Doktora tezi], University of Nairobi.
• Kanca, M. A. (2020). İç kontrol sistemi ile kurumsal yönetim ilkelerinin finansal performansa etkisi. [Doktora tezi], Avrasya Üniversitesi.
• KAP (2022). Kamu aydınlatma platformu BIST endeksleri, https://www.kap.org.tr/tr/Endeksler/, Erişim Tarihi: 16.12.2022.
• Karamustafa, O., Varıcı, İ. ve Er, B. (2009). Kurumsal yönetim ve firma performansı: İMKB kurumsal yönetim endeksi kapsamındaki firmalar üzerinde bir uygulama. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 100-119.
• Kaur, M. ve Vij, M. (2018). Corporate governance index and firm performance: Empirical evidence from Indian banking. Afro-Asian Journal of Finance and Accounting, 8(2), 190-207.
• Klein, P., Shapiro, D. ve Young, J. (2005). Corporate governance, family ownership and firm value:The Canadian evidence. Corporate Governance: An International Review, 13(6), 769-784.
• Konak, F. ve Ayan Civelek, S. (2021). Veri zarflama analizi ve TOPSİS yöntemi ile finansal performans değerlendirmesi: BIST teknoloji endeksi uygulaması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(4) ,3110-3131. DOI: 10.15869/itobiad.863596.
• Konak, F. ve Özkahveci, E. (2021). Yönetim kademesindeki kadınların firma performansına etkisi: BIST kurumsal yönetim endeksi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 6-23.
• Korkmaz, T. ve Ceylan, A. (2017). Sermaye piyasası ve menkul değerler analizi. Ekin Yayınevi.
• Malik, M. S. ve Makhdoom, D. D. (2016). Does corporate governance beget firm performance in fortune global 500 companies? Corporate Governance, 16(4), 747-764.
• Mertzanis, C., Basuony, M. A. ve Mohamed, E. K. (2019). Social institutions, corporate governance and firm-performance in the MENA region. Research in International Business and Finance, 48, 75-96.
• Mizuno, M. (2014). Corporate governance, institutional investors, and firm performance in France. Journal of Business and Finance, 2(1), 33-46.
• OECD (1999). Principles of corporate governance. https://www.oecd.org/, Erişim Tarihi: 16.12.2022.
• OECD (2016). G20/OECD kurumsal yönetim ilkeleri. https://www.oecd.org/, Erişim Tarihi: 16.12.2022.
• Oğuzhan, E. C. E. ve Güner, M. (2018). Kurumsal yönetim uygulamaları ile firma piyasa performansı ve firma finansal performansı arasındaki ilişkinin analizi: BIST’te bir uygulama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22(4), 745-782.
• Olokoyo, F. O. (2013). Capital structure and corporate performance of Nigerian quoted firms: A panel data approach. African Development Review, 25(3), 358-369.
• Omran, M. M., Bolbol, A. ve Fatheldin, A. (2008). Corporate governance and firm performance in Arab equity markets: Does ownership concentration matter? International Review of Law and Economics, 28(1), 32-45.
• Otrar, M. (2017). Dağılımların normalliği ve normalliğin test edilmesi, https://mustafaotrar.net/istatistik/dagilimlarin-normalligi-ve-normalligin-test-edilmesi/ Erişim Tarihi: 16.12.2022.
• Özçelik, F. ve Gürsakal, S. (2018). Corporate governance and firm performance: Evidence from Borsa Istanbul (BIST). Current Debates in Finance ve Econometrics, 45-54.
• Panaretou, A. (2014). Corporate risk management and firm value: Evidence from the UK market. The European Journal of Finance, 20(12), 1161-1186.
• Sadiq, M., Singh, J., Raza, M. ve Mohamad, S. (2020). The impact of environmental, social and governance index on firm value: Evidence from Malaysia. International Journal of Energy Economics and Policy. 10(5), 555-562.
• Sakarya, Ş. (2011). İMKB kurumsal yönetim endeksi kapsamındaki şirketlerin kurumsal yönetim derecelendirme notu ve hisse senedi getirileri arasındaki ilişkinin olay çalışması (event study) yöntemi ile analizi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 147-162.
• Sakarya, Ş., Yazgan, K. F. ve Yıldırım, H. H. (2017). Kurumsal yönetim derecelendirmesinin hisse senedi performansına etkisi: BİST kurumsal yönetim endeksi üzerine bir inceleme. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 18(40), 55-76.
• Sarıaslan, H. ve Erol, C. (2014). Finansal yönetim - kavramlar, kurumlar ve ilkeler. Siyasal Kitabevi. Sayılgan, G. (2019). Soru ve yanıtlarıyla işletme finansmanı. Siyasal Kitabevi.
• Shaheen, R. ve Nishat, M. (2005). Corporate governance and firm performance: An exploratory analysis. In Conference of Lahore School of Management Sciences, Lahoreda.
• Shahwan, T. M. (2015). The effects of corporate governance on financial performance and financial distress: Evidence from Egypt. Corporate Governance. 15(5), 641-662.
• Silva, A. L. C. ve Leal, R. P. C. (2005). Corporate governance index, firm valuation and performance in Brazil. Revista Brasileira de Finanças, 3(1), 1-18.
• Soysal, M. A. (2015). Kurumsal yönetim uygulamalarının finansal performansa etkileri Türkiye uygulaması. [Doktora tezi], Kadir Has Üniversitesi.
• SPK (2014). Kurumsal yönetim tebliği. https://www.resmigazete.gov.tr/, Erişim Tarihi: 16.12.2022.
• Şenol, Z. ve Ulutaş, A. (2018). Muhasebe temelli performans ölçümleri ile piyasa temelli performans ölçümlerinin CRITIC ve ARAS yöntemleriyle değerlendirilmesi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 641, 983-1002.
• Ünlü, U., Yalçın, N. ve Yağlı, İ. (2017). Kurumsal yönetim ve firma performansı: TOPSİS yöntemi ile BIST 30 firmaları üzerine bir uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1), 63-81.
• Varshney, P., Kaul, V. K. ve Vasal, V. K. (2012). Corporate governance index and firm performance: Empirical evidence from India. Available at SSRN https://ssrn.com/abstract=2103462, 1-35.
• Wei’an, L. ve Yuejun, T. (2007). An evaluation of corporate governance evaluation, governance index (CGI NK) and performance: Evidence from Chinese listed companies in 2003. Frontiers of Business Research in China, 1(1), 1-18.
• Yenice, S. ve Dölen, T. (2013). İMKB’de işlem gören firmaların kurumsal yönetim ilkelerine uyumunun firma değeri üzerindeki etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 9(19), 199-213.