İç denetimin hileye yaklaşımında Benford Kanunu’nun uygulanması

Yıl 2021, , 351 - 380, 30.06.2021

Suat Kara , Sena İlkdoğan

https://doi.org/10.31795/baunsobed.836573

Cited By: 1

Öz

Kurumlar değişen dünya düzeninde her zaman hile riski ile karşı karşıyadırlar. Son zamanlarda yaşanan muhasebe skandalları denetim birimlerinin ne denli önemli olduğunu ortaya koymuştur. Hilenin meydana geldikten sonra reaktif yöntemler ile tespit edilmesinden ziyade proaktif yöntem ve sayısal modellemeler kullanılarak risklerin önceden tespit edilmeye çalışılması ve ortadan kaldırılması günümüzde oldukça önemli hale gelmiştir. Bu araştırmada, proaktif yöntemlerden biri olan Benford Kanunu analiz tekniği kullanılmıştır. İç denetim departmanı bulunan ve bulunmayan iki ayrı şirketin verileri, rakamların bulunduğu sayı basamaklarındaki rakamsal sıklıkları tespit eden Benford Kanunu ile incelenerek gözlemlenen oranlar ile Benford Kanunu’nun oranları arasındaki sapmalar tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İç Denetim, Benford Kanunu, Hile

Application of Benford’s Law in the approach of internal audit to fraud

Öz

Institutions are always at risk of fraud in a changing world system. The recent accounting scandals has revealed how important audit units are. It is very important to detect and eliminate risks beforehand by using proactive method and numerical modeling rather than detecting fraud with reactive methods.In this research, Benford’s Law analysis technique, one of the proactive methods, has been used. The data of two separate companies, with and without an internal audit department, were examined with Benford's Law, which determined numerical frequencies in the numerical digits of numbers, and deviations between the rates observed and the rates of the Benford's Law were determined

Anahtar Kelimeler

Internal Audit, Benford’s Law, Fraud

Kaynakça

• ACFE (Association of Certified Fraud Examiners). (2020). Report To The Nations Global Study On Occupational Fraud and Abuse. 04 Mayıs 2020 tarihinde https://acfepublic.s3-us-west-2.amazonaws.com/2020-Report-to-the-Nations.pdf adresinden erişildi.
• Akkaş, M. E. (2007). Denetimde Benford Kanunu'nun Uygulanması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 191-206.
• Alagöz, A. ve Ay, M. (2004). Muhasebe Denetiminde Benford Kanunu Temelli Dijital Analiz, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2(4), 5976.
• Avcı, O., ve Demirci, Z. (2016). Benford Kanunu’nun Vergi Denetiminde Kullanımı ve Bir Örnek Uygulama. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), 2232-2246.
• Aydın, S. (2017). Muhasebe Hilelerinin Tespit Edilmesinde Benford Yasasının Kullanılması. Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, İstanbul.
• Boztepe, E. (2013). Benford Kanunu ve Muhasebe Denetiminde Kullanılabilirliği. IV(I), LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 73-83.
• Carslaw C. A. P. N. (1988). Anomalies in Income Numbers: Evidence of Goal Oriented Behavior. The Accounting Review,63(2), 321-327.
• Cho, W. K. T., ve Gaines, B. J. (2007). Breaking the (Benford) Law: Statistical Fraud Detection in Campaign Finance. American Statistician, 61(3), 218– 223.
• Cinko, M. (2014). BIST100 Getirileri Dağılımının Benford Kanunu İle Testi, Journal of Economics Finance and Accounting, 1(3), 184-191.
• Çalış, Y., Keleş, E., ve Engin, A. (2014). Hilenin Ortaya Çıkartılmasında Bilgi Teknolojilerinin Önemi ve Bir Uygulama, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (63), 93-108.
• Çubukçu, S. (2009). Muhasebe Hilelerini Ortaya Çıkarmada Benford Modeli’nin İlk İki Basamak Yaklaşımı İle Kullanılması, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 11(3), 113-142.
• Çelik, Y. (2019). İşletmelerde İç Denetim Süreçlerinin Hile Denetimine Etkisi ve Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Okan Üniversitesi, İstanbul.
• Demir, M. (2014). Benford Yasası ve Hile Denetiminde Kullanılması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
• Diekmann, A. (2007). Not the First Digit! Using Benford's Law to Detect Fraudulent Scientif ic Data, Journal of Applied Statistics, 34:3, 321-329
• Durtschi, C., Hillison, W., ve Pacini, C. (2004). The Effective Use of Benford’s Law to Assist in Detecting Fraud in Accounting Data. Journal of Forensic Accounting, 99(99), 17–34.
• Dündar, U. (2014). Kamu Mali Denetiminde İstatiksel Bir Yaklaşım: Benford Yasası. 29. Türkiye Maliye Sempozyumu, (s. 133-144). Antalya.
• Ertikin, K. (2017). Hile Denetimi: Benford Yasası’nın Bilgisayar Destekli Kullanımına Yönelik Bir Hizmet İşletmesi Örneği. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(3), 696-726.
• Jasak, Z. (2008). Detecting Anomalies by Benford's Law. Proceedings of the 8th IEEE International Symposium on Signal Processing and Information Technology, ISSPIT 2008. 10.1109/ISSPIT.2008.4775660.
• Karagün, V., ve Taşdemir, E. (2019). Benford Yasası'nın Denetimde Kullanımı ve Bir Uygulama. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 120-137.
• Kavut, F, Güngör, N. (2018). Bağımsız Denetimde Kilit Denetim Konuları: BİST-100 Şirketlerinin 2017 Yılı Analizi. Muhasebe Enstitüsü Dergisi, 16 (59), 59-70.
• Kayıkçıoğlu, S. (2017). Şirketlerin İç Denetim Birimlerinde Hile Denetimi ve Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Işık Üniversitesi, İstanbul.
• Kocameşe, M. (2006). Benford Kanunu ve Vergi Denetiminde Kullanılabilirliğin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Köse, E., ve Özdemir, M. (2019). Muhasebe Denetiminde Benford Kanunu ve Ölçekten Bağımsızlık Yönteminin Test Edilmesi. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(3), 271-287.
• Nigrini, M. J. (1996) “A taxpayer compliance application of Benford’s law. Journal of the American Taxation Association, 18(1), 72‒91.
• Öncü, M. A., Yücel, R., ve Özevin, O. (2018). Benford Analizi İle Muhasebe Denetimi: Kamu Hastaneleri Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi(80), 1-22.
• Özçelik, H. ve Bayrakçıoğlu, S. (2016). Hileli Finansal Raporlama Tespitinde Benford Yasası: Perakende Sektöründe Bir Uygulama, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, CĠEP Özel Sayısı, 128-139.
• Özkul F. ve Pektekin, P. (2009). Muhasebe Yolsuzluklarının Tespitinde Adli Muhasebecinin Rolü ve Veri Madenciliği Tekniklerinin Kullanılması, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi,11(4), 57-88
• Rasgen, M. (2016). Hile Denetiminde Benford Yasası'nın Kullanımına İlişkin Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Samancı, T. H. (2014). Denetimde Benford Yaklaşımı. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Tammaru, M. ve Alver, L. (2016). Application of Benford’s Law for Fraud Detection in Financial Statements: Theoretical Review. Proceedings of the 5th International Conference on Accounting, Auditing, and Taxation (ICAAT 2016), (December).
• Thomas JK (1989) Unusual patterns in reported earnings. Account Rev 64(4), 773–787.
• Yanık, R., ve Samancı, T. H. (2013). Benford Kanunu ve Muhasebe Verilerinde Uygulanmasına Ait Kamu Sektöründe Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 335-348.