SALÂH BİRSEL’İN “BEKÂRLAR” VE “KAPI MANDALLARI İÇİN AĞIRAKSAK ŞİİR” ADLI ŞİİRLERİNDE HÜZÜN\MELANKOLİ

Yıl 2016, Cilt: 19 Sayı: 36, 131 - 152, 01.12.2016

Derya Kılıçkaya

https://doi.org/10.31795/baunsobed.645208

Öz

Hüzün, yani gönül üzgünlüğü hayatın her anında insanlarda görülebilen bir durumdur. Gam, keder ve sıkıntıyla beraber gelen hüzün, kimi zaman insanların yaşam kalitesini de etkileyebilmektedir. Bu hüzün, kimi zaman kara sevda da denilen melankoliye evrilebilmekte ve insanların yaşamını daha da zorlaştırmaktadır. Yazımızda, Salâh Birsel’in “Bekârlar” ve “Kapı Mandalları İçin Ağıraksak Şiir” isimli şiirlerinden hareketle, insan psikolojisinin edebiyata nasıl yansıdığını değerlendirmeye çalışacağız. Edebiyatımızda daha çok mizahi yönüyle bilinen Salâh Birsel’in bu iki şiirini ayrı ayrı ele almak yerine, bütünleştirerek ve tematik olarak inceleyeceğiz. Şiirlerinde insanların hüzünlü hayatına ışık tutan şair, böylelikle insan psikolojisini de irdeler. Üstelik, bunu yaparken insan-eşya benzeyişinden yola çıkarak değişik bir tutum sergiler

Anahtar Kelimeler

Şiir, Melankoli, Edebiyat

Melancholy In Salâh Birsel’s Poems Named “Bekârlar” And “Kapı Mandalları İçin Ağıraksak Şiir”

Öz

Sadness is a condition that occurs in people’s hearts in every moment of their life. The distress that comes with the grief can affect people’s quality of life. This sadness, melancholy, also called infatuation can sometimes evolve and makes people’s lifes even more difficult. In this article, within the frame of Salah Birsel’s “Bekârlar” and “Kapı Mandalları İçin Ağıraksak Şiir” poems, we will try to evaluate how literature reflects human psychology. İnstead of considering the two poems seperately, we will examine them thematically and as a whole. The poet, who sheds light on people’s melancholic lifes, also examines the human psychology. Furthermore, while he examines that, he has an different attitude according to the similarity of human and item

Anahtar Kelimeler

Poem, Melancholy, Literature

Kaynakça

• Aristoteles. (2007). Karasafralılık. (çev. Ömer Aygün), Cogito Melankoli, S.51, Yaz (2. Baskı 2008), s. 107-125.
• Birsel, S. (1955). Hacivatın Karısı, Ankara: Seçilmiş Hikâyeler Dergisi Kitapları.
• Casagrande, C. (2004). Hüzün Bir Günah mı?. (çev. Saadet Özen), Toplumsal Tarih, S.129, Eylül, s. 76-78.
• Cebeci, O. (2004), Psikanalitik Edebiyat Kuramı, İstanbul: İthaki Yayınları.
• Demir, F. ( 2012), Salah Birsel’den Avangart Bir Poetika Denemesi: Şiirin İlke- leri. Turkish Studies, Volume 7/4, Fall, p. 1433-1440.
• Demiralp, O.. (2007). Hülya ile Sevda. Cogito Melankoli, S. 51, Yaz, (2. Baskı, 2008),181-191.
• Ebû Ali İbn Sînâ. (2007). Melankolinin Teşhis ve Tedavisi. (çev. A. Sait Aykut), Cogito Melankoli, S. 51, Yaz,(2. Baskı, 2008), 24-37.
• Gençdiş, C. (2003). Bir İstanbul Masalı, Bekar Odaları. ( Altan Bal ile Söyleşi), XXI, S. 17, Kasım, s. 60-65.
• Göle, M. (2007). Aşk Melankolisi Diye. Cogito Melankoli, S.51, Yaz,( 2. Bas- kı.2008), 163-169.
• İlhan, A. (2004). Gerçekçilik Savaşı, İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Kanoğlu, C. (2010). Edebiyatımızda Salâh Birsel. Türk Dili, S. 699 Mart.
• Kristeva, J. (2009). Kara Güneş Depresyon ve Melankoli, (çev. Nesrin Demiryon- tan).İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Michel De Montaigne. Melankoli Üzerine Denemeler. Cogito Melankoli, S. 51, Yaz, (2. Baskı, 2008), 159-162.
• Parman, T. (2009). Sunuş. Psikanaliz Yazıları, Bahar Kitaplık Dizisi 18, 5-10.
• Sayar, K. (1995). Hüzün Hastalığı, İstanbul: İz Yayıncılık.
• Shakespeare, W. (2010). IV.Henry. (çev. Bülent Bozkurt).7. Basım. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Starobinski, J. (2007). Aynada Melankoli, Ankara: Dost Kitabevi.
• Starobinski, J. (2007). Tanrı Katında Ruh: Akedia Günahı. (çev. Serap. B. Öz- türk), Cogito Melankoli, S. 51, Yaz, (2. Baskı, 2008), 224-232.
• Şen, B. (2011), İstanbul Tarihi Kent Merkezinde Kentsel Dönüşüm: Mekânsal Müdahaleye ‘İçerden Bakış’ ya da Mekânsalı Toplumsalla Birlikte Dü- şünmek. Toplum ve Demokrası, Cilt 5, Sayı 11-12.
• Teber, S. (1997). Melankoli, İstanbul: Say Yayınları.
• Teber, S. (2002). Aşiyan’daki Kâhin, İstanbul: Okuyan Us Yayınları.
• Yaman, H. S. (2005). Salah Birsel’in Şiire Dair Görüşleri. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 17, s. 187-202.
• Yardım, M. N. (2009). Edebiyatımızda Hüzün. İstanbul: Yağmur Yayınları.
• Yates, F. A. .(2007). Gizli Felsefe ve Melankoli: Dürer ve Agrippa. (çev. Kemal Atakay), Cogito Melankoli, S.51, Yaz, (2. Baskı. 2008), 170-180.
• Yavuz, H. (2013). Hüzün ve Ben. İstanbul: Timaş Yay. http://tdk.gov.tr/ Notlar: i. Geniş bilgi için bkz. Serol Teber, Aşiyan’daki Kâhin, İstanbul: Okuyan Us
• Yayınları, 2002; Mehmet Nuri Yardım, Edebiyatımızda Hüzün, Yağmur Ya yınları, İstanbul, 2009. ; Ertan Örgen, “Sait Faik Abasıyanık’ın Öykülerinde Melankoli”, Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, Y. 2, S. 4, Temmuz-Aralık , s. 79-91; Fatih Özdemir, “Cehennem Çölünde Kıyameti Beklemek –
• Tevfik Fikret’in İktirâb Şiirinde Melankolinin Tasviri-“, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 11, Nisan 2015, s. 79-94; Mustafa Karabu lut, “Tevfik Fikret ve Cenap Şehabettin’in Şiirlerinde Melankoli”, Turkish Studies, Volume 10/2 Winter 2015, p. 507-520.
• ii. İncelememize konu olan şiirler şu eserden alınmıştır: Salâh Birsel, Hacivatın Karısı, Seçilmiş Hikâyeler Dergisi Kitapları, Ankara, 1955.