MUHASEBE MESLEK MENSUPLARI ARASINDA YAŞANAN HAKSIZ REKABET ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2013, Cilt: 16 Sayı: 30, 115 - 149, 01.12.2013

Vesile Ömürbek , Tarık Türkoğlu

Öz

Günümüzde yaşanan gelişmeler neticesinde muhasebecilik anlayışında farklılık ve meslek mensupları arasında ekonomik ve sosyal dengesizlikler oluşmaktadır. Muhasebe mesleği de haksız rekabet olmak üzere birçok mesleki sorun ile karşı karşıya kalmaktadır. Araştırmanın Amacı : Araştırmanın amacı; Isparta il merkezinde faaliyetlerini sürdüren muhasebe meslek mensupları arasında ekonomik, sosyolojik, hukuki vb. sorunlardan kaynaklanan haksız rekabetin varlığını ve bu soruna neden olan etmenleri tespit etmektir. Bu soruna neden olan etmenler meslek mensuplarının mesleki deneyim süresine göre ayrıntılı olarak incelenmektedir. Ayrıca mevcut sorunun giderilmesine yönelik ortaya atılan çözüm önerileri ile hazırlanan projeler incelenmiş ve yapılan saha araştırması ile de konu hakkında güncel bilgilere ve görüşlere yer verilmiştir.Araştırmanın Yöntemi : Araştırmada; literatür incelemesi, araştırmaya dahil edilen meslek mensuplarının belirlenmesi, araştırmanın amaç ve hipotezlerinin belirlenmesi, anket sorularının hazırlanması, anket formlarının uygulanması, verilerin kodlanması ve düzenlenmesi, istatistiksel analizlerin yapılması ve sonuçların değerlendirilmesinden şeklinde bir yöntem izlenmiştir. Hazırlanan anketler Isparta il merkezinde faaliyette bulunan toplam 152 meslek mensubuna yüzyüze görüşme yöntemi ile yapılmıştır. Bu yöntemle değerlendirmeye uygun 70 anket formu elde edilmiştir. Araştırmada kullanılan anket, meslek mensuplarının demografik özelliklerinin ve haksız rekabet sorunu hakkındaki düşüncelerinin tespiti için iki bölüm ve 31 sorudan oluşmaktadır. Bulgular ve SonuçMuhasebe meslek mensupları arasında başta tahsilat sorunu olmak üzere ücret üzerinden yaşanan haksız rekabetin olduğu ve meslek mensuplarının meslekleri dışındaki işlerle uğraşmalarının haksız rekabetin etkisini daha da arttırdığı belirlenmiştir. Meslek mensupları, mevcut sorunların tespiti ve çözümünde güncel mevzuatları yetersiz görmektedirler. Haksız rekabetin meslek mensuplarının toplumdaki mesleki itibarlarına gölge düşürdüğü ve muhasebe mesleğinin hak ettiği saygınlığa ulaşmasını engellediği sonucuna varılmıştır. Yapılan araştırma sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde ise mesleki haksız rekabetin varlığının büyük oranda kabul gördüğü ortaya çıkmaktadır. Ayrıca bu sorunun meslek mensuplarına ekonomik ve sosyolojik açıdan önemli zararlar verdiği de tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Haksız Rekabet, Muhasebe Meslek Mensubu

A Study on UnfaIr CompetItIon Among AccountIng ProfessIonals

Öz

Recent developments result changes in the concept of accounting and cause economical and social inequalities among the accounting professionals. Like many other professions, accounting face several occupational problems, including unfair competition.Aim of the Study: Aim of the study is to determine the drivers of unfair competition, which occurs due to economical, sociological, legal etc. reasons between the accounting professionals that work in Isparta city center. The drivers of the unfair competition have been investigated in details by the experience of the accounting professionals. The projects, suggesting solutions to the problem have been also investigated and recent information and opinions have been obtained by conducting an empirical study.Method of the Study: The method of this research consists of literature research, determining the sample, defining the aim and hypothesis of the study, preparing the questionnaire, coding and arranging the data, running the statistical analyzes and discussing the results. The questionnaire has been distributed to total 152 accounting professionals in Isparta city center by carrying out a face-to-face survey. A total of 70 valid responses have been collected. The questionnaire consists of 31 questions in two sections about demographic details and the opinions regarding unfair competition. Findings and Results: It was found that payment and collection problems mainly cause the unfair competition among the accounting professionals while any other business that they also work increases its effects. Accounting professionals find the present legislation insufficient in terms of determining and solving the existing problems. It was understood that unfair competition negatively affects the prestige of the accounting professionals in the society and blocks their efforts to reach the level of prestige that they deserve. The overall finding of the research suggests that occupational unfair competition has been widely accepted. Furthermore, it was discovered that this problem causes economical and sociological damages to the accounting professionals

Anahtar Kelimeler

Unfair Competition, Accounting Professionals

Kaynakça

• Akın, Z., (2010), Rekabet Hukuku Bağlamında Devlet Yardımları, Basılma- mış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensti- tüsü, Isparta.
• Arı, H., (2011), “Kurumsallaşma Sürecinde Haksız Rekabet”, 3. Türkiye Hak- sız Rekabet Kongresi, TÜRMOB Yayınları 412, s. 66-71.
• Arıkan, Y., (2000), “Kamuoyunda Mesleki İtibarımızı Yok Eden Haksız Re- kabete Gelin Hep Birlikte Son Verelim”, Mali Çözüm Dergisi, İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Yayınları, Sayı 52, s. 1-7.
• Arıkan, Y., , Zaman Esaslı Ücret Tarifesi”, (http://dosya.malatyasmmmo.org. tr/dosya/ZamanEsasliUcretTarifesi.pdf), (erişim tarihi: 03.01.2013)
• Arıkan, Y., (2002), “Muhasebe Mesleği Olmadan Yeminli Mali Müşavirlik Olabilir mi?”, Mali Çözüm Dergisi, İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Yayınları, Sayı 58, s. 1-4.
• Arıkan, Y., (2011), “Sürdürülebilir Kurumsal Yapı ve Haksız Rekabet”, Mali Çözüm Dergisi, İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Yayınları, Sayı 103, s. 9-15.
• Ataman, B., (2010), “Türkiye’de Kamu Denetimi ve Kamu Denetçilerine Ge- nel Bakış”, Maliye Finans Yazıları, Yıl 24, Sayı 87, s. 17-26.
• Dede, G., (2009), 101 Soruda Haksız Rekabet Olgusu, Çetin Ofset, Ankara.
• Dede, G. (2007), “Mesleki Süreci Yaşamak, Eğitim ve Haksız Rekabet”, Mali Müşavirler Muhasebeciler Birliği Derneği Ankara Şube Bülteni, Sayı 59.
• Dilekyiğit, Ö., (2009), “Müşterilerden Kaynaklanan Haksız Rekabet”, Bilanço Dergisi, BSMMMO Yayınları, Sayı 119, s. 22-23.
• Doğan, İ., (2010), “Muhasebe ve Denetim Mesleğinde Haksız Rekabet”, 2. Türkiye Haksız Rekabet Kongresi, TÜRMOB Yayınları 379, s. 45-46.
• Doğrusöz, B., Onat, Ö. ve Töralp, F., (2011), Türk Ticaret Kanunu, İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası, İSMMMO Yayınları, Mevzuat Se- risi, No 9, İstanbul.
• Gündüz, A., (2006), “Haksız Rekabet, Etik Kurallar ve Ücret Paradoksu”, (http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/ahmet/002/), (erişim tarihi: 03.01.2013)
• (http://www.isparta.smmmo.org.tr/), (erişim tarihi: 02.05.2012.)
• Oruç, M., (2009), Haksız Rekabette Maddi Tazminat Davası, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Topçu, F., (2010), “Muhasebe Islerinde Haksız Rekabetin Boyutları ve Un- surları”, 2. Türkiye Haksız Rekabet Kongresi, TÜRMOB Yayınları 379, s. 35-43..
• Türkiye Haksız Rekabetle Mücadele Kurulu (TÜRHAK), (2011), Haksız Re- kabetle Mücadelede Meslek Mensubunun Pusulası, Ankara.
• Yaşar, R., (2011), “Muhasebe Mesleği ve Çözümlenemeyen Tahsilat Sorununa Bir Bakış”, Muhasebe Güncel Bülten, 11.01.2011, (http://www.muhasebenet.net/ makale_recep%20yasar%20smmm_muhasebe%20meslegi%20ve%20cozumlene- meyen%20tahsilat%20sorunu.html), (erişim tarihi: 03.01.2013)