KARAKALPAKİSTAN’DA EFSANE ÇALIŞMALARI

Yıl 2008, Cilt: 11 Sayı: 20, 150 - 156, 01.12.2008

Pınar Fedakar

Öz

Araştırmanın Temelleri: Karakalpak efsaneleriyle ilgili Karakalpakistan’da yapılmış çalışmalar. Araştırmanın Amacı: Karakalpakistan’daki efsane çalışmalarını kronolojik olarak tanıtmak ve değerlendirmek. Veri Kaynakları: Karakalpak efsaneleri ile ilgili Karakalpakistan, Özbekistan ve Türkiye’de yayınlanmış çalışmalar. Ana Tartışma: Karakalpakistan’daki efsane çalışmalarının, Karakalpak folklor çalışmaları açısından önemi tartışılacaktır. Sonuçlar: Karakalpakistan’daki efsane çalışmalarının nitelik ve nicelik bakımından yetersizliği ve bu eksikliğin nedenleri tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Karakalpak, Folklor, Efsane

The Legend Studies in Karakalpakhstan

Öz

Bases of Research: The studies on Karakalpakh legends in Karakalpakhstan Purpose of the Research: To introduce and discuss the studies on Karakalpakh legends in Karakalpakhstan chronologically. Resources of Data: The studies about legends in Karakalpakhstan, Uzbekistan and Turkey. Main Discussion: The importance of the studies on the legends in Karakalpakhstan for Karakalpak folklore studies is discussed. Conclusions: The quality and number of the studies on the legends in Karakalpakhstan isn’t enough, and the causes are explained

Anahtar Kelimeler

Karakalpakh, Folklore, Legend.

Kaynakça

• Ayımbetov, K. (1988). Halık danalığı (Halk Bilgeliği). Nökis: Karakalpakistan.
• Ayımbetov, Kallı; G. Esemuratov; A. Karimov. (1956). Karakalpak halk ertekleri (Karakalpak halk masalları). Nökis: Karakalpakistan Memleket Baspası.
• Berdiev, J. (1993). Tursın Han Hakkındağı Añızdağı Mağlıvmatlar (Tursın Han Hakkındaki Añızdaki Bilgiler. Özbekistan Respublikası İlimler Akademiyası Karakalpakstan Böliminin Habarşısı, 3, 119-121.
• Berdiev, J. (1996). Otrajenie v Legendah i Narodnıh Predaniyah İstorii Karakalpakov XIII-XVII vv. (13-17.Yüzyıllardaki Karakalpak Tarihinin Efsane ve Rivayetlerdeki Yansımaları).yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Özbekistan Respublikası İlimler Akademiyası Karakalpakistan Bölim Tariyh, Arheologiya Ham Etnografiya İnsitutı.
• Berdiev, J. (1998). Ernazar Alaköz Hakkında Halık Avızındağı Añız Engimeler (Ernazar Alaköz Hakkında Halk Arasında Anlatılan Añızlar. Özbekistan Respublikası İlimler Akademiyası Karakalpakstan Böliminin Habarşısı. 153- 154, 146-149.
• Esbergenov, H.; J. Hoşniyazov. (1988). Etnografiçeskie Motivı v Karakalpakskom Folklore (Karakalpak Folklorunun Etnografik Motifleri). Taşkent: Fan Neşriyatı..
• Fedakar, P. (2008). Karakalpak Efsaneleri (İnceleme-Metinler). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hojaniyazov, Ğ.; J. H. (2004). Karakalpakistan’ın Ejayıp Jeti Esteliği (Karakalpakistan’ın Muhteşem Yedi Âbidesi). Nökis: Bilim Baspası.
• Jdanko, T. A. (1950). Oçerki İstoriçeskoy Etnografii Karakalpakov-Rodo- Plemennaya Struktura i Rasselenie v XIX-Naçale XX Veka (Karakalpak Halkının Etnografik Tarihi Yazıları–19. Asrın Sonu 20. Asrın Başına Kadar Yerleşim ve Şecere Yapısı). Akademiya Nauk SSSR Trudı İnstituta Etnografii im. N. N. Mikluho-Maklaya Novaya Seriya, Tom IX. Moskva-Leningrad: İzdatel’ctvo Akademi Nauk SSSR.
• Kamalov , S.; E. K. (1993). Karakalpakstan tariyhı (Karakalpakistan tarihi). Nökis: Bilim.
• Karakalpak Añızları Epsanaları Hem Şeşenlik Sözleri (Karakalpak Añızları, Efsaneleri ve Şeşenlik Sözleri). (1992). Hzl. Z. İşmanova, Nökis: Karakalpakistan.
• Karakalpak Halık Epsanaları (Karakalpak Halk Efsaneleri). (2000). Hzl. T. Kanaatov, Nökis: Karakalpakistan.
• Maksetov, K. (1977). Oçerki Po İstorii Karakalpakskogo Folklora (Karakalpak Folklor Tarihi Yazıları). Taşkent: Fan Neşriyatı.
• Maksetov, K. (1989). Karakalpak Folkloristikası (Karakalpak Folkloru). Nökis: Karakalpakistan Baspası.
• Maksetov, K. (1996). Karakalpak halkının körkem avızeki döretpeleri, (Karakalpak halkının bedii sözlü yaratmaları). Nökis: Bilim.
• Maksetov, Kabıl; E. Tejimuratov. (1979). Karakalpak Folklorı (Karakalpak Folkloru). Nökis: Karakalpakistan Baspası.
• Maksetov, Kabıl; N. Kamalov; K. Mamnetnazarov. (1962). Karakalpak halık legendaları hem anekdotları (Karakalpak halk efsaneleri ve fıkraları). Nökis-Semerkand: Karakalpakistan Memleket Baspası.
• Maksetov, Kabıl; N. Kamalov; K. Mamnetnazarov. (1995). Karakalpak halık añızları hem anekdotları (Karakalpak halk añızları ve fıkraları). Nökis: Karakalpakistan.
• Mambetov, K. (1993). Karakalpak tariyhı (Karakalpak tarihi). Nökis: Karakalpakistan.
• N. Davkaraev Şığarmalarının Tolık Jıynağı (N. Davkaraev’in Çalışmalarının Toplamı). (1977). C. 2, Nökis.
• Pahratdinov, A. (1989). Menili gepler hem halık epsanaları (Manalı sözler ve halk efsaneleri) . Nökis: Karakalpakistan.
• Sagitov, İ. T. (1963). Karakalpak halkının kaharmanlık eposı (Karakalpak halkının kahramanlık destanı). Nökis: Memleket Baspası.