COĞRAFYA ÖĞRETİMİNDE AKTİF ÖĞRENME UYGULAMALARI Hava Kirliliği

Yıl 2008, Cilt: 11 Sayı: 19, 60 - 74, 01.06.2008

Hakan Önal , Ersin Güngördü

Öz

Problem Durumu: Bilgi ve teknolojinin baş döndürücü bir hızla geliştiği bir ortamda, eğitim stratejilerinin gözden geçirilmesi, bunların değişen zamana ayak uydurması ve günün koşullarına cevap verebilmesinin gerekliliği herkes tarafından kabul edilmektedir. Toplumda demokrasinin gelişmesi ve yerleşmesine paralel olarak eğitimin niteliğinin, gerek eğitici ve eğitilenin rolü açısından gerekse öğretim yöntem, teknik ve stratejileri açısından değişime uğradığı görülür. Coğrafya Öğretimi de sürekli bu çerçeve etrafında tartışılmakta ve öğretilen konuların teoriden ileri gidemediği görüşü yaygınlaşmaktadır. Ancak yapılan birçok çalışma gösteriyor ki coğrafya bilgilerinin öğrencilere sunulma biçimi, öğrencilerin konuları ve kavramları anlama ve anlamlandırma arasında değişken bir öğrenme şekli ile karşı karşıya kaldıklarını göstermektedir. Bu çalışma da; aktif öğrenme yaklaşımı ile geleneksel öğretim yöntemleri ile verilen coğrafya derslerini alan öğrencilerin akademik başarıları arasındaki farkı göstermektedir. Araştırmanın Amacı: Bu araştırmanın temel amacı, öğrencilerin, öğrenmeleri gereken konuları öncelikle önemsemesi ve niçin öğrenmesi gerektiğinin farkında olarak, kendilerini öğrenme işine bizzat katmaları prensibine dayalı Aktif Öğrenme yaklaşımı ile öğretmen merkezli olarak ta bilinen geleneksel öğretim yöntemleri kullanılarak verilen konuları, anlama ve anlamlandırma düzeyleri arasındaki farkları tespit edebilmektir. Yöntem: Çalışma, Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Anabilim Dalı son sınıf öğrencilerinden akademik başarıları arasında anlamlı bir fark bulunmayan A Şubesi deney, B Şubesi ise kontrol grubu olarak seçilmiştir. Çevre Sorunları Coğrafyası Dersi içerisinde yer alan hava kirliliği konuları deney grubu öğrencilerine aktif öğrenme yöntemleri ile kontrol grubu öğrencilerine ise geleneksel öğretim yöntemleri ile verilmiş sonra da öğrenciler konularla ilgili sekiz soruluk çoktan seçmeli bir teste tabi tutulmuşlardır. Bulgular ve Sonuçlar: Öğrencilere, aktif öğrenme ve geleneksel öğretim yöntemleri kullanılarak verilen derslerin sonucunda hava kirliliği, asit yağmurları, ozon tabakası, sera etkisi ve hava kirliliğinin çevre ve insan üzerindeki etkisi konulu sekiz adet çoktan seçmeli soruya öğrencilerin vermiş oldukları cevaplar değerlendirilmiş, sonuçta; aralarında anlamlı farklı bulunmakla birlikte, aktif öğrenme yöntemlerinin kullanıldığı A şubesi öğrencilerinin akademik başarısının geleneksel öğretim yöntemlerinin kullanıldığı B Şubesi öğrencilerinden daha yüksek olduğu ortaya çıkmıştır. Öneriler: Yapılan çalışma ile elde edilen bulgular, coğrafya öğretimi nasıl olmalıdır? Sorusuna; öğrencilerin konunun içerisine sokularak ve mutlaka derslere aktif katılımlarının sağlanarak olması gerekliliğini ortaya koymaktadır. Üstelik bu sonuç, coğrafya öğretimi ile ilgili daha önce yapılmış olan çalışmaların sonuçlarını da destekler bir niteliktedir. Buradan yola çıkarak, coğrafya öğretimi yapan bütün yükseköğretim kurumlarında, coğrafya öğretiminde mutlak suretle aktif öğrenme yöntemlerine yer verilmesi önerilmektedir

Anahtar Kelimeler

Coğrafya öğretimi, çevre bilinci, aktif öğrenme, hava kirliliği

Active Learning Application of Geography Teaching A Simple of Air Pollution

Öz

The Problem: In a world in which knowledge and technology develop rapidly, the necessity of scrutinizing education strategies, making them keep pace with the changing time and their being able to see to the needs of the day is accepted by everyone. With the development of the democracy in the society, it is seen that the quality of education both in the matter of teacher and student and in the matter of education method, strategy and techniques has changed a lot. The education of geography has always been discussed in the light of these changes and the idea that the lessons are taught just theoretically has begun to spread. But according to the studies, the style of presenting geography to student’s shows that students face with a learning style that changes between understanding and interpretation of the lessons and concepts. This study demonstrates the difference of academic success between the students that were taught geography with active learning and the students that were taught with traditional teaching methods. Purpose of the study: The aim of this research is to show the difference between the levels of understanding and interpretation of the students who were taught with the Active Learning Approach, which requires students to consider the topic they should learn important and be active in the process of learning and students who were taught geography with the traditional methods, also known as teacher-centered. Methodology: In the study, the senior class students of Necatibey Education Faculty, Primary Education Department, Social Science Teaching department were investigated. Branch A was chosen as experiment group and Branch B was chosen as control group. There was not a meaningful difference between the academic successes of the groups. The topic of Air Pollution, which is the matter of Geography of Environmental Problems, was taught to the experiment group with Active Learning Methods and it was taught to the control group with traditional teaching methods. Finally, the students were subjected to a multiple choice question test consisting of eight questions. Findings and Results: After the students were taught with the methods of Active Learning and traditional teaching methods, the answers of the students to the multiple choice question test consisting of eight questions including the topics of air pollution, acid rain, ozone layer, the effect of greenhouse and the effects of air pollution on environment and people were evaluated. As a result, it was found that though there was a meaningful difference among them, the academic success of students of Branch who were taught with Active Learning methods was higher than the students of Branch B who were taught with traditional methods. Recommendations: The findings of the study shows that the answer of the question “how should the geography teaching be?” should be “by making the students be a part of the topic and by making them take an active part in the lesson.” Also, this result supports the results of the studies that were done before. Finally, it is suggested that in all the universities that gives geography lessons, the active learning strategies should certainly be adopted in geography teaching

Anahtar Kelimeler

Geography teaching, environmental conscious, active learning, air pollution

Kaynakça

• Atalay, İ.(2004). Açıklamalı Türkçe–İngilizce doğa bilimleri sözlüğü (coğrafya, ekoloji, ekosistem). Meta Basımevi, İzmir.
• Bahar, M. (2000). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Eğitimi Konularındaki Ön Bilgi Düzeyi, Kavram, Yanılgıları. V. Uluslararası Ekoloji ve Çevre Sorunları Sempozyumunda Poster Çalışması, TÜBİTAK, Ankara.
• Bednarz, Sarah Witham. (2000). Connecting GIS and Problem Based Learning p.89-101. Environmental systems research ınstitur, inc., 380 New York Street, Redlans, California, 92373-8100.
• Bloomer,F.E. (1971). Social Studies Teachers’ Perception of Topics in Geography. Phd. Thesis, The Ohio State University.
• Corney, G. (1985). Geography, schools and ındustry. Sheffield: Geographical Association.
• Daniel,B., Stainsstreet,M., Boyers,E. (2004). How Can We Best Reduce Global Warming? School Students’ Ideas and Misconception. International Journal of Environmental Studies. 61, 2, 211.
• Doğanay, Hayati. (2002). Coğrafya öğretim yöntemleri. İstanbul: Aktif Yayınevi.
• Geography Education Standards Project. (1994). Geography for Life: National Geographic Standards. Washington, DC: National Geographic Research and Exploration. s.47.
• Güngördü, Ersin. (2003). Coğrafyada öğretim yöntemleri ve çağdaş öğretim yaklaşımları ilkeler uygulamalar eğitim fakülteleri için, Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Haktanır, G. ve Çabuk, B. (2000). Okulöncesi Dönemindeki Çocukların Çevre Algıları. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi Bildiri Kitabı, 76-82. Hacettepe, Ankara.
• Lambert, David ve Balderstone, David. 2000: Learning to teach geography in the secondary school: A companion to school experience. London: Routledge.
• Morgan, John (1996). What a Carve Up New Times for Geography Teaching. Geography in Education, Viewpoints on Teaching and Learning. Cambridge University Press, Cambridge.
• Özkan,Ö., Tekkaya, C. ve Geban, Ö. (2001). Ekoloji Konularındaki Kavram Yanılgılarının Kavramsal Değişim Metinleri İle Giderilmesi. Yeni Bin Yılın Başında Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 191-194. İstanbul.
• Sezer, Adem. (2002). Ortaöğretim Kurumlarında Coğrafya Öğretim Teknolojisinin Öğrenci Başarısına Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi.
• Stoltman, Joseph.P. (1991). Research on geography teaching. In handbook of research on social studies teaching and learning. New York: Macmillan, s. 1–3.
• Şahin, Cemalettin. (2003) Türkiye’de coğrafya öğretimi, sorunlar ve çözüm önerileri. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Şahin, N.F, Cerrah, L. Saka, A. Şahin, B. (2004). Yüksek Öğretimde Öğrenci Merkezli Çevre Eğitimi Dersine Yönelik Bir Uygulama. GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, (24)3, 113–128.
• Taşlı, İ. (1997). Öğrenci Merkezli Yöntemlerle Coğrafya Öğretimi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Webb, P. and Boltt, G. (1990). Food Chain to Food Web: A Natural Progression?. Journal of Biological Education, 24(3), 187-191.
• Yılmaz, A, Morgil, İ., Aktuğ,P. ve Göbekli,İ. (2002). Ortaöğretim ve Üniversite Öğrencilerinin Çevre, Çevre Kavramları ve Sorunları Konusundaki Bilgi ve Öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 156–162.
• Yücel, A.S., Morgil, İ. (1998) Yüksek Öğretimde Çevre Olgusunun Araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 84–94. .