TÜRKİYE’DE İMALAT SANAYİ İHRACATI EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİNDE ARAMALI İTHALATI VE SERMAYE MALI İTHALATININ ROLÜ
Yıl 2016,
İİBF 10. Yıl Özel Sayı, 185 - 201, 15.12.2016
Hakan Çetintaş
,
İbrahim Murat Bicil
Öz
İmalat sanayi GSYİH ve ihracattaki payı nedeniyle ekonomik büyüme açısından önem
taşıyan bir sektördür. Bu çalışmada Türkiye’de 1998-2016 döneminde ekonomik büyüme,
imalat sanayi ihracatı, aramalı ithalatı ve sermaye malı ithalatı arasındaki uzun dönem ve
nedensellik ilişkisi ARDL modeli ve hata düzeltme modeli yardımıyla araştırılmıştır. Elde
edilen bulgular ekonomik büyüme, imalat sanayi ihracatı, aramalı ithalatı ve sermaye malı
ithalatı arasında uzun dönemli bir ilişki olduğunu göstermektedir. Uzun dönemde imalat
sanayi ihracatı ve sermaye malı ithalatı ekonomik büyüme üzerinde etkilidir
Kaynakça
- Aktaş,C. (2009). Türkiye’nin İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki
Nedensellik Analizi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
Sayı 18, s. 35-47.
- Awokuse, T.O., (2005). Exports, Economic Growth and Casuality in Korea.
AppliedEconomicsLetters, 12, 693-696.
- Awokuse, T.O.. (2008). Trade Openness and Economic Growth: Is Growth
Export Led or Import Led?.Applied Economics,40,161-173.
- Bahmani-Oskooee, M. ve Alse, J. (1993). Export Growth and Economic Growth:
An Application of Cointegration and Error-Correction Modeling. Journal of Developing Areas, Vol. 27(4), 535-542.
- Bahmani-Oskooee, M. ve Oyolola, M. (2007).Export Growth and Output
Growth: An Application of Bounds Testing Approach. Journal of Economics and Finance, Volume 31, Number 1, 1-11.
- Bahmani-Oskooee, M. ve Economidou, C. (2009). Export Led Growth vs.
Growth Led Exports: LDCs Experience. The Journal of Developing Areas,
Volume 42, Number 2, 179-209.
- Bilgin, C. ve Şahbaz, A. (2009). Türkiye’de Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkileri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 8,
177-198.
- Çetintaş, H. (2004). İhracat ve Ekonomik Büyüme. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt 5, Sayı 1.
- Demirhan, E. (2005).Büyüme Ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği.Ankara Üniversitesi Sbf Dergisi, 60 – 4, Ekim – Aralık, 75-88.
- Erdoğan, S. (2006). Türkiye’nin İhracat Yapısındaki Değişme ve Büyüme İlişkisi: Koentegrasyon ve Nedensellik Testi Uygulaması. Selçuk Üniversitesi
Karaman İİBF Dergisi, Sayı 10, 30-39.
- Engle, R.F. ve Granger, C.W.J. (1987).Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing. Econometrica, 55: 251-76.
Gerni, C., Emsen, S., Değer, M.K. (2008). İthalata Dayalı İhracat ve Ekonomik
Büyüme 1980-2006 Türkiye Deneyimi.2. Ulusal iktisat kongresi, 20-22 Şubat DEU İİBF İktisat Bölümü, İzmir.
Gübe, Y. (1997). İktisadi Büyüme ve İhracat Performansı. Hazine Dergisi,
Sayı:6,17-26.
- Johansen, S. (1991). Esti
mation and Hypothesis Testing of Cointegration Vectors in Gaussian Vector Autoregressive Models. Econometrica, Vol. 59,
No. 6, 1551-1580.
- Karagöl, E. ve Serel, A. (2005) .Türkiye’de İhracat ve GSMH Arasındaki İlişkinin Kointegrasyon Yöntemiyle İncelenmesi. (The Relationship Between
Export and GNP in Turkey Using Cointegration Method). İ.Ü.İktisat Fakültesi Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Cilt:50.
- Karagöz, M. ve Şen,A., (2005). Exports and Economic Growth of Turkey: Cointegration and Errror Correction Analysis. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C.4,S.13,1-15.
Kepenek, Y. (1989). Sanayileşme Politikaları ve Türkiye’nin Sanayileşmesi.
1989 TMMOB Sanayi Kongresi Bildirisi. arsiv.mmo.org.tr/pdf/10653.
pdf.
- Kösekahyaoğlu, L. ve Şentürk, C. (2006). İhracat Dayalı Büyüme Hipotezinin
Testi: Türkiye ve Yeni Gelişen Ekonomiler Üzerine Karşılaştırmalı Bir
İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
Cilt:2, Sayı:4,23-45.
- Narayan, P. K. (2005). The saving and Investment Nexus for China: Evidence
from Cointegration Tests. Applied Economics. 37, 1979-1990
- Önder, K. ve Hatırlı, S.A. (2014). Türkiye’de İmalat Sanayi İhracatı ve Büyüme
İlişkisinin İktisadi Analizi, Journal of Yaşar University, 9(34), 5851-5869.
- Öztürk, İ. ve Acaravcı, A. (2010). Testing The Export–Led Growth Hypothesis:
Empirical Evidence From Turkey. The Journal of Developing Areas, Volume 44, Number 1, 245-254.
Pesaran, M. Shin, H.Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches To
The Analysis Of Level Relationship. Journal Of Applied Econometrics
16(3), 289-326.
- Ram, R. (1987).Exports and Economic Growth in Developing Countries: Evidence from Time Series and Cross-Section Data. Economic Development
and Cultural Change. vol.36, 51-72.
- Siddiqui,S., Zehra,S., Majeed, S. ve Butt, M.S. (2008). Export Led Growth Hypothesis in Pakistan: A Reinvestigation Using Bounds Test. The Lahare
Journal of Economics, Volume:2, Number:13,59-80.
- Takım, A., (2010). Türkiye’de GSYİH ile İhracat Arasındaki İlişki: Granger
Nedensellik Testi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
Sayı:14, Cilt-2, 315-330.
TCMB Elektronik veri Dağıtım Sistemi 12.10.2016 tarihinde http://evds.tcmb.
gov.tr/ adresinden erişildi.
- Temiz, D. ve Gökmen, A. (2010). An Analysis of The Export and Economic
Growth in Turkey Over the Period of 1950 -2009. (2010). Uluslararası
İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi , 2,(5),124-142.
- Tsen, W.H., (2010).Exports, Domestic Demand, and Economic Growth in China: Granger Casuality Analysis. Review of Development Economics, 14 (3),
625-639.
- Türel, O. (2007). Türkiye’de Sanayi Politikalarının Dünü ve Bugünü.30.09.2016
tarihinde http://www.bagimsizsosyalbilimciler.org/Yazilar_Uye/TurelJan08.pdf adresinden erişildi.
Türkan, E. (2006). Türkiye’de Üretimin İthalat ve İhracat Bağımlılığı, TCMB,
- 12.10.2016 tarihinde http://www.ette.gen.tr/yayinlar/yayin-20.pdf adresinden erişildi.
- Yapraklı, S. (2007). İhracat ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. ODTÜ Gelişme Dergisi, Sayı:34,
97-112.
- Yavuz, N.Ç. (2004). Türkiye’de İhracat ve İktisadi Büyüme Arasında Nedensellik Analizi. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi. Sayı 49, 962-972.
The Role of Intermediary and Capital Goods Imports in The Relationship Between Manufacturing Exports and Economic Growth in Turkey
Yıl 2016,
İİBF 10. Yıl Özel Sayı, 185 - 201, 15.12.2016
Hakan Çetintaş
,
İbrahim Murat Bicil
Öz
Manufacturing industry is an important sector for economic growth because
of its share in GDP and exports. In this study, long-run and causality relationship between
economic growth, manufacturing exports, intermediary goods imports and capital goods
imports is investigated by using ARDL model and error correction model for 1998:1-2016:2
period. The results showed that there is a long-run relationship between economic growth,
manufacturing exports, intermediary goods imports and capital goods imports. Same time
in the long-run manufacturing exports and capital goods imports are effective on economic
growth.
Kaynakça
- Aktaş,C. (2009). Türkiye’nin İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki
Nedensellik Analizi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
Sayı 18, s. 35-47.
- Awokuse, T.O., (2005). Exports, Economic Growth and Casuality in Korea.
AppliedEconomicsLetters, 12, 693-696.
- Awokuse, T.O.. (2008). Trade Openness and Economic Growth: Is Growth
Export Led or Import Led?.Applied Economics,40,161-173.
- Bahmani-Oskooee, M. ve Alse, J. (1993). Export Growth and Economic Growth:
An Application of Cointegration and Error-Correction Modeling. Journal of Developing Areas, Vol. 27(4), 535-542.
- Bahmani-Oskooee, M. ve Oyolola, M. (2007).Export Growth and Output
Growth: An Application of Bounds Testing Approach. Journal of Economics and Finance, Volume 31, Number 1, 1-11.
- Bahmani-Oskooee, M. ve Economidou, C. (2009). Export Led Growth vs.
Growth Led Exports: LDCs Experience. The Journal of Developing Areas,
Volume 42, Number 2, 179-209.
- Bilgin, C. ve Şahbaz, A. (2009). Türkiye’de Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkileri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 8,
177-198.
- Çetintaş, H. (2004). İhracat ve Ekonomik Büyüme. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt 5, Sayı 1.
- Demirhan, E. (2005).Büyüme Ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği.Ankara Üniversitesi Sbf Dergisi, 60 – 4, Ekim – Aralık, 75-88.
- Erdoğan, S. (2006). Türkiye’nin İhracat Yapısındaki Değişme ve Büyüme İlişkisi: Koentegrasyon ve Nedensellik Testi Uygulaması. Selçuk Üniversitesi
Karaman İİBF Dergisi, Sayı 10, 30-39.
- Engle, R.F. ve Granger, C.W.J. (1987).Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing. Econometrica, 55: 251-76.
Gerni, C., Emsen, S., Değer, M.K. (2008). İthalata Dayalı İhracat ve Ekonomik
Büyüme 1980-2006 Türkiye Deneyimi.2. Ulusal iktisat kongresi, 20-22 Şubat DEU İİBF İktisat Bölümü, İzmir.
Gübe, Y. (1997). İktisadi Büyüme ve İhracat Performansı. Hazine Dergisi,
Sayı:6,17-26.
- Johansen, S. (1991). Esti
mation and Hypothesis Testing of Cointegration Vectors in Gaussian Vector Autoregressive Models. Econometrica, Vol. 59,
No. 6, 1551-1580.
- Karagöl, E. ve Serel, A. (2005) .Türkiye’de İhracat ve GSMH Arasındaki İlişkinin Kointegrasyon Yöntemiyle İncelenmesi. (The Relationship Between
Export and GNP in Turkey Using Cointegration Method). İ.Ü.İktisat Fakültesi Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, Cilt:50.
- Karagöz, M. ve Şen,A., (2005). Exports and Economic Growth of Turkey: Cointegration and Errror Correction Analysis. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C.4,S.13,1-15.
Kepenek, Y. (1989). Sanayileşme Politikaları ve Türkiye’nin Sanayileşmesi.
1989 TMMOB Sanayi Kongresi Bildirisi. arsiv.mmo.org.tr/pdf/10653.
pdf.
- Kösekahyaoğlu, L. ve Şentürk, C. (2006). İhracat Dayalı Büyüme Hipotezinin
Testi: Türkiye ve Yeni Gelişen Ekonomiler Üzerine Karşılaştırmalı Bir
İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
Cilt:2, Sayı:4,23-45.
- Narayan, P. K. (2005). The saving and Investment Nexus for China: Evidence
from Cointegration Tests. Applied Economics. 37, 1979-1990
- Önder, K. ve Hatırlı, S.A. (2014). Türkiye’de İmalat Sanayi İhracatı ve Büyüme
İlişkisinin İktisadi Analizi, Journal of Yaşar University, 9(34), 5851-5869.
- Öztürk, İ. ve Acaravcı, A. (2010). Testing The Export–Led Growth Hypothesis:
Empirical Evidence From Turkey. The Journal of Developing Areas, Volume 44, Number 1, 245-254.
Pesaran, M. Shin, H.Y. ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches To
The Analysis Of Level Relationship. Journal Of Applied Econometrics
16(3), 289-326.
- Ram, R. (1987).Exports and Economic Growth in Developing Countries: Evidence from Time Series and Cross-Section Data. Economic Development
and Cultural Change. vol.36, 51-72.
- Siddiqui,S., Zehra,S., Majeed, S. ve Butt, M.S. (2008). Export Led Growth Hypothesis in Pakistan: A Reinvestigation Using Bounds Test. The Lahare
Journal of Economics, Volume:2, Number:13,59-80.
- Takım, A., (2010). Türkiye’de GSYİH ile İhracat Arasındaki İlişki: Granger
Nedensellik Testi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,
Sayı:14, Cilt-2, 315-330.
TCMB Elektronik veri Dağıtım Sistemi 12.10.2016 tarihinde http://evds.tcmb.
gov.tr/ adresinden erişildi.
- Temiz, D. ve Gökmen, A. (2010). An Analysis of The Export and Economic
Growth in Turkey Over the Period of 1950 -2009. (2010). Uluslararası
İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi , 2,(5),124-142.
- Tsen, W.H., (2010).Exports, Domestic Demand, and Economic Growth in China: Granger Casuality Analysis. Review of Development Economics, 14 (3),
625-639.
- Türel, O. (2007). Türkiye’de Sanayi Politikalarının Dünü ve Bugünü.30.09.2016
tarihinde http://www.bagimsizsosyalbilimciler.org/Yazilar_Uye/TurelJan08.pdf adresinden erişildi.
Türkan, E. (2006). Türkiye’de Üretimin İthalat ve İhracat Bağımlılığı, TCMB,
- 12.10.2016 tarihinde http://www.ette.gen.tr/yayinlar/yayin-20.pdf adresinden erişildi.
- Yapraklı, S. (2007). İhracat ile Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik: Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. ODTÜ Gelişme Dergisi, Sayı:34,
97-112.
- Yavuz, N.Ç. (2004). Türkiye’de İhracat ve İktisadi Büyüme Arasında Nedensellik Analizi. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi. Sayı 49, 962-972.