II. meşrutiyet dönemi basınında tarımsal kalkınmayı savunan bir yayın organı: Felahat

Yıl 2023, Cilt: 26 Sayı: 49, 273 - 293, 23.06.2023

Kenan Demir

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1259546

Öz

Osmanlı Devlet’inde tarımsal yayıncılık 1880’lerden itibaren yaygınlaşmış ve II. Meşrutiyet dönemi ise en canlı olunan yayıncılık dönemi olmuştur. Osmanlı Devleti’nin bir tarım ülkesi olması nedeniyle iktisadi kalkınmada tarımsal konular önem arz etmiş ve bu bağlamda ziraat yayıncılık örnekleri fazlalaşmıştır. II. Meşrutiyet döneminde çıkan tarımsal yayım organlarından biri de Felahat dergisi olmuştur. Osmanlı Devleti’nde Ziraat Bakanlığı’nda ve çeşitli eğitim kurumlarında muallim olarak istihdam edilen ziraat uzmanların yazar kadrosunu oluşturduğu Felahat’ın içeriği genelde tarımsal konuları kapsamasına karşın iktisadın diğer sektörlerine yönelik de yazılar da çıkmıştır. Osmanlı Devleti’nin tarımsal kalkınmasını daha elzem olduğunu belirten Felahat, bu bağlamda tarım sektörünün sorunlarına değinmiş ve ne gibi politikalar geliştirirse Osmanlın Devleti’nin kalkınmış bir tarım sektörü olacağına yönelik çözüm önerileri getirmiştir. Bu çalışmada Felahat dergisinin 1913-1918 döneminde çıkan yazılar doğrultusunda Osmanlı Devleti’nin tarım sektörünün sorunları ve politikaların neler olduğu gösterilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı devleti, Tarım sektörü, İktsadi kalkınma, Ziraat yayıncılık, Felahat

A publication organ defending agricultural development in the press of the II. constitutional period: Felahat

Öz

Agricultural broadcasting became widespread in the Ottoman Empire from the 1880s and became the broadcasting sector in which the II Legitimacy period was the most vibrant. Due to the fact that the Ottoman Empire was an agricultural country, agricultural issues were important in economic development and in this context, the examples of agricultural publishing increased. Felahat magazine was one of the agricultural publication organs published during the II. Constitutional Monarchy period. Although the content of Felahat, which consisted of agricultural experts employed as teachers in the Ministry of Agriculture and various educational institutions of the Ottoman Empire, generally covered agricultural subjects, it was also published in other sectors of the economy. Stating that the agricultural development of the Ottoman Empire was more essential, Felahat touched upon the problems of the agricultural sector in this context and offered solutions for the Ottoman Empire to be a developed agricultural sector, whatever policies it develops. In this study, it has been tried to show the problems and policies of the agricultural sector of the Ottoman Empire in line with the articles published in the period of 1913-1918 in the Felahat journal.

Anahtar Kelimeler

Ottoman state, Agricultural sector, Economic development, Agricultural publishing, Felahat

Kaynakça

• A. Barzilay. (14 Mayıs 1913). Vesait-i nakliye terakki-i ziraatın lazımı gayri mefarikidir. Felahat. 4, 55-57.
• Arıcı. (14 Ocak 1914). Arıcılık: Faydalı malumatlar. Felahat, 20, 314-315.
• Abdulhakem Haras. (14 Ağustos 1913). Peynir meselesi-koyun sütü. Felahat, 10, 145-147.
• Ahmet Talat. (14 Haziran 1913). Ziraat makineleri: Buhar pullukları hakkında bir iki söz. Felahat. 6, 83-87.
• Arşak Seğpusyan. (28 Mayıs 1913). Ticaretimizin menabi, Felahat. 5, 71-74.
• Arşak Seğpusyan. (28 Kasım 1913). Buhran-ı İtibari, Felahat. 17, 266-267.
• Aydın vilayetinin 1328 senesi hasılatı. (28 Nisan 1913). Felahat. 3, 44.
• Birinci Köy ve Ziraat Kalkınma Kongresi Yayımı. (1938). Türk ziraat tarihine bir bakış. Devlet.
• Bir memlekette ziraat nasıl terakki eder. (Eylül 1918). Felahat, 65, 852-855.
• Dabağyan, L. P. (2010). Geçmişten günümüze millet-i sadıka-i Osmanlı Ermenileri. Yedirenk.
• Dünyanın tütün istihlakı. (14 Mayıs 1913). Felahat, 4, 61-62.
• Fazıl. (14 Aralık 1913). Usul-i muhasebe-i ziraiye, Felahat, 18, 282-283.
• Fazıl. (14 Ocak 1914). Usul-i muhasebe-i ziraiye muhasebe-i ziraat. Felahat. 20, 315-316.
• Felahat. (28 Kasım 1913). Sanayi-i ve ziraatta makinelerin ehemmiyeti. Felahat. 17, 262.
• Felahat’ın 1-67. sayıları.
• Felahat. (28 Mart 1913a/14 Nisan 1913b/28 Nisan 1913c/14 Mayıs 1913d/28 Mayıs 1913e/14 Haziran 1913f/14 Temmuz 1913g/14 Ağustos 1913h/14 Eylül 1913i/28 Aralık 1913k/14 Mart 1915a). 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 10, 12, 19, 37, ks. İfade-i mahsus: İki söz. (28 Mart 1913). Felahat. 1, 1-2.
• İslam ziraat ve arazi şirketleri. (14 Temmuz 1914). Felahat. 32, 497-498.
• İaşe meselesi. (Eylül 1918). Felahat. 65, 850-851.
• İzmir zeytin hasılatı. (28 Mayıs 1913). Felahat. 5, 77.
• İhsan. (1 Temmuz 1917). Nebatat-ı sanayinin ehemmiyeti: şeker pancarı ziraatı. Felahat. 49-50, 705-708.
• İhsan. (28 Nisan 1913). Bizde sütçülük nasıl terakki edebilir. Felahat. 3, 33-35.
• İhsan. (14 Haziran 1913). Müşterek-il menfa-ı süthanelerin suret-i tesisi ve idaresi. Felahat. 6, 81-83.
• Kavanin-i ziraiye. (Ağustos 1918). Felahat. 64, 834-839.
• Kastamonu vilayetinin keten hâsılatı. (28 Nisan 1913). Felahat. 3, 44.
• Memalik-i Osmaniye’de tütün ziraatı. (28 Haziran 1914). Felahat. 31, 481-482.
• Memalik-i Osmaniye’de tiftik hâsılatı. (28 Nisan 1913). Felahat. 3, 44.
• Muhabir mektupları Manisa’dan: Manisa pamukları. (28 Mayıs 1913). Felahat. 5, 74.
• Memalik-i Osmaniye’de pamuk ziraatı. (28 Ağustos 1913). Felahat. 11, 176.
• Memalik-i Osmaniye’de pamuk ziraatı. (14 Haziran 1914). Felahat. 30, 465-467.
• Meclis-i Mebusan’da ziraat bütçesi. (14 Ağustos 1914). Felahat. 34, 529-532.
• Ohannes. (28 Nisan 1913). Muhabir mektupları: Adana’dan, Felahat. 3, 46-47.
• Paşa. (28 Kasım 1913). Sanayi-i ve ziraatta makinelerin ehemmiyeti, Felahat. 17, 258-262.
• Sebuh. (1 Temmuz 1917). Memalik-i Osmaniye’de sanayi şekeri: şeker pancarı ziraatı mı yoksa şeker kamışı ziraatı mı? Bir şeker fabrikasının ehemmiyeti ne merkezdedir. Felahat. 49-50, 714-720.
• Sebuh İstipanyan. (28 Mayıs 1913). Posta tasarruf sandıkları. Felahat. 5, 65-68.
• Senekerim İstipanyan. (14 Kasım 1913). Ziraatta hususiyet. Felahat. 16, 242-244.
• Senekerim İstipanyan. (28 Aralık 1913). Ziraatın ve teksir-i hayvanların terakkisi, Felahat. 19, 291-294.
• Sarkis Nihad. (28 Ağustos 1913). Serbest liman. Felahat. 11, 161-164.
• Sarkis Nihad. (14 Temmuz 1913). Ticaret-i hariciyemiz. Felahat. 8, 116-119.
• Sarkis Nihad. (28 Temmuz 1913). Dersaadet ticaret odası. Felahat. 9, 233-235.
• Sarkis Nihad. (14 Nisan 1913). Memalik-i Osmaniye’de fabrikacılık. Felahat. 2, 21-23.
• Stepanyan, H. (2014). Ermenilerin Osmanlı İmparatorluğuna katkısı. Gasprint
• Seropyan, V. (1999). Karekin Deveciyan. Yaşamlarıyla ve yapıtlarıyla Osmanlılar ansiklopedisi c.1. Yapı Kredi. Sütçülük: Süt Sağan Makineler. (28 Ocak 1914). Felahat. 21, 324-326.
• Şahin, N. (2015). Osmanlı Ermenileri ve İkinci Meşrutiyet. Çizgi.
• Tabii fabrikacılık. (Temmuz 1918). Felahat. 63, 818-820.
• Tavukçu. (28 Aralık 1913). Tavukçuluk: Faydalı malumatlar. Felahat. 19, 299-300.
• Yorgi Pasalti. (14 Haziran 1913). Tiftik ticareti ve tiftik keçisinin lüzumu ıslahı. Felahat. 6, 87-90.
• Yervant Zeki. (14 Eylül 1913). Yumurtacılık. Felahat, 12, 183-184.
• Ziraat sendikaları. (14 Ocak 1914). Felahat. 20, 318.
• Ziraat-ı milliye. (28 Temmuz 1914). Felahat. 33, 513-515.
• Ziraat ancak hürriyetle payidar olabilir. (28 Temmuz 1913). Felahat. 9, 129-130.