The reading skills of Turkish children in the world scale in the 100th anniversary of the Republic: PISA and what we should think about

Yıl 2023, Cilt: 26 Sayı: 49-1 - Cumhuriyetin 100. Yılı Özel Sayısı, 49 - 62, 29.10.2023

Ergin Erginer , Aysun Erginer

https://doi.org/10.31795/baunsobed.1351412

Öz

In an increasingly smaller and closer world, communication networks are growing. We are witnessing that countries, whose communication was considered impossible in the past due to their distance from each other, have established intense and uninterrupted relations today. While these relations provide a wide and comprehensive exchange of data, countries need to evaluate their education, especially as an indicator of development. This type of relationship, which we call internationalization in education, has led to the creation of world-scale exams, which are standardized tests that enable countries to compare their education systems. With tests such as PISA and PIRLS, the OECD started to measure skills such as reading comprehension, mathematical reasoning and scientific thinking across countries. The results of the measurements revealed international comparisons. In this study, what PISA's measures of reading skills mean, what they should mean and the worldwide criticism of this test are analyzed. Rather than numerical data, the philosophical questioning and criticism of the exam, the pros and cons of the exam are discussed, and it is tried to evaluate from an educational point of view what Türkiye can gain and what it should pay attention to by participating in PISA in the centenary year of the Republic. The study also tries to raise awareness about where the world of the future carries education. According to the results of the study, Türkiye ranks very low among OECD countries in terms of PISA reading skills. It has been revealed that more qualitative concerns are important in the implementation of the exam instead of the anxiety and race to be ranked at the top. What is important is to improve the reading comprehension skills of Turkish children and to train qualified teachers who will ensure this situation.

Anahtar Kelimeler

PISA, Reading skills, Türkiye, The 100th anniversary of the Republic, International reviews

Cumhuriyet’in 100. yılında dünya ölçeğinde Türk çocuklarının okuma becerileri: PISA ve üzerinde düşünmemiz gerekenler

Öz

Giderek küçülen ve daha fazla yakınlaştıran dünyada, iletişim ağları giderek büyümektedir. Geçmişte birbirlerine uzak olmalarından dolayı iletişimleri imkânsız kabul edilen ülkelerin, günümüzde yoğun ve kesintisiz ilişkiler kurduklarına şahit olmaktayız. Bu ilişkiler, geniş ve kapsamlı veri alışverişini sağlarken, ülkeler özellikle kalkınma göstergesi olarak eğitimlerini değerlendirmek ihtiyacı duymaktadırlar. Eğitimde uluslararasılaşma dediğimiz bu ilişki türü, ülkelerin eğitim sistemlerini karşılaştırmalarını sağlayan, standart test niteliği taşıyan dünya ölçekli sınavları meydana getirmiştir. OECD, PISA ve PIRLS gibi testlerle, ülkelerarası okuduğunu anlama, matematiksel muhakeme ve bilimsel düşünebilme gibi becerileri ölçmeye başlamıştır. Ölçüm sonuçları ise, uluslararası karşılaştırmaları ortaya koymuştur. Çalışmada, PISA’nın okuma becerileri ölçümlerinin ne ifade ettiği, ne ifade etmesi gerektiği ve bu sınavın dünya çapındaki eleştirisi yapılmaktadır. Sayısal verilerden çok, sınavla ilgili felsefi sorgulama ve eleştiri, sınavın olumlu ve olumsuz yönleri tartışmaya açılmış, Cumhuriyet’in 100. yılında, Türkiye’nin PISA’ya dahil olmakla, ne kazanabileceği, neye dikkat etmesi gerektiği, eğitimsel bir bakış açısıyla değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmayla, aynı zamanda geleceğin dünyasının eğitimi nereye taşıdığına ilişkin olarak, bir farkındalık yaratılmaya da çalışılmaktadır. Çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye PISA okuma becerileri açısından OECD ülkeleri arasında oldukça arka sıralarda yer almaktadır. Sınav uygulanırken, üst sıralarda yer alabilme kaygısı ve yarışı yerine, daha niteliksel kaygıların önemli olduğu ortaya çıkmıştır. Önemli olan Türk çocuklarının okuduğunu anlama becerilerinin geliştirilmesi ve bu durumu sağlayacak olan öğretmenlerin nitelikli olarak eğitilmeleridir.

Anahtar Kelimeler

PISA, Okuma becerileri, Türkiye, Cumhuriyet’in 100. yılı, Uluslararası değerlendirmeler

Kaynakça

• Adams, F. R. (2003) ‘5–14: Origins, development and implementation’, in Bryce, T.G.K. and Humes, W.M. (eds) Scottish Education: Second Edition Post-Devolution, Edinburgh University Press.
• Akyüz, Y. (1998). Atatürk ve eğitim: Atatürkçü düşünce el kitabı, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
• Altıntaş, E. (1998). Atatürk'ün çağdaş eğitim anlayışı ve liderliği. Erdem, 11(32), 339-346.
• Anagün, Ş. S. (2011). PISA 2006 sonuçlarına göre öğretme-öğrenme süreci değişkenlerinin öğrencilerin fen okuryazarlıklarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 36(162), 84-102.
• Anıl, D. (2009). Uluslararası öğrenci başarılarını değerlendirme programında (PISA) Türkiye’deki öğrencilerin fen bilimleri başarılarını etkileyen faktörler. Eğitim ve Bilim, 34(152), 87-100.
• Aşıcı, M., Baysal, Z. N. ve Şahenk Erkan, S. S. (2014). PISA sınavı okuma okuryazarlığı öğretmen kılavuzu önerisi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(4), 321-332.
• Aşıcı, M., Baysal, Z. N., Şahenk Erkan, S. S., Apak Tezcan, Ö. ve Aydemir, Z. (2019). PISA uluslararası öğrenci değerlendirme programı öğretmen kılavuzu. Okuma becerileri okuryazarlığı. Pegem Akademi.
• Aydın, A., Erdağ, C. ve Taş, N. (2011). 2003-2006 PISA okuma becerileri sonuçlarının karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi: En başarılı beş ülke ve Türkiye. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 651-673.
• Aytaç, K. (1985). Avrupa okul sistemlerinin demokratlaştırılması: Mukayeseli eğitim araştırması, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Balcı, A. (2007). Karşılaştırmalı eğitim sistemleri. Pegem Yayınları.
• Baldwin, P., ve Fleming, K. (2003). Teaching literacy through drama: Creative approaches. Routledge.
• Batur, Z., Ulutaş, M. ve Beyret T. N. (2019). 2018 LGS Türkçe sorularının PISA okuma becerileri hedefleri açısından incelenmesi, Millî Eğitim, 48(1), 595-615.
• Baykal, A. (2019). PISA 2012 matematik yeterliğinin içerik ve beceri boyutları, Emel İslamoğlu ve Sinem Yıldırımalp (Ed.), Sosyal bilimlerde yeni araştırmalar. (s. 283-300), Berikan Yayınevi.
• Baykul, Y. (2015). Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klasik test teorisi ve uygulaması. Pegem Akademi.
• Benzer, A. (2019). Türkçe ders kitaplarının PISA okuma becerileri yeterlik düzeyleri ile imtihanı, Okuma Yazma Eğitimi Araştırmaları, 7(2), 96-109.
• Bozkurt, B. Ü. (2016). Türkiye’de okuma eğitiminin karnesi: PISA ölçeğinden çıkarımlar. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(4), 1673-1686.
• Bracey, G. (2009). The big tests: What ends do they serve? Educational Leadership, 67(3), 32-37.
• Compton, R. A., Faust, S. T., Woodard, A. ve Ellis, B. (2011). The Finland phenomenon inside the world's most surprising school system [DVD]. (2011). Memphis, TN: True South Studios LLC.
• Coşkuner, T. (2013). Uluslararası öğrenci başarı değerlendirme programı (PISA) 2009 uygulaması okuma becerileri okuryazarlığını etkileyen faktörler [Yüksek Lisans Tezi], Akdeniz Üniversitesi.
• Çelebi, N. ve Kazancı, E. (2021). Cumhuriyet dönemi eğitim politikaları ve yabancı eğitim uzmanlarının eğitimdeki etkileri (1923-1960). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(4), 198-218.
• Çelen, F. K., Çelik, A., ve Seferoğlu, S. S. (2011). Türk eğitim sistemi ve PISA sonuçları. Akademik Bilişim, 2(4), 1-9.
• Danişman, Ş. ve Erginer, E. (2017). The predictive power of fifth graders’ learning styles on their mathematical reasoning and spatial ability, Cogent Education, 4:1, 1266830. doi: 10.1080/2331186X.2016.1266830
• Demirel, G. ve Yağmur, K. (2017). Uluslararası PIRLS uygulamaları ölçütlerine göre Türk öğrencilerin üst düzey düşünme becerilerinin değerlendirilmesi. Journal of Language Education and Research, 3(2), 95-106.
• Duman, S. (2016). Rus öğrencilerin PIRLS’te elde ettiği başarıya etki eden faktörlerin incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi], Marmara Üniversitesi.
• Eraslan, A. (2009). Finlandiya’nın PISA’daki başarısının nedenleri: Türkiye için alınacak dersler. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Dergisi (EFMED), 3(2), 238-248.
• Erdoğan, E. ve Acar Güvendir, M. (2019). Uluslararası öğrenci değerlendirme programında öğrencilerin sosyoekonomik özellikleri ile okuma becerileri arasındaki ilişki. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(özel sayı), 493-523.
• Ergen, Y. ve Batmaz, O. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama stratejilerini kullanma düzeyleri ile okuduğunu anlama başarıları arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49, 130-147.
• Ergin, İ. (2019). Atatürk dönemi eğitim siyaseti. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12(63), 815-822.
• Erginer, A. (2012). Avrupa birliği eğitim sistemleri. Türk eğitim sistemiyle karşılaştırmalar. Pegem AYayıncılık.
• Erginer, E. (2000). İlköğretim 3. 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama becerilerinin değerlendirilmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 6-7-8, 133-143.
• Ergün, M. (1985). Karşılaştırmalı eğitim. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü Yayını.
• Ergün, M. (1990). Türk eğitiminin batılılaşmasını belirleyen dinamikler. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 6(17), 435-457.
• Göktaş, Ö. ve Gürbüztürk, O. (2012). Okuduğunu anlama becerisinin ilköğretim ikinci kademe matematik dersindeki akademik başarıya etkisi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 2(4), 52-66.
• Göktentürk, T. (2021). PISA okuma testinin ekolojik modele göre yanlılık analizi: Türkiye örneği [Doktora Tezi], Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Grisay, A., De Jong, J. H. A. L., Gebhardt, E., Berezner, A., ve Halleux-Monseur, B. (2007). Translation equivalence across PISA countries. Journal of Applied Measurement, 8(3), 249-266.
• Güner, H., Çelebi, N., Taşçı Kaya, G. ve Korumaz, M. (2014). Neoliberal eğitim politikaları ve eğitimde fırsat eşitliği bağlamında uluslararası sınavların (PISA, TIMSS ve PIRLS) analizi, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 3(3), 33-75.
• Hesapçıoğlu, M. (2009). Türkiye’de Cumhuriyet döneminde eğitim politikası ve felsefesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29(29), 121-138.
• İşeri, A. (2019). Uluslararası PISA yeterlikleri ve Türkiye öğretim programları kazanımları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 392-418.
• Keser, D. (2020). Kazım Karabekir Paşa’nın yetim çocukları himayesi üzerine bir değerlendirme. Ankara Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 15-37.
• Kılıç, F. (2015). Çanakkale savaşlarında okullar ve öğrenciler, Türk Yurdu, (104) 331, 44-46.
• Komatsu, H. ve Rappleye, J. (2017). A new global policy regime founded on invalid statistics? Hanushek, Woessmann, PISA, and economic growth. Comparative Education, 53(2), 166-191. doi: 10.1080/03050068.2017.1300008.
• Leu, D. J., Coiro, J., Castek, J., Hartman, D. K., Henry, L. A. ve Reinking, D. (2008). Research on instruction and assessment in the new literacies of online reading comprehension. Comprehension instruction: Research-based best practices, 2, 321-346.
• Lipman, M. (1976). Philosophy for children, Metaphilosophy, 7(1), 17-39.
• Lipman, M. (1988). Philosophy goes to school. Philadelphia Temple University Press.
• Matthews, G. B (1994). The philosophy of childhood. Harvard University Press.
• McClung, N. A. ve Pearson, P. D. (2019). Reading comprehension across languages: Seven European orthographies and two international literacy assessments. Written Language ve Literacy, 22(1), 33-66.
• McQueen, J., ve Mendelovits, J. (2003). Language Testing, 20(2), 208–224. doi: 10.1191/0265532203lt253oa.
• MEB (2013). PISA uluslararası öğrenci değerlendirme programı, PISA 2012 ulusal ön raporu. Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü. (ttkb.meb.gov.tr, 07.12.2019).
• MEB (2017). Uluslararası öğrenci değerlendirme programı PISA 2015 ulusal raporu, (Haz.) B. Özgürlük, H. B. Ozarkan, Ö. Arıcı, U. E. Taş, Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• MEB (2019). PISA 2018 Türkiye ön raporu (Haz.) H. E. Suna, H. Tanberkan, U. E. Taş, E. Eroğlu, Ü. Altun, Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi, No: 10.
• Merry, J. J. (2013). Tracing the us deficit in PISA reading skills to early childhood: Evidence from the United States and Canada. Sociology of Education, 86(3), 234-252.
• OECD (1999). Measuring student knowedge and skills. A New Framework for Assessment.
• OECD (2013). Eğitim politikası genel görünümü: Türkiye. Eğitim ve Beceriler Genel Müdürlüğü. (oecd.org/edu/policyoutlook.htm, 06.12.2019).
• OECD (2019). PISA 2018 Assessment and analytical framework, Paris: OECD Publishing. doi: 10.1787/b25efab8-en.
• OECD (2021). 21st-century readers: Developing literacy skills in a digital world, PISA, OECD Publishing, Paris, doi: 10.1787/a83d84cb-en.
• Öztürk C. (2010).Cumhuriyet döneminde öğretmen yetiştirmede model arayışları. Cumhuriyet Dönemi Eğitim Politikaları Sempozyumu, (Ed.) M. A. Parlak, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara.
• Pearson, P. D., Ferdig, R. E.; Blomeyer Jr, R. L. ve Moran, J. (2005). The effects of technology on reading performance in the middle-school grades: A meta-analysis with recommendations for policy. Learning Point Associates/North Central Regional Educational Laboratory (NCREL).
• Perry, L. B. (2008). Using PISA to examine educational inequality. Orbis Scholae, 2(2), 77-86.
• Petrov, G. (2021). Beyaz zambaklar ülkesinde. Can Yayınları.
• Polat, Ü. (2014). Mütarekeden Cumhuriyet’e basında eğitim ve öğretmen sorunları (1918-1923) [Doktora Tezi], Ankara Üniversitesi.
• Rasinski, T. V., Rupley, W. H., Pagie, D. D. ve Nichols, W. D. (2016). Alternative text types to improve reading fluency for competent to struggling readers. International Journal of Instruction, 9(1), 163-178.
• Reca, Ö. F. (2010). Kahraman öğrenciler: Kurtuluş Savaşı ve Çanakkale Savaşı destanı. Akis Kitap.
• Schleicher, A. (2023). ChatGPTand PISA: Ensuring our education sytems keep up, Published by OECD Education and Skills Today. (https://oecdedutoday.com/, 26.06.2023).
• Sellar, S., Thompson, G. ve Rutkowski, D. (2017). The global education race: Taking the measure of PISA and international testing. Brush Education.
• Shelley, M. (2012). Frankenstein. Broadview Press.
• Sjøberg, S. (2007). PISA and "real life challenges": Mission impossible? (http://folk.uio.no/sveinsj/Sjoberg-PISA-book-2007.pdf, 5.10.2023).
• Sjøberg, S. (2015). PISA and global educational governance–A critique of the project, its uses and implications. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 11(1), 111-127.
• Spiro, R. J., Feltovich, P. J., Jacobson, M. J. ve Coulson, R. L. (2012). Cognitive flexibility, constructivism, and hypertext: Random access instruction for advanced knowledge acquisition in illstructured domains. Constructivism in education (s. 85-107). Routledge.
• Straková, J. (2011). Ke kritice výzkumu PISA. Orbis scholae, 3, 123-127.
• Sulkunen, S. (2007). Text authenticity in international reading literacy assessment: Focusing on PISA 2000 (No. 76). University of Jyväs.
• Şahbaz, M. (2016). Çanakkale Savaşları’nın ulusal ve uluslararası sonuçları. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 5(15): 187-198.
• Şimşek, M., Tuncer, M. ve Dikmen M. (2018). PISA 2015’e katılan öğrencilerin PISA’ya ilişkin görüşleri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(58), 559-569.
• Şimşek, U., Küçük, B., ve Topkaya, Y. (2012). Cumhuriyet dönemi eğitim politikalarının ideolojik temelleri. Electronic Turkish Studies, 7(4), 2809-2823.
• Taşdelen Teker, G., Boztunç Öztürk, N. ve Eroğlu, M. G. (2014). PISA 2009’a göre okuma becerisi ile öğrenme stratejileri arasındaki ilişkinin belirlenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (4), 244-255.
• TEDMEM (2019). PISA 2018’e ilk bakış: Bulgular Türkiye için ne söylüyor? Türk Eğitim Derneği.(https://tedmem.us14.listmanage.com/track/click?u=1fdb4a6c0993e90b7baad35beveid=14be49e3f4vee=8bedc42c27, 07.12.2019).
• Türkoğlu, A. (2012). Karşılaştırmalı eğitim nedir? (Ed.) Songül Aynal, Karşılaştırmalı Eğitim Yansımaları. (s. 2-22), Pegem Akademi.
• Ültanır, G. (2000). Karşılaştırmalı eğitim bilimi: Kuram ve teknikler. Eylül Kitap ve Yayınevi.
• Van Manen, M. (2016). The tact of teaching: The meaning of pedagogical thoughtfulness. Routledge.
• Yıldız, M. (2013). Okuma motivasyonu, akıcı okuma ve okuduğunu anlamanın beşinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarındaki rolü. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(4), 1461-1478.
• Yılmaz, M. (2011). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama seviyeleri ile Türkçe, matematik, sosyal bilgiler ve fen ve teknoloji derslerindeki başarıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 9-13.
• Zengin, E. Ç. ve Sağır, H. (2019). Rekabet gücü kapsamında dünyadaki ve Türkiye’deki kentlerin değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(2), 867-889.