FASON ÜRETİM YAPAN TEKSTİL İŞLETMELERİNDE İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNDE EĞİLİMLER

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 99 - 117, 25.01.2023

Mehmet Ozan Cinel , Güven Karaman

https://doi.org/10.33416/baybem.1226512

Öz

Endüstri 4.0 uygulamalarıyla üretimin otomasyonlaşması tedarik, üretim ve pazarlama maliyetlerini azaltırken verimliliği ve kaliteyi öne çıkarmıştır. İleri teknolojiyi üretim sürecine uyarlayamamış işletmelerde ise emek yoğundur. Bu durum işletmelerin rekabet gücünü dolayısıyla ülkelerin kalkınmışlık düzeyini etkilemektedir. Türkiye, ileri teknolojiyi yakalayabilme, bölgeler arası ekonomik dengeyi sağlamak üzere kalkınma bölgeleri ve bölgesel teşvik sistemleri oluşturmuştur. TR 90 Doğu Karadeniz Bölgesinde emek yoğun sektörler: tekstil, mobilya vb. teşvik edilmektedir. İŞKUR kayıtlarına göre bölge illerinden Ordu ve Giresun illeri, fason üretim yapan tekstil işletmeleri, çalışan sayıları ve işgücü hareketliliğiyle dikkat çekmektedir. Araştırmanın amacı bu işletmelerde insan kaynaklarının yönetimine yönelik eğilimlerin araştırılması, yörenin en önemli geçim kaynaklarından biri olan fındığın hasat döneminde yaşanan işten ayrılmaların bu işletmelerin faaliyetlerine etkilerinin irdelenmesi ve öneriler sunulmasıdır. Veriler, anket formuyla ve görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Araştırma sonucunda, bu işletmelerde çalışan memnuniyetinin artırılması ve aidiyet duygusunun geliştirilmesi gerektiği, işletme faaliyetlerinin fındık hasat döneminde işten ayrılma, yıllık veya sıhhi izinlerin artmasına bağlı olarak olumsuz etkilendiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tekstil, İnsan Kaynakaları, Yönetim, Ordu, Giresun, Textile, Human Resources, Management, Giresun.

Destekleyen Kurum

Giresun üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Proje Numarası

SOS-BAP-C-250221-01

Teşekkür

Ordu ve Giresun illerinde faaliyet gösteren fason üretim yapan tekstil işletmelerinden araştırmaya gönüllü olarak katılan ve destek veren yöneticilere, araştırmanın SOS-BAP-C-250221-01 nolu proje ile destekleyen Giresun Üniversitesi Rektörlüğü’ne ve Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi’ne, Bu araştırmanın yayımlanması için katkı sunan İşletme, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi ailesine teşekkür ederiz.

THE TRENDS IN HUMAN RESOURCES MANAGEMENT IN TEXTILE ENTERPRISES MAKING SUBCONTRACTING

Öz

Automation of production with Industry 4.0 applications has brought efficiency and quality to the fore while reducing procurement, production and marketing costs. On the other hand, it is labor-intensive in enterprises that cannot adapt advanced technology to the production process. This situation affects the competitiveness of enterprises and thus the level of development of countries. Turkey has established development zones and regional incentive systems in order to catch up with advanced technology and to ensure interregional economic balance. TR 90 Labor-intensive sectors in the Eastern Black Sea Region: textile, furniture, etc. is encouraged. According to İŞKUR records, the provinces of Ordu and Giresun, which are among the provinces in the region, draw attention with their contract manufacturing textile enterprises, number of employees and labor force mobility. The aim of the research is to investigate the tendencies towards the management of human resources in these enterprises, to examine the effects of leaving the job during the harvest period of hazelnut, which is one of the most important livelihoods of the region, on the activities of these enterprises and to present suggestions. The data were collected by questionnaire form and interview method. As a result of the research, it was determined that employee satisfaction should be increased and the sense of belonging should be developed in these enterprises, and that business activities were negatively affected by leaving the job during the hazelnut harvest period and increasing annual or sanitary leaves.

Anahtar Kelimeler

Textile, Human Resources, Management, Giresun., Ordu

Proje Numarası

SOS-BAP-C-250221-01

Kaynakça

• Alayoğlu, N. (2010). İnsan Kaynakları Yönetiminde Yeni Dönem: Yetenek Yönetimi. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (1), 68-97.
• Alparslan, E. ve Orhan, K. (2016). İşgücü Kaybının Nedenleri, Etkileri ve Alınabilecek Önlemler: Denizli Kablo ve Tel Üreticisi Bir Firmada Araştırma, Çalışma İlişkileri Dergisi, 7(2): 41-64.
• Barutçugil, İ. (2016). Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Kariyer Yayınları.
• Bayat, B. (2008). İnsan Kaynakları Yönetiminin Stratejik Niteliği, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10 (3), 67-91.
• Becker, B. ve Huselid, M. A. (1998). High Performance Work Systems and Firm Performance: A Synthesis of Research and Managerial Implications, Research in Personnel and Human Resources Management, Volume 16, pages 53-101.
• Becker, B. ve Huselid, M. A. (2006). Strategic Human Resources Management: Where Do We Go From Here? Journal of Management, 32(6), 898-925.
• Çoşkun, R., Altunışık, R. ve Yıldırım, E. (2017), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı (Güncellenmiş 9. Baskı), Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Eronat, Z. (2004). İşletmelerde İş Tatmini ve İşgücü Devir Hızı Problemlerinin Çözümünde Bir Faktör Olarak İletişim; Kobi’lerde Ampirik Bir Uygulama, Yükseklisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı.
• Eryaşa, C. (2015). İnsan Kaynakları Yönetiminde İşe Alım Yöntemleri: Denizcilik Sektöründe Gemi Adamlarına Yönelik Bir Çalışma, Yükseklisans Tezi, İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İnsan Kaynakları Yönetimi Anabilim Dalı.
• Genç, K. Y. (2011). Searching For The Strategic Human Resources Management Terms On Turkish Large Firms’ HRM Statements. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2), 157-181.
• Gökdeniz, İ. ve Karaman, Ç. (2017). Küçük Sanayi İşletmelerinde Çırak-Kalfa-Usta Temini Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 52 özel sayı 425-447.
• Güner, M. ve Ünal, C. (2007). Konfeksiyon İşletmelerinde İş Gücü Sirkülâsyonu. Tekstil ve Konfeksiyon, 17 (2), 140-144.
• Karadal, H ve Merdan, E. (2020). Sosyal Sermaye, Personel Seçimi ve Yenilikçi Davranış İlişkisinin İncelenmesi. In 5. International EMI Entrepreneurship and Social Sciences Congress Proceedıngs E-Book, 379-398. Karahan, A. (2009). Demografik Farklılıkların İş Gücü Verimliliğine Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21: 269-281.
• Karalinç, T. (2022). Sağlık Kurumlarında Personel Seçme Yöntemlerinin Önemi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, (18), 1100-1118.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi (16. Basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kızıloğlu, S.,D. (2012). İnsan Kaynakları Yönetiminde İşe Alım, Yükseklisans Tezi, İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İnsan Kaynakları Yönetimi Anabilim Dalı.
• Koçel, T. (2015). İşletme Yöneticiliği (16. Baskı), İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Koçel, T. (2017). Yönetim ve Organizasyonda Metodoloji ve Güncel Kavramlar. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 3-8.
• Lebekwe, M. ve Güran, R. (2018). Türkiye’de Elektronik İşe Alım Kullanımına Yönelik Bir Araştırma, Marmara İktisat Dergisi, 2 (1):89-104. Doı:10.24954/mjecon.2018.17.
• Oruçoğlu, O. (2022). Endüstri 4.0'ın İnsan Kaynakları Yönetimi Fonksiyonlarına Etkileri. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 13(1), 57-84.https://doi.org/10.18354/esam.1034997
• Öge, S. (2022). İnsan Kaynakları Yönetimi (Güncellenmiş 10. Baskı), İstanbul: Eğitim Yayınları.
• Örücü, E., (2002). Turizm İşletmelerinde Orta ve Üst Kademe Yöneticilerin İşgören Seçme ve Değerlendirme Sürecindeki Eğilimleri; Marmaris ve Çevresindeki Üç Yıldızlı İşletmeler Örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi, İ.İ.B.F.Dergisi, 17(2): 119-132.
• Pelit, E. ve Ak, S. (2018). İnsan Kaynakları Yönetimi İşlevi Olarak Personel Bulma, Seçme ve Personeli İşe Yerleştirme İle İlgili Sorunlar: Turizm İşletmeleri Örneğinde Teorik Bir İnceleme, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 10 (2): (39-74). Doi.Org/10.17932/Iau.Iaud.M.13091352.2018.2/38.
• Stager, D. ve Meltz, N. M. (1976). Manpower Planning in the Professions. The Professions and Public Policy. Toronto: University of Toronto Faculty of Law.
• Tambay, A. (2006). İşgören Devrinin Yönetimine İlişkin Tekstil Sektöründe Yapılan Bir Araştırma, Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçüimam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
• Üngören, E. ve Çevirgen, A. (2014). Konaklama İşletmelerinin İşletme ve İşgören Yapısı; Alanya Bölgesinde Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi 15. Ulusal Turizm Kongresi, 13-16 Kasım 2014, Ankara.
• Yaşar, E. ve Demir, M. (2021). Z Kuşağının İşyeri Seçiminde İşveren Markasının Etkisi: Otel İşletmeleri Örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (46), 181-195. Doi.Org/10.30794/Pausbed.874189.
• Yavuz, H., V. (2016). Sanayi ve Hizmet Sektöründe İşgücü Devir Oranlarının Yüksek Olmasının Nedenleri ve Çözüm Önerileri: Denizli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı.
• Yılmaz, B. ve Halıcı, A, (2010). İşgücü Devir Hızını Etkileyen Etmenler: Sekreterlik Mesleğinde Bir Araştırma, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (4):94-108.