Üreme Sezonu Dışında MPA ile Senkronize Edilen Akkaraman Irkı Şişeklerde eCG ve Pgf2α'nın Farklı Zamanlarda Uygulanmasının Fertilite Parametreleri Üzerine Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 2, 96 - 102, 05.01.2024

Ahmet Gözer , Mustafa Kemal Sarıbay , Onur Bahan , Gökhan Doğruer , Mehmet Parlaktaş

Öz

Bu çalışmanın amacı üreme sezonu dışında medroksiprogesteron asetat (MPA) ile östrüsleri senkronize edilen ve yaşları 10-12 ay arasında değişen Akkaraman ırkı şişeklerde eCG ve PGF2α'nın farklı zamanlarda uygulanmasının bazı fertilite parametreleri üzerine olan etkisinin ortaya konmasıdır. Çalışmada bulanan toplam 75 adet Akkaraman ırkı şişek rastgele iki gruba ayrıldı. Grup 1 ve Grup 2’deki koyunlara östrüslerin senkronizasyonu amacıyla 60 mg MPA içeren intravaginal süngerler vaginaya yerleştirildi ve süngerler 9 gün süreyle vaginada tutuldu. Grup 1’deki koyunlara süngerlerin çıkarılmasından 48 saat önce, Grup 2’deki koyunlara ise süngerlerin çıkarıldığı anda 500 IU eCG ve 125 mcg d-kloprostenol kas içi yolla enjekte edildi. Sünger çıkartıldıktan 24 saat sonra koç katımı yapıldı. Koyunların gebelik muayeneleri aşımdan 50 gün sonra, 6–8 MHz problu real-time ultrason cihazı (Falco, Pie Medical, Netherlands) ile transabdominal olarak yapıldı. Grup (I) ve Grup (II)’de östrüs başlangıç zamanları sırasıyla 49.63 ± 7.67, 50 ± 7.64 saat, östrüs, gebelik ve konsepsiyon oranları ise sırasıyla % 64.70 ve %66.66, % 44.11 ve % 52.77, % 68.18 ve % 79.16 olarak tespit edildi. Gruplar arasında östrüs başlangıç zamanları, östrüs oranları, gebelik oranları ve konsepsiyon oranlarında istatistiki olarak bir fark tespit edilmedi (p>0.05). Sonuç olarak Akkaraman ırkı şişeklerde üreme sezonu dışında gerçekleştirilen östrüs senkronizasyonları çalışmalarında süngerlerin çıkarıldığı anda uygulanan eCG ve PGF2α' enjeksiyonlarının işgücü yönünden avantaj sağ¬layacağı kanısına varıldı ve kullanılan yöntemlerle şişeklerde üreme sezonunu beklemeden aşımların öne alınabileceği görüldü.

Anahtar Kelimeler

şişek, östrüs senkronizasyonu, eCG, farklı uygulama zamanları, PGF2α

The Effect of Time of eCG and PGF2α Administration on Fertility Parameters in Akkaraman Yearlings Treated by MPA in Non-breeding Season

Öz

The aim of this study was to determine the effect of the administration of eCG and PGF2α at different times on some fertility parameters in Akkaraman yearlings aged 10-12 months synchronized with medroxyprogesterone acetate in the out-of-breeding season. A total of 75 Akkaraman yearlings were divided into two groups at random. Intravaginal sponges containing 60 mg of medroxyprogesterone acetate (MPA) were kept in the vagina for 9 days for estrus synchronizations. Group 1 and Group 2 received 500 IU eCG and 125 mcg d-cloprostenol 48 hours before sponge removal. Group 2 received the same treatment at sponge removal. The rams joined the herd for an hour twice a day 24 hours after the sponge withdrawal. Pregnancy examinations of the sheep were performed via transabdominal ultrasonography with 6-8 MHz real-time ultrasound probe (Falco, Pie Medical, Netherlands) 50 days after mating. Estrus onset times were 49.63 ± 7.67 and 50 ± 7.64 h in Group (I) and Group (II), respectively. Estrus, pregnancy, and conception rates were % 64.70, and %66.66; % 44.11, and % 52.77, % 68.18, and % 79.16 in group (I) and group (II), respectively. There was no statistical difference between the groups in terms of estrus onset times, estrus, pregnancy, and conception rates (p>0.05). In conclusion, eCG and PGF2a treatment at sponge removal was considered more advantageous in terms of labor. Also, it was seen that earlier matings can be obtained with the estrus synchronization protocols used without waiting for the breeding season.

Anahtar Kelimeler

yearlings, estrus synchronization, eCG, PGF2α, different application times

Kaynakça

• References Abecia, J. A., Forcada, F., González-Bulnes, A. (2012). Hormonal control of reproduction in small ruminants. Animal Reproduction Science, 130(3-4), 173-179.
• Akcapınar, H. (1994). Koyun Yetiştiriciliği (1. Baskı). Medisan Yayınevi, Ankara.
• Al‐Merestani, M. R., Zarkawi, M., Wardeh, M. (1999). Early breeding and pregnancy diagnosis in Syrian Awassi sheep yearlings. Reproduction in Domestic Animals, 34(5), 413-416. https://doi.org/10.1111/j.1439-0531.1999.tb01394.x
• Alaçam, E. (2007). Evcil Hayvanlarda Doğum ve Jinekoloji. (6. Baskı). Medisan Yayınevi, Ankara.
• Ali, A. (2007). Effect of time of eCG administration on follicular response and reproductive performance of FGA-treated Ossimi ewes. Small Ruminant Research, 72(1), 33-37. https://doi.org/10.1016/j.smallrumres.2006.07.017.
• Ataman, M. B., Akoz, M., Akman, O. (2006). Induction of synchronized oestrus in Akkaraman cross-bred ewes during breeding and anestrus seasons: the use of short-term and long-term progesterone treatments. Revue de médecine vétérinaire, 157(5), 257-260.
• Canoğlu, E., Sarıbay, K. (2015). Üreme Kanallarının Morfolojisi ve Üreme Fizyolojisi. Semacan, A., Kaymaz, M., Fındık, M., Rişvanlı, A, Köker. (Ed). Çiftlik Hayvanlarında Doğum ve Jinekoloji (2. Baskı). 467-490, Medipres Yayınları, Malatya.
• Dogan, I., Nur, Z. (2006). Different estrous induction methods during the non-breeding season in Kivircik ewes. Veterinarni Medicina, 51, 133-138. https://doi.org/10.17221/5532-VETMED.
• Doğruer, G., Ergün, Y., Karaca, F., Sarıbay, M. K., Ateş, C. T., Mehmet, A., Aydın, İ. (2015). The effect of applications of eCG and PGF2α at different times with FGA containing vaginal sponges on reproductive parameters in ewes at anestrous season. Eurasian Journal of Veterinary Sciences, 31(3), 158-162.https://doi.org/10.15312/EurasianJVetSci.2015310973.
• Eppleston, J., Evans, G., Roberts, E. M. (1991). Effect of time of PMSG and GnRH on the time of ovulation, LH secretion and reproductive performance after intrauterine insemination with frozen ram semen. Animal Reproduction Science, 26(3-4), 227-237. https://doi.org/10.1016/0378-4320(91)90049-6.
• Gordon, I. (1997). Controlled reproduction in sheep and goats, University College Dublin Ireland, pp: 53-109.
• Habeeb, H. M. H., Kutzler, M. A. (2021). Estrus synchronization in the sheep and goat. Veterinary Clinics: Food Animal Practice, 37(1), 125-137.
• Jainudeen, M.R., Wahid, H., Hafez, E.S.E. (2008). Sheep and Goat. Hafez, B., Hafez, E.S.E. (Ed). Reproduction in Farm Animals (7th Ed.). 172-181, Wiley-Blackwell, USA.
• Kaya, A. (1996). Anöstrüs dönemindeki koyunlarda melatonin ve koç etkisi uygulamalarının bazı üreme parametrelerine etkisi. (Doktora tezi). Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Kilgour, R. J. (1992). Lambing potential and mortality in Merino sheep as ascertained by ultrasonography. Australian Journal of Experimental Agriculture, 32(3), 311-313.https://doi.org/10.1071/EA9920311.
• Kleemann, D. O., Walker, S. K. (2005). Fertility in South Australian commercial Merino flocks: sources of reproductive wastage. Theriogenology, 63(8), 2075-2088.https://doi.org/10.1016/j.theriogenology.2004.06.017.
• Kuru, M., Kuru, B. B., Kacar, C., Demir, M. C., Cetin, N. (2022). Effect of oestrus synchronization with different lengths of progesterone-impregnated sponges and equine chorionic gonadotropin on reproductive efficiency in Romanov ewes during the non-breeding season. Acta Veterinaria Brno, 91(3), 243-250.
• Menchaca, A., Rubianes, E. (2004). New treatments associated with timed artificial insemination in small ruminants. Reproduction Fertility Development,16(4):403-13.
• Özar, E., Sarıbay, M. K., Köse, A. M., Sertkol, R. (2022). Effects of selenium, vitamin E, and β-carotene administration on fertility of Awassi ewes synchronized for estrus in non-breeding season. Veterinary Journal of Mehmet Akif Ersoy University, 7(3), 167-174. https://doi.org/10.24880/maeuvfd.1117948.
• Ozbilek, I., Ergun, Y., Gözer, A., Bahan, O., Alasahan, S. (2022). The effect of reduced dose of PGF2α on certain reproductive parameters in awassi yearlings in anestrus synchronisation protocol following the end of the of the breeding season. Journal of the Hellenic Veterinary Medical Society, 73(4), 4757-4762.https://doi.org/10.12681/jhvms.27399.
• Quintero-Elisea, J. A., Macías-Cruz, U., Álvarez-Valenzuela, F. D., Correa-Calderón, A., González-Reyna, A., Lucero-Magaña, F. A., Avendaño-Reyes, L. (2011). The effects of time and dose of pregnant mare serum gonadotropin (PMSG) on reproductive efficiency in hair sheep ewes. Tropical Animal Health and Production, 43, 1567-1573. https://doi.org/0.1007/s11250-011-9843-z.
• Ritar, A. J., Maxwell, W. M. C., Salamon, S. (1984). Ovulation and LH secretion in the goat after intravaginal progestagen sponge—PMSG treatment. Reproduction, 72(2), 559-563. https://doi.org/10.1530/jrf.0.0720559.
• Steffan, J., Poissonnet, P., Thibier, M. (1983). Control of oestrus in ewe lambs and yearling ewes with medroxyprogesterone acetate and fluorogestone acetate. Animal Reproduction Science, 5(3), 191-198.https://doi.org/10.1016/0378-4320(83)90026-X.
• Ungerfeld, R., Rubianes, E. (1999). Effectiveness of short-term progestogen primings for the induction of fertile oestrus with eCG in ewes during late seasonal anoestrus. Animal Science, 68, 349-353. https://doi.org/10.1017/S1357729800050347.
• Wildeus, S. (2000). Current concepts in synchronization of estrus: Sheep and goats. Journal of Animal Science, 77(1), 47-53. http://jas.fass.org/content/77/E-Suppl/1.40. Zeleke, M., Greyling, J. P. C., Schwalbach, L. M. J., Muller, T., Erasmus, J. A. (2005). Effect of progestagen and PMSG on oestrous synchronization and fertility in Dorper ewes during the transition period. Small ruminant research, 56(1-3), 47-53.https://doi.org/10.1016/j.smallrumres.2003.12.006.